Vísir - 17.02.1977, Blaðsíða 11
VÍSIR
Fimmtudagur 17. febrúar 1977
11
Ekki ástœða til annars en
draga svona
fram í dagsljósið
_ segir Gústaf R. Oddsson leigubifreiðarstjóri um bifreiðarkaup sín
„Þegar þessir menn segja
siðan upp i opið geðið á mér að
þeir hafi allt á hreinu og hafi
ekkert að fela þá var mér nég
boðið. Þvi finnst mér ekki á-
stæða til annars en að þessir
viðskiptahættir verði gerðir op-
inberir”, sagði Gústaf R. Odds-
son leigubilstjóri frá Akureyri i
samtali við VIsi.
Málið snýst um uppgjör varð-
andi kaup á Datsun bifreið sem
Gústaf keypti i fyrravor, en þá
festu 30 leigubilstjórar kaup á
sllkum bifreiðum i einu enda
sérlega hagstæð kjör I boði.
Ekki er um aö ræða kvartanir
vegna bilanna sjálfra, heldur
hefur reynst ókleift að fá kvitt-
anir fyrir öllum greiðslum er
fram fóru vegna kaupanna. Er
það sennilega einsdæmi, að
menn fái sem kvittun fyrireinni
og hálfri milljón króna blað Ur
vasabók með nokkrum tölum á.
Hér á eftir fara aðalatriöin Ur
frásögn GUstafs Oddssonar.
Hagstætt verð
Rétter að taka fram strax að
árið 1971 var gerður samningur
milli Ingvars Helgasonar um-
boðsmanns Datsun annars veg-
ar og Bandalags isl. leigubif-
reiðastjóra hins vegar. Felur
samningurinn meðal annars i
sér, aö bifreiöastjórarnir eru
sjálfir innflytjendur bilanna og
kaupa þá bilana á beinu inn-
kaupsverði án álagningar um-
boðsmanns. Ennfremur, að
þegar bifreiðarnar koma til
landsins, þá skalbandalagið eða
umboösmaður aðstoða meölimi
við banka- og tollaafgreiðslu og
afhendingu bifreiöarinnar Ur
vörugeymslu skipafélagsins.
Meö þessari tilhögun voru
fyrstu Datsun leigubilarnir
fluttir inn og þá var GUstaf einn
af þeim er keyptu bil. Hann kom
þá til Reykjavikur, fékk aðstoð
við að Utfylla tilskilda pappira
degi,
leysti bilinn út
aukakostnaður
á einum
sjálfur og var
enginn
Þvi hafði Gústaf ekki ástæðu
tilaðætla annað en sami háttur
yrði á i næsta skipti sem hann
festi kaup á Datsun bil, þar sem
hann flytti þann bil einnig inn
sjálfur.
í april 1976 hringir Stefán Ó.
Magnússon til hans og segir að
Innkaupasambandið sé að at-
huga um kaup á 30 bilum af
Datsun gerð. Hér sé um árgerð
1976 að ræða sem umboðið i
Noregi hafi enn ekki selt. Ef
Gústaf vilji vera með i kaupun-
um verðihann að senda peninga
þá þegar til að staðfesta pöntun-
ina. Verð hvers bils sé 1,4 til 1,5
milljónir króna.
Þann 5. april sendir Gústaf
200 þúsund til Stefáns, slðan
sendir hann 600 þúsund þann 25.
april og loks 770 þúsund þann 4.
maf. Samtals eru þetta þvi
1.570.000 krónur.
Umræddur bill mun hafa ver-
ið leystur út úr tolli þann 7. mai
en hann var að sjálfsögöu flutt-
ur inn i nafni Gústafs. Vegna ó-
færðar óskar Gústafeftir þvi viö
Stefán, að hann láti skrá bilinn,
setja á hann aurhlifar og ljós-
kúpla á meðan beðið er eftir að
vegurinn til Akureyrar verði
fær. Sjálfir sjá kaupendur um
að hreinsa bilana upp.
Makalaus kvittun
Laust fyrir miðjan mal kemur
Gústaf siöan að sækja bifreið-
ina. Hann biður um tollskjöl og
sundurliöaðan reikning fyrir
þeim peningum sem hann hafi
sent ásamt fylgiskjölum. Stefán
Ó. Magnússon tekur þessa
beiðnióstinnt upp og þverneitar
að afhenda slika pappira. Eftir
mikið þóf og rifrildi fær Gústaf
blað úr vasabók sem á að vera
skilagrein fyrir 1.493.292 krón-
um. Engin fylgiskjöl fengust en
fyrir utan þetta hafði Stefán
greitt um 99 þúsund krónur fyrir
Gústaf vegna þungaskatts og
annars kostnaðar fyrir skrán-
ingu og greiddi Gústaf mismun-
inn.
Þótt ekki væri gott undir að
búa hélt hann siðan til Akureyr-
ar á bilnum og hugðist kanna
nánar hvað hægt væri að gera 1
þessu máli.
NU Hður fram i desember sið-
astliðinn, en þá er haldið lands-
þing leigubifreiðastjóra Á þing
inu koma fram háværar kvart-
anir og almenn gremja þeirra
bifreiðastjóra sem keypt höfðu
bifreiðar sinar i gegn um „Inn-
kaupasamband bifreiðastjóra”,
en það nafn mun Stefán Ó.
Magnússon hafa notaö á stund-
um varðandi þennan innflutn-
ing.
Skylt er að taka fram, að þeg-
ar leigubilstjórar fóru að kaupa
Datsun til leiguaksturs ræddu
þeir um að mynda samtök og
þriggja manna nefnd var sett á
laggirnar. Stefán var einn
nefndarmanna, en hins vegar
voru ekki haldnir fundir og að
minnsta kosti einn nefndar-
manna sagði sig fljótlega úr
henni. Samkvæmt upplýsingum
sem Visirfékk hjá firmaskrá er
ekkert fyrirtæki skráð 'sem
„Innkaupasamband bifreiða-
stjóra”.
Þar sem leigubilstjórar eru
sjálfstæðir atvinnurekendur
veröa þeir að geta gert full-
komna grein fyrirsinum málum
við skattyfirvöld, þótt ekki
kæmi annaö til.
Þegar Gústaf Oddsson fréttir
af þessum kvörtunum á lands-
þinginu hefur hann samband við
formann Bandalags Isl. leigu-
bilstjóra Olf Markússon, og ósk-
aði eftir aðstoð Bandalagsins i
þessu máli. Sendi hann tJlfi
* L5C.CU)
W.SOi'
y.7*'- J.M
Siáek>*öý
K ’
SD-
y/9. é>e7 -'
V4t. oof. -
6ov. -
Z 2st>. -
• /7z
s?, /t -
&
S- -
/& SáC* -
/ /6 • áiiX -*
fjtC'' ðfV. -
%% -
Hér er „skilagrein” sem Gústaf Oddsson fékk sem kvittun fyrir
greiðslu aö upphæð tæplega 1,5 milljónir króna i mai 1976.
skriflega heimild til að kanna
málið.
A mánudaginn siðasta kemur
Gústaf svo til Reykjavikur og
fer ásamt (Jlfi tÚ rikisendur-
skoðanda þarsem þeir fá ljósrit
af aðflutningsskýrslu bifreiöar
Gústafs, sem eins og fyrr segir
var flutt inn á hans nafni. Siðan
hringir Gústaf til Stefáns ó.
Magnússonar og krefst þess að
hann leggi alla pappira og
fylgiskjöl varðandi iinnflutning
bilsins.
A þriðjudagsmorgun er Gúst-
afi Oddssyni afhentur „reikn-
ingur” á skrifstofu Stefáns og
fylgir hér með ljósrit af honum,
svo og hinni upphaflegu „skila-
grein”. Þessi „reikningur” var
óundirskrifaður, en samkvæmt
kröfu Gústafs var hann undir-
ritaður.
Eins og sjá má er barna liður
„Laun og annar kostnaöur” að
upphæð 60 þúsund krónur. Ekki
reyndist viðlit að fá nein fylgi-
skjöl yfir þann kostnað eða
kvittun fyrir þessum launum.
GUstaf Oddsson kvaðst alls
ekki vilja sætta sig við svona af-
greiðsluhætti. Þar sem hann
væri sjálfur innflytjandi bilsins
bæri honum að hafa alla papp-
ira I höndum. Hann sagðist
reiðubúinn til að greiða sann-
gjarna upphæð vegna einhvers
kostnaðar og vinnu sem heföi
verið látin I té, en þarna væri
ýmislegt sem ekki passaði. Að
lokum benti hann á, aö þama
heföu komið 30 bilar i einu og ef
allir hefðu orðið aö borga sömu
upphæð og hann virtist það vera
góð tekjulind að leysa út bila
fyrir menn sem flyttu þá inn
sjálfir.
— SG
Varðandi þau viðtöl sem hér birtast skal tekið fram/ að þeir Gústaf Oddsson og Úlfur Markússon sýndu blaðamanni Vísis öll
skjöl varðandi málið er þeir höfðu undir höndum. Eru þeir reiðubúnir að standa við hvert orð og veita nánari upplýsingar komi
fram óskir um það.
VÆGT FARIÐ I SAKIRNAR í ÞESSU DÆMI
Reikningur
— segir Úlfur Markússon formaður Bandalags ísl. leigubifreiðastjóra
„Þarna er að mlnum dómi
vægt I sakirnar fariö” sagði (Jlf-
ur Markússon. „Þarna er um
meiri upphæðir að ræða heldur
en bara þessar 60 þúsund krón-
ur. Má nefna lið eins og trygg-
ingu að kröfu seljanda, sem
Gústaf á að greiöa 13 þúsund
krónur fyrir. Samkvæmt fakt-
uru er útlagöur kostnaður vegna
try.ggingar seljanda 100 krónur
norskar og samkvæmt toll-
skýrslu eru það 3.283 krónur en
ekki 13 þúsund.
Flutningskostnaður sam-
kvæmt tollskýrslu er rúmar 42
þúsund krónur en samkvæmt
reikningi frá Hafskip 50.07.6 fyr-
irutan uppskipun og vörugjald.
Munurinn er tæpar átta þúsund
krónur.
Þá sést á reikningnum, að
Gústaf á að greiða liðlega 13
þúsund krónur i bankakostnaö
og yfirlýst á reikningi að þetta
sé staðfest af verölagsstjóra.
Samkvæmt kvittun frá Ct-
vegsbankanum tekur bankinn
um þrjú þúsund I kostnaö. Mér
er kunnugt um, að þegar flutt er
inn vara tjl endursölu er heimilt
að leggja 2% á. En þegar um er
að ræöa þaö eitt, að maður
veitir aðstoð við gerö tollskjala
til manns sem flytur inn vöruna
I eigin nafni, hlýtur þaö að vera
innflytjandans sjálfs að ákveða
hvort hann reiknar sér banka-
kostnaö eða ekki.
Þá eru reiknaöar 5 þúsund
krónur fyrir akstur. Fyrir öllum
þessum upphæðum fást engar
kvittanir og aðeins um tölur á
reikningi að ræöa. Er þetta
næsta einkennilegt bókhald.
Siðast kemur svo liðurinn
„Laun og útlagður kostnaöur”
að upphæð 60 þúsund krónur.
Engar kvittanir fást heldur
fyrir þeirri upphæð”.
Ekkert einsdæmi
„Nei hér er ekki um einstakt
tilfelli að ræða. Kvartanir hafa
verið að berast mér I að minnsta
kosti tvö ár frá fjölda manna.
Nokkrir menn beinlinis kröfðust
þess aö ég, sem formaöur
Landssambandsins, kannaði
þetta mál, og gáfu mér til þess
skriflegt umboð. Fór ég þá að
kanna ýmis atriöi, svo sem toll-
skýrslur og reikninga frá skipa-
félögum, bæði Eimskip og Haf-
skip. Hvað varöar Eimskip, þá
bar saman reikningi skipafé-
lagsins og tollskýrsiu. Flutn-
ingsgjald Eimskips var mun
lægra en hjá Hafskip eöa nam
þvl sem næst muninum á
upphæðum reikninga Hafskips
og þeim upphæðum er tilgreind-
ar voru á tollskýrslu.
Þegar ég óskaði siðan
skýringa hjá Hafskip vegna
þessa mismunar svaraöi starfs-
maður félagsins þvl til, aö
Stefán Magnússon hefði pantað
flutning fyrir bilana, eins og
fram kemur á reikningum
Hafskips, en varðandi muninn á
fragt Eimskips og Hafskips,
gæti verið um aö ræða 15% af-
slátt. Þetta samtal okkar fór
fram I gegnum sima og bað
hann mig blða aöeins meöan
hann athugaði þetta nánar. Er
hann kom aftur i simann sagði
hann upphæðina vera 50.076
krónur og heföi Stefán Magnús-
son greitt þá upphæð með
tveimur vixlum.
Það er hins vegar staöreynd,
að allir þeir sem hafa kvartað,
hafa greitt flutningsgjaldið til
Stefáns sem og annaö. Fæ ég þvi
ekki skilið hvers vegna hann
þarf að greiöa Hafskip þessar
upphæöir með vixlum.
Þessum athugunum minum
lauk með þvi, aö ákveðiö var af
stjórn Bandalagsins, að skrifa
Stefáni Ó. Magnússyni bréf og
er það dagsett 24. janúar 1977.
Þar er hann krafinn samkvæmt
umboði þriggja bifreiöastjóra,
en viö töldum óþarfi aö tiltaka
fleiri að sinni, um öll gögn varö-
andi innflutning á bifreiöum
þessara manna.
Jafnframt var þess krafist aö
öllum þeim bifreiöastjórum
innan vébanda B.I.L.S., sem
flutt hafa inn bila á eigin nafni,
verði send án tafar öll gögn er
varöa innflutninginn svo ekki
fari milli mála hvert raunveru-
legt verð bifreiöanna hefur
verið.
Að lokum var tekiö fram i
bréfinu, aö berist þessi gögn
ekki innan 10 daga áskilji
B.I.L.S. sér rétt til að leita að-
stoöar opinberra aöila I þessu
máli.
Þessir þrir tilgreindu bilstjór-
ar fengu siöan er fresturinn var
að renna út, samskonar reikn-
inga og Gústaf fékk og þurftu að
kvitta fyrir móttöku þeirra.
Reikningar þessir voru ekki
undirritaðir né heldur kemur
fram frá hverjum þeir eru.
Ég mun nú halda fund með
: Datiun dl..l ( 1048J8 )
riutnlnat.il J •
Trvn.lnjt o. ibyr.B • flutnln*.
«j.l«lt btfnlfi.r o. fifirua
ko.tn.fit l ..Hib.nél vtfi flutn.
..mkvmt krfifu .alj.nd..
Tollur
Upp.k..vöru.j.
B.nk.ko.tnafiur
.fi.r ko.rn.6ur
. «r j.fn.
r D.taur
i.t)órt
, 1.570,000,-
1.480.818,.
--73. IH7V-
tddurj^j^
6S9.62CL-
u.ooq,-
281.007],-
2.250,-
5.OO0,-
6.17J,-
13.192,-
175.6Jd,-
216.871,-
60.000,-
.480.818,.
/ý/Kcý.
Ljósrit af „reikningi” þeim er
Gústaf fékk siöan með miklum
eftirgangsmunum nú I vikunni.
Komi afritið sæmilega út I
prentun má sjá, að tölum ber
ekki alveg saman við „skiia-
greinina” I öllum tilfellum. Aðr-
ir bilstjórar hafa fengið eins
reikninga — ókvittaða.
stjórn Bandalags Isl, leigubif-
reiðastjóra og Frama og á þeim
fundi veröur tekin ákvörðun um
framhald málsins i samráöi viö
lögfræðing félagsins, sagöi (Jlf-
ur Markússon að lokum. —SG