Tíminn - 20.04.1969, Blaðsíða 6

18
SUNNUDAGUR 20. apríl 1969.
TÍMINN
aat tiil þesis affl miymdfa
yirði 'Uindianlþegim sikieimimtana-
sikiaitti sölkium þeas að þanna
var uim naer aliíslienzka myrnd
sem yið áttum að ölíu leyti.
Nú heifur þessu verið lcippt
ií liaig svo voniandi þairf eíkM að
kvíða því að slkiaitituir verði liagð
ur á nisestu myod.
, TÍMINN: Myinidu isOienzíkiir
penfinigam'enn að yðar áfliti fást
tifl. þess að teggtjia tfié f Oavilk-
myini(iagerð, nú þeigair fyrir ldigig
ur að M. kiviiktmyndir eru uod-
anlþegnar sQoemimitaniaslkaittá?
Þjóðleikhússtj.: Ég hef ekfci
trú ó því að nokkmir íslenddr
peniagamenn vilfji leggja flé
í slMiklt með það fyrir augtum
að áivaxifca það. Þeim miöniniuim
sem llagt Oialfa flram fé tifl. Edida-
iffillm með MuitabréfaOcaupium
hetfur -eödki giangið fijóngrúðóp
sjónarmfilð tníL. Þar hefur áhug-
imm ráðið öllta. Það eina ór sem
Eddla-ÆiEm fcreyisti sér til þess
að greiða arð atf htataifé, var
samiþylklklt á aðaOifumidli aif hOrat-
hötfum, að verja aeðimum til
flnelkari Oovilkmyinidiagerðar en
gmeiðla hann eOoki út.
Álhiaefcfcan atf gerð Oovilkmymida
er muikál og vairia er hægt að
meikna mieð að aifflar Mienzfcar
Oovilkmyndir gangi eiois vel og
79 atf sfcöðiimmi. Húrn haiflði sér-
stöðu, var flymsifca mymidim með
ísLenriou fcaOi og Menzfloum leilk
urum, og það hetfur haifit siifct
að segja um aðlsólkniina hér-
JiendlB.
Á Noúðúriiöinidum haifia á uod
aafiörnum árum risið uipp fjþl-
mörg 'lbvilkmiyndaifiéllöig oig öítIÍIob
aOILs fljöMams hatfa verdð gjalM-
þnot.
TÍMINN: TeOljið þér að aóigu
milkið haifi verið gert atf hóOlfia
stjömvaMa til þess að sfcuðŒa
að felieariori 3ováIkmiymdagieT0?
Er það efkfká í hæsfca rnálta 6-
eðOilleg þrúun, að hér á Oamdi
skuli slbemmtamasODafctur, sem
kivLkmymdalhúsiin gredða, muna
að hóillfu í félagsheiimfflasjóð og
að OiáOlfu tl ÞjóðHeWiúsisins,
þegar 10% atf ininOoomu bvilk-
mymdalhúsim í Diammöriou og
Noregi betfiur un árabill verið
vairið til styrlktar OovdOomyinida-
gerð f þessum lönduim?
Þjóðleikhússtj.: íslenzk
strjórmivöOd batfla eOdki gert nokk
umn svipaðae htat fyrir ísi.
kvfikmymda'gerð m'ama að umd-
anþiggja fei. mymdir sfkemmt-
amiaskaitti fyrir stuttu.
í Dainmiöriou og að þvi er ég
bezt veit edmmiLg í Noregi var
fyrir nokflorum ámum Ooomið á
fót Kvilkmy'ndasíjöði rfkMns,
en í hanm renmur 10% atf te&j-
um bvilkimymdalhúsa. Sjóði þess
um er æiáað að sifcyricja nýja
Jovilkmyndagerð og stuðflia að
gerð Istnæmna og aflvariegra
Ooviflomyinida, sem fmamfliedddar
enu ám verufliegirar gróðár
Ihyiggju. Sjóðsstjórmin éOoveðúr
hvaða myndir uppfiyilili þau rioffl
yrðd, sem sett eru fyriir Styik-
veitLngu úr Kvdlkimymdasjóðo-
um, en í reynid er það sivo a.
mj.k. í Dammöriou að fé er
veitt til flLesfcra bvikimymida,
sem garðar eru þar.
Atf fé þvi sem vedtt er úr
sijóðniuim er ævdmlLeiga nolkikiur
fliluti beimm styrkur, en meiiri-
htaifcinn er jaflman lóm. Lánið er
veifct rnieð þeim ágætu Ocjörumi,
að verði fcap á mymdimmi, þanf
ékfki að endungreiða það.
Með þessu vidja Damlir aiuð-
veflida kvikmyndaifiéOögum sán-
'Um að gera öðnu hverju góðár
listrasnar myoidir, sem vafla-
sarnt er um gióða atf, em það
veiltfir aifltur dönsOoum kvdk-
myndahúsiagestum tæOoitfæri tffl
þess að sjá inmanium imníliandu
gamiammiymidlir og aHt
eriemda OovilkimymdaifllióíSið í öfll-
TÍMINN rædir við Guðlaug Rósinkranz, þjóðleikhússtjóra
Edda-film minntist 20 ára afmælis síns með kvikmyndahátíð,
sem nú er nýafstaðin í Háskólabíói. í tilefni þessa afmælis ræddi
TÍMINN við Guðlaug Rósenluanz, Þjóðleikhússtjóra, um íslenzka
kvikmyndaframleiðslu og framtíðarstarf' Edda-film. Guðlaugur
hefur verið stjórnarformaður Edda-film óslitið síðan 1953 og unn-
ið manna mest að því að lirinda í framkvæmd gerð þeirra fjög-
urra kvikmynda, sem kvikmyndafélagið hefur staðið að á tuttugu
ára ferli sínum og skrifað kvikmyndahandritið að „79 á stöðinni".
Með persónulegum kynnum af kvikmyndafólki og samskiptum
sínum við norræn kvikmyndafélög hefur hann aflað sér stað-
góðrar þekkingar á þvi hvernig fjánnagna má kvikmyndafram-
leiðslu og er manna fróðastur um framkvæmdaatriði í sambandi
við gerð kvikmynda á íslandi. í viðtalinu, sem hér fer á eftir,
er m.a. rætt um þörf á stofnun Kvikmyndasjóðs ríkisins, tækni-
lega og fjárhagslega erfiðleika við gerð mynda hér á landi og
sfðast en ekki sízt um kvikmyndun Njálu, sem kosta mun tugi
milljóna.
TIMINN: Á 20 óra thnaihdid
'hetfur Edda-diikn átt hLut að
gerð þriggja Oovfflomyinida fiuilr-
ar lenigdar. TeLjiÖ þér að
reynsLa _ kviflomyndatféfliaigsins
sýind, að íslenidinigar geti sjólif-
ir staðið unddr gerð bvilk-
myaida sinna?
Þjóðleikhússtj.: Reynsla
Edda-tfiiilim sýnir að við höíum
flLest till taviOomyndagerðiar amn
að en fljánmagn. íslenzikir leik-
arar femgiu miilkLa viðiurkemn-
inig á Norðuriöndum fyrir
lefflc siinn í 79 atf stöðLnmd oig
við eiigum nóig etfni að Oovfflc-
mynda, eæig aif draimatfebum
bóflomeruntaveirikium nýrri oig
efldrl. En þegar taemur að fjár-
haigisMiðkmi hortfdr mólið öðru
vM við. Kvfflflmyinidagerð er svo
'gílfiurLega dýr, að í fyrsfca lagi
er öhuigisiandd að firamdedða kvik
myndir hér á Lamdi mdðað við
það að ísLenZkdr álhorfendur
standi eingömgu undír kostnað
iinum O'g í öðru lagi er emfdtt
að vefcja áhuga erflenda-a kvik-
myndaféliaiga fyrir þvi, að taflca
upp á sína arrna kivdlkmynduin
og dreilfd'mgu Memzkra verk-
etfna, þar eð fdlest slfflc féfliötg
iáta igróðaisijónanmáðið máð
mLkíLu um verkeifiniavafl sttt.
Sem dærnifi um taostnaðinn
miá nafnia að sfcotfnkosfcn'aður
79 atf stöðimni, er gerð var sum
arið 1962, var 2.2 miflljónir Oig
verður það að teQjaist algjört
ilágmarlk, en Raúða skifckjan
aostaðj árið 1966 m'iOli 18 og
19 m'iiijóndr. Síðan befiur verð-
... stofnkostnaður 79 af stöðlnni, er gerS var sumarið 1962, var 2,2
miiiljónir og veröur það að teljast algjört lágmark, en Rauða sklkkj.
an kostaði árið 1966 milli 18 og 19 milljónir.
— Guðlaugur Rósinkranz, ásamt Er'rk Balling, leikstj. 79 at stöðinni.
laig í Landinu ihæfldkiað anm oig
gefca mienn reitamað út hvað
sambærffleg rnynd við Riauðu
sflcilklkjuina myndi taostia nú.
...Salka Valka var t.d. fyrst og fremst sænskt verk þó að byggt væri á ísi. skáldverki. Útlendingar
nota sinn eigin mælikvarða á ísl. umhverfi og meira segja svo ágætum leikstjóra sem Mai Zetter-
ling datt í hug að láta glímumenn sýna glímu í snjó upp á fjöilum... Myndin að ofan er úr
„Rauðu skikkjunni."
Þar sem ökifceirt kviikmynda-
ver er fliiér á laedi verður öOl
tæflcnLvinna í samibandli vdð
kvdflomyndaigerð að fara flram
eriiendiis. Ef floorna ætfci upp þó
elkfld væri nierna liltlu kvifc-
mymdaveri dmeð nauðsyníLeg-
usfcu tæflcjum fcosfcáði það tugi
mil'ljóna.
LífcLaga^ verður þess langt að
bíða að ísfleinddingar geri allús-
lenztaa mynid.
TÍMINN: Hver er hötfuðor-
sök, að myrndir Edda-tfilLm hatfa
eklká orðið flLedri en rauo ber
vdltni?
Þjóðleikliússtj.: Það er þá
fyrsfc að tedijia stöðuiga fjárvönt
un. Svo er það veigamiflcið at-
riði eins og ég véfc að áðan,
að hviflomyndafléflöig á Norður-
liöndum haifa hingað táfl efcfld
haflt álhuiga á gerð fcjvátamynda
hér á Lamdi. Þedr samnimgar
sem tefloizt hiatfia um Edda-
fillm mynidirnar þrj'ár hafa
ikomizt á fyrir pensóniuíieigain
kunnimgskap og veflviiLja í oíok-
ar 'garð að mestu.
Samininigarnir hatfa ailir ver-
ið gerðir á þann veg, að Edda-
film hetfur náð inn sínum hluta
atf toosfcniaðinum og vel það.
Himsvegar tapaði Nordisfc
TonefdOm í Svfþjóð aflflimilkta á
Söfllku VölOci. Á 79 atf sfcöðinni
græddi Eddartfilm töfliuivert.
hagnaðuriinn var um 400 þús.
kr., en því mdður var hann að
iwesfcu leyfci hirtur í sfloemmt-
anasfloatit. Við hötfðum þó voo-
i