Alþýðublaðið - 29.10.1969, Side 9

Alþýðublaðið - 29.10.1969, Side 9
Alþýðublaðið 50 ára — 25 AÐ LESA, TRI FRÆSSLA ÞEGAR STEFÁN PJETURSSON STÆKK AÐI BLAÐIÐ UPP í ÁTTA SÍÐUR Steíán Pjetursson réðist til" Allþýðubiaðsins (haustið 1934, þá nýkominn, frá Rúss- landi eftir lærdómsríka för. Þar hafði hann séð með eig- in augum hvernig m'álurn var háttað í landi hinnar komm- ún'stísikiu byltingar, harðvít- ugt einræði var feomið þar á ný. Stefán mun fyrst hafa unn ið við erlendar fréttir ásamt ritstjóranum, Finnboga Rúti en síðan farið að sferffa leið- ara og vinna almennt í póii- tís'ku efni. Stefán tók við ritstjóra- starfi á miðjú ári 1939 og gegndi því lengst allra manna, eða óslitið til árs lóka 1952, þ. e. í þrettán og hálft ár. Á því tiímabili er Stefián tók við ritstjórastarfi átti Al- þýðublaðið í vök að verjast, Aðstaða flofeksins var erfið, klofningur Héðins Valdimars sonar nýafstaðinn, gengis. lækkunin og þjóðstjórnin að koima. En ofaná állt þetta bættist að liðsmenn Héðins Valdimarssonar höfðu gert sérstaka herferð gegn Al- þýðuiblaðinu og skipulagt upp sagnir kaupenda þess svo upplagið fór langt niður fyr- ir það sem eðlilegt var mið- að við venjuileg blaðákaup á þessum tíma. Þetta voru ann ars góð -lár fyrir áhuga á blaðaefni: styrjöldin var að brjótast út, hver stórvið- burðurinn ra'k annan, það þurfti ekki að búa til „æsi“- fréttir. þær komu af sjíáilf- um sér hver annarri ægilegri. Meðan Finnbogi Rútur var ritstjóri hafði blaðið ekki stæfe'kað að síðufjölda, en samt voru gerðar stæfefean- ir. Um tíma kom það t. d. út á hverjum degi, líka síð- degis á sunnudögum, og á árinu 1934 var það stækkað í broti svo mjög að það var helmingi stærra en dagblöð eru nú hér á landi. Síðar -var það minnikað aftur af fjár- hagsástæðum. Flj'ótlega e'ftir að Stéfán tók við ritstjórnarstarfi var farið að ræða þann mögu- leifea að stækka blaðið upp í átta síður, og svo var það 24. febrúar 1942 að af þessu varð. Um leið var gerð önnur breyting. Frá því blaðið hóf göngu sína hafði það verið siðdegisblað. Nú var ákveð- ið að það skyldi koma út á morgnana. Ástæðan fyrir þessari breytingu yar aðallega sú að forráðamönnum blaðsins fannst að ekki mœtti við svo búið standa að Morgunblaðið og Þjóðviljinn væru ein um hituna að morgninumi. Póli- tísk aðstaða Alþýðuiblaðsins væri lakari en áfeyldi með þvií að lesendur þyrftu að bíða eftir því til síðari hluta dags endaþótt fréttaaðstaðan væri á margan hátt bétri þá. Þei-m fannst sem stjórnmála- baráttan í blöðunum bæri þannig of miikinn feeim af einvígi milli Morgunblaðsins og Þjóðvi'ljans. Nú hófsit éitt athyglisverð asta tímabil í sögu blaðsins. BQaðið var vandlega skipu lagt og feapp lagt á að það væri vel úr garði igfert í út- liti. Báksíðan var skemmti- síða með framihaldssögúm, gamansögum; og miyndasög- unni Erni eldingu. Á fimmtu síðu voru þýddar greinar frá útlöndium uui' menn og mál- efni, en erlent efni var þá einkar vinsælt vegna þess hve athygli manna beindist mjög að öðrum löndum. ‘Sú breyting var og gerð að auglýsingar voru settar á fyrstu síðu. Þetta var í sjálfu sér efcki góð breyting. Al- þýðub'laðið hafði tekið forsíð- una undir fréttir algerlega 1933, og því gat þetta litið út fyrir að vera að fara aft- urábák. En fyrir öllu eru á- stæður. Blaðið var enn prent að í bókaprentvél sem1 aðeins prentaði pappírinn öðru meg inn í einu, og þess vegna varð að raða efni blaðsins þannig saman að hægt væri að prenta það öðm megin áður en gengið væri frá fréttasíð- unum. Þessi mikla staékkun og breyting á 'blaðinu valkti mikla athygli. Áður var elkkert dagblað á landinu átta síður nema Morgunblaðið og nú var Al- þýðublaðið orðið jafnstórt því að síðufjölda. Þessi breyting stefndi ekki í þá átt að hefja nýja upp- setningu á fréttum, Finnbogi Rútur hafði gert þá byltingu Stefán Pjetursson sem dugði enda þótt upp- setníng og mat á fréttum hljóti sífellt að breytast, stundum nokfeuð ört. Það sem lögð var áherzla á var að gefa lesendum meira að lesa, meiri uppfræðslu, sýna þeim lengra inn í þann heim sem fréttin brá upp skyndi- mynd af. Til þessa var fimmta síð- a'n einkum ætluð. Fyrstu dagana eftir breyt inguna birtust t. d. greinar á fimmtu síðu um MacArth- ur hershöfðingja sem þá hafði komið mikið við sögu í stríðinu á Filipseyjúm. sferif að er um eyðimerkurhern- aðinn í Afnífcu, þá er og Skrifað um Churohi'll og ætt hans, um Austur-Indíur Hol- lands og yfirhershöfði'ngja þeirra, París undir dki naz- ismans, o. s. frv. Eins og á héfur verið bent var áhugi manna á útlönd- um næsta mikill á þessum árum. Styrjaldai’fréttirnar út Fréttasíða einhvern fyrstu dagana eftir ,stækkunina 1942. Flp-toé»s«-* !?. fÆ'As Alþýðuilokknrlnn leggur tll, að gengl krónunnar verði bækkað. Frumvarp tll laga þar að lútandi verður lagt fyrir neðri deild alþlngls seinnipartinn i dag. Gengishækkun væri langáhrifa- mesta dýrtíðarráðstöfunin. Og samningurinn við Breta, sem batt gengi krónunnar, er nú úr gildi faiiinn. Bjarni Björnsson leikari látinn. BJARNI BJÖRNSSON leik~ ari andaSist í Lands- spítalanum í gaermorgtxn. S.l. miðyikudagsnótt vakn- aði fólk í húsinu, þar sem Bjarni bjó, við það, að hann datt í stiganum og lá hann meðvitundarlaus á gólfiriu, — þegor að var komið. Var hann fluttur í Landsspít- alann og þar andaðist hann í gærmorgun og komst hann aldrei til mtðvitundar. Heflr banamein hans sennilega verið beilablóófall. Bjami var 51 árs að aldri, íarddur í Álftártungu á Mýr- Bjami Bjömsson ALÞÝÐUFLOKKGRINN leggur Í dag fram ó alþiugi frumvarp til laga uni luvkkun á gengi Islcnzitu krón- unnar og ó sú hækkun að neraa jafmniklu og iækkun henn- ar órið 1939, þannig að gengi krónunnar verði það sama og það var fyrir gcngislækkunina. Til þesa að bœta bönkunum þau töp, sem þeir myndu bíða við gengishækkun, þar cð gjaldeyrisforði þeirra crlend js hekkaðí í íslenzkum krónum, gerir frumvarpið róð fyrir því, að rikisstjórnin afli sór fjór með því að lcggja sér- stakan skatt ó alla eignaaukningu umfram 75 þúsimd kr., sem orðið heíir ó óninum 1940 og 1941 og ó só skattur að ncma 15%. Væri slíkur skattur vitanlega ekkert annað en krcinn og beinn stríðsgróðaskattur. or á soBBfídai lokkrir írcra&tB m^x ias fljlja r®ðB AFUNDI Alþýðuf félagslns i n daginn kl. 2 I Alþýl inu verða fluttar n stuttor rtcður um b’ að gerast á Alþiugi btc jm rst jórna ritosnin, ar. Pundurtiminn er markaður og þvf ái að mcnn inœti stu lcga. Mcða) ræðtnrnennji Ásgcir ‘Ásgclrsson Kjördæimtskipuni Finnur Jónason alþ: koma fsaf jarðar (þ engin Brotavinnn Erlendur Þorstcinss Dýrtíðarinállð og ur AlþýSuflokJksi) þeim. Emll Jónsson. Bn gerð Hufnaríjnrði Baraldur Guðmundt Tiliögur Alþýðu; ina um bækkun gen lUcðurnur verða u'm allan heim voru geysi- leg la,ndafræðifcennsla fyrir almenning, fólk heyrði nöfn nefnd, bæði menn og staði, og vildi fá að vita eitthvað méira um þá. Þaunig var fi'mmta síðan svar við áfcveðiuni krö'fiu al- mennings. Kannski hafði ai- menningur sjálfur éfcki bein- l'ínis borið hana fram, en það var verk blaðamaunanna að finna hana, vita hvað við átti og hvaða tegund vitneskju var í rauninni beðið eftir. Stjórnmálabariá'ttan var þá méð öðrum blæ en uú. Stjlórnmálamenn láttulst meira vig í beinum greina- skrifum. Og þess vegna var oft í viku einhver grein um stjórnm'á'l eftir einhvern a£ foriugjum filolkksin's. Blaðamennirnir á þessu tímabili núnn hafa verið Vil hjiállmur S. Vilhjálmsson, Karil ísfeld og Thorolf Smith. Aulk þess var Benedilkt Grönd al þá byrjaður að vinna við blaðið þótt væri hann innan við tvítugt. Eftir því sem ég bezt veit var hann um ferm- ingu þegar hann byrjaði að Skrifa íþiró'ttafréttir, en um það leyti sem blaðið stœfckaði vann hann við það á suimrin og á kvöldin yfir veturinn með menntasikólanáimi, og skrjfaði þá útlendar fréttir. Leiðtoginn við þessa breyt ingu var auðvitað ritstjórinn, Stefán Pjetursson. Blaða- m'ennskusjónarmið hans komu greinilega fram í breyt ingunni. Stefián er hugsjónamaður. Hann var efeki, og er ekki, að því er ég bezt veit, ánægður með heiminn og vill bæta hann. Hans sjónarmið var að upp fræða, ekfei bara sikýra kalt frá atburðúm, heldur lífea sýna þeirra rétta samihengi. Stefán hefur saigt mér að hann hafi al'ltaf vantreyst Framhald á bls. 56

x

Alþýðublaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.