Vísir - 09.02.1979, Síða 10

10
Otgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davfö Guömundsson
Ritstjórar: ólafur Ragnarsson
Höröur Einarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snaeland Jónsson. Fréttastjóri”
erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Umsjón meö Helaarblaöi: Arni
Þórarinsson. Blaöamenn: Axel Ammendrup, Edda Andrésdóttir, Jónina
Michaelsdóttir, Jórunn Andreasdóttir, Katrin Pálsdóttir, Kjartan Stef ánsson,Oli
Tynes, Sigurður Sigurðarson, Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guðvinsson, Þor-
valdur Friðriksson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljós-
myndir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. Otlitog hönnun: Jón Oskar
Hafsteinsson, Magnús Ölafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur:
Siöumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiösla: Stakkholti 2-4 simi 86611.
Ritstjórn: Stöumúla 14 slmi 86611 7 linur.
Askrift er kr. 2500 á mánuöi
innanlands. Verö I
lausasölu kr. 125 eintakið.
Prentun Blaöaprent h/f
Verðbólgan
lögboðin
Hinir almennu kjarasamningar runnu út 1. desember
sl. Síðan þá hafa engir kjarasamningar verið í gildi milli
vinnuveitenda og f jölmennustu samtaka launþega. Það
er þó engu líkara en fáir hafi veitt þessari staðreynd at-
hygli eða vilji af henni vita.
Tveir stjórnarf lokkanna hafa eftir sem áður hamrað á
því, að þeir haf i verið að setja samningana í gildi, þó að
þeir séu engir til. Verkalýðsrekendurnir, sem í tíð síð-
ustu ríkisstjórnar, töldu kjarasamninga heilagt rétt-
lætismál, minnast nú ekki einu orði á slíka samninga. Og
hjá atvinnurekendum eru kjarasamningar af eðlilegum
ástæðum feimnismál, því að svo lengi sem elstu menn
muna hafa þeir ekki haft fyrirhyggju til að gera kjara-
samninga, sem þeir hafa getað staðið við.
Kaupgjald í landinu er nú næstum alfarið ákveðið með
lögum. Hvorki verkalýðsrekendur né atvinnurekendur
eru að vísu í nokkurri aðstöðu til að segja mikið við þvi.
Þessir aðilar hafa misfarið svo hrapallega með samn-
ingsréttinn á undanförnum árum, að þeim er naumast
treystandi fyrir ákvörðunum um kjaramálefni: verka-
lýðsrekendurnir með pólitískri misnotkun á samtökum
launafólks og atvinnurekendur með ábyrgðarlausri
undanlátssemi fyrir óraunhæfum kaupgjaldskröfum.
I stað þess, að kaupgjaldsmálin séu samningsatriði
milli launþega og vinnuveitenda, eru þau nú orðin samn-
.ingamál milli stjórnarf lokkanna. Og í þeim hrossakaup-
um er ekki um það spurt, hvað sé raunhæft kaupgjald,
sem atvinnureksturinn geti staðið undir, heldur hugsað
um það eitt, hvernig hægt sé að leggja málin þannig
fyrir, að stjórnarflokkarnir og verkalýðsrekendurnir
haldi andlitinu. Um afstöðu vinnuveitenda spyr enginn,
þeim virðist ekki einu sinni detta í hug sjálf um, að þessi
mál séu þeim viðkomandi.-
Sú þróun mála, sem hér hefur verið lýst, er öll hin
háskalegasta. Það er ekki verið að ná niður verðbólg-
unni, eins og allt atferli núverandi stjórnarf lokka er af-
sakað með. Það er þvert á móti beinlínis verið að lög-
binda áf ramhaldandi verðbólguþróun. Að hluta til kem-
ur þessi lögbundna verðbólga fram strax, en að hluta til
er hún falin í aukinni skattheimtu, sem innan tíðar kem-
ur aðsjálfsögðu fram íhækkandi verðlagi. Hærri skattar
á einstaklingana hafa í för með sér, að þeir telja sig
þurfa að fá hærra kaup til að geta staðið undir sköttun-
um. Og kauphækkanirnar verða ekki teknar nema með
hækkuðu verðlagi, eins og hér háttar til, að afkoma at-
vinnulífsins leyfir ekki slíkar hækkanir. Hærri skattar á
atvinnureksturinn fara auðvitað líka fyrr en siðar beint
út í verðlagið af sömu ástæðum.
Þessar hundakúnstir pólitískra reiknimeistara með
kaupgjaldið og verðlagið í landinu, sem sýnilegt er, að
enn á að halda áf ram, munu ekki lækna meinin í íslensku
efnahagslífi. Þær munu ekki bæta kjör launþega, þær
munu ekki koma atvinnulífinu á réttan kjöl, og þær
munu ekki stöðva verðbólguna. En þær munu skapa
ýmis ný vandamál I efnahagslífinu, til viðbótar þeim,
sem fyrir erum.a. nýjar millifærslur, sem síðar verður
að vinda ofan af, skekkjur i gengismálum, sem síðar
verðurað leiðrétta, og fela hluta af raunverulegri verð-
bólgu, sem síðar hlýtur að brjótast fram.
Föstudagur
<rr.,9X3ÍTm
9. febrúar 1979
VÍSIR
Guðrún Halla og Gunnur að færa tölur um veðrið inn á heimskortið.
Á hverjum degi er sjö
sinnum útvarpað veður-
fregnum frá Veðurstofu
íslands og lesa þær
starfsmenn stofnunar-
innar. Þuli Rikisút-
varpsins þekkja flestir
i sjón, þvi blöðin hafa
gert þeim nokkuð góð
skil i gegnum tiðina.
Hins vegar vita fæstir
hverjir lesa veðurfregn-
irnar, en það gera niu
manns, sem bera starfs-
heitið „rannsóknar-
menn”.
Blaðamaður og ljós-
myndari Visis brugðu
undir sig betri fótunum
og heimsóttu Veðurstofu
Islands i vikunni.
1 vistlegu húsi er okkur vIsaB á
Guðrúnu Höllu Guðmundsdóttur
og Gunni Friðriksdóttur, en þær
voru einmitt á vakt þá stundina
er okkur bar að garði.
Þær sögðu starfið vera
skemmtilegt og lifandi, en þó
sagði Guðrún Halla að áður hefði
verið mun meira lif I starfinu, þvi
þá hringdu allir veöurathugunar-
menn á Veðurstofuna og tilkynntu
ástandið á sinu svæði. Núna tala
þeir við simstöð sem kemur boð-
unum áleiöis i tölvu a veourstot-
unni þannig að ekki um nein lif-
andi tengsl eins og áöur var.
Guðrún hóf störf á' Veöurstof-
I?
DANSAD
í PEKING
Kinverjar voru varla hættir að
hlæja að óförum Shang Kai Sjek,
þegar mig bar til Peking ásamt
nokkrum öðrum Islendingum á
haustdögum 1955. Þeir notuðust
enn við bila, sem tilfaiiið höfðu úr
herfangi rauðliða, sem Kuoming-
tang herir höfðu orðið að skilja
eftir á kajanum i Shanghai. Og
það var sýnt að þeir ætiuðu að
nota þá lengi, enda skilst mér að
þeir hafi verið bónaðir i viku
hverri, jafnvel undirvagninn Ifka.
Sjálfir voru þeir ekki farnir að
framleiða bila, en þeir hétu þvi
með bros á vör að byrja þá fram-
leiðslu innan tfðar.
t þennan tima fóru engin
viðskipti fram milli Bandarikj-
anna og Kina. Kinverjar fengu þó
dollara i gegnum viðskipti sin i
Hong Kong og Macao, og svo
mátti fá svolitið af dollurum ?
viðskiptum viö tiða boðsgesti til
landsins. Koka kola hafði horfið
meö öliu með Kumoningtang-
stjórninni, en I rykföllnum skáp á
hóteli I Peking mátti enn sjá
grilla i flösku af Gordon Gin og
kostaöi sjö dollara sjússinn.
Koka-kola bandalag.
Nokkrir bandariskir unglingar
voru þarna á ferð til að sýna and-
úð sina á utanrikisstefnu
Bandarikjanna. Þeir létu hátt um
það, að þeim yrði stungiö i fang-
elsi viö heimkomuna. Aðrir sögö-
ust ekki ætla lengra „heim” en til
Kanada. Þetta unga fólk var
samkvæmt eðli málsins fullt af
vináttu i garð Kinverja og söng
„Down by the riverside” fyrir þá
I tima og ótima. Ég býst við aö
þetta ástand hafi staðiö nær
óbreytt öll árin siöan, og á hverju
ári hafi komið nokkur hópur
bandariskra unglinga til að
syngja „Down by the riverside”
og ögra heimariki sinu upp á von
um fangelsi viö heimkomuna.
Nema nú er blaðinu allt i einu
snúið við. Stofnað hefur verið
Koka-kóla bandalag milli rikj-
anna, Gordon Gin fæst væntan-
lega aftur I Peking á viðráöan-
legu verði: gott ef hundaveð-
hlaupabrautirnar verða ekki opn-
aðar að nýju.
Maður hrökk eiginlega ekki við
aö ráði fyrr en sjónvarpsþulur til-
kynnti á þriðjudagskvöld að nú
væri dansað I Peking. Svo mikl-
um breytingum hefur þá hin
bláklædda hjörð Maos tekið á
undra skömmum tima, aö hún
ætlar að fara aö stunda dansiböll I
höfuðborginni. Maður sá hvergi
dansað nema i leikhúsum, og þá
einhverja striðsballetta um ungar
stúlkur sem vondir landeigendur
vildu forfæra, þangað til rauði
herinn kom og hjó af þeim hnapp-
inn. Og svo var fánum veifað og
sungið mjóradda mjög um sigur
hins góða, forsjá Maos og
framtiðina eftir mátulegan
skammt um fhaldssama heims-
valdastefnu (þ.e. Bandarlkin).
Neikvæðar ástir
Annars mátti merkja þaö strax
áriö 1955, aö á milli Kinverja og
Bandarikjanna riktu einskonar
neikvæðar ástir. Engir gátu hat-
ast svona opinberlega nema á bak
við lægi dulin hrifning. Enda fór
svo, um það bil sem allir
bandariskir vinir Shang Kai Sjeks
voru dauðir, aö Bandarikin réttu