Morgunblaðið - 12.05.2001, Blaðsíða 4

Elín Snorradóttir framan við ýmsar plöntur sem eru í uppeldi í garðhúsinu.
ELÍN Snorradóttir hefurfrá árinu 1981 komið sérupp garði með fjölbreytt-um tegundum blóma og
runna, þar sem margvíslegar
plöntur standa í blóma hver á fætur
annarri frá því snemma á vorin og
langt fram eftir hausti.
Þegar blaðamaður heimsótti Elínu
í lok apríl var fjöldi krókusa og lauka
í blóma og ótrúlegt að sjá fjölda lit-
ríkra blóma blasa hvarvetna við á
köldum aprílmorgni. Tegundirnar
sem Elín hefur plantað niður í garð-
inn skipta hundruðum frá því hún
hóf garðræktina í garði þeirra hjóna
á Seltjarnarnesi að Vallarbraut 21 og
sjálf segist hún telja að þær séu
komnar yfir þúsund. Flestar þekkir
hún plöntunar með nafni, ef ekki all-
ar, eins og blaðamaður kemst að
þegar hann fylgir Elínu eftir um
garðinn og kíkir inn í garðhúsið.
Laukar, krókusar og prímúlur
standa í blóma og margar skemmti-
legar plöntur hafa skotið rótum eftir
sáningu í garðhúsinu. Tegundir og
afbrigði eru með fjölbreyttasta hætti
og Elín bendir á krummalilju með
svörtum blómum, hvíta blásól, snæ-
klukku, rósablöðku og engjablöðku,
bleikt afbrigði, stjörnublöðku, berg-
lykla, steinbrjóta, dvergaskó, fyllta
prímúlu, rauðfeld, júlíulykil, silfur-
lykil, síberíulilju og roðalykil, svo
eitthvað sé nefnt.
Garðurinn birtist grænn
undan snjónum
Elín sagðist hafa byrjað að sá í
janúar í vetur og þegar hlýnar setur
hún plönturnar niður í garðinn og
bíður síðan eftir að allt standi í
blóma. Hún segir að hægt sé að
rækta ýmislegt hér á landi og prófar
ýmsar tegundir. Elín segir þó að oft
sé vindasamt og kalt á Nesinu og
talsverð hafgola, sérstaklega í norð-
austanáttinni. Það hefur hins vegar
bæði sína kosti og galla. Ýmsar
plöntur sem hún ræktar þrífast bet-
ur í kulda og spretta vel upp, á með-
an aðrar plöntur sem þurfa meiri
hita ná sér síður á strik.
Verst af öllu í veðurfarinu er þó
bleyta og hláka á veturna, að sögn
Elínar, og einnig þegar tíðarfar er
lengi með kulda og sól og jörð stend-
ur auð. Í fyrravetur, þegar mikið
snjóaði, kom garðurinn hins vegar
allur grænn undan snjónum og fjöl-
ærir laukar í blóma gægðust upp úr
snjónum.
Skemmtilegur félagsskapur
Aðspurð um það hvort ekki sé
mikil vinna að halda garðinum í horf-
inu og beðunum hreinum og lausum
við illgresi, segist Elín ekki líta
þannig á málið, enda skipti ánægjan
af garðvinnunni meiru. Hún tínir allt
illgresi jafnóðum upp og segist eyða
sínum tíma meira og minna í garð-
inum á sumrin og fá í staðinn heil-
mikla og heilnæma útiveru. Í barátt-
unni við illgresi og arfa notar hún
ekkert eitur en lætur puttana duga í
baráttunni, þar sem fíflarnir eru erf-
iðastir viðureignar.
Elín er meðlimur í Garðyrkju-
félaginu og segir að í gegnum áhuga
sinn á garðyrkju hafi hún eignast
marga félaga og vini með sama
áhugamál. Hún er meðlimur í svo-
kölluðum Dalíuklúbbi en félagar í
þeim klúbbi hittast reglulega og búa
til blómaskreytingar og skipast jafn-
framt á blómum á sérstökum blóma-
skiptafundum. Þá er farið í inn-
kaupa- og skemmtiferð og er
félagsskapurinn hinn skemmtileg-
asti í alla staði, segir Elín, bæði
plönturnar og mannfólkið.
Elín Snorradóttir safnar garðplöntum á Seltjarnarnesi
Garður í blóma frá
vori fram á haust
Rósablaðka (Lewisia tweedyii).
Elín fer höndum um Calocartus uniflorus, en plantan hefur ekkert íslenskt
nafn.
Ýmsar plöntur í uppeldi í garðhúsi Elínar.Fagurblár vorkrókus (Crocus vernus) í fullum blóma í apríl.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Elín hugar að steinhæðabeði framan við húsið, þar sem hún hefur jafnan um
100 steinhæðaplöntur.
4 C LAUGARDAGUR 12. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Gæði, úrval og gott verð!
• Fást með loki eða öryggishlíf
• Fáanlegir með vatns- og loftnuddkerfum
• Margir litir, 10 gerðir sem rúma 4-12 manns
• veitum ráðgjöf um niðursetningu og frágang
Framleiðum einnig hornbaðker úr akrýli.
Komið og skoðið baðkerin og pottana uppsetta í sýningarsal
okkar, eða hringið og fáið sendan litprentaðan bækling og
verðlista. TREFJAR
Hjallahrauni 2, 220 Hafnarfjörður.
Sími: 555 1027 Fax: 565 2227
Netfang: pottar@trefjar.is
Heimasíða: www.trefjar.is
Verð frá aðeins kr. 94.860,-
Heitirpottar
tré. Einnig er moltan ágætis áburð-
ur á grasflatir.
Í dag getur fólk nýtt sér ýmsar
gerðir safntunna og safnkassa sem
hægt er að fá tilbúið í verslunum.
Áður fyrr var notast við tveggja til
þriggja hólfa heimasmíðaða kassa
sem reyndar standa enn þá fyrir
sínu þrátt fyrir að plastvörur hafi
auðveldað fólki að hefja jarðgerð.
Þá getur safnhaugur sem hlaðinn er
beint á jörðinni komið að ágætist
notum, auk margs kyns íláta sem
ekki voru í upphafi ætluð til jarð-
gerðar. Þar má t.d. nefna fiskikör úr
plasti sem oft má fá útlitsgölluð fyrir
lítið verð frá framleiðendum.
Allt lífrænt, rotnanlegt efni sem
fellur til í eldhúsinu eða garðinum
hentar til moltugerðar. Hins vegar
ætti að forðast að setja kjöt eða fisk
saman við ef unnið er með opinn
kassa, því meindýr geta sótt í slíkt.
Hráefnunum má skipta í tvo hópa,
annars vegar grænt efni, t.d. nýsleg-
ið gras og grænmetisafskurð, sem er
köfnunarefnisríkt, og hins vegar
brúnt efni, t.d. sag og trjágreinar,
sem er kolefnisríkt.
Til þess að ná ferlinu rétt af stað
þarf að blanda hráefnum rétt sam-
an. Þó að erfitt sé að segja nákvæm-
lega til um hlutföllin má í grófum
dráttum segja að þriðjungur blönd-
unnar eigi að vera brúnefni. Massinn
þarf að vera hæfilega rakur og laus í
sér þegar búið er að blanda hann.
Þegar hitaferlið fer síðan af stað
verður að lofta um hauginn með því
að hræra í honum, því annars geta
örverurnar klárað súrefnið og ferlið
stöðvast. Æskilegt er að halda hit-
anum í haugunum í a.m.k. fjóra
daga til að eyðileggja illgresisfræ og
drepa allt venjulegt sjúkdómssmit.
FÆRST hefur í vöxt að fólk stundi
eigin jarðgerð með því að búa til
sína eigin gróðurmold í safnkössum
heima við. Molta er íslenska heitið
yfir þá afurð sem til verður í slíkri
jarðgerð, þ.e. að umbreyta lífrænu
hráefni í moldarkennt efni. Slíkt nið-
urbrot fer einnig fram í náttúrunni
en auðvitað án afskipta mannsins.
Fæstum reynist erfitt að nota molt-
una til ræktunar í garðinum eða við
sumarbústaðinn. Bestur árangur
næst ef moltan er notuð í efsta lag
t.d. beða, í pottum eða umhverfis
Að búa til sína
eigin moltu