Morgunblaðið - 20.07.2001, Blaðsíða 4

DAGLEGT LÍF
4 B FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Landið fær nýja merkingu
Ekið er af stað á nokkrum bílum og á leiðinni
segir Ómar Smári frá hugsjóninni að baki ferða-
hópnum, þar sem mæting er algjörlega frjáls og
engar afsakanir nauðsynlegar. „Ef einhver hefur
önnur plön, þá hefur hann önnur plön. Þetta er
fyrir þá sem eru upplagðir, þá sem vilja, þá sem
hafa tíma og þá sem nenna. Og það þarf ekki allt-
af að vera sama fólkið. Fyrst og fremst eru þess-
ar gönguferðir hugsaðar til skemmtunar og sem
hreyfing. En um leið hjálpa þær okkur að kynn-
ast landinu betur og gera okkur grein fyrir því
hvernig kynslóðirnar á undan okkur lifðu af
landsins gæðum.“
Leitin að minjum um búskap og mannvistir er
einmitt það sem setur svip á ferðir FERLIR, og
sker þær frá hefðbundnum gönguferðum um
hóla og holt. Fyrir hverja ferð er sett upp áætl-
un, rissað er upp kort af fyrirhugaðri leið og
merktar inn minjar sem sögur herma að séu á
svæðinu. „Það geta verið hleðslur, réttir, fjár-
hellar, stekkir eða dysjar. Að ógleymdum þjóð-
leiðum sem sýna glöggt hvernig skór, hófar og
klaufar hafa meitlað í berg eða troðið mýrar í
gegnum aldirnar. Við leitum í gamlar heimildir,
landabréf og bækur og höfum einnig talsvert
rætt við gamalt fólk sem er alið upp á svæðinu. Í
gönguferðunum svipumst við svo um eftir þess-
um minjum,“ segir Ómar og tekur fram að
FERLIR kunni Reyni Sveinssyni, Helga Gam-
alíelssyni frá Stað við Grindavík, Fræðasetrinu í
Sandgerði, Sigurði á Hrauni, Þórarni Snorrasyni
í Vogsósum og Kristófer, kirkjuverði í Strand-
arkirkju, þakkir fyrir ómetanlega leiðsögn.
LÖGREGLUMENNIRNIR snarast út úr bif-
reiðum sínum við kirkjugarðinn í Hafnarfirði,
vasklegir í fasi og vel skóaðir. Við garðinn er
upphafspunktur 100. Reykjanesgöngunnar í
röðinni síðan Ferðahópur rannsóknardeildar
lögreglunnar í Reykjavík (FERLIR) tók til
starfa í fyrrasumar. Á bílastæðinu standa tveir
af helstu göngugörpunum, Ómar Smári Ár-
mannsson og Jóhann Davíðsson, en sá fyrr-
nefndi er ókrýndur forsprakki framtaksins.
„Þar sem fyrir höndum er lengsta gangan
hingað til, voru menn skyndilega mjög uppteknir
í kvöld,“ segja þeir félagar sposkir og vísa til
þess að tiltölulega fáir eru mættir. Að meðaltali
taka 5–15 manns í göngunni – rannsóknarlög-
reglumenn og gestir þeirra; börn, makar, vinir
eða vinnufélagar af öðrum deildum. Nú standa
átta manns ferðbúnir, sumir vanari en aðrir.
„Nýliðar fá oftast svona nýliðaprik til að
styðja sig við,“ segja forsprakkarnir og lyfta
gömlum kústsköftum. Sjálfir eru þeir með fall-
ega útskorna stafi um hönd. „Ef einhver dregst
aftur úr eða týnist, snúum við aldrei við til að
leita þeirra. En ef nýliði týnist, verðum við að
snúa við til að finna prikið. Þetta eru ómetanleg
prik.“
Með þessum orðum er tónninn sleginn fyrir
taktinn í ferðinni – allt er fyndið eða hóflega ná-
kvæmt og ekki að ástæðulausu. „Þessar ferðir
eru ekki síst ætlaðar til þess að dreifa huga
manna frá vinnunni, sem oft er íþyngjandi. Hér
reynum við að gleyma áhyggjum hversdagsins
og því er eiginlega bannað að segja nokkuð af viti
– það er nánast glæpur,“ segir Ómar Smári og
glottir.
Birgir gaumgæfir nýfundinn stekk með gáfulegum athugasemdum. Fundurinn vekur gleði göngumanna.
Jón snarar sér niður í Strandarhelli, sem myndaðist þegar
hraun rann undir yfirborðinu. Yfir munnanum vakir varða.
Þegar gengið er utan troðninga
hann Davíðsson, Jón Svanþórss
Farið að b
Að lesa
landið
Rannsóknarlögreglumenn sem beygja út af Reykjanes-
braut og þramma skimandi um hraun og hlíðar, eru án
efa að leita verksummerkja um glæpsamlegt athæfi. Eða
hvað? Sigurbjörg Þrastardóttir og Þorkell Þorkelsson,
ljósmyndari, slógust í för með löggum sem leita fremur
að félagsskap, náttúrufegurð og anda liðinna alda.
dys:
upphækkuð gröf, venjulega
hulin grjóthrúgu.
fjárborg:
grjótbyrgi fyrir fé úti á
víðavangi, veggirnir látnir
dragast saman að ofan eða
reft yfir, með engri jötu.
kví:
e.k. rétt þar sem fráfæru-
ær eru mjaltaðar.
fráfærur:
aðskilnaður áa og lamba á
vorin til þess að unnt sé að
nytja ærmjólkina.
nátthagi:
girt grasi vaxið svæði sem
búpeningur er hafður í um
nætur.
sel:
útihús í högum langt frá
bæjum þar sem búfénaður
er látinn ganga á sumrin.
stekkur:
e.k. fjárrétt þar sem
lambakró (með dyrum inn
í) var hlaðin af innst.
þjóðleið:
alfaraleið.
úr Íslenskri orðabók, 1996.
FERÐAHÓPUR RANNSÓKNARDE I LDAR LÖGREGLUNNA