Vísir - 20.03.1980, Page 13

Fimmtudagur 20. mars 1980

Margir Grænlendingar voru á flugveilinum þegar vélin lenti,
Þaö er betra aft búa sig vel áftur en lagt er I vélsleftaferft i mikiu frosti.
..Hvernig var á Grænlandi?”,
var blaftamaftur Visis spurftur
, eftir „mjög snögga” ferft meft
Flugfélagi Norfturlands tii
Scoresbysunds á Græniandi.
„Þaft var kalt”, var svarift, sem
viftkomandi fékk og þaft voru
lika orft aft sönnu. Þennan dag
var frostift 20 stig á þessum
sióftum og 20 hnúta vindur, sem
jók kuidaáhrifin um meira en
helming. Lent var á isnum á
Scoresbysundi og aðeins staldr-
aft vift á meftan vélin var af-
fermd og fermd. Hvert sem litift
var sást ekki annaft en snjór og
Hún var aft fara til dvaiar á vefturathugunarstöftina á Topinhöffta.
Hún var strax dúðuft niftur i kassa, þegar hún kom út úr flugvélinni,
en kassinn var á sleða, sem siftan var dreginn af vélslefta.
is og ekki var þarna fýsilegt til
búsetu enda er Scoresbysund
nyrsta byggft Grænlendinga á
austurströnd landsins.
Byggft mun hafa verift vift
Scoresbysund fyrr á öldum, svo
sem víftar vift austurströndina.
En þegar hvitir menn hófu veift-
ar viö austurströnd Grænlands,
var Eskimóabyggftin i
Angmassalik nyrsta byggö inn-
fæddra á austurstörndinni. Sú
byggft, sem nú er vift Scoresby-
sund, á rætur aft rekja til fyrri
hluta þessarar aldar, en þá þótti
Dönum þetta of byggilegur
staftur til aft réttlætanlegt væri
aft hafa hann I eyfti. Þá var lika
orftiö þröngt um ibúa Ang-
massalik og var þá gripift til
þess ráfts aft flytja fólk þaftan til
Scoresbysunds.
Fjölmennasta byggftin er i
þorpi samnefndu sundinu.
Skammt þaftan er dönsk veftur-
athugunarstöft, Topinhöffti, sem
lesendur ættu aft kannast vift úr
vefturfréttunum. Búa um 300
manns á þessum tveim stöftum,
en auk þeirra eru smærri
byggftakjarnar viö sundift. Inn-
fæddir lifa vift veiöar aft fornum
sift, þarna hefur hinn gamli lifs-
stlllGrænlendingahaldistvift þó
aft veiftitækin séu orftin nýtisku-
legri og fullkomnari en áftur
var.
Flugið tekur tvo tima.
Þaft tricur ekki nema um þaft
bil tvo tima aft fljúga meft Twin
Otter frá Akureyri til Scoresby-
sunds. Meö I feröinni voru tveir
Grænlendingar og tveir Danir.
Vift stjórnvölinn voru Bjarki
Viftar Hjaltason og Kristján
Karl Guftjónsson. Bjarki hefur
mikla reynslu I Grænlandsflugi,
fyrst á vegum flugfélagsins
Vængja, en siftan Flugfélags
Norfturlands. Sagfti hann, aft
þegar snjóa og isa leysti vift
Scoresbysund væri þar mjög
Fimmtudagur 20. mars 1980
Sagt frá stuttrl helmsókn Visis til Græniands og rætt við
Sigurð Aðalstelnsson hjá Flugléiagi Norðurlands. en
Grænlandsflug er snar páttur í rekstri féiagsins
hrjóstrugt, húsin stæftu nánast á
berum klöppunum. Kristján
Karl hóf störf hjá Flugfélagi
Norfturlands I fyrrasumar, en
hefur mikla reynslu og yfir
10.000 flugtíma aft baki.
Tryggvi Helgason
byrjaði Græniands-
flugið
„Upphafift aft þessu Græn-
landsflugi var i tift Tryggva
Helgasonar”, sagöi Sigurftur
Aftalsteinsson, framkvæmda-
stjóri Flugfélags Norfturlands, I
vifttali vift Visi. „Ef mig mis-
minnir ekki, fór ég meft honum i
fyrstu ferftina og fórum viö þá
tilKulusuk. Siftan keyptu núver-
andi eigendur Flugfélags Norö-
urlands hf. flugreksturinn af
Tryggva 1974 og áriö eftir byrj-
uftu þessar ferftir aft einhverju
marki. Siftan höfum viö haldift
sömu viftskiptavinunum I Græn-
landsfluginu og nýir bætast
vift”.
Stundum betur settir á
Akureyri
En hvers vegna velja Danir
flugfélag staösett á Akureyri til
aft annast þessar ferftir?
„I sumum tilfellum getur þaft
verift tilviljun sem ræöur, i öftru
lagi eru þessar ferftir stundum
boftnar út og I þriftja lagi koma
sömu aöilamir aftur og aftur,
sennilega vegna þess aö þeim
hefur likaft þjónustan”, svaraöi
Siguröur.
,,Ég má segja, aft vift höfum
mesta reynslu af islenskum
flugfélögum i flugi til stafta á
austurströnd Gramlands, norft-
an Meistaravikur. A þessum
stöftum eru engir flugvellir, en
lent á is yfir vetrartimann og á
mélum og sléttum grasbölum
yfir sumarift. Aft auki koma
stundum upp þær aftstæftur, aft
hentugra er aft fljúga til þessara
stafta frá Akureyri en t.d.
Reykjavik.
„Þrátt fyrir frumstæft skil-
yrfti höfum vift sloppift áfalla-
laust i þessu flugi, enda slysa-
hættan minnien ætla mætti. Aft
visubrannannarTwin Otterinn
okkar f Daneborg I fyrra, en þaft
m
„Biessaftur vertu fljótur aft taka myndina, áftur en vift frjósum hérna”, sögðu Bjarki og Kristján. Ljós
myndarinn var lika orðinn tilfinningalitill i höndunum, þannig aft fókusinn rauk út i frost og vind.
Sá lengst til hægri skar sig úr I klæftaburfti af innfæddum, enda var hann á leift til kóngsins Kaupmanna-
hafnar.
heffti getaft gerst á hvafta flug-
velli sem var.”
Ýmsir danskir aðilar
standa að þessum ferð-
um
Hverjir standa aft þessum
feröum?
„Þaft eru ýmsir danskir aftil-
ar, fyrirtæki og stofnanir”,
svarafti Sigurftur. „Undanfarin
tvö sumur höfum vift haft Twin
Otter staftsettan i nyrstu héruft-
um Grænlands I 2 1/2 mánuft.
Meft vélinni hafa verift tveir
flugmenn og einn flugvirki og
svo verftur einnig i sumar. Auk
þess höfum viö veriö meft þess-
ar ferftir til Scoresbysunds og
fleiri stafta á austurströndinni
norftanveröri. Grönlands
geologiske undersögelse, Græn
landsverslunin KGH, Grönlands
tekniske organisation, danska
póstþjónustan og sleftahersveit-
in Sirius erumeftal þeirra aftila,
sem njóta þessara ferfta.
Orðinn stór þáttur i
starfsemi félagsins
Er Grænlandsflugift ekki orft-
inn snar þáttur i starfsemi
félagsins?
„Jú, þvi er ekki aft neita,
félagift væri ekki þaft sem þaft er
i dag, ef vift heföum ekki notift
þessara viftskipta”, svarafti
Sigurftur. „Þetta hefur gefift
okkur möguleika á aft bæta vift
vélakostinn og um leift auka
þjónustuna vift innlenda vift-
skiptavini félagsins,” sagfti
Sigurftur Aftalsteinsson i lok vift-
talsins.
Fallegt að sjá — úr
flugvél
A leiftinni norftur var flogift of-
ar skýum mest alla leiftina, en
Grænlensk fegurft.
þegar kom aft strönd Grænlands
birti og var stórkostlega fallegt
yfir aft lita. Sólin var aft siga bak
vift jökulröndina — stórkostleg
sjón úr flugvél. En þegar út úr
flugvélinni kom niftri á isnum,
kárnafti gamanift. Aft visu má
vel þola 20 stiga frost, en þegar
vift bætist 20 hnúta vindur, verft-
ur kuldinn bitandi. Enda fór þaft
svo, aft eftir stutta stund var
ljósmyndarinn hættur aft geta
haldift á myndavélinni. Flug-
mennirnir og heimamenn höfftu
snarar hendur vift aft afferma og
ferma vélina, og eftir stutta
stund vorum vift komnir I Ioftift
aftur — á leiö heim.