Vísir - 11.06.1980, Blaðsíða 13
vtsnt
Miðvikudagur 11. júnl 1980.
DAGUR í LÍFI FORSETAFRAMBJÖÐENDA - MEB ALBERT A VINNUSTOÐUM A AUSTFJORÐUM
VÍSIR
Miðvikudagur 11. júni 1980.
Eina vonin til að ná viðtali við Albert á yfirreiðinni um Austfirði, var að
króa hann af i kaupféiaginu á Reyðarfirði.
„Dagblðð elga
ekkl að geta
plnt fram
úrsin l
kosnlngum”,
- segir Alherl Guðmundsson
Það var ekki hlaupið að þvi þann dag sem Visir
“ fylgdi Albert Guðmundssyni um Austfirði, að ná
® viðtali við hann, svo mikill var þeytingurinn. Það
I tókst loks að króa hann af i kaupfélaginu á Reyðar-
| firði og við spurðum hann fyrst hvernig kosninga-
baráttan hefði gengið hjá honum fram að þessu.
B
■
1
„Þessi ferðalög okkar hjóna um
landið hafa tekist mjög vel og
okkur hefur alls staðar verið
mjög vel tekiö, þannig að ég get
ekki sagt annað en að kosninga-
baráttan hafi farið vel af stað.
Það setti að visu strik i reikn-
inginn hjá mér að ég byrjaði sex
vikum seinna en hinir frambjóð-
endurnir auk þess sem ég lá rúm-
fastur i viku, en þetta stendur allt
til bóta”.
— Ertu ánægður með þann far-
veg sem kosningabaráttan hefur
farið i eöa hefðirðu viljað hafa
hana meö öörum hætti?
„Þetta fer orðið fram á sama
hátt og kosningabarátta fyrir al-
þingiskosningar meö fundum á
vinnustöðum og þess háttar.
Þetta eru sömu aðferðir og póli-
tikusarnir nota og ég lit á það sem
viöurkenningu á þvi, að hér sé um
pólitisfct embætti að ræða.
Ég hef lika orðið var viö það, að
ég er spuröur pólitiskra spurn-
inga á kosningafundum, en það er
ekki hægt að tala á sama hátt við
hina frambjóðendurna, þar sem
þeir hafa ekki sama bakgrun og
ég, Þannig held ég aö minir kosn-
ingafundir séu frábrugönir hinna.
En ég er ánægður meö aö kosn-
ingabaráttan hefur farið heiðar-
lega fram og ég vona aö svo veröi
Báfram”.
— Hvaö meö þátt fjölmiöla?
„Ég er ekki ánægöur með þátt
þeirra 1 þessari kosningabaráttu
og mér hefur fundist á vanta að
þeir hafi gætt hlutleysis. Vegna
þess hvaö þetta er allt á viö-
kvæmu stigi vil ég ekki skýra
þessa skoöun mina nánar núna”.
— Nú er stuttur timi fram aö
kosningum, en svo viröist sem
fjöldi fóiks hafi ekki enn gert upp
hug sinn um hvern það hyggst
styöja. Hvaö veldur að þinum
dómi?
„Ég held að það séu miklu fleiri
sem búnir eru að taka ákvöröun
en svokallaðar skoöanakannanir
gefa til kynna. Fólk vill fá aö eiga
sin einkamál i friði og vill ekki að
dagblöð og aðrir séu að hnýsast i
þau. Þessa afstöðu hins þögla
kjósanda skil ég vel og það er gott
fyrir þjóðfélagiö aö dagblöö geti
ekki pint fram úrslit i kosningum
sem eiga að vera leynilegar”.
— Hverjar telurðu sigurlikur
þfnar ve’ra I komandi kosningum?
„Ég er bjartsýnn og trúi á sigur
I kosningunum og mun berjast
fyrir honum til hins siðasta. Eins
og ég sagði áðan hefur okkur
hjónum verið mjög vel tekið úti á
landi og ég treysti þvi aö móttök-
urnar veröi ekki siðri i Reykjavik
þegar fundahöldin byrja þar fyrir
alvöru.
Ég vil koma á framfæri þakk-
læti til alls þess góða fólks, sem
hefur greitt götu okkar á þessum
feröum og við sendum þvi öllu
hjartans kveöjur”.
— Ef til þess kemur aö þú verð-
ir ekki kjörinn forseti að þessu
sinni, gætirðu þá hugsað þér að
gefa kost á þér aftur?
„A þessu stigi er ekki timabært
að svara þessari spurningu, en ég
útiloka ekki þann möguleika.
Enginn veit sina ævi fyrr en öll
er”.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
B
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
B
B
B
B
B
1
B
B
I
i
i
B
fl
I
B
fl
B
B
fl
i
„Hér er öruggt atkvæði", gæti Jónas verið að segja við Albert ef dæma má eftir
svipnum.
Það er ekki tekið út með sældinni, að vera i fram-
boði til forsetakosninga á íslandi 1980. Sá timi er lið-
inh, að menn komu fram i ríkisfjölmiðlunum, héldu
nokkra fundi i stærstu plássum landsins, og létu þar
við sitja. Nú dugir ekki minna en að heimsækja
nærfellt hvern einasta kaupstað og kauptún á land-
inu, og ekki nóg með það, heldur þarf einnig að fin-
kemba alla vinnustaði á þessum stöðum. Vinnu-
staðaheimsóknir af þessu tagi upphófust fyrir al-
þingiskosningarnar 1978 og eru menn ekki á eitt
sáttir um ágæti þeirra. Sumir halda þvi fram, að
hér sé um að ræða helbert lýðskrum, en aðrir segja,
að með þessu móti komist frambjóðendur i kynni
við fólkið i landinu og kjör þess, i samræmi við það
sem skrifað stendur um að ,,komi fjallið ekki til
Múhameðs, fer Múhámeð til fjallsins”.
En hvað sem liður ágæti vinnustaðaheimsókn-
anna, eru þær orðnar snar þáttur i allri kosninga-
baráttu og hafa forsetakosningarnar ekki farið var-
hluta af þvi. Frambjóðendurnir hafa þeyst lands-
horna á milli, talað við fólkið að störfum og reynt að
fá það til að sækja framboðsfundi i viðkomandi
plássum. Þessum ferðalögum fylgir meira álag en
fólk almennt kannski gerir sér grein fyrir og hvild-
artiminn verður oft stuttur.
Tii þess að sýna lesendum sinum fram á þessa
hlið kosningabaráttunnar, mun Visir á næstunni
birta frásagnir i máli og myndum af þvi, hvernig
svona ferðalög ganga fyrir sig. Blaðamaður og ljós-
myndari munu fylgja hverjum frambjóðanda einn
dag, frá morgni til kvölds, og tiunda síðan fyrir les-
endum hvernig dagurinn leið. Við byrjuðum á þvi
að fylgja Albert Guðmundssyni, og Brynhildi konu
hans, á ferðalagi þeirra um Austfirði föstudaginn 6.
júní.
Dagurinn tekinn
snemma
Visismenn flugú til Egilsstaða á
fimmtudagskvöldið, en það kvöld
voru þau Albert og Brynhildur
með fund á Neskaupstaö. Þau
hjón höfðu næturgistingu á hótel-
inu á Eskifirði ásamt Jónasi Guð-
mundssyni, sem var I för meö
þeim.
Þegar okkur bar að garði um
klukkan hálf niu á föstudags-
morguninn, sat Jónas aö morgun-
veröi I matsal hótelsins og stuttu
seinna kom Albert niður og hóf
daginn með vænum skammti af
súrmjólk og kornflögum. Yfir
kaffinu voru blaðamenn upplýstir
um ferðaáætlun dagsins: Fyrst
skyldu heimsóttir vinnustaöir á
Eskifirði og siðan átti að „visi-
tera” Fáskrúðsfjörð, Stöðvar-
fjörö og Reyðarfjörð. Um kvöldið
átti svo að halda fund á Eskifirði.
„Forsetaembættið
það pólitiskasta
ikerfinu”
Klukkan niu kom á hótelið
Aðalsteinn Jónsson, útgerðar-
maöur og frystihússeigandi á
Eskifirðí, en hann hafði tekið að
sér aö lóðsa Albert og fylgdarlið
um Austfirðina. Þau voru hæg
heimatökin hjá Aðalsteini, eða
Alla rika eins og hann er venju-
lega kallaöur, fyrst i stað þvi
byrjaö var á þvi að skoöa hans
eigið frystihús.
Albert spurði margs um hagi
fólksins, hvernig fiskaðist og
hvort að vinna væri nægileg.
Hér má sjá þau Albert og Brynhildi í hópi glaöra fiskvinnslustúlkna á Fáskrúðsfiröi/ sem voru að bíða eftir kaupinu sfnu.
Við morgunverðarborðið. Albert hámar i sig súrmjólk og kornflögur, en Jónas lætur sér nægja kaffi og sígarettu.
bjóðendur til að gegna forsetaem-
bættinu.
„Ég tel að mitt lifshlaup, min
lifsbarátta og min reynsla geri
mig hæfan til að gegna þessu em-
bætti, en ég er ekki þar með aö ef-
ast um hæfni hinna frambjóöend-
anna”, svaraði Albert.
,, Jónas drepur af mér
öll atkvæði”
Um tiuleytiö var staldrað við i
verbúöunum á Eskifirði og þar
var þegið kaffi. Jónas Guðmunds-
son lagöi hart að matseljunni á
staðnum að mæta á fundinn um
kvöldið og hvatti hana til að setja
I sig rúllur af þvi tilefni. Albert
varð þá að orði I spaugi að
„þvaðrið I Jónasi á eftir að drepa
af mér öll atkvæöi”.
Þá var farið sem leið lá I véla-
verkstæðiö, skreiðarvinnsluna,
netaverkstæðið, fiskimjölsverk-
smiðjuna, saltfiskverkunina,
Landsbankaútibúið og kaupfélag-
iö. Jónas fylgdi dyggilega I fót-
spor Alberts og sagðist „hiröa
vafaatkvæðin”.
Þess má geta að i þessari fyrstu
iotu dagsins var Brynhildur ekki
með heldur hvíldi sig á hótelinu,
enda haföi veriö farið seint til
rekkju kvöldiö áöur.
Stuðningsmannafundur
og hernaðaráætlun
Um klukkan ellefu var Bryn-
hildur sótt á hóteiið og þaðan var
haldið heim til Reginu Thoraren-
sen, þar sem nokkrir stuönings-
menn ætluöu að koma saman og
leggja á ráðin með kosningafund-
inn um kvöldið og framhald bar-
áttunnar. Visismönnum var boðiö
kaffi og með þvi hjá Regínu, en
uröu siðan að yfirgefa staöinn,
þar sem ræða átti hernaðarleynd-
armál.
Hádegisverö snæddu þau hjón
hjá Aöalsteini Jónssyni og klukk-
an rúmlega eitt var haldið af stað
til Fáskrúðsfjarðar. Þangaö var
komið klukkustund siðar og byrj-
aö á þvi aö fara I frystihúsið á
staönum. Þar sagði starfsfólkið
aö þau Albert og Brynhildur
hefðu betur komið dálitið fyrr um
daginn þvi vélarnar hefðu verið
bilaðar og Albert hefði þá gefist
færi á að halda ræðu yfir öllum
hópnum. Einnig heimsóttu þau
hjón salthúsið á Fáskrúösfirði og
ræddu viö starfsfólkið.
Næsti viðkomustaður var
Stöövarfjörður og siöan var hald-
ið til Reyðarfjaröar. Viðdvölin á
þessum stööum var um flest svip-
uö þvi sem áður hefur verið lýst,
vinnustaöir sóttir heim og rabbað
viö fólkið.
„Erfitt en
skemmtilegt”
Viö spurðum Brynhildi Jó-
hannsdóttur hvort þessi stöðugi
þeytingur væri ekki erfiður.
„Þetta hefur verið mjög
skemmtilegt, en auðvitað er þetta
dálitið erfitt til lengdar og stund-
um finnst mér ég hafa séö hvern
einasta þorsk á Islandi.
Ferðdætlunin fór mikiö úr
skorðum þegar Albert veiktist á
Vestfjrööum og þurfti svo að
liggja I rúminu i heila viku þegar
heim var komið. Þetta var ein-
mitt sú vika sem við ætluðum að
nota til aö ferðast um Austfirði,
þannig aö nú verðum við að halda
mjög stíft á þessu öllu ef við eig-
um aö komast yfir allt það sem
við ætluðum”, sagði Brynhildur.
Þegar lokið haföi verið við
vinnustaðafundi á Reyðarfirði
var klukkan orðin sjö og Visis-
menn þurftu að taka stefnuna á
Egilsstaöi vegna heimferðarinn-
ar, en deginum var ekki lokiö
hvað þau Albert og Brynhildi
snerti. Albert brá sér til Neskaup-
staðar og fylgdist þar með hluta
úr leik Þróttar og Austra frá
■Eskifirði, en sá leikur hófst
klukkan átta. Klukkan niu var svo
haldinn fundurinn á Eskifirði,
sem fyrr er getið, og snemma
1 næsta morgun héldu þau hjónin
svo til Seyðisfjaröar.
Fótbolti og fundur
Flestir svöruðu spurningunum
greiðlega, en ekki var laust við að
sumir væru feimnir við forseta-
frambjóðandann. Aðspurður
sagðist Albert aldrei hafa unnið i
frystihúsi, en hefði þó verið við
saltfiskvinnslu.
Kaffitimi var hjá starfsfólkinu
klukkan tuttugu mlnútur fyrir tiu
og flutti Albert þá stutt ávarp i
kaffistofunni. Hann sagði þá með-
al annars, að það væri að sinu
mati mikill misskilningur, að lita
á það sem ókost viö forseta að
hann hefði tekið þátt I stjórnmál-
um. Embættið krefðist þess þvert
á móti að forsetinn hefði innsýn i
stjórnmálin „það er það pólitisk-
asta i kerfinu”, sagði Albert.
Hann skoraði á fólk að mæta á
fundinn um kvöldið og bað braut-
argengi fyrir sig og Brynhildi.
„Ég er ekki aö biðja fólk um að
berjast gegn hinum frambjóðend-
unum, heldur fyrir okkur”, sagði
Albert.
Einn úr hópi starfsfólksins
spurði hvort Albert teldi sig á ein-
hvern hátt hæfari en aðra fram-
Albert lét sig ekki muna um það að hjálpa eskfirskum strákum við að koma
þrjóskri bíldruslu í gang.
Texti: Páli
Magnússon
I