Morgunblaðið - 09.02.2003, Qupperneq 9
komst síðan á starfsemi skjaldkirtilsins tveim-
ur árum síðar,“ segir hún og tekur fram að
með réttu lyfjunum hafi einnig tekist að halda
bakflæði í meltingarfærunum í skefjum. „Ekki
eru nema tvö ár liðin frá því að ég fékk aftur
fulla heilsu og gat farið að velta því fyrir mér
hvort að ég ætti að taka að mér verkefni er-
lendis. Tíminn verður væntanlega að leiða í
ljós hvort af því verður í nánustu framtíð eða
ekki. Ekki hefur farið leynt að erlendir út-
sendarar hafa fylgst með undirbúningnum
undir Macbeth. Hvort eitthvað gerist í fram-
haldi af því er erfitt að segja til um og auðvit-
að eru ýmsir möguleikar í stöðunni. Mér hefur
t.d. verið bent á að ég gæti gefið mig út fyrir
að syngja aðeins lafði Macbeth og einhvern
veginn líst mér betur á að taka að mér einstök
verkefni heldur en að vera alltaf á kafi. Ég sé
mig heldur ekkert endilega uppi á einhverjum
Mont Everest í framtíðinni. Alveg eins við lít-
inn læk. Þannig er ég bara.“
Langar að syngja með Sinfóníunni
Ugla litla teygir úr sér í borðstofuglugg-
anum og Elín Ósk svarar því hvaða hlutverk
hafi verið henni eftirminnilegust á ferlinum.
„Ég veit ekki hvað ég á að segja. Ég er svo
heppin að hafa fengið tækifæri til að syngja
svo mörg frábær hlutverk. Ég held samt að ég
verði að byrja á því að nefna Leonoru í óper-
unni Á valdi örlaganna. Hlutverkið er alveg
einstaklega fallegt og er þar að finna m.a. eina
þekktustu sópranaríu óperubókmenntanna,
Pace, Pace, mio Dio. Ég hef líka alltaf verið
hrifin af kaflanum með munkunum,“ svarar
Elín Ósk og er spurð að því hvernig henni hafi
þótt að syngja á móti Kristjáni Jóhannssyni
þegar hún söng hlutverkið í Þjóðleikhúsinu
árið 1994. „Okkur Kristjáni kom ágætlega
saman svo langt sem það náði!“
Við höldum áfram þar sem frá var horfið að
tala um eftirminnileg hlutverk. „Mér fannst
líka óskaplega gaman að syngja í Aidu á sín-
um tíma. Sú ópera er auðvitað bæði krefjandi
og glæsileg. Ég hafði ekki kynnt mér Macbeth
sérstaklega áður en ég tók að mér hlutverk
lafði Macbeth núna. Satt best að segja hafði
ég ímyndað mér að ég ætti enn nokkur ár í að
passa í hlutverkið. Eftir að ég fór að kynna
mér betur hlutverk lafði Macbeth komst ég
síðan á aðra skoðun og hreifst mjög að dram-
anu í hlutverkinu,“ segir Elín Ósk og bætir
Toscu við upptalninguna.
Blaðamaður læðir því að að sumir haldi því
fram að Elín Ósk hefði átt að fá fleiri tækifæri
til að syngja í Þjóðleikhúsinu, Íslensku óper-
unni og með Sinfóníuhljómsveit Íslands á und-
anförnum árum. „Ég held að ég sé ekki rétta
manneskjan til að svara þessu. Þú verður að
spyrja aðra. Aftur á móti leyni ég því ekkert
að mig hefur lengi langað til að syngja nokkr-
ar velvaldar óperuaríur með Sinfóníuhljóm-
sveitinni. Vonandi getur orðið úr því einhvern
tíma í framtíðinni.“
Lafði Macbeth — fín brennsla
Athygli hefur vakið hvernig Elín Ósk beitir
röddinni í túlkun sinni á lafði Macbeth. „Hlut-
verkið liggur raddlega mjög hátt,“ útskýrir
Elín Ósk. „Alveg frá des niður á b og fyrir þá
sem ekki vita liggur des rétt fyrir ofan háa c.
Ég nota brjósttónana töluvert til að ná svona
„crazy“ (brjálæðis) áhrifum og svo tek ég
veiku tónana með til að ná fram sterkari and-
stæðum – og þær verða sterkastar í loka-
aríunni. Sveiflurnar á milli hryllingsins, mýkt-
arinnar og viðkvæmninnar verða rosalegar,“
segir Elín Ósk og viðurkennir að vera stund-
um spurð að því hvernig jafn dagfarsprúð
kona og hún sé geti umhverfst í jafn grimm-
úðlega konu og lafðina. „Sannleikurinn er sá
að þó að ég sé alla jafna yfirveguð blundar
undir niðri í mér gífurleg ákveðni og jafnvel
harka. Svo hef ég alveg frá barnæsku haft
þessa dramatísku tilhneigingu. Annars hef ég
alltaf haft gaman að því að syngja létt og lýr-
ískt – ekki bara í óperum heldur líka í ljúfum
dægurlögum.“
En er ekki líka rosalega erfitt líkamlega að
syngja í sýningunni?
„Jú, vissulega. Ég verð að viðurkenna að
eftir fyrstu æfingarnar var ég með strengi um
allan líkamann. Með hverri æfingunni fann ég
síðan hvernig ég styrktist en það eru mikil
hlaup og átök sem eiga sér stað á sviðinu, t.d.
liggur við að hægt sé að vinda okkur Ólaf
Kjartan upp eftir fyrsta þátt óperunnar. Við
hlaupum upp og niður stiga í öllum ljósunum
svo svitinn bogar af okkur í sýningunni,“ segir
Elín Ósk. Þú þarft þá væntanlega ekki í Hress
á meðan? „Nei, nei, þá yrði örugglega lítið eft-
ir af mér. Ef vinkonur mínar spyrja hvort ég
ætli ekki að fara að drífa mig í ræktina segi ég
einfaldlega „lafði Macbeth – flott brennsla!““
Frábært samstarf
Elín Ósk segir að vinnan við uppsetningu
óperunnar Macbeth hafi gengið ákaflega vel
fyrir sig. „Venjulega gefur fólk sér um 7 vikur
til að setja upp svona óperu. Við tókum ekki
nema rúmar 4 vikur í að undirbúa uppsetn-
ingu Macbeths. Leikstjórinn Jamie Hayes
kom líka hingað afar vel undirbúinn. Jamie
var alveg frábær í samstarfi, viðræðugóður og
dagfarsprúður maður. Hið sama var reyndar
hægt að segja um alla aðstandendur sýning-
arinnar ásamt því sem við erum með frábæran
hljómsveitarstjóra, Petri Sakari, sem er flest-
um Íslendingum að góðu kunnur. Ég hefði
heldur ekki getað verið heppnari með mót-
söngvara minn sem Macbeth. Ólafur Kjartan
er ákaflega vandaður söngvari og maður.
Samstarfið gekk afskaplega vel og aldrei hljóp
snurða á þráðinn.“
Hvernig leið þér svo þegar klappið, stappið
og bravóhrópin byrjuðu í salnum eftir sýn-
inguna? „Ofboðslega vel og sú hugsun flaug í
gegnum hugann hversu æðislegt væri að vita
loks fyrir víst að allt hefði gengið upp – eins
og að var stefnt.“
Nánast alæta á tónlist
„Ég er eiginlega alæta á tónlist. Ef ég á að
nefna eitthvað get ég kannski helst sagt að
þungarokk falli ekki að mínum smekk. Strák-
urinn minn, Heimir Þór, hefur voðalega gam-
an af því að bera undir mig alls konar tónlist.
Sumt finnst mér flott og annað ekki. Hann er
á fermingaraldri og ekki alveg með sama tón-
listarsmekk og foreldrarnir. Ég hlusta sjálf
mest á óperur og ljóðatónlist,“ segir hún og
viðurkennir að hafa lengi haft sérstakt dálæti
á samtímakonu Maríu Callas – Renötu Teb-
aldi. „Ég hlusta á hana bæði mér til ánægju og
af því að ég veit að ég get lært ýmislegt af
þessari frábæru söngkonu. Önnur frábær
söngkona er svo Edita Gruberova – kóleratúr
með ótrúlega tækni eins og heyrist vel í óper-
unni Luciu di Lammermoor. Hún leikur sér að
tónunum á ótrúlega mjúkan en fylltan máta.
Fáar söngkonur geta hreykt sér af jafn stór-
kostlegri flauelsrödd,“ segir Elín Ósk og sér
að Ugla hefur algjörlega snúið við henni baki
þar sem hún kúrir í borðstofuglugganum.
Elín Ósk stofnaði Söngsveit Hafnarfjarðar
haustið 2000. „Kórstarf hefur lengi verið stór
hluti af mínu lífi. Ég söng sjálf í kór og svo
stjórnaði ég Rangæingakórnum í ein 10 ár.
Eftir að ég lét af því starfi langaði mig að gera
gamlan draum að veruleika og stofna stóran
óperukór þó hann starfaði ekki endilega á
sviði. Viðtökurnar létu heldur ekki á sér
standa því að fjöldinn allur af kórfólki sýndi
áhuga og kom í prufu. Núna erum við 62 alls
staðar að af höfuðborgarsvæðinu þó að Hafn-
firðingar séu reyndar flestir enda Söngsveit
Hafnarfjarðar,“ segir hún og tekur fram að
fyrir henni komist kórstjórnin næst því að
syngja sjálf. „Að fá að taka á móti og móta
þennan stórkostlega samhljóm.“
Með kórskóla undir fótunum
„Ég gef mig ekki út fyrir að vera einhver
súperstjórnandi,“ segir Elín Ósk þegar hún er
spurð að því yfir hvaða eiginleikum góður kór-
stjórnandi þurfi að búa. „Óneitanlega hef ég
þó lært ýmislegt á lífsleiðinni. Ekki spillir
heldur að kórstjórnendur séu sjálfir söngv-
arar. Annars er líka orðið ótrúlega algengt að
kórfólk sæki söngtíma og verði náttúrlega eft-
irsóttara fyrir vikið.“
Þið hjónin rekið einmitt kórskóla? „Já, við
hjónin höfum rekið kórskóla hérna niður í
kjallaranum heima hjá okkur í vetur. Þessi
kórskóli er bæði fyrir þá sem eru í kór og
langar til að bæta sig og verðandi kórfólk.
Enda þótt við höfum nánast ekkert auglýst
hefur verið meira en nóg að gera. Við höfum
verið með 4 til 8 vikna einstaklingsnám í söng
ásamt tónheyrn og tónfræði en sumir hafa
verið allan veturinn í námi,“ segir Elín Ósk og
er spurð að því hvernig sé að hafa svona heil-
an skóla heima hjá sér. „Á því eru bæði kostir
og gallar þó kostirnir séu fleiri, t.d. er mun
styttra fyrir mig að fara í vinnuna niður í
kjallara en í Söngskólann í Reykjavík þar sem
ég kenndi í 14 ár frá 1987. Okkur finnst heldur
ekkert verra þó ómur heyrist aðeins upp. Auð-
vitað fylgir þessu meiri erill en ella en þó að
ég sé heimakær hef ég líka óskaplega gaman
af því að vera í góðra vina hópi,“ segir Elín
Ósk og reynir að lokka Uglu til sín fyrir
myndatökuna. Kisa þykist í byrjun ekki taka
eftir því að verið sé að kalla á hana. Henni hef-
ur greinilega þótt nóg um að þurfa að deila at-
hyglinni með blaðamanninum þennan tíma.
Hún töltir ekki til Elínar fyrr en blaðamað-
urinn sýnir á sér fararsnið og hættan virðist
vera liðin hjá.
Morgunblaðið/Sverrir
gið í gegn í hlutverki sínu sem lafði Macbeth í óperunni Macbeth eftir Verdi.
ago@mbl.is
„Mér hefur t.d. verið bent á að ég gæti gefið mig út fyrir
að syngja aðeins lafði Macbeth og einhvern veginn líst
mér betur á að taka að mér einstök verkefni heldur en að
vera alltaf á kafi. Ég sé mig heldur ekkert endilega uppi á
einhverjum Mont Everest í framtíðinni. Alveg eins við
lítinn læk. Þannig er ég bara.“
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. FEBRÚAR 2003 B 9