Morgunblaðið - 20.02.2003, Side 12
12 C FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NSJÁVARÚTVEGUR TIL LEIGU
Til leigu í þessu glæsilega húsi skrifstofuhúnæði sem uppfyllir
allar kröfur til skrifstofureksturs. Mjög góð staðsetning. Næg
bílastæði. Frábært útsýni.
6. hæð ca 430 fm
7. hæð (efsta) 850 fm
Upplýsingar veitir
Magnús Gunnarsson í
s. 588 4477 eða 822 8242
Ingólfur G. Gissurarson, logg. fast. www.valholl.is - Opið virka daga frá kl. 9-17.30.
miðju síðasta ári fyrirtækið Maran Seafood í
Hirtshals í Danmörku sem sérhæfir sig í fram-
leiðslu og sölu á ferskum skelfiskafurðum,
heit- og kaldsjávarrækju í legi, vatnahumri og
surimi.
Sigurður Ágústsson ehf. hefur verið aðili að
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna alla tíð og rak
einnig um tíma eigið sölufyrirtæki, Royal Ice-
land, í Bandaríkjunum til sölu á hörpudiski.
Hugnast ekki sameiningar
Miklar breytingar hafa þannig orðið í afurða-
framleiðslu fyrirtækisins á þessum sjö áratug-
um. Vinnsla bolfisks í salt, herslu og frost var
lögð af árið 1992 og lögð áhersla á hörpudisks-,
rækju- og kavíarvinnslu. Rakel Olsen segir
breytingar á rekstrarumhverfi og leikreglum
sjávarútvegsins hafa þannig haft mikil áhrif á
SJÁVARÚTVEGSFYRIRTÆKIÐ Sigurð-
ur Ágústsson ehf. í Stykkishólmi fagnar 70 ára
afmæli sínu um þessar mundir. Fyrirtækið
hefur frá fyrsta degi verið í eigu Sigurðar
Ágústssonar og fjölskyldu hans og er því elsta
einkafyrirtæki í vinnslu sjávarfangs á Íslandi í
dag.
Stofnun fyrirtækisins má rekja til þess dags,
18. febrúar 1933, er Sigurður Ágústsson keypti
eignir Tang og Riis á uppboði í Stykkishólmi,
síðustu leifar danskrar selstöðuverslunar á Ís-
landi. Faðir Sigurðar, Ágúst Þórarinsson,
hafði þá verið verslunarstjóri í dönsku versl-
uninni um árabil og vann Sigurður um skeið í
versluninni. Verslunarsvæðið var víðfeðmt,
bændaverslun mikil og samhliða rekið slátur-
hús og verkaður þurr- og saltfiskur sem fluttur
var út ásamt kjöti, gærum, skinnum og æð-
ardún. Útibú og sláturhús voru starfrækt í
Dölum og víða um Snæfellsnes. Verslunin var
seld 1967.
Saltfiskvinnsla var starfrækt í 60 ár og mest
urðu þau umsvif í Rifi frá 1970. Hraðfrysti-
húsið reisti Sigurður 1942 og var unninn þar
bolfiskur í hálfa öld, samhliða var síldarsöltun,
salt og skreiðarverkun og fiskimjölsverk-
smiðja sem reist var 1948. Frá upphafi hefur
verið samfelld útgerð fiskiskipa, ásamt eign-
araðild í öðrum útgerðum, sem sáu vinnslunni
fyrir hráefni. Nú gerir fyrirtækið út einn bát,
Kristin Friðriksson SH.
Sigurður hafði um sína daga mörg járn í eld-
inum, starfrækti m.a. í áratugi stærsta refabú
landsins, rak netagerð, brauðgerðarhús og bif-
reiðastöð í samvinnu við aðra. Sigurður
Ágústsson lést árið 1976.
Ágúst, sonur Sigurðar, kom að fyrirtækinu
árið 1958, en árið 1969 voru að hans frumkvæði
hafnar veiðar og vinnsla hörpudisks við
Breiðafjörð, brautryðjandastarf sem hefur
skapað mikil verðmæti víða og verið burðar-
ásinn í rekstri Sigurðar Ágústssonar ehf. síð-
an. Fyrirtækið rekur nú skelverksmiðju í
Stykkishólmi í 6 til 7 mánuði á ári. Fullkomin
rækjuvinnsla var tekin í notkun 1993 og sam-
hliða henni var tekin í notkun pökkunarverk-
smiðja með áherslu á neytendapakkningar.
Kavíarverksmiðjan Björg, síðar Nora, var
byggð 1986 og var Sigurður Ágústsson ehf.
50% eigandi til ársins 1998 er fyrirtækið eign-
ast verksmiðjuna alla. Ágúst Sigurðsson lést
árið 1993 og hefur eiginkona hans, Rakel Ol-
sen, stýrt fyrirtækinu síðan. Hún er nú for-
maður stjórnar fyrirtækisins en sonur hennar,
Sigurður, gegnir stöðu framkvæmdastjóra
ásamt Ellerti Kristinssyni. Dóttir þeirra
Ágústs og Rakelar, Ingibjörg, starfar einnig
hjá fyrirtækinu.
Alls starfa nú um 80 manns hjá fyrirtækinu á
Íslandi en Sigurður Ágústsson ehf. keypti á
starfsemi fyrirtækisins. Þannig hafi verið tekin
ákvörðun um að hætta bolfiskvinnslu eftir mik-
inn niðurskurð á þorskveiðiheimildum í upp-
hafi 10. áratugar síðustu aldar. „Eftir tilkomu
kvótakerfisins varð okkur ljóst að aflaheimild-
irnar voru í raun ekki til skiptanna, þorskkvót-
inn hafði verið skorinn niður og samkeppnin
um hráefnið mikil. Við ákváðum því að snúa
okkur að annars konar vinnslu og höfum skipt
hluta af bolfiskkvóta okkar fyrir rækju- eða
skelveiðiheimildir.“
Sigurður Ágústsson ehf. hefur eins og áður
segir verið í eigu sömu fjölskyldunnar frá upp-
hafi en ekki tekið þátt í þeirri sameiningar-
bylgju sem riðið hefur yfir sjávarútveginn síð-
ustu misseri. Rakel segir sameiningarumræð-
una oft hafa komið upp á yfirborðið en
stjórnendur fyrirtækisins ætíð verið fráhverfir
slíkum umleitunum. „Okkur hefur sýnst að
þessi rótgrónu fjölskyldufyrirtæki, sem tekið
hafa þátt í stærri sameiningum, hafa í mörgum
tilvikum verið skilin eftir í þróun og vexti sam-
einaðs fyrirtækis, kvótinn jafnvel færður frá
viðkomandi byggðarlögum sem síðan eru skilin
eftir slypp og snauð. Við höfum ekki viljað
standa fyrir slíku.“
Stöndum af okkur mótbyrinn
Eins og kunnugt er hefur rækjuiðnaðurinn
gengið í gegnum töluverðar þrengingar á und-
anförnum árum. Þá hefur hörpudiskstofninum
í Breiðafirði hrakað mjög síðustu árin. Rakel
segir að vissulega hafi þessar aðstæður komið
mjög við rekstur Sigurðar Ágústssonar enda
rækja og hörpudiskur tvær af meginstoðunum
í starfsemi fyrirtæksins. Hún segir fyrirtækið
þó standa af sér þessa vinda, líkt og ætíð áður.
„Ég tel að rækjumarkaðurinn hafi náð botn-
inum og að hann muni snúast til betri vegar.
Það er hins vegar öllum ljóst að ástand hörpu-
diskstofnsins í Breiðafirði er alvarlegt og við
höfum aldrei séð viðlíka ástand í þessum veið-
um frá því að þær hófust fyrir um þremur ára-
tugum. Markaðssveiflur á hörpudiskafurðum
voru mun tíðari og það er slæmt að þessi staða
skuli koma upp nú, einmitt þegar markaðir fyr-
ir hörpudisk eru nokkuð góðir. Ég hef þannig
meiri áhyggjur af þeim skaða sem þetta ástand
hefur á markaðina, því ég er sannfærð um að
stofninn mun rétta úr kútnum.
Við stöndum vissulega frammi fyrir erfið-
leikum um þessar mundir er ég er sannfærð
um að þeir eru tímabundnir. Við höfum oft haft
vindinn í fangið í sjötíu ára sögu fyrirtækisins
og ég veit að við munum vinna okkur út úr
þessum erfiðleikum eins og ætíð áður,“ segir
Rakel Olsen.
Starfsfólki Sigurðar Ágústssonar og öðrum
gestum verður boðið til afmælisfagnaðar í
Stykkishólmi nk. laugardag.
Höfum oft haft vindinn í fangið
Sigurður Ágústsson fyrir framan frystihúsið í Stykkishólmi sem tekið var í notkun árið 1942.
Stykkishólmur árið 1941. Nýtt frystihús Sigurðar Ágústssonar í smíðum.
Sigurður Ágústsson
70 ár eru liðin frá stofnun sjávarútvegs-
fyrirtækisins Sigurðar Ágústssonar ehf.
Sigurður Ágústsson ehf. var brautryðjandi í
hörpudisk veiðum og -vinnslu hér á landi. Þó
erfiðleikar steðji að fyrirtækinu á 70 ára af-
mælinu stendur það enn styrkum fótum.
AFLI dragnótabáta frá Ólafsvík hefur
verið fremur tregur að undanförnu, en þó
hefur einn og einn bátur fengið reytings-
afla.
Að sögn Sigurðar Ragnars Lúðvíks-
sonar, hafnarvarðar í Ólafsvík, hafa afla-
brögð netbáta hins vegar verið að glæð-
ast, og sömuleiðis hafa línubátar fengið
ágætis afla að undanförnu. Mikil ótíð
framan af vetri hefur gert sjómönnum á
minni bátum erfitt fyrir og þeir lítið getað
sótt sjóinn.
Áhöfnin á dragnótabátnum Friðriki
Bergmann SH frá Ólafsvík var að draga
dragnótina niður af spiltromlunni þegar
ljósmyndara bar að garði á dögunum.
Spiltromlan hefur létt sjómönnunum lífið
talsvert um borð í dragnótabátum, en fyr-
ir ekki svo mörgum árum urðu sjómenn á
dragnótabátum að notast við sérstaka
blökk til að ná dragnótinni inn fyrir borð-
stokkinn, með tilheyrandi streði.
Reytingsafli
hjá drag-
nótabátum
Ljósmynd/Alfons Finnsson