Morgunblaðið - 08.05.2003, Blaðsíða 12
F;E%EG F;;,HG ;EIC+%F;+J+69+I 2;59F;+ H99EG
/
/
/ /
12 1
&< !,&, +!
! ( ?!, , ,&- .'&,'/ ,'& && .'(.%0
FK;L;GF;+ I.;G6;MN
.'& .&( &&
92;59F;+ 9;6.JGO+
LÚXEMBORG er eitt auðugasta land í
heimi og má rekja það til bankastarfseminnar í
landinu. Þetta kom fram í máli Lucien Thiel,
framkvæmdastjóra bankasamtaka Lúxem-
borgar, á aðalfundi Samtaka banka og verð-
bréfafyrirtækja, SBV, í gær. Hann sagði að
fjármálastarfsemin í Lúxemborg stæði fyrir
um 30% af heildarskatttekjum ríkisins, um
24% af landsframleiðslunni en um 12% af störf-
um á vinnumarkaði væru innan þessa geira.
Thiel sagði að Lúxemborg væri nú meðal tíu
stærstu fjármálamiðstöðva heimsins, en í
fjórða sæti yfir þau lönd sem fjárfestu mest í
heiminum.
Hann sagði að fjölmargar ástæður væru fyr-
ir því að Lúxemborg hefði náð því að verða
meðal stærstu fjármálamiðstöðva heimsins. Í
því sambandi nefndi hann til að mynda mikla
fjölbreytni í þeirri fjármálastarfsemi sem boð-
ið væri upp á, bankaleynd, stöðugleika, sér-
fræðiþekkingu á háu stigi, hæfileika til að
bregðast skjótt við breytingum og það sem
einna mestu máli skipti, hæfni starfsfólksins til
að starfa í alþjóðlegu fjármálaumhverfi.
178 bankar í Lúxemborg
Fram kom í máli Thiel að á áttunda áratug síð-
ustu aldar hefði farið að halla undan fæti í efna-
hagslífi Lúxemborgar, sérstaklega vegna
versnandi horfa í stáliðnaðinum í landinu. Á ní-
unda áratugnum hefðu umsvif í fjármálastarf-
seminni hins vegar byrjað að aukast. Þau um-
vif hefðu svo tekið verulegan kipp upp á við um
miðjan tíunda áratuginn, sérstaklega með til-
komu fjárfestingarsjóða. Þessi umsvif hefðu
stöðugt farið vaxandi til ársins 2000 en nokkuð
hefði dregið úr þeim síðan þá, í samræmi við
aðstæður á alþjóðamörkuðum.
Í Lúxemborg eru nú 178 bankar alls staðar
að úr heiminum, og þar af tveir íslenskir. Thiel
greindi frá því að um 32% bankastarfsmanna í
landinu, um 8.000 manns, væru Lúxemborg-
arar, um 27% væru útlendingar, eða um 6.800
manns, en um 41%, eða rúmlega 10.000 manns,
Þjóðverjar, Belgar og Frakkar, sem ferðuðust
daglega yfir landamærin til Lúxemborgar til
að sækja vinnu, en byggju í sínum heimalönd-
um. Hann sagði að sú staðreynd að hægt hefði
verið að sækja vinnuafl í bankastarfsemi til ná-
grannalandanna hefði hjálpað til við að gera
Lúxemborg að því fjármálaveldi sem það væri í
dag, þegar uppgangurinn í þessari starfsemi
hófst fyrir alvöru fyrir tæpum áratug.
Thiel sagði að fjölmörg verkefni væru fram-
undan fyrir fjármálamiðstöðina í Lúxemborg.
Þar á meðal væru verkefni sem miðuðu að því
að styrkja innra skipulagið enn frekar svo og
að vera vakandi fyrir nýjungum sem geta
dregið að nýja þátttakendur í fjármálastarf-
seminni í landinu.
Aukinn skilningur á samþjöppun
Halldór J. Kristjánsson, formaður stjórnar
SBV, gerði á aðalfundi samtakanna grein fyrir
helstu áherslumálum þeirra á liðnu ári. Hann
sagði að viðamikil skýrsla sem SBV hefði
kynnt í febrúar síðastliðnum um markaðsvæð-
ingu húsnæðislána hefði verið eitt af stóru mál-
unum. Samtökin vildu breyttar áherslur í þess-
um efnum hér á landi og flytja húsnæðislánin
frá ríkinu til almennra fjármálastofnana. Það
myndi að mati SBV stuðla að auknu öryggi á
fjármálamarkaði. Sagði hann að samtökin
mundu halda áfram að berjast fyrir þessu máli.
Halldór nefndi einnig að aðlögun bindi-
skyldureglna hefði verið stórt mál fyrir SBV að
undanförnu, en þau vildu samræmingu við evr-
ópskar reglur í þessu sambandi. Þá vildu sam-
tökin aukna bankaleynd og að heimildir skatt-
yfirvalda gengju ekki lengra en nauðsynlegt
væri til að þau gætu fullnægt eftirlitsskyldu
sinni. Benti hann á að í Lúxemborg hefðu ein-
mitt verið sett áhugaverð fordæmi í þessum
efnum.
Um helstu áherslur SBV á næstunni nefndi
Halldór m.a. annars að auka þyrfti skilning í
þjóðfélaginu fyrir samþjöppun og stærðarhag-
kvæmni í fjármálaþjónustu.
Um 30% skatttekna í Lúxem-
borg frá fjármálastarfsemi
Morgunblaðið/Kristinn
Lucien Thiel, framkvæmdastjóri bankasamtaka Lúxemborgar, segir að hæfileikinn til að bregðast skjótt við
breytingum sé ein af skýringunum á því að Lúxemborg er meðal tíu stærstu fjármálamiðstöðva heimsins.
ÁSTANDIÐ á alþjóðlegum fjár-
málamörkuðum markast af stríðslok-
um og veikum dollar, auk blendinna
hagtalna vestanhafs, að sögn Sverris
Geirmundssonar, sérfræðings hjá
greiningardeild Kaupþings. „Þegar á
allt er litið virðist vera sem hið al-
þjóðlega efnahagslíf sé ekki komið
upp úr lægðinni,“ segir hann.
Þó hafa hlutabréfamarkaðir al-
mennt hækkað nokkuð að undan-
förnu. „Í Bandaríkjunum hafa upp-
gjör fyrirtækja verið yfir
væntingum. Reyndar hefur útkoman
verið nokkuð mismunandi eftir at-
vinnugreinum eins og gengur, en í
gær voru hátt í tveir-þriðju þeirra
fyrirtækja sem skilað höfðu uppgjöri
með hagnað yfir væntingum mark-
aðarins, samkvæmt First Call,“ segir
Sverrir.
Slakar hagtölur vestanhafs
Aðspurður segir hann að skjót stríðs-
lok hafi án efa haft jákvæð áhrif á
markaðinn vestanhafs. „En á móti
kemur að hagtölur hafa valdið þó
nokkrum vonbrigðum að undan-
förnu. Þar ber helst að nefna at-
vinnuleysi og vísitölu framleiðslu,“
segir hann. Seðlabanki Bandaríkj-
anna ákvað á fundi sínum í fyrradag
að breyta ekki stýrivöxtum. „Í yfir-
lýsingu bankans eftir fundinn mátti
skynja blendnar tilfinningar til þró-
unar efnahagsmála á næstunni.“
Sverrir segir að dollarinn hafi ver-
ið að veikjast að undanförnu, meðal
annars vegna vonbrigða með undir-
liggjandi hagþróun.
FTSE-vísitalan í Bretlandi hefur
hækkað lítillega frá áramótum, eða
um 1,5%. Sverrir segir að hún hafi
verið að hækka frá lokum mars. „Það
sem skilur meðal annars að fjármála-
markaði og afkomu fyrirtækja í
Bandaríkjunum og Evrópu er mis-
munandi staða efnahagslífs. Nýjustu
fréttir herma að atvinnuleysi sé í
fimm ára hámarki í Þýskalandi. Nú
liggja fyrir tillögur Schröders um
umbætur á vinnumarkaðslöggjöf-
inni, en þær virðast leggjast misjafn-
lega í þýskan almenning og verka-
lýðsfélög. Þýska hagkerfið hefði
varla efni á því ef af þessu hljótast
verkföll og annar órói,“ segir Sverrir.
Daufar væntingar
Sverrir segir að væntingar hafi verið
mjög daufar í stærstu ríkjum Evr-
ópu. „Afkoma fyrirtækja í álfunni
hefur ekki verið nógu góð. Mikið hef-
ur verið um uppsagnir, meðal annars
hjá Siemens, Deutsche Bank og fleiri
stórfyrirtækjum,“ segir hann. Þá
segir Sverrir að styrking evrunnar
hafi komið mjög illa við evrópsk út-
flutningsfyrirtæki. „Núna var
Volkswagen að skila uppgjöri, sem
sýndi verulega lækkun hagnaðar. Að
sögn fyrirtækisins er meginskýring-
in styrking evrunnar gagnvart doll-
ar.“
Sverrir segist ekki sjá fyrir að
miklar breytingar verði á gengi evru
gagnvart dollar í bráð, evrunni í hag.
Í Bandaríkjunum hafi stríðið kostað
peninga og þar með aukinn halla á
ríkissjóði. Það ýti undir aukinn við-
skiptahalla og veikingu dollars.
„Þannig virkar þetta, án þess að ég
sé að spá því að þessi verði þróunin,“
segir hann.
Slæmar horfur í Japan
Nikkei-vísitalan japanska hefur
hækkað fimm síðustu daga, sem er
lengsta hækkunarlota síðan í nóvem-
ber. „Væntingar um hagnað jap-
anskra fjarskiptafyrirtækja hafa
aukist, en að öðru leyti er fremur lítið
um jákvæðar fréttir á markaðinum.
Atvinnuleysi er nálægt sögulegu há-
marki og skammt er síðan Nikkei-
hlutabréfavísitalan náði 20 ára lág-
marki. Japanska ríkið hefur lagt
mikla fjármuni í bankakerfið sem það
getur breytt í almenn hlutabréf ef
svo ber undir. Sá möguleiki er alltaf
til staðar að ríkið nýti sér þennan rétt
og taki í taumana,“ segir Sverrir.
„Það er talið að mikil dulin af-
skriftaþörf sé í í bankakerfinu, sem
menn hafa einfaldlega ekki þorað að
horfast í augu við hingað til. Japanir
hafa velt vandanum á undan sér, í
stað þess að leyfa fyrirtækjum og
bönkum að verða gjaldþrota,“ segir
hann.
Spurður segir Sverrir að mjög erf-
itt sé að einangra áhrif HABL-veir-
unnar á fjármálamarkaði. „Ég get
nefnt sem dæmi, að þrátt fyrir út-
breiðslu þessa sjúkdóms, hefur vísi-
tala sem mælir gengi bandarískra
flugfélaga, verið að hækka. En ég
held að það skipti auðvitað máli í
þessu sambandi að veikin hefur ekki
borist til Vesturlanda í miklum
mæli.“
Tvísýnar horfur hérna
ICEX-úrvalsvísitalan hefur hækkað
um tæplega 5% frá áramótum. „Þar
hafa bankarnir verið í aðalhlutverki,
auk lyfjageirans. Vísitala lyfjagrein-
ar hefur hækkað um rúmlega 14%,
sem skýrist af gengishækkun
Pharmaco, og vísitala fjármálageir-
ans hefur hækkað um 8%. Sjávarút-
vegur hefur hins vegar lækkað um
6% og flestir aðrir geirar hafa al-
mennt sýnt litlar hækkanir. Styrking
krónunnar hefur almennt haft nei-
kvæð áhrif á útflutningsfyrirtæki,“
segir hann.
„Væntingar um stóriðjufram-
kvæmdir, ásamt öðru, hafa styrkt
gengi krónunnar og ef laun hækka
vegna framkvæmdanna mun það
ekki verða íslenskum fyrirtækjum í
hag. Ef stýrivextir hækka svo, sem
er reyndar alls ekki víst, kemur það
fyrirtækjunum væntanlega ekki vel.
Framlegð í sjávarútvegi hefur verið
að minnka mjög mikið,“ segir Sverrir
Geirmundsson hjá Kaupþingi.
Efnahagslægðinni ekki lokið
Óljósar horfur í fjármálum heimsins. Væntingar mjög daufar í stærstu ríkjum Evrópu.
%&&(
#
*( !
! 7
75O
7
/@09J
8 /""
79QI
7+MJR
1 2" !! $3 %
&"#
4
-
-
NÝR Subway-samlokustaður verður
opnaður við Boulevard JF Kennedy í Lúx-
emborg eigi síðar en 15. júní nk. Eigandi
er Kristján Harðarson, en hann hefur bú-
ið í Lúxemborg um fjögurra ára skeið.
Kristján segir í samtali við Morgun-
blaðið að hann hafi gengið með hug-
myndina að staðnum í maganum í tvö og
hálft ár, en Kristján hefur einkaleyfi fyrir
Subway í Lúxemborg.
Aðspurður segir Kristján að skyndi-
bitamenningin í Lúxemborg sé ekki orðin
eins háþróuð og á Íslandi, en þar séu þó
keðjur eins og McDonalds með útibú
auk innlendra staða.
Kristján telur að Subway muni leggj-
ast vel í Lúxemborgara. „Þetta er mikil
samlokuþjóð, þannig að þetta á ekki eft-
ir að henta þeim illa,“ sagði Kristján.
Staðsetning samlokustaðarins er
fyrsta flokks að sögn Kristjáns, eða í
stórum kvikmyndahúsaklasa í helsta við-
skipta- og verslunarhverfi Lúxemborgar,
rétt við hlið stórrar verslunarmiðstöðvar.
Hann segir að staðurinn verði álíka stór
og Subway staðurinn sem Íslendingar
þekkja úr Faxafeni í Reykjavík.
Kristján segist aðspurður ekki sjálfur
hafa reynslu af rekstri veitingastaða, en
framkvæmdastjórinn tilvonandi, Lovísa
Bryngeirsdóttir, sé öllu vön í þeim efn-
um.
Í Lúxemborg búa um 450.000 manns.
Kristján telur að keðjan gæti orðið út-
breidd í landinu. „Markmiðið er að opna
fyrst þennan stað og sjá svo til.“
Morgunblaðið/Arnaldur
Íslenskur
Subway opnaður
í Lúxemborg