Vísir - 02.05.1981, Page 6

6
Laogardagur 2. maí 1981.
þræöa þúfurnar i myrkrinu.
Undanfariö höfum viö þvi fengiö
aö fara út á daginn tvisvar I viku
einn til tvo tima i senn.
Þaö var heldur ekki reiknaö
meö, aö gott gæti veriö fyrir okk-
ur, aö hafa eitthvaö fyrir stafni.
Ekkert frumkvæöi um slikt kom
frá fangelsisyfirvöldum. Hér átt-
um viö bara aö sitja bak viö lás og
slá og þegja.
Tilveran var ömurleg, viö vor-
um aö rotna niöur i aögeröar-
leysi, sváfum á daginn og vöktum
um nætur. Þá ákváöum viö aö
taka okkur á. Viö förum aö rifa
okkur upp á morgnana og reynd-
um aö koma einhverri reglu á
hlutina. Ég er meö prjónavél og
vinkona min er meö saumavél.
Eftir nokkra mæöu fengum viö
afnot af sal hér á næstu hæö fyrir
ofan, sem ekki var notaöur. Þaö
var eins og aö koma i paradis aö
koma þangaö, þvi þar er bjart og
vitt til veggja.
Einnig höfum viö fengiö aö
sækja myndlistarnámskeiö tvis-
var i viku. Þaö hefur veriö upp-
lifgandi fyrir okkur og þar höfum
viö eignast kunningja, sem siöan
hafa heimsótt okkur I fangelsiö.
Þar meö er þaö lika upp taliö,
sem viö höfum viö aö vera. Þessi
aöbúnaöur uppfyllir ekki einu
sinni gamla og úrelta reglugerö,
sem sett var 1957. Þess vegna fór-
um viö fram á þaö viö ráöuneytiö,
aö hverjir tveir dagar sem viö
sætum hér inni, yröu taldir sem 3
varöandi afplánunina. Viö feng-
um neitun, án nokkurra rök-
semda.
7. Goö leiö til aö gera
okkur beiskar.
Litla-Hraun hefur ekki fengiö
sérstaklega góö meömæli. Þar er
þó fótboltavöllur, þar er unniö og
föndraö og haldnar biósýningar.
Þangaö koma félagsráögjafar,
fangelsisprestur og Iþrótta-
kennarar leiöbeina föngum, svo
eitthvaö sé nefnt. Þetta eru allt
sjálfsagöir hlutir, sem veröa aö
vera til staöar 1 fangelsum.
Hér er ekkert gert, sem miöar
aö þvi aö styrkja okkur, hvaö þá
til aö gera okkur hæfari til aö
ganga út I llfiö á ný. Hins vegar er
þetta góö leiö til aö gera okkur
beiska og erfiöa einstaklinga 1
þjóöfélaginu. Hverjum þjónar
slikt? Hverjum er veriö aö þókn-
ast? Ég gef lltiö fyrir allt pip um
aö þetta sé viti öörum til varnaö-
ar. Segjum nú svo aö einhver sé
aö fremja eitthvert fólskuverk I
örvinglan. Dettur einhverjum i
hug, aö viökomandi leiöi hugann
aö þvi áöur en hann reiöir til
höggs, hvaö hafi nú veriö gert viö
Erlu og hennar llka?
Ég er ekki aö segja, aö þaö eigi
aö leggja niöur refsingar, siöur en
svo. Hins vegar held ég aö Island
sé afskaplega frumstætt I þessum
efnum. 1 Svlþjóö er til aö mynda
miöaö viö hvaö hægt sé aö gera
fyrir fangann, til aö gera hann
nýtari. Hann fær jafnvel helgar-
leyfi til aö spreyta sig á aö lifa
eölilegu llfi meö fjölskyldu sinni.
Vistin hér hefur veriö erfiö.
Sennilega heföi hún reynst okkur
óbærileg, ef viö heföum ekki átt
góöa aö og notiö skilnings margra
af starfsmönnum viö fangelsiö.
Margir þeirra gera sér full ljóst,
aö aöstaöan hér til langvistunar
fanga, er ekki forsvaranleg,”
sagöi Erla.
8. Höfum fyrir mikiö aö
lifa.
Aöurnefndur samfangi Erlu
haföi svipaöa sögu aö segja.
,,Þaö er ekki viö starfsmenn aö
sakast, þaö er kerfiö sem er
þröngsýnt og gamaldags varö-
andi meöferö á föngum. Viö erum
ennþá manneskjur og þurfum þvi
ýmislegt til aö halda okkur gang-
andi. Viöeigum börn og fjölskyld-
ur. Viö höfum fyrir mikiö aö lifa.
Þaö er þvl mikilvægt fyrir okkur
aö komast héöan óskemmdar.
Fyrir mig hefur þessi bitra
reynsla veriö þroskandi á marg-
an hátt fram til þessa. Dagarnir
hafa hins vegar veriö erfiöir aö
undanförnu. Voriö er aö koma og
allt llf er aö lifna viö fyrir utan
veggi fangelsisins. En foreldrar
minir, vinir og nánustu ættingjar
haía þreyö Þorrann meö mér.
Þaö hefur boriö mig uppi. Ég
hlakka auövitaö til þess tima, er
ég verö frjáls. Þó er þaö blandiö
örlitlum kvlöa vegna barnanna
minna. Tekst mér aö ganga inn I
uppeldi þeirra aftur, án þess aö
þaö raskist? Mér er sama hvaö
fólk segir um mig, á meöan börn-
in mln þurfa ekki aö gjalda þess”,
sagöi þessi ónefndi samfangi og
vinkona Erlu.
Nafn hennar hefur ekki veriö
nefnt hér. Þaö var aldrei gert
landsfrægt eins og nafn Erlu og
þvi ástæöulaust aö gera þaö nú,
henni og hennar nánustu til óþæg-
inda. Hún var spurö hvernig
henni heföi oröiö viö, þegar hún
vissi aö samfangi hennar yröi
„margfræg” Erla Bolladóttir?
„Mér varö um og ó, ég skal
viöurkenna þaö. Þaö var búiö aö
segja mér svo margar og mis-
jafnar sögur um Erlu Bolladótt-
ur, sem fæstar voru sagöar henni
til lofs. Erla geröi sér grein fyrir
þessu sjálf og hún haföi samband
viö mig aö fyrra bragöi áöur en aö
þvi kom aö afplánunin byrjaöi.
Sem betur fer hafa kynni mln af
Erlu leitt I ljós, aö allt voru þetta
tilhæfulausar munnmælasögur.
Viö höfum átt ágæt samskipti,
enda höfum viö mátt þola saman
súrt og sætt.”
9. Á spítala meö tauga-
áfall.
Hvernig voru jólin, Erla?
„Viö fengum þriggja daga jóla-
frl til aö heimsækja okkar fólk i
Reykjavik. Þegar friiö var búiö
vildi svo illa til, aö ekki var flug-
veöur noröur. Þá vorum viö
lokaöar inni i hegningarhúsinu
viö Skólavöröustlg. Þar var sko
engin sæluvist. Þar máttum viö
dúsa i 3 sólarhringa og komum
þaöan eftir litinn svefn, litla nær-
ingu og úttaugaðar. Ég var flutt
beint á spitala þegar noröur kom
vegna taugaáfalls. Hegningar-
húsiö viö Skólavöröustig er öllum
slæmt. Þar gætu ekki einu sinni
splraö kartöflur, hvaö þá aö þar
geti blómstrað mannlif. Ég vona
aö forlögin foröi mér frá þvi aö
lenda þangaö oftar”, sagöi Erla.
Þær stöllurnar I kvenna-
fangelsinu mega taka á móti
heimsóknum einu sinni I viku,
einn og hálfan tima I senn. Þeirra
nánustu fá þó aö dvelja lengur.
Einnig má hringja til þeirra þrjá
daga vikunnar og bréfaskipti eru
óheft.
„Ég skil ekki hvers vegna þess-
ar hömlur eru settar á heimsókn-
ir. Viö erum lokaöar hér inni
þrjár saman á tiltölulega litlu af-
mörkuöu svæöi. Viö getum ekki
einu sinni lokaö okkur af frá sam-
föngum ef viö viljum vera einar.
Viö getum því oröiö fyrir áhrifum
hver frá annarri, en samskipti
okkar viö fólkiö fyrir utan
fangelsiö eru heft.”
10. Þá verður framtíðin
min.
— Aö lokum Erla, ert þú beisk?
„Nei, það er ég ekki. Hins veg-
ar get ég ekki sætt mig viö þaö
hlutskipti, að vera I dag aö af-
plána fangelsisdóm, vegna ein-
hvers sem ég á aö hafa gert fyrir
6 árum, þegar ég var tvitug og
ómótuö.
Ég stend klár á mlnu varöandi
þaö mál sem leiddi mig hingaö.
Ég hef uppskoriö eitthvaö innra
meö mér I gegn um þessa erfiö-
leika, sem veitir mér lifsham-
ingju. Ég veit aö það er aðeins
einn dómari og þar þekkist ekkert
ranglæti.
Ég horfi meö tilhlökkun til þess
tima, þegar ég geng héöan frjáls.
NAUT I
FLAGl
The Raging Bull
Leikstjóri: Martin
Scorsese
Aðalleikarar: Robert De
Niro/ Cathy Moriarty og
Joe Pesci
Bandarísk/ árgerð 1980
tslendingar eiga þess liklega
ekki kost að sjá kvikmynd Mar-
tins Scorsese, The Raging Bull,
hér heima alveg á næstunni.
Kvikmyndin hefur allsstaðar
hlotið mikla athygli og forkunn-
ar góðar viðtökur, ekki sist fyrir
frábæran leik Roberts De Niro
sem fer með hlutverk hnefa-
leikakappans Jake Le Motta,
aðalpersónu myndarinnar.
Jake La Motta er enn á lifi og
aöstoðaði við gerð The Raging
Bull. Titill myndarinnar er jafn-
framt viðurnefniö sem La Motta
fékk sem hnefaleikari og sam-
kvæmtmyndinni hlaut hann það
ekki að ástæðulausu. 1 byrjun
myndar er heimsmeistaratitill I
millivigt æðsta takmark La
Mottaog hann hefur alla likam-
lega burði til aö honum megi
takast aö ná þvi. Sú verður og
raunin en kappinn er hins vegar
vægast sagt stirður i lund og
sjúklega afbrýöisamur þegar
Vickie eiginkona hans er annars
vegar. Jói bróöir Jake (Joe
Pesci) er hjálparhella hans
lengi framanaf, en þegar Jake
ásakar hann jafnvel um að
halda við Vickie er mælir svi-
virðinganna fullur og þeir bræð-
ur eiga ekki samleið framar.
Vickie (Cathy Moriarthy) fær
að kenna á hnefum Jakes og af-
brýðisemin jaðrar viö ofsóknar-
brjálæði. Óöa nautið vinnur sig-
ur i hringnum en i einkalifinu
tapar hann öllu. De Niro túlkar
þennan ferlega skithæl af ótrú-
legum sannfæringarkrafti.
1:7:
______flp Jonsdóttir
BIHHHH skrifar
Domarinn stöövar leikinn eftir aö La Motta (Robert De Niro) hefur
bariö andstæöinginn sundur og saman.
Ahorfandinn úti i sal verður al-
veg jafn dauöuppgefinn á fram-
komu Jakes og ættingjar og vin-
ir á tjaldinu. Undir lokin þegar
Jake er orðinn einn og yfirgef-
inn, fangelsaður fyrir kyn-
ferðisafbrot, spikfeitur og hefur
ofán af fyrir sér með þvi að
segja klámbrandara á búll-
unni sinni, þá vaknar samúð
með þessum andlega fatlaða og
útbrunna manni. Sóun á h'finu er
alltaf sorgleg.
Leikkonan Cathv Moriarty
sem fer með hlutverk Vickiar
hefur aldrei leikið áöur. Scor-
sese hefur þarna komið á fram-
færi efnilegasta nýliöanun i hópi
leikkvenna vestur I Bandarikj-
unum. Moriarty er með ólikind-
um eðlileg I hlutverki hinnar
kornungu eiginkonu hnefaleika-
kappans.
Raging Bull er tekin i svart-
hvitu og kvikmyndatakan meö
miklum ágætum. Kvikmynda-
vélin æðir áfram með keppend-
unum I hringnum og fylgir falli
þeirra þegar siðasta höggið er
veitt. Myndin er sýnd hægt þeg-
ar afbrýðsemi og æði ná tökum
á La Motta og hann getur ekki
lengur litið umhverfi sitt réttu
auga.
Kraftur æöisins og brenglun
tilfinninga einkenna The Raging
Bull, söguna um boxarann sem
lét allt ganga sér úr greipum.
Saga La Motta er ekki einstæð,
en henni er komið til skila á fá-
dæma snilldarlegan hátt.
P.S. Það verður fróðlegt að
sjá Islenska textann við The
Raging Bull. Orðaforði aöalper-
sónunnar er oftast samantvinn-
að klám- og blótsyrði sem eiga
sér vart líka á ástkæra ylhýra
málinu.
Þá verð ég búin aö afgreiða þetta
mál endanlega. Þá veröur fram-
tiöin mín”, sagöi Erla Bolladótt-
ir.
Þar meö lauk heimsókn minni I
kvennafangelsiö á Akureyri. 27.
april voru Erla og umræddur
samfangi hennar búnar aö vera i
6 mánuöi I Akureyrarfangelsinu.
Samkvæmt reglugerö fangelsis-
ins er ekki heimilt aö vista fanga
þar lengur, vegna þess aö aö-
búnaðurinn uppfyllir ekki skilyröi
til langvistunar I fangelsi.
Hvaö veröur þá gert viö þær
stöllur? Þaö liggur ekki ljóst fyrir
þegar þetta er skrifaö. Hins vegar
hefur þeirri hugmynd veriö
hreyft, aö flytja þær I „dýfliss-
una” á Skólavöröustig i nokkra
daga. Það er tæpast I önnur hús
aö venda. Siöan mætti flytja þær
noröur aftur, til aö dvelja þar i
aöra 6 mánuöi. Þannig væri búiö
aö slita vistunina i Akureyrar-
fangelsinu i sundur. Allt væri
hreint og klárt á pappirum ráöu-
neytisins. Þá þætti þaö eflaust
ekki verra, ef pappirunum fylgdi
bænaskjalfrá föngunum um aö fá
aö komast aftur noröur. Þaö væri
þó skömminni skárra en dýflissan
á Skólavöröustignum.
G.S./Akureyri
! hvað,
i hvar...?
I Stjörnubió sýnir Óskarsverð-
■ launamyndina Kramer vs.
_ Kramer, en myndin þykir fram-
I úrskarandi vel leikin. Hún fjall-
| ar um skilnað hjóna og deilur
um yfirráðarétt yfir barni
I þeirra. Þessu viðkvæma vanda
■ máli er að mörgu leyti gerð góð
" skilen gjarnan hefði mátt skýra
| betur afstööu eiginkonunnar til
■ skilnaðarins. Margir kostir
■ Kramer vs. Kramer yfirgnæfa
| þósmáagalla....Síðasti Valsinn
_ i Tónabióhefur af fleiri en ein-
I um verið kölluð besta rokk-
I myndin til þessa. Myndin var
_ tekin á hljómleikum The Band,
I en hljómsveitin ákvað að hætta
■ starfsemi sinni með glæsibrag
_ og bauð vinum og velunnurum
I þátttöku I lokahljómleikunum.
■ Gestir hljómsveitarinnar voru
* ekki af lakari endanum, Eric
I Clapton, Neil Diamond, Joni
■ Mitchel, Ringo Starr og Bob
* Dylan. Sá góði maður Martin
| Scorsese sá til þess að herleg-
- heitin voru fest á filmu og aðdá-
I endur rokksins ættu sist að telja
■ eftir sér að fara i Tónabió um
_ þessar mundir...... Franska
I kvikmyndavikan er ævinlega
■ upplífgandi viðburður en kvik-
“ myndavikan sem nú stendur
I yfirl Regnboganum er sú sjötta
■ sem franska sendiráðið hefur
* veg og vanda af. Sjö myndir eru
| sýndar, og ber fyrst aö nefna
■ myndina Elskan míneftir Char-
B lotte Dubreuil sem fjallar um
I samband móöur og dóttur.
■ Myndin þykir ferskt innlegg i
" umræöu um stöðu kvenna......
I Ein gamanmynd er sýnd á há-
_ tiðinni, Meöeigandinn, leikstýrð
■ af Rene Granville. Eyðimörk
■ tataranna fjallar um tilgangs-
. leysi lifsins i virici nokkru þar
I sem hermenn eru stöðugt á
| verði gegn hugsanlegri innrás
sem er þó með öllu ólikleg.
I Myndin þykir sérdeildis vel
■ gerð og leikarar I henni margir
I heimsfrægir....Tværmyndirá
I hátíöinni mega flokkast undir
_ spennumyndir. önnur, Tveir
I menn, undir leikstjórn José Gio-
■ vanni, segir frá afbrotamanni
* sem reynir að hefja nýtt lif en
| hin, Beislið, greinir frá því er
■ reynt er að eyðileggja feril
■ stjórnmaálmanns. Leikstjóri
| Beislisins er Laurent Heyne-
■ mann.. Heimþrá greinir frá
■ fjölskyldu er flyst heim frá Al-
| sir, fyrrum nýlendu Frakka, og
- þarf að aðlagast lifinu i Frakk-
I landi.. Patricia Moraz leik-
■ stýrirmyndinni Horfin slóð, en i
" henni segir frá Cécile, ungri
fi stúlku, sem elst upp við ólika
■ hugmvndaheima afa sins ann-
H ars vegar en foreldra sinna hins
1 vegar. Kvikmvndavikunni lýk-
■ ur á sunnudag svo nú er um aö
® gera að nota vel þessa siðustu
I daga.......