Lesbók Morgunblaðsins - 30.11.2002, Page 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 30. NÓVEMBER 2002 3
LESBOK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING LISTIR
4 6 . T Ö L U B L A Ð - 7 7 Á R G A N G U R
EFNI
SIGMUNDUR ERNIR RÚNARSSON
STUNDARKORN
Stundarkorn
er horfið yfir götuna
farið innum stíg
farið innum dyr
og farið uppað manneskju að brjóta þvott
setið samt á krá og strokið þétt um glasfótinn
en verið annarstaðar
í öðru rúmi
horft á hendur hennar smáar
strjúka línið
vilja snerta þær
þrá að leiða þær
telja líflínur
vilja
en vera ekki þar
halda enn um glasfótinn
og halda sig þar.
Sigmundur Ernir Rúnarsson hefur gefið út sex ljóðabækur. Sú fyrsta nefndist
Kringumstæður og kom út árið 1980 en nýlega kom út bókin innbær útland sem
ljóðið Stundarkorn er úr.
N
OKKUR umræða hefur
verið að undanförnu í
fjölmiðlum um jafn-
réttisstefnu Háskóla
Íslands. Einkum hefur
verið rætt um þá
áherslu sem lögð hef-
ur verið á að hvetja
fleiri stelpur til náms í raunvísinda- og
verkfræðideild Háskólans. En Háskóli Ís-
lands hefur ásamt fagráðuneytum, fjölda
fyrirtækja og stofnana staðið fyrir sér-
stöku átaki um jafnara námsval kynjanna
undanfarin tvö ár. Lítið hefur farið fyrir
umræðu um þær áherslur sem lagðar hafa
verið á að fjölga karlstúdentum í hjúkr-
unarfræði og félagsráðgjöf en einnig hefur
verið lögð áhersla á það innan sama átaks.
Enn minna hefur verið fjallað um þær
breyttu áherslur sem jafnréttisnefnd Há-
skólans hefur staðið fyrir að undanförnu.
Að frumkvæði Páls Skúlasonar rektors
og fyrri jafnréttisnefndar Háskólans, sem
jafnframt var sú fyrsta, hefur núverandi
jafnréttisnefnd lagt áherslu á að fjalla um
jafnréttismál í víðum skilningi. Í dag nær
jafnréttisáætlun skólans til jafnréttis
kvenna og karla, en meðal verkefna jafn-
réttisnefndar á tímabilinu 2001–2004 er að
móta stefnu og gera sérstaka áætlun til að
tryggja jafna stöðu allra þeirra sem til-
heyra hinum margbreytilegu hópum innan
háskólasamfélagsins. Þegar hafa verið
stigin mikilvæg skref í þessa átt.
Háskólaráð samþykkti í júní síðast-
liðnum stefnu Háskóla Íslands í málefnum
fatlaðra og ítarlegar reglur um sértæk úr-
ræði í námi sem kveða á um hvernig sinna
beri fötluðum stúdentum innan skólans
sem þurfa á aðstoð að halda. Einnig hefur
ráð um málefni fatlaðra tekið til starfa
undir forystu jafnréttisfulltrúa Háskólans.
Ráðið er ráðgefandi nefnd um málefni
fatlaðra og þangað geta einstaklingar leit-
að ef þeir telja á sér brotið.
Jafnréttisnefnd hefur einnig skipað tvo
vinnuhópa, annars vegar um málefni er-
lendra starfsmanna og stúdenta og hins
vegar um málefni samkynhneigðra. Mark-
mið vinnuhópanna er að kanna stöðu þess-
ara hópa í háskólasamfélaginu og benda á
leiðir til úrbóta ef þurfa þykir. Það þarf til
dæmis að skoða hvernig standa megi að
því að aðstoða stúdenta sem eru að koma
út úr skápnum til þess að þeir tefjist ekki
í námi eða hætti námi eins og fjölmörg
dæmi eru um. Einnig þarf að skoða í víðu
samhengi ábyrgð og skyldur Háskólans
gagnvart erlendum stúdentum til dæmis
að hversu miklu leyti þeir eigi að vera
undir verndarvæng skólans varðandi al-
menna samfélagsþjónustu og húsnæði.
Það er algengur misskilningur að jafn-
réttismál einskorðist við jafnrétti
kynjanna. Jafnréttisstarfið í Háskóla Ís-
lands tekur einmitt mið af því að mála-
flokkurinn er miklu víðtækari. Það er
mikilvægt að hafa í huga að baráttan fyrir
jafnrétti kynjanna fer saman við rétt-
indabaráttu marga þeirra hópa sem ekki
njóta fulls jafnréttis í dag. Rannsóknir
Rannveigar Traustadóttur, dósents í upp-
eldis- og menntunarfræðum við Háskóla
Íslands, hafa sýnt að það eru einkum kon-
ur í hinum svokölluðu minnihlutahópum
sem þurfa á skilvirkri og öflugi jafnrétt-
isstefnu að halda en rannsóknirnar ná til
lesbía, kvenna í hópi innflytjenda og
þroskaheftra kvenna.
Það fer t.d. lítið fyrir umræðu um stöðu
kveninnflytjenda hér á landi en það er al-
þekkt staðreynd erlendis frá að konur í
hópi innflytjenda eiga oft verulega á
brattann að sækja. Ef litið er til samkyn-
heigðra kvenna þá er þeim beinlínis mis-
munað með lögum frá Alþingi. Lesbíum
sem hafa staðfest samvist sína er bannað
að gangast undir tæknifrjóvgun meðan
kynsystrum þeirra giftum körlum er slíkt
heimilað. Einhleypum konum er einnig
bannað að fara í tæknifrjóvgun og það
sætir furðu að kvenréttindahreyfingin og
málsvarar hennar á Alþingi skuli ekki fyr-
ir löngu vera búnir að taka þetta mál upp.
Þroskaheftum konum hefur lengi verið
mismunað hér á landi eins og rannsóknir
Rannveigar sýna og sárast er að lesa
hvernig börn þeirra hafa verið tekin af
þeim án þess að sýnilegar ástæður liggi til
þess.
Baráttan fyrir jafnri stöðu og jöfnum
rétti kvenna og karla er mikilvægur hluti
jafnréttismálanna en ekki sá eini. Bar-
áttan fyrir kynjajafnrétti og jafnrétti
þeirra margbreytilegu hópa sem sam-
félagið byggja haldast í hendur. Háskóli
Ísland hefur þegar hafið þá vinnu sem
leggja þarf til grundvallar svo hægt sé að
bæta stöðu þessara margbreytilegu hópa
innan háskólasamfélagsins.
JAFNRÉTTIS-
STEFNA HÁ-
SKÓLA ÍSLANDS
RABB
B A L D U R Þ Ó R H A L L S S O N
baldurt@hi.is
Hvað eru góðar
bókmenntir?
Steinunn Sigurðardóttir svarar
spurningunni sem sennilega
verður seint fullsvarað, að
minnsta kosti má gera ráð fyrir
að hver tími eigi sitt svar.
Fjölnismenn
vorra daga
kann frekar að vera að finna í af-
þreyingarmenningunni en innan Há-
skóla Íslands, að mati Katrínar Jak-
obsdóttur. Hún fjallar um stöðu
íslenskunnar í Háskólanum þar sem
hún segir sífellt auknar kröfur um
að kennt sé á ensku.
John Rawls
lést síðastliðinn sunnudag en hann var
einn af þekktustu og áhrifamestu
heimspekingum Bandaríkjanna. Krist-
ján G. Arngrímsson fjallar um heim-
speki Rawls og ræðir við Þorstein
Gylfason sem var nemandi hans í Har-
vard-háskóla.
FORSÍÐUMYNDIN
er af blaðsíðu 549 í Íslenskri orðabók, þriðju útgáfu (Edda 2002).
hefur sent frá sér fyrstu skáldsöguna
sem er hugsanlega síðasta skáldsaga
Íslands. Sagan heitir LoveStar og er
öðrum þræði ástarsaga Indriða og
Sigríðar en nöfnin þekkja lesendur úr
fyrstu skáldsögu Íslands, Pilti og
stúlku, eftir Jón Thoroddsen.
Andri Snær
Magnason