Pressan - 23.05.1991, Blaðsíða 16

16
Sigurður Öm
Sigurðsson,
annar Sigurðanna
í Hagskiptum, er
umdeildur
bisnessmaður. A
undanfömum
misserum hefur
nafn hans komið
fram í fréttum
um umdeild
fjármálaævintýri
og telja margir að
þeir hafi brennt
sig illa í
viðskiptum við
hann og félaga
hans, Sigurð
Garðarsson. Hér
ræðir Sigurður
Öm um íslenskan
bisness og pólitík
frá sjónarhóli
umdeilds
pappírstígurs
FIMMTUDAGUR PRESSAN 23. MAl 1991
Þetta er ekki föndur
frá níu til fimm
Sigurðarnir í Hagskipt-
um eru þeir gjarnan kall-
aðir, „pappírstígrar" í
hvers kyns braski, ungir
menn í villtum viðskipt-
um. Ævintýramenn sem
hafa færst æ meir í fang,
dottið í lukkupotta og afl-
að sér óvildarmanna.
Strax að viðskiptafræði-
námi í háskólanum loknu
var hafist handa; nokkrir
skólafélagar stofnuðu fyr-
irtæki og fóru í debet-
kredit leik. Þeir eru harðir
markaðshyggjumenn sem,
eins og Sigurður Örn Sig-
urðsson segir, vilja opna
Evrópudyrnar og „passa
að framsóknarmenn kæfi
þetta ekki eins og svo
margt annað sem horfir til
framfara í þessu landi“.
Sigurður Örn er 32ja ára en
hefur þó víða komið við eftir
stofnun Hagskipta 1984 og
segir að oft hafi tilviljanir ein-
ar ráðið hvar borið var niður.
„Sumt af því sem við höfum
tekið þátt í hefur einkennst af
mikilli samkeppni og gengið
misjafnlega. A sumu höfum
við tapað og til að standa
undir tapi á einu sviði þarf að
hagnast á einhverju öðru.“
Þið Sigurdarnir hafid farid
geyst og raddir eru uppi um
ad þiö hafid skilid eftir ykkur
sárindi. Verdid þid persónu-
lega varir vid ad ykkar við-
skipti séu umdeild?
„Ekki umdeild, en kannski
umtöluð. Við höfum komið
víða við og fólk er ýmist sátt
eða ósátt. Mér þætti það hið
einkennilegasta mál — og við
hefðum þá eitthvert óeðlilegt
vald á fólki — ef allir væru
alltaf mjög sáttir við sinn
hlut.“
PLANTAR EKKI ÓSÆTTI
í SÁLARBÚIÐ
Er það óhjákvœmilegt að
menn í ykkar stöðu afli sér
óvildarmanna?
„Maður hefur gert ráð fyrir
slíkum möguleika frá upp-
hafi. Og á móti er fullt af
mönnum sem ég er ekki sátt-
ur við út af viðskiptum. Að
ætla að planta slíku inn í sál-
arbúið gengur ekki. Viðskipti
eru bara viðskipti og aðalat-
riðið er að maður hegði sér
innan ramma leikreglanna.
En við kaup og sölu er alltaf
mikið af upplýsingum sem
liggja huglægt en eru ekki ná-
kvæmlega skráðar. Ef menn
eru vísvitandi að koma óheil-
ir fram með slíkar upplýsing-
ar þá verður maður að sjálf-
sögðu ekki kátur."
Er að renna upp sá tími hér
á landi þar sem œvintýra-
menn geta spilað úr œ fleiri
tœkifœrum?
„Ég myndi ekki segja ævin-
týramenn, en menn verða að
taka djarfar ákvarðanir. Við
getum talað um frumkvöðla.
Það hefur verið ákveðinn
landbúnaðarbragur á efna-
hagslífinu í heild en nú eru
hlutirnir að verða alþjóð-
legri. íslendingar eru komnir
á það stig að vera orðnir sam-
keppnishæfir við það besta
sem gerist annars staðar, en
hvað gerist í framtíðinni fer
eftir því hvort við nýtum okk-
ur það stórkostlega tækifæri
sem er að opnast í Evrópu."
Viltu að viö göngum í Evr-
ópubandalagiö?
„Tvímælalaust, en ekki á
endanum skilyrðislaust. Ég
vil inngöngu því ég tel hags-
munum okkar með því lang
best borgið. Atvinnurekstur
hér fær t.d. aðgang að sam-
bærilegri þjónustu og fjár-
magni og helstu samkeppnis-
aðilarnir. Vissulega þurfa all-
ar atvinnugreinar sinn aðlög-
unartíma, en að mínu mati er
ekki spurning að innganga í
EB kæmi þjóðfélaginu mjög
vel.“
VIÐREISN ER EKKERT
GARANTÍ
Eru engin takmörk að þínu
mati, t.d. varðandi kaup út-
lendinga á fyrirtœkjum og
jörðum hér á landi?
„Utlendingar hafa verið að
eignast hluti í fyrirtækjum
hér og að mínu viti er það af
hinu góða. En að útlendingar
vilji kaupa upp vonlausan
landbúnað hér á landi þurfa
menn ekki að láta sig dreyma
um. Hverjir ættu að girnast
framsóknarmennskuna?"
Er Framsóknarflokkurinn
dragbíturinn á þá þjóðfélags-
þróun sem þú sérð fyrir þér?
„Já, Framsóknarflokkur-
inn og Sambandið hafa verið
dragbítar og útgjaldarisar
sem staðað hafa að ótrúleg-
asta sukki í gegndarlausum
millifærsluleikjum. Og ótrú-
legri sóun í helstu atvinnu-
greinum þjóðarinnar, sjávar-
útvegi og landbúnaði. Þessi
öfl hafa verið að viðhalda
dekurverkefnum með væg-
ast sagt óskynsamlegri dæl-
ingu fjármuna almennings í
fiskeldi og loðdýrarækt. Hitt
er verra, að það eru til fram-
sóknarmenn í öllum flokkum
og ekki síst í Sjálfstæðis-
flokkknum."
Sérðu fyrir þér mögulega
dragbíta meðal framsóknar-
manna í Sjálfstœðiflokknum
á þjóðfélagsþróun að þínum
hœtti?
„Já, ég sé þá fyrir mér. Mér
sýnist að þeir ætli að vera
með nánast óbreytta land-
búnaðarstefnu. Mér sýnist
landbúnaðarráðherra vera
framsóknarmaður frekar en
hitt. Og sjávarútveginn á að
setja í einhverja nefnd, þótt
ýmsir mætir menn hafi þegar
sýnt fram á hvað skynsam-
legast og hagkvæmast sé að
gera þar. Nei, Viðreisnar-
stjórn er ekkert garantí."
„Mér þætti það
einkennilegasta
mál - og við
hefðum þá
eitthvert
óeðlilegt vald
yfir fólki - ef
aílir væru alltaf
mjög sáttir við
sinn hlut.M
AFNEMIÐ FORRÉTTINDI
UMBOÐSMANNA
ÁFENGIS
Að framsóknarmennsk-
unni slepptri, er allt í himna-
lagi í íslensku viðskiptalífi,
heilbrigð samkeppni á öllum
sviðum verslunar og við-
skipta?
„Nei, engan veginn. Það
hefur átt sér stað ákveðin
samþjöppun á valdi í við-
skiptalífinu, sem sést best í
þróuninni á hlutabréfamark-
aðnum, þar sem augljós er
uppsöfnunin hjá „óskabarni
þjóðarinnar" — Eimskipafé-
laginu. En almennt talað hef-
ur verðlagsþróunin verið það
versta. Það er jafn erfitt fyrir
okkur að vinna á markaði
með mikla verðbólgu og
smið sem þarf að búa við að
metrinn er ekki jafn langur í
dag og á morgun."
Nú er mikiö talað um sölu
ríkisfyrirtœkja. Getur þú bent
ráðamönnum á eitthvað til
að selja eða eitthvað sem þá
vildir beinlínis taka þátt í að
kaupa?
„Það mætti byrja á því að
loka Áfengis- og tóbaksversl-
un ríkisins og hætta að gera
heildsala sem þar eru um-
boðsmenn erlendra aðila að
forréttindahópi í þjóðfélag-
inu. Dreifing á þessu til fólks-
ins getur farið mun betur
fram í fleiri einingum og
óþarfi að skapa öngþveiti á
föstudögum í kringum örfáa
staði eins og hér á höfuðborg-
arsvæðinu. Ég tel að starfs-
fólk annarra verslana en
ÁTVR geti greint hversu aldr-
aður viðkomandi er sem
verslar hjá þeim. Nú, ríkið er
með rekstur á prentsmiðju og
ég nefni Síldarverksmiðjur
ríkisins, sem reyndar eru að
ég hygg að gefa upp öndina."
í KENNSLU EN ALLS
EKKI PÓLITÍK
„Skattleysismörkin eru
ekki í neinu samhengi við
framfærslukostnað venjulegs
fólks. Ég hef séð bestu hag-
fræðingana meðal þess fólks
sem ég er að gera skattskýrsl-
ur fyrir — hvernig það fer að
því að komast af er með ólík-
indum. Það eru ekki einhverj-
ir hagfræðingar í Seðlabanka
sem eru bestir! Skattleysis-
mörkin ættu að vera að lág-
marki um 120 til 130 þúsund
í dag miðað við einstakling.
Það er síðan mikil skemmti-
lesning að lesa tollskrár og
annað slíkt, þar sem finna má
hina undarlegustu skatt-
heimtu, eins og það að skatt-
leggja nauðsynjavörur fyrir
ungbörn eins og lúxusvörur."
Segðu mér, kemst eitthvað
annað að hjá þér en bisness?
„Þetta er ekki föndur sem
stendur yfir frá níu til fimm,
maður er með þetta í hausn-
um allan sólarhringinn.
Menn verða auðvitað að hafa
eitthvað til að viðra sig við og
hefur það því miður mikið til
setið á hakanum hjá mér og
kannski ekki síst fjölskyldan.
En það gefst þó tóm til að
stunda hestamennskuna eitt-
hvað. Það er eins og með ann-
að að maður verður að hafa
gæðastjórnun á sínum frí-
tíma og gæta þess að koma
ferskur að sínum verkefnum í
stað þess að koma alltaf
þreyttur að pakkanum."
Hvar verður þú staddur í
lífinu eftir tuttugu ár?
„Ég ætla að vona að ég
verði þá aftur farinn að
kenna. Það er mjög gefandi
starf og liggur við að það séu
forréttindi að fá laun fyrir
það. Helst vildi ég í millitíð-
inni hafa fengið að detta inn
á einhvern góðan háskóla er-
lendis."
Getur þú hugsað þér að
fara í pólitík?
„Ég ætla að vona að ég geri
konunni minni þann greiða
að sleppa því alveg.“
Friðrik Þór Guðmundsson