Pressan - 22.12.1993, Blaðsíða 6

6 PRESSAN
F R ÉTT I R
Miðvikudagurinn 22. desember 1993
Útboð á hlutafé í SR-mjöli hf.
HARALDUR í ANDRA
MEÐ ÞÝSKAN BANKA
Á BAK VID SIG
Haraldur Haraldsson í Andra hf. neitar því ad þýska fyrirtækið KAB standi að baki honum. Búnaðarbank-
inn milliliður hans við þýskan banka. Hópur útgerðarmanna ósamstæður og fjárhagsgeta þeirra óviss,
sérstaklega í Ijósi deilna um ríkisábyrgðir á skuldum SR.
Kapphlaupið um hlutafé í
SR-mjöli hf. mun standa á
milli tveggja aðila, hóps út-
gerðarmanna annars vegar og
Andra hf. hins vegar, jafnvel
þótt þriðji aðilinn, Akureyrar-
bær, hafi skilað inn umbeðn-
um upplýsingum til þeirrar
nefndar sem síðan mun
ákveða hvort einhver um-
sækjenda sé fýsilegur til að
ganga til samninga við.
Hér er í fýrsta lagi um að
ræða hóp samsettan af tutt-
ugu og tveimur útgerðum
loðnubáta með um 48 pró-
sent loðnukvótans á bak við
sig. Með þeim í samstarfi eru
Draupnissjóður, Sjóvá-Al-
mennar, Þróimarfélag íslands
og Eignarhaldsfélag Alþýðu-
bankans, sem hafa öll lýst,yfir
áhuga á að kaupa hlutabréf í
SR-mjöli hf. Þessi hópur hef-
ur yfirlýstan stuðning starfs-
mannafélaga allra verksmiðja
SR-mjöls, þeirra sveitarfélaga
þar sem þær eru staðsettar,
auk þess sem olíutélögin þrjú
sitja í baksætinu og bíða
átekta.
Haraldur með er-
lenda fjárfesta á
bak við sig?
Haraldur Haraldsson í
Andra hf. hefur forgöngu fyrir
hinum „hópnum“ í nafiii fjár-
festa sem hyggjast stofna
hlutafélag um reksturinn.
Heimildir PRESSUNNAR
staðhæfa að að baki Andra hf.
standi þýska fvrirtækið Kurt
A. Becher (KÁB) frá Ham-
borg, en það fyrirtæki hefur
aftur verið í eigu bandaríska
auðhringsins Conagra sl. sex
ár. Haraldur neitar því að
KAB standi með honum í til-
raunum til að eignast SR-mjöl
hf., en vill ekki láta uppi
hvaða íslenskir aðilar eru í
siagtogi með honum. Hafa
ýmsir verið nefndir til sög-
unnar, m.a. Aðalsteinn Jóns-
son, öðru nafni Alli ríki á
Eskifirði, einstaklingar. úr Val-
fells-ættinni og Sjóvá-Al-
mennar, sem samkvæmt
þessu ættu að sitja beggja
vegna borðs. Einar Sveinsson,
framkvæmdastjóri Sjóvár-Al-
mennra, neitaði því hins vegar
i samtali við PRESSUNA að
tryggingafélagið stæði að baki
Haraldi í Andra.
Þriðji aðilinn í þessari
keppni er svo Akureyrarbær,
en hans áhugi beinist að því
að geta tengt Krossanesverk-
smiðju sína SR-keðjunni og
hefur hann lýst yfir áhuga sín-
um á að tengjast hvorum
þeirra sem hreppa kann
hnossið. Langtímaskuldir SR-
mjöls eru nú um einn mfilj-
arðúr, að langmestu leyti í
Landsbanka en um 50 millj-
ónir í Fiskveiðasjóði. Skamm-
tímaskuldir eru um 600 millj-
ónir, mest afurðalán. Eigna-
staða SR-mjöls er um tveir
milljarðar króna, eigið fé er
talið jákvætt um 450 milljónir
en hlutabréf eru falboðin á
650 m.kr. að nafnvirði fyrir
íýrirtækið allt.
Búnaðarbankinn í
milligöngu fyrir
þýska bankann
Heimildamenn PRESS-
UNNAR segja að hugmynd
Haralds sé að KAB/Conagra
útvegi Andra hf. lánsfé í gegn-
um þýskan banka til að fjár-
magna hlutafjárkaupin. Með
tilliti til deilu Landsbanka og
ríkisins um ríkisábyrgðir á
lánum SR, sem greint er frá
annars staðar hér á opnunni,
er sterki leikurinn sá að þýski
bankinn geti tryggt Lands-
banka íslands jafnsterk veð og
ríkisábyrgð veitir, eða þá að
lán þýska bankans til Andra
hf. dugi einfaldlega til að
greiða upp skuld SR/SR-mjöls
hf. með þeim hætti sem
Landsbankinn telur viðun-
andi.
Með þessu móti tryggði
þýska fyrirtækið sér fram-
leiðslu SR-ATH-mjöls til frek-
ari sölu og dreifingar og er
spuming hvort ekki gæti orð-
ið um beint eða óbeint eign-
arhald KAB/Conagra á SR-
mjöli hf. að ræða í skjóli
Andra hf. KAB hefur þegar
fjárfest í sambærilegum fýrir-
tækjum í Perú og áður í Chile,
en samkvæmt íslenskum lög-
um er erlendum aðilum
óheimilt að eiga hlut í íslensk-
um sjávarútvegsfýrirtækjum.
PRESSAN hefur traustar
heimildir fýrir því að viðræð-
ur hafi farið ffarn milli Har-
alds í Andra og Búnaðarbank-
ans um milligöngu bankans
urn viðskipti við hinn þýska
banka. Enn hefur ekki verið
gengið frá neinum samning-
um þar á milli, enda þykir
bankamönnum sem Haraldur
hafi ekki gengið nægilega
tryggilega firá sínum málum í
Þýskalandi.
Deilan um ríkisábyrgðir á
skuldum SR-mjöls getur sett
strik í reikninginn fyrir út-
gerðarmannahópinn. Þeir
þurfa væntanlega að reiða
fram fé til að borga upp lánin
í Landsbanka eða leggja ffam
tryggingar sambærilegar ríkis-
ábyrgðinni sem bankinn teldi
viðunandi. Þar er um að ræða
hátt í milljarð króna, eins og
áður segir, og gæti reynst út-
gerðarmönnum þrautin
þyngri að finna þá peninga.
Er ekki leppur en í
samvinnu við KAB
Haraldur Haraldsson neitar
því hins vegar staðfastlega í
samtali við PRESSUNA að
hann sé á einhvern hátt lepp-
ur fýrir KAB eða aðra erlenda
aðila. „Ég er í sambandi við
erlenda banka, en ekki erlend
fýrirtæki. Þetta er hreint unn-
ið á bankalegum grunni. Ég
æda ekkert að verða einhver
leppur fyrir fyrirtæki úti í
heimi og verða lögbrjótur fýr-
ir. KAB er að sönnu fýrirtæki
sem ég er í skiptum við og tala
við mörgum sinnum á dag, en
það er misskilningur að er-
lend fýrirtæki standi í röðum
til að fá að koma hingað.
Draumur minn í þessu er
— gangi það eftir að ég fái
þetta — að ég geti boðið öðr-
um framleiðendum að koma
inn í þetta undir þeim ffam-
leiðsluskilyrðum sem ég bý til
og þeir geti síðan selt undir
þeim standördum. Ég yrði
auðvitað í samvinnu við KAB
um sölu og dreifingu. Ég
myndi nýta mér þá möguleika
sem fýlgja samböndum Con-
agra í Asíu eins og ég gæti, en
það yrði þá á hreinum við-
skiptalegum grunni,“ sagði
Haraldur.
Haraldur vildi ekki nefna
hvað hann þýrfti að taka stórt
lán hjá umræddum þýskum
banka, en sagði að það væru
gerðar miklar kröfur um eig-
infjárhlutfall, eigið fé SR-
mjöls þyrfti að vera 20-25
prósent að lágjnarki ef lán ætti
að fást. Eignir SR-mjöls, að
því marki sem þær væru
metnar veðhæfar, yrðu settar
td tryggingar láninu. Nafn-
virði hlutabréfa í SR-mjöIi,
sem selja á í einu lagi, er 650
m.kr.
„Ég er ekki einn á báti, það
eru aðilar í þessu með mér
hérlendis, en það er óþarfi að
upplýsa hverjir á bak við mig
standa þangað til á hólminn
er komið. Ég veit ekki hversu
marga ég þarf að hafa með
mér fýrr en tölur SR-mjöls hf.
liggja fýrir, en ég tel að það til-
boð sem ég kem til með að
gera verði vel ásættanlegt,“
sagði Haraldur.
Ósamstæður hópur
Menn hafá velt því fýrir sér
af hverju Akureyrarbær hefúr
blandað sér í þessi mál. Heim-
Udir PRESSUNNAR segja að
rekstur Krossanesverksmiðj-
unnar hafi gengið mjög Ula og
Akureyrarbær standi í ábyrgð-
um fyrir og hafi yfirtekið
skuldir allt að 600 milljónum
króna. Ahugi hans beinist að
því að tengjast SR-verksmiðj-
unum og minnka þar með tap
bæjarins af verksmiðjunni.
Það sem hann leggi með sér sé
ekki síst það tap sem hægt sé
að selja nýjum eiganda og
myndi nýtast í skattalegu til-
liti. Eins hafi Akureyrarbær
húg á að nýi eigandinn setji
upp skrifstofu í bænum og
skapi þar með atvinnutæki-
færi þar.
Hagsmunir Sjóvár-Al-
mennra eru miklir. Þeir eiga
hiut í ESSO, sem selur olíu til
rekstrarins og útgerðarinnar,
þeir eiga hlut í Nesskipum,
sem fengi væntanlega tryggða
flutninga með mjöl, og þeir
fengju áffarn tryggingar fyrir
SR- verksmiðjumar.
Gunnlaugur Briem, fram-
kvæmdastjóri Draupnissjóðs-
ins, sagði í viðtali við PRESS-
UNA að sjóðurinn hefði lýst
áhuga á að fjárfesta í fyrirtæk-
inu. Hann vildi hins vegar
ekki tjá sig um hversu mikinn
hlut fýrirtækið hefði hug á að
eignast, enda ætti enn eftir að
fara yfir fýrirliggjandi upplýs-
ingar. Hiutur sjóðsins yrði
hins vegar ekki mjög stór.
Þróunarfélagið og Eignar-
haldsfélag Alþýðubankans
koma inn á svipuðum for-
sendum og Draupnissjóður
sem fjárfestar.
Fjárhagsstaða loðnuútgerð-
arinnar þessa dagana mun al-
mennt nokkuð slæm eftir
dræmar veiðar síðustu mán-
uði og geta hennar til fiárfest-
inga þar af leíðandi lítil.
Óvissa rikir síðan um hvort
olíufélögunum er heimilt að
fjárfesta með beinum hætti í
sjávarútvegi og fiskvinnslu,
þar sem þau eru að hluta til í
eigu erlendra aðila. Finnur
Sveinbjömsson, deildarstjóri
hjá viðskiptaráðuneytinu,
sagði að hingað til hefðu
menn litið í gegnum fingur
sér við olíuféiögin þótt þau
eignuðust hlut í útgerðarfýrir-
tækjum og fiskvinnslu vegna
upptöku viðskiptaskulda.
Hann taldi hins vegar líkur á
að athugasemdir yrðu gerðar
af hálfú ráðuneytisins ef olíu-
fyrirtækin hygðust fiárfesta
með beinum hætti í fýrirtæki
eins og SR-mjöli hf.
Hlutabréf í SR-mjöli
fyrir hlutabréf í Stöð
2?
Fjárhagleg geta Haralds í
Andra hefur verið vefengd.
Hann tapaði stórfé á útgerð
Alaskatogarans og samstarf
hans við aðra fiskmjölsfram-
leiðendur í ísmjöli sL ár hefur
ekki skilað þeim arði sem til
var ætlast. Aðspurður um
hvert hann gæti seilst eftir
fiármunum minnti Haraldur
á hlut sinn í Stöð 2.
„Það er ágætt verð á bréf-
um þar, ef þarf að selja. Ég á
nokkuð stóran hlut þar."
Tilboð verða svo opnuð 28.
desember nk Hreppi Harald-
ur fyrirtækið kemur endan-
lega í ljós hverjir standa með
honum, annars ekki.
Páll H. Hannesson
BÚNAÐARBANKINN Haraldur hefur átt viðræður við bankann vegna lánafyrirgreiðslu frá þýskum banka.