Pressan - 13.01.1994, Page 12

MYND: JIM SMART
Myndin aff Dorian Gray
Ljósmynd felur í sér stund dauðans að því marki að hún
breytir fólki í hlut. Sumir trúa því að Ijósmynd ræni sálinni.
Hvernig bregst fólk við mynd af sjálfu sér? Lítur fólk í speg-
il daglega og spáir í spilin? Er með fésið lesið? Portrett vik-
unnareraf Haraldi Jónssyni myndlistarmanni.
HARALDUR JONSSON: „Jaá! Þessi Ijósmynd, þessi pappírshúð, er
augljóslega ekki ég! Þetta kemur mér mikið á óvart. Ég kannast ekki
við þennan svip. Þetta gæti verið leikstjóri eða leikmyndateiknari frá
A-Evrópu — einhvers staðar á bilinu Finnland-Króatía. Það er eitt-
hvað slavneskt við þennan mann. Hann er á óræðum aldri en þó
greinilega kynþroska, það sprettur eitthvað á andlitinu á honum. Ein-
hverja fortíð má greina í svipnum þrátt fyrir ákveðið sakleysi. Við
spurningunni hvort hann eigi möguleika í kvenþjóðina þá á hann það
örugglega en þá sem útlendingur á Islandi. Hann gæti verið nýbúi og
talað íslensku og þá með tiltölulega litlum hreim miðað við upprun-
ann. Eftir því yrði ekki tekið fyrr en eftir korter til tuttugu mínútur að
hann er ekki af íslensku bergi brotinn. Það er eins og hann sé rétt bú-
inn að taka eftir einhverju sérkennilegu en svipurinn er óræður: Hann
er mjúkur og harður í senn og horfir jafnvei áminnandi á eitthvað sem
maður veit ekki hvað er. Ég mundi gjarnan vilja kynnast þessum
manni, hann býr yfir ýmsum leyndarmálum."
Súsan baðar sig með Sinfóníunni
Sinfóníu-
hljómsveit
íslands
EINLEIKARI:
OLLI MUSTONEN
HLJÓMSVEITARSTJÓRI:
OSMO VÁNSKÁ
PÍANÓKONSERT NR. 3 EFTIR
—F5ACHMANINOFF
SINFÓNÍA NR. 3 EFTIR
BRUCKNER
að er til siðs hjá flytjendum
klassískrar tónlistar að reyna
að koma vel fyrir. Menn
koma prúðbúnir til leiks, ganga
fram á svið, hneigja sig pent og
byrja svo að spila. Meðan á flutn-
ingnum stendur á tónlistin sjálf að
tala og flytjandinn beitir þeim
hreyfingum við hljóðfærið sem
nauðsynlegar eru, en helst ekki
meira en það. Sannur listamaður
ber virðingu fyrir því sem hann er
að gera; tónlistin á að flæða
áreynslulaust í gegnum hann beint
inn í hjarta áheyrandans. Auðvitað
litast hún þó af persónuleika, stíl og
sannfæringu túlkandans; ef svo
væri ekki hljómaði til dæmis þriðji
píanókonsert Rachmaninoffs alltaf
eins, hver svo sem flytjandinn væri.
Finnski píanóleikarinn Olli Mu-
stonen lék einleik með Sinfóníu-
hljómsveit íslands síðastliðið
fímmtudagskvöld og var verkið á
efnisskránni einmitt þessi píanó-
konsert. Af fúrðulegu látbragði pí-
anóleikarans á meðan á flutningn-
um stóð mátti ætla að hann væri að
gefa Rachmaninoff langt nef. Hann
baðaði út öllum öngum; var sífellt
að þurrka af sér svitann með
væmnum handahreyfingum og
kreppti annan fótinn eða glennti
hann eitthvað út í loftið. Helst
,>Að sjálfsögðu
voru þessi ýktu
styrkleikabrigði
undirstrikuð
með eggjandi,
trúðslegu
látbragði og
helst vantaði
bara netsokka-
buxurnar til að
fullkomna
atriðið. “
minnti hann mig á nektaratriðið
fræga, „Súsan baðar sig“, sem tíma-
ritið Samúel gerði góð skil á sínum
tíma. Hinir heimskulegu tilburðir
Olla tónlistarmanns eru þó ekki
einskorðaðir við Rachmaninoff, því
mér er sagt af fróðu fólki að svona
sé hann alltaf, sama hvert viðfangs-
efnið sé. Ef til vill er hann að gera
grín að allri klassík og má það auð-
vitað vel vera.
Píanókonsertinn spilaði hann í
sjálfú sér ekki svo illa, en klúðraði
þó mikilvægum atriðum. I fyrsta
þætti verksins var til dæmis hver
hending leikin þannig að hann sótti
skyndilega í sig veðrið í byrjun, en
dró svo snögglega úr styrkleika. Af-
leiðingin varð sú að endanóturnar
heyrðust yfirleitt ekki. Að sjálfsögðu
voru þessi ýktu styrkleikabrigði
undirstrikuð með eggjandi, trúðs-
legu látbragði og helst vantaði bara
netsokkabuxurnar til að fúllkomna
atriðið.
Síðara verkið á efnisskránni var
Sinfónía nr. 3 eftir Bruckner. Þar
vorum við sem betur fer laus við
píanóleikarann. Þessi sinfónía er
ákaflega erfið, bæði fyrir hljóðfæra-
leikarana og þá sem á hlýða. Verkið
er mjög langt og áttu margir áheyr-
endur í mesta basli við að halda at-
hyglinni svo lengi. Enda fékk hún
dræmar viðtökur. Samt var hún
yfirleitt mjög vel leikin. Osmo
Vánska er greinilega ffábær hljóm-
sveitarstjóri. Hinir sterku hlutar
verksins hljómuðu eins og kröftug-
ar holskeflur, því veiku hlutarnir
voru svo vel mótaðir. Útkoman
varð því eins og málverk með skær-
um litum og dimmum skuggum.
Hljómsveitarstjórinn náði þann-
ig að skapa hálffrúarlegt andrúms-
loft, þar sem öfl ljóss og myrkurs
takast á. Þetta á einkar vel við í tón-
list Bruckners, enda var hann mikið
upptekinn af trúmálum og samdi
margar trúarlegar tónsmíðar.
12B PRESSAN FIMMTUDAGURINN 13. JANÚAR 1994