Vísir Sunnudagsblað - 29.01.1939, Blaðsíða 1

1939
5. folad
Sunnudaginn 29. janiiar
Hirohito
keisari í Japan.
Ameríski læknirinn Dr.
Wheley Groves er ef til vill eini
hviti maðurinn sem fær að um-
gangast Japanskcisara persónu-
lega og án hinna margbreyti-
legu hirSsiSa, sem valda því aS
keisarinn stendur eins og utan
viS alt mannlíf, en meir í ljóma
guSlegrar dýrSar, sem Japanir
tigna og tilbiSja gagnrýnislaust.
ÁstæSan er sú, aS Groves er
læknir barna keisarans. Hann
lýsir heimsókn sinni hjá keisar-
anum á þessa leiS:
Sólbjartan sumardag i Tokio
beiS skrautleg bifreiS fyrir
framan gistihúsiS sem eg bjó í.
1 henni sátu tveir þjónar,
kiæddir livítum einkennisbún-
ingum. Ekki sáust nein skjald-
armerki á hifreiSinni, sem gáfu
þaS til kynna aS hún kæmi frá
hirSinni.
Keisarinn vænti mín kl. hálf
fjögur. ÞaS er fyrsta heimsókn
mín til hans, síSan eg kom til
Tokio. ErfSaprinsinn, Akihito,
hefir oflcælt sig og þaS er or-
sökin til þess aS eg er kaUaSur.
ÞaS álit sem eg nýt sem sér-
fræSingur i barnasjúkdómum
verSur þess valdandi aS mín er
vænst viS hirSina. Á minútunni
klukkan þrjú ökum viS inn i
hallargarS keisarans. ÞaS er
víSáttumikil garSur meS
tjörnum, leikvöllum, grasflöt-
um, reiSvegum og trjárunnum.
MeSfram vegunum eru kirsu-
berjatré gróSursett, en á tjörn-
unum synda tamdir svanir milli
fagurra vatnarósa. AS lokum
keinur höllin sjálf i ljós, vegleg
bygging, dökk aS lit og í aSal-
dráttum áþekk þeim konungs-
höllum sem til eru í Evrópu.
Svartklæddur embættismaSur
kemur út aS bifreiSinni og opn-
ar fyrir mig hurSina. Hann
fylgir mér í gegnum langan og
breiSan gang alsettan speglum,
og inn í skrautlegan og gamal-
dags sal, Þar standa f jórir þjón-
ar á verSi. Þeir eru klæddir
fjólubláum einkennisfötum, í
andlitum þeirra lireyfist ekki
einn einasti dráttur og þeir
standa eins og af steini gerSir.
í salnum eru þunglamalegir
stólar og stór skrautker gerS af
dásamlegri list. í einu hominu
stendur klukka í stílLúSvikslö.,
en skífa hennar er skreytt meS
japönsku myndaletri.
Um leiS og klukkan slær hálf-
fjögur, opnast dyr og inn kem-
ur annar embættismaSur —
þektur stjórnmálamaSur sem
talar mörg tungumál, öli prýS-
isvel. Hann fylgir mér inn í
vinnustofu keisarans, og á leiS-
inni þangaS segir hann mér, aS
eg verSi aS hneigja mig tvisvar
sinnum mjög djúpt fyrir syni
himinsins.
Keisarinn stendur á bak viS
skrifborSiS sitt og brosir á móti
mér þegar eg kem inn. Þegar
hann hefir IioSiS mér aS setj-
ast, byrjar hann strax aS tala
um son sinn. Hann talar ensku
ágætlega, en ber hana fram meS
þunglyndislegum áherslum.
Stóru liorngleraugun hans
minna eiginlega meira á pró-
fessor en þjóShöfSingja, fhbb-
inn lians er gamaldags og bindiS
er illa hnýtt. En hirSuleysi lians
í ldæSaburSi gerir liann eSlileg-
an og aSlaSandi. MaSur hefir
þaS á tilfinningunni, aS maSur
standi fjTÍi' framan prúSmenni,
sem geri persónulega lillar kröf-
ur.
Iveisarinn lætur lcalla á konu
sína svo hún geti fylgt mér aS
sjúkrabeSi sonar þeirra. Ung
glæsileg kona kemur inn og
heilsar mér meS látlausum al-
úSleik. Sonur þeirra, ríkiserf-
inginn, var fjögra ára gamall.
Andlitssvipur lians er gáfulegur
og réttlætir vonir um glæsilega
framtíS. Með næstum föSurlegri
umhyggju vakir hann yfir lát-
æSi og hreyfingum yngra bróS-
ur síns, sem er aS eins tveggja
ára gamall. Keisarahjónin eiga
alks fjögur börn, tvo syni og
tvær dætur. Eldri dóttirin,
Teru, er tólf ára aS aldri, en
hin, Taka, er sjö ára, og þær
hafa báSar sérstakan áhuga
fyrir kvikmyndum og kvik-
myndalist. Drotningin sjálf er
aS eins þrítug aS aldri, og viS
fyrstu sýn sá eg aS hjónabandiS
myndi vera mjög hamingju-
samt.
Þegar eg hafSi skoSaS prins-
inn og fuIlvissaS foreldrana um,
aS hætta væri ekki á ferSum,
áleit eg aS heimsókn minni
væri lokiS og fór burt. Keisar-
inn fylgdi inér sjálfur út og
baS mig aS koma aftur eftir
tvo daga svo viS gætum kynst
betur.
Þetta atvik út af fyrir sig,
væri engan veginn markvert,
ef þaS liefSi ekki veriS hvítur
maSur sem í hlut átti. Þetta er
í fyrsta skifti sem maSur af
hvítum kynstofni er leiddur inn
í fjölskyldulíf keisarans, og í
þau örfáu skifti, sem keisarinn
veitir fulltrúum evrópiskra
ríkja álieyrn, þá skeSur þaS
meS þeim hætti, aS alt sem tal-
aS er, hefir áSur veriS ákveSiS
og lært þvi sem næst utanbólcar.
En þeir eru heldur alls ekki.
margir — þeir gulu — sem
komiS hafa á heimili keisarans.
Og þó er hann álitinn nokkurs-
konar heimilisfaðir 66 milj.
Japana. 30 milj. Kóreubúa og
30 milj. Manchukuobúa, eSa
samtals yfir 120 milj. manna.
Hirohito Teikoku Tenno er
124. keisara í Japan og afkom-
andi elstu þjóShöfSingjaættar
sem til er á jörSunni, en hana
segjast Japanir geta rakiS alla
leiö aftur til gySjunnar Sól.
Þegar fyrsti keisarinn, sem var
sonarsonur Sólar, komst til
valda í Japan, félck amma hans
honum guSlega stjórnarskrá í
HIROHITO.
liendur, og enn í dag byggist
stjórnmálagi-undvöllur jap-
önsku þjóSarinnar aS allveru-
legu leyti á þeirri stjórnai’slcrá,
skipar keisarann m. a. sem yf-
irmann trúarbragSanna.
Þessi göfga staSa mitt á milli
himins og jaröar lyftir keisar-
anum hátt yfir jarSlífiS og ann-
að fólk. Framkoma lians gagn-
vai’t þegnunum er afar ströng
og regluhundin. Hann verSur
aS koma 21 sinni opinherlega
fram á ári, og þá talar hann
sömu orðin og sömu setning-
arnar og faðir hans, afi og lang-
afi gerðu. Þegar hann fer um
borgina í einkabifreið sinni, eru
göturnar ruddar áður, svo að
engin manneskja má láta sjá
sig á vegi hans. ÞaS er þaS sama
og að guðlasta.
Fyi-ir skömmu síðan gerSu
múrarar í Tokio, sem unnu þar
aS stórhýsi, verkfall. Og til þess
að aðrir væru ekki fengnir til
vinnunnar, hópuSust þeir sam-
an fyrir framan bygginguna og
vörnuðu öSrum að vinna. Þá
var þaS ráS tekiS, aS tilkynna
þeim komu keisarans þar fram-
lijá, og þá liypjuSu þeir sig óð-
ara á brott.
Hin mikla virðmg sem Jap-
anskeisari nýtur meðal j>egna
sinna skapar að miklu leyti
grundvöllinn fyrir daglegu lífi
þeirra. Sérhver embættismaöur
sem les lagaboð eða aörar
ákvarðanir samþyktar eða
ákveðnr af Japanskeisara, verð-
ur, hvar sem hann er staddur á