Vísir Sunnudagsblað - 29.01.1939, Blaðsíða 2

2
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
landinu, að hneigja sig þrisvar
sinnum í áttina til Tokio áður
en liann byrjar lesturinn. Það
er ennfremur mjög algengt, að
ef embættismenn í þjónustu
ríkisms balda að þeir geri eitt-
bvað sem keisaranum mislíki,
þá rista þeir sig samstundis á
kvið og fremja á þann liátt
sjálfsmorð. Fyrir stuttu síðan
seinkaði járnbrautarlest, sem
keisarinn ferðaðist með, um
tvær mínútur. Einn brautar-
vörðurinn bélt sig eiga sök á
þessu og framdi sjálfsmorð.
1 annað skifti fór keisarinn
í bifreið til Kiryn, aðalsilkimið-
stöðvar Japana. I fylgd með
honum var liðsforingi af göfug-
um ættum og sem var ábyrgur
fyrir öryggi keisai’ans og ferð-
inni i lieild. Alt í einu varð liðs-
foringinn þess áskynja, að þeir
höfðu farið vegavilt. Að visu lá
þessi vegur einnig á ákvörðun-
arstaðinn og auk þess var liann
styttri, en liann liafði að eins
ekki verið ákveðinn í ferða-
áætluninni og þessvegna var
fólk viðsvegar iá veginum sem
mátti alls ekki eiga sér stað
undir þessum kringumstæðum.
Þegar bifreiðin í þokkabót kom
nokkurum mínútum á undan
áætlun á ákvörðunarstaðinn, sá
liðsforinginn sér ekki annað
fært en framkvæma kviðristu
þegar á staðnum.
Eftir fyrtsu komu mína til
keisarans var eg oft boðinn
þangað, og þar fékk eg ekki ein-
ungis tækifæri til að kynnast
birðlífi og háttum þess, heldur
auðnaðist mér líka að kynnast
andlegum verðmætum þessa
fólks, hugsunarhætti þess og
lisskoðunum. Þar sannfærðist
eg t. d. um það, að keisarinn er
mjög mentaður maður, sem
jafnframt fyrirlítur stöðu sína
að meira eða minna leyti, og
skoðar hana sem nokkurskonar
aukaatriði. Ef hann kærði sig
um, gæti bann ríkt sem einræð-
isherra,því bæði heimilar stjórn-
arskráin honum það og eins ber
þjóðin takmarkalausa lotningu
fyrir honum og tignar hann sem
guð. En keisarinn virðist enga
löngun liafa til að notfæra sér
vald sitt, og aðeins einu sinni
hefir hann brotið vilja þingsins
á bak aftur, en ])að var með því
að kasta af sér ábyrgðinni á
gjörðum þings og stjórnar og
gera ráðlierrana áhyrga fyrir
þeim.
Keisarinn er iðjusamur og af-
kastamikill. Hann fer á fætur
stundvíslega kl. 6 á hverjum
morgni, og hann klæðir sig og
rakar sig sjálfur, því hann getur
ekki liðið þjóna í svefnherberg-
inu sínu. Kl. 7 borðar hann
morgunverð, en þar á eftir iðk-
ar hann leikfimi eða aðrar í-
þróttir til kl. 8. þá byrja aðal
stjórnarstörf hans, og í 2% klst.
gerir liann ekki annað en lesa
og undirskrifa lög og aðrar til-
skipanir, sem stjórnin hefir
samið.
Á kvöldin lielgar Hirohito sig
eingöngu vísindum og fræðslu-
starfsemi. Utvarpið í Tokio er
starfrælct að miklu leyti eftir
óskuin keisai’ans og á kvöldin
eru lialdnir vísindalegir fyrir-
lestrar með sérstöku tilliti til
óska hans. Kl. 10 boðar hann
kvöldverð og stundar síðan líf-
fræði til kl. 11, eða þar til hann
háttar. Foi’sögulegar rannsóknir
ei’u eitt af hans aðaláhugamál-
um og m. a. sýndi liann mér
smásjá úr gulli i vinnustofu
sinni, en liana notar liann til
að athuga og greina sundur ýms
steinefni og moldarefni, sem
gætu gefið einhverjar heimildir
fyrir jarðlögum og sögu jarðar-
innar. Þó lineigist hugur lians
ef til vill ennþá meir að mann-
fræðilegum efnum og hann er
ákveðinn áhangandi Mendelska
erfðalögmálsins. í vinnustofu
lians hangir mynd af þessum
austurríslca presti.
En þótt Hirohito Japanskeis-
ari sé áliangandi Mendels, hefir
erfðalögmálskenningin valdið
honum miklum áhyggjum, því
að faðir lians, Trisho keisari dó
árið 1926 úr hættulegum heila-
sjiikdómi, og Hirohito óttast
ekkert eins mikið eins og að
sjúkdómurinn gangi í erfðir.
Að visu óttast hann ekki eins
mikið um sjálfan sig og sitt líf,
eins og um heilsu og lif barna
sinna. Ki-ónprinsinn veldur hon-
um allra mestum áhyggjum,
ekki síst vegna ótrúlegs bráð-
þroska, sem slegið hefir ótta á
keisax-ann. Þess vegna les hann
allar þær bækur, sem hann
kemst yfir, um þessi mál.
Hirohito er 36—37 ára gam-
all, en ef til vill má samt kalla
liann vildugasta mann jarðar-
innar, því sem stendur ræður
lxann yfir 120—-130 miljónum
manna og auk þess liggja öx-lög
450 milj. Kínvei’ja að meir eða
minna leyti á valdi hans. Um
það er eklci hægt að segja sem
stendur. Þegar hann var krýnd-
ur, lofaði liann hátíðlega að
vernda friðinn meðal sinnar
eigin þjóðar og ennfremur að
lifa í sátt og samlyndi við ná-
grannaþjóðirnar. Reynslan hef-
ir samt orðið nokkur önnur.
Persónulegar eignir Japans-
keisara er í raun réttri ekki
liægt að meta til verðs, því
saxnkvæmt þúsund ára gömlum
skilrikjum er lxann lalinn eig-
andi allra japanskra landa. En
þó það sé xmdanskilið, má telja
landeignir hans og landbúnað-
arfyrirtæki 2ja miljarða króna
virði. Auk þess á hanxx hlxxta-
hi’éf í flestum stærslu iðnaðar-
ar- og bankafyrirtækjum, járn-
brautar- og útgerðarfélögum og
ái’legar tekjur lians af þeim
munu a. m. k. nema 1 milljarð
ísl. króna. ,Útgjöld japönsku
keisarahirðarinnar eru einnig
há, og í meðalárum nema þaix29
milj. japanskra yena, en þau
geta undir vissxnn kringum-
stæðum hækkað til muna, ekki
síst þaxx árin sem jai’ðskjálftar
eða hræðilegar flóðbylgjur
herja á landið, því þá er .Tapans-
keisari allaf fyrsta og besta
hjálpai’hellan, og gefur þurfa-
lingum og nauðslöddum stórfé.
Tenno wa sliisei ni shite oka-
su bakarazu. — Þannig hljóðar
þriðja grein japönsku stjórnar-
skrárinnar, sem þýðir að keis-
arinn sé guðlegur og vald hans
óraskanlegt. Öll stjórnarskráin
gi’undvallast á þessari einxx setn-
ingxx og er í fullu samræmi við
liana.
Öll lög japanska ríkisins og
japanskra landa verða að hljóta
staðfestingu keisarans. Hann er
í senn æðsti prestur og æðsti
valdsmaður sinnar þjóðar. I
axxgum þegnanna er hann lif-
andi tákn hinnar glæsilegu for-
tíðar þjóðarinnar, og liann er
faðir hennar, þvi Japanir hafa
frá alda öðli skoðað þjóðinasem
eina fjölskyldxx og trúarbrögð
þeirra eru fyi’st og fremst fal-
in í undirgefni við liúsbónda
fjölskyldunnar, þ. e. keisar-
ann.
Enginn má snerta Japanskeis-
ara með berum liöndum, og.
læknirinn, sem skoðar hann,
verður að hafa silkihanska á
höndununx. Þegar keisai’inn
sýnir sig opinberlega, xná eng-
inn standa né sitja hæri-a en
hann, og fólk i tvílyftum hús-
um eða í tvílyftum ahnexinings-
vögnum verður xxmsvifalaust að
flytja sig niðxir.
Það liggur í hlutarins eðli, að
ekki eitt einasta japanskt blað
leyfir sér að fara óvirðulegum
orðxun um keisarann né gagn-
í’ýna liann á nokkurn liátt. Jafn-
vel þær persónur, sem búa næst
honum, erxx látnar óái’eittar af
blöðunum, þvi að helgi keisar-
ans er svo víðtæk, að hún fellur
einnig á nágrannana.
SAN CRISTOBAL II,
51 feta liraðsiglingasnekkja, amei’ísk, sem tók þátt í kappsiglingu,
sem hófst í Miami, Florida og lauk í Nassau, en vegalengdin milli
borganna er 184 enskar mílxxr. Bar snekkja þessi sigur úr hýt-
um. Kappsigling milli fyrnefndra horga fer fram árlega og var
þetta fimta kepnin.