Vísir Sunnudagsblað - 19.02.1939, Side 6
6
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Orlög
miljónamæringa
* 5. Guðmaðurinn á jörðinni *
sér í liöfðinu og horfði á kon-
una einkennilegu augnaráði —
eins og hann efaðist um, að hún
væri með réttu ráði.
Hann sat nú þögull um stund
og hlustaði á andvörp konunn-
ar, sem hann hélt að stafaði af
því að hún hæri lif undir brjósti,
og væri langt gengin. Loks, er
roða tók af degi, sagði hann:
„Það er komin dagrenning.
Ællarðu til borgarinnar?“
Hann horfði á hana, þar sem
liún sat og starði á úrið, án þess
að lieyra spurningu hans. Hún
horfðl stöðugt á stóra visinn.
Klukkan var farin að ganga
átta. Konan sat þarna eins og
vofa — hreyfingarlaus, og mað-
urinn var orðinn smeykur, en
liann sat eins og' rígnegldur og
heið þess, að eitthvað gerðist.
Asninn var staðinn upp og far-
inn að stappa í jörðina og narta
i grasið meðfram þyrnigerðinu.
Loftið var orðið rakt — bráð-
um mundi fara að rigna. Asn-
anum leið betur.
En konan heyrði ekki til asn-
ans né heldur virtist hún vita
af nálægð mannsins, sem sat og
góndi á liana. Hún hlustaði á
úrið og horfði á það og heyrði
ekki annað en tikk-takk, tiklc-
takk, eins og slög síns eigin
hjarta. KÍukkan var orðin yfir
liálf átta og stóri vísirinn færð-
ist upp — upp, æ ofar.
Svipur konunnar var sem
hún horfðist í augu við
dauðann sjálfan. — Hún
dró andann ótt og titt. Og' loks
— skyndilega — ótrúlega
skyndilega eftir þessar löngu
kvalastundir — benti stórir vis-
irinn á 8.
Konan misti úrið úr liendi sér.
Það féll óskaddað í skaut henn-
ar. Hún skalf eins og lirísla.
Hendur hennar titruðu eins og
lauf í vindi og handleggir lienn-
ar sem greinar trjánna, er
stormurinn fer um skóginn.
Hún staulaðist á knén, eins og
í leiðslu, og úrið datt niður á
torfgólfið. Hún fór að biðja.
„Guð minn, miskunnaðu þig
yfir liann, miskunnaðu þig yfir
sál hans!“
Hún stóð lengi með spentar
greipar og leit upp — og það
var sem hún sæi í upphæðir.
Svo stóð hún upp og tók
pjönkur sínar og fór út úr kof-
anum. Hún leit ekki við mann-
inum. Hún smeygði sér gegn-
um þymigerðið, þar sem asninn
var tjóðraður, leysti hann, tók
stafinn og hvatti asnann með
honum. Maðurinn var kominn
út og horfði undrandi á hana.
Konan barði asnann áfram,
eins og hann hefði unnið til
Aga Khan stjórnar og ríkir.
Á sinum tíma var hann forseti
Þjóðabandalagsins og ávall mik-
ið umtalaður maður. Æfintýra-
legar sagnir hafa ríkt um þenna
mann um langan tíma, eins og
æfintýrasagnir úr 1001 nótt.
Þjóðabandalagið hefir liaft
marga forseta, t.d. liinn andríka
Titulescu, liinn kæna og snið-
uga Benesch, hinn sérkennilega
Van Zeeland og fleiri, en enginn
þeirra hefir gert kröfu til ann-
ar, sem hann hugði stafa af
háður og hverjir aðrir dauðlegir
menn. Öðru máli skiftir með
Aga Khan. Hann er sannfærður
um guðlega köllun sína, og á
meðan sjálfur páfinn í Róma-
borg lætur sér nægja að vera
aðeins fulltrúi guðs á jörðunni,
gerir Aga Khan hærri kröfur.
Hann er guð sjálfur, — á að
giska ein milljón Indverja, svo-
kallaðir Kohjanar, trúa því að
svo sé, og guðleg tilbeiðsla um-
ljómar nafn hans meðal þessa
trúflokks. í musterum Kolijan-
anna falla þeir fram á andlit sin
fyrir framan Iíkneski Aga
Kahn’s og biðja: „Hjálpa oss,
þú mikli Aga, gefðu oss lieil-
brigði og þrek, gefðu sjúkum
lieilbrigði aftur, fyrirgefðu oss
vorar syndir“ o. s. frv. Hinn
þekti franski rithöfundur Maur-
ice Barrés kom einu sinni á
guðsþjónustu þeh-ra, án þess að
vita að þetta var musteri Kohj-
ananna. Þegar liann kom auga
á likneskið, sem mannfjöldinn
tilbað frammi fyrir hinu helga
altari, gat hann ekki orða hund-
ist og hrópaði: „Þetta er Aga
Khan frá Ritzbarnum í París!“
hegningar. Maðurinn horfði á
eftir þeim. En konan leit ekki
um öxl.
Hún vildi komast frá honum
sem fyrst — af því að hann ætl-
aði til borgarinnar, sem hún
hafði flúið — til borgarinnar,
þar sem þeir þennan morgun á
slaginu klukkan átta, liöfðu
hengt manninn hennar af því að
hann hafði drepið félaga sinn,
sem hafði reynt að stela henni
frá honum.
A. Th. þýddi úr ensku.
Hans liátign Muhamed Aga
Sultan Schah Aga Khan III. er
maður andstæðnanna. Hann er
guð á Indlandi en heimsmaður
í París. Hann er auðugastur
allra indverskra fursta, og þó
er hann frábrugðinn þeim í því,
að hann á engar landeignir.
Tekjur sinar fær hann frá trú-
arflokki sínum og vexti af fjár-
fúlgum sem hann á víðsvegar á
bönkum og í hlutabrbéfum.
Ilann er eldlieitur æltjarðar-
vinur, en þrátt fyrir alt einliver
dyggasti vinur breska lieims-
veldisins. Hann er beinn afkom-
andi systur Múhameðs spá-
manns og hann er Kahf Ismai-
lia Múhameðstrúarmanna,
sem að liöfðatölu eru um 70
milljónir. Fjóra mánuði ársins
dvelur Aga Khan i heimkynn-
um sínum, og enda þótt æsku-
heimili lians sé i Persíu er aðal-
trúarmusterið i Bombay. Þótt
Aga Khan sé guð, má Iiann þó
því aðeins ganga i musterið sitt
að hann hafi áður baðað sig úr
volgu ilmvatni í silfur baðkeri.
Eins og áður er getið, er Aga
Khan mikill vinur breska
heimsveldisins, og í heimsstyrj-
öldinni miklu varð hann þvi að%
ótrúlega miklu liði, þar sem
hann mun öllum öðrum frem-
ur liafa haft áhrif á afstöðu
Indverja til styrjaldarinnar og
til alþjóðastjórnmála þeirra
tíma. Og enn í dag beitir liann
áhrifum srnum á indversk mál.
Ilann er öflugasti andstæðingur
Gandhi’s þar eystra og hefur
alla tíð reynst Iionum erfiður
þröskuldur í götu. Hann ann
ættjörð sinni, ef til vill engu
siður en Gandhi, en hann hygg-
ur indverskum málum best
borgið í góðri samvinnu og
fullkominni vináttu við Eng-
lendinga. Staða hans og metorð
i breska heimsveldinu er lílca
dæmafá. Englendingar vita hve
mikils virði hann hefir verið
þeim og kunna að þakka hon-
um það. Það er vafasamt, að
sú orða sé til í breska heims-
veldinu, sem Aga Khan hefir
ekki verið sæmdur. Þegar hann
kemur til Englands er skotið úr
fallbyssum honum til heiðurs.
Konungarnir Edward VII., Ge-
org V., Edward VIH. og Georg
VI. töluðu við hann eins og
jafningja eða vin. Og þegar Ge-
org VI. var krýndur var Aga
Klian viðstaddur sem lieiðurs-
gestur. Hann var svo þakinn
orðum og eðalsteinum við það
tækifæri, að það sást varla í
hann, enda skrautklæddastur
allra þeirra, er þar voru staddir.
En Aga Iílian hefir efni á að
skreyta sig. Eignir hans nema
50 miljónum sterlingspunda og
þó að Iianri lifi dýru og viðhafn-
arsömu lífi, er liann samt að
drukna i vöxtum og vaxtavöxt-
um af hinum miklu auðæfum
sínum.
Aga Khan er meðalmaður á
liæð með breiðar herðar og
þreklega vaxinn. Augun ljóma
skær en nokkuð háðsleg á bak
við stór hornspangargleraugu.
Úr öðru hvoru munnvikinu
hangir venjulega vindill. And-
litið er dökkbrúnt, en hárið
livitt. Sviþurinn er gáfulegur,
enda er maðurinn fluggáfaður,
hann er prýðisvel mentaður og
minni hans er einstætt. Aga
Khan er afburða góður sögu-
maður, þekkir sögu flestra vest-
urálfulanda og dregur ályktan-
ir af þeirri þekkingu, sem bera
vitni um skerpu og framsýni.
Ilann segist ekki ætla að deyja
fyr en hann sé búinn að skrifa
sögu Heimsstyrjaldarinnar —•
og betur en áður hefir verið
gert.
Það ber öllum saman um það
sem eittlivað hafa kynst Aga
Khan, að slcemtilegri sam-
kvæmismann sé ekki hægt að
hugsa sér. Hann er með af-
brigðum víðlesinn, man alt, veit
alt, getur talað um alt milli
himins og jarðar, um stjórn-
mál, bókmentir, trúmál, lieims-
speki, íþróttir, mataræði og
ástamál. Hann er alúðlegur —
næstum ástúðlegur i viðmóti,
talar við alla sem liann sér,
kynnist öllum, iðar af fjöri, er
gamansamur og fyndinn og
kemur öllum til að hlæja. Hann
er samkvæmismaður og heims-
maður. Fjóra mánuði ársins er
hann guð í Austurlöndum, en
hina átta mánuðina er hann
maður í Evrópu, og það er engu
líkara en að honum geðjist fult
svo vel að því.
Aga Khan er giftur — tvi-
giftur meira að segja. En báð-
ar konurnar eru evrópiskar og
báðar kristnar. Sú fyrri var ít-
ölsk pinsessa, en hún dó árið
1926. Sonur þeirra, Ali Khan,
er tilvonandi Kalif Ismailia-mú-
hameðstrúarmanna og það mun
vera i fyrsta skifti sem Norð-
urálfubúi getur rakið ættsínatil