Vísir Sunnudagsblað - 10.09.1939, Blaðsíða 4

4
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
daginn sjáum við álengdar votta
fyrir efsta hnjúknum á hinu
annálaða eldfjalh, Mont Pelées.
Fram undan er Martinique, í
allri sinni suðrænu dýrð og við
erum komnir að takmarki í
þetta sinn. Við léttum akkerum
í höfn höfuðborgarinnar, Fort
de France. Bærinn liggur við
skeifumyndaða vík. Á hjöllum,
upp um fjallshlíðina eru fögur
skrauthýsi og byggingar í kast-
ala-stíl. Efst, á klettahillu, er
mikil bygging, likust klaustri
eða gömlu virki. Síðar er okkur
sagt, að þetta sé klaustur.
Þegar læknis- og tollskoðun
er um garð gengin, færum við
skipið inn í kolakvína. Hún er
gerð eins og venjuleg þurkví. Og
þegar búið er að koma skipinu
fyrir, eins og það á að liggja,
eru bryggjur á bæði borð. Tíu
viðamiklir landgangar, fimm á
hvort borð, eru lagðir út i skip-
ið. Affermingin fer hér fi’am
með sama hætti og tíðkaðist á
dögum Kólumbusar, og um
hana mætti skrifa sérstalcan
kapítula.
Ef einliverjir skyldu halda, að
þessar sólbrendu stúlkur hér
niðri við miðjarðarlínu, geri
lítið annað en að sitja einhvers-
staðar í forsælu, undir vaggandi
pálmum, syngjandi og spilandi
á gítar „húla-húla“, þá verða
þeir að endurskoðaþáhugmynd.
Því að senniíega er hvergi lögð
á konuna jafn erfið vinna og
hér (Kína og Sovét-paradísin
eru þó undanskilin). Það er sem
sé kvenfólk, frá tíu ára til sex-
tugs, sem á að afferma þessi
5500 tonn af kolum, sem við
höfum innanborðs. Kolunum er
lyft upp úr lestunum með vind-
um skipsins, en þeim er helt á
þilfarið og þar er þeim mokað í
körfur, sem svertingastúlkurn-
ar bera síðan á höfðum sér á
land.
Frá því klukkan sex á morgn-
ana og til klukkan sex á kvöldin
halda þessar fylkingar áfram,
viðstöðulaust, að bera á land
kolakörfur, sem eru um tuttugu
og fimm kíló. Fyrir hverja
körfu, sem þær koma með í
land, fá þær ofurlítinn málm-
skjöld, sem þær svo að vinnunni
lokinni fá vinnulaunin fyrir.
Hér er ekki að ræða um átta
tíma vinnudag og er hér ekki
heldur neinn atvinnuleysisstyrk-
ur. Það er þessvegna ekld um
annað hugsað, en að halda á-
fram og vinna meðan nokkra
vinnu er að fá.
Og nú spyr einhver: hvað
gera karlmennirnir? Þeir sinna
vindunum eða þá að þeir eru
verkstjórar. Þeir eru ósparir á
að reka á eftir kvenfólkinu,
þegar þeim finst seint ganga og
þeir eiga það þá til, að sparka
í afturskutinn á þeim, ef svo
vill verkast.
Eftir þvi, sem skipið hælckar
á sjónum, verða landgöngu-
brýrnar brattari og kolabyng-
irnir liækka þá líka. Og það er
næstum því óskiljanlegt, livað
kvenfólkið seiglast þetta, í þeim
steikjandi hita, sem þarna er á
degi hverjum. En þær eru æfð-
ar í þessu frá bernskuárum, og
eru jafnan syngjandi og æpandi
við vinnuna. En maður venst
þessum liávaða smám saman,
þegar maður þarf að hlusta á
liann dag eftir dag, og loks finst
manni, að svona eigi þelta að
vera. En þó má öllum ofbjóða.
Einn daginn, er við sátum að
miðdegisverði, heyrðum við þvi-
líkan óskapa atgang, að langt
keyrði fram úr því, sem venja
var til. Eg gekk fram í dyrnar á
borðsalnnm, til þess að athuga,
hvað um væri að vera. Og
naumast er liægt að lýsa þeirri
sjón, se'm þar gaf að lita. Slikt
verður maður að sjá með sínum
eigin augum.
Á þilfarinu hafði tveim þess-
um gullhrúnu Evudætrum lent
saman, og þær slógust svo heift-
arlega, að hárflygsurnar og
fatatætluniar flugu um höfuð
þeim eins og skg2ðadrífa. Allar
hinar stúlkurnar voru æpandi
og hlæjandi, svo að manni datt
ósjálfrátt í hug, að maður væri
kominn í eitt meiriháttar hring-
leikahús. Fagnaðarlæti áhorf-
endanna voru óskapleg, því að
báðar voru stúlkurnar vel vaxn-
ar og um tvítugt.
Eftir all-langa viðureign, fóru
leikar svo, að önnur stúlkan
stakst á liöfuðið i kolabynginn
á þilfarinu og lá þar rótlaus, en
liin týndi saman það, sem liún
fann af fataræflum sínum, í
mestu rólegheitum, batt það ut-
an á sig einhvernveginn, tók
gríðarstóran kolahnullung og
lyfti honum upp á liöfuð sér og
tölti í land. Að stundarkomi
liðnu reis hin á fætur, og þar
með var þessum sjónleik lokið.
Gekk nú hver til sinna starfa og
alt komst í samt lag aftur.
Þegar eg spurði verkstjórann
að því síðar, hver orsökin hefði
verið til þessa bardaga, sagði
hann mér, að stúlkurnar fengju
einn málmskjöld fyrir hverja
kolakörfu, sem þær kæmu með
í land, en fyrir hvern vænan
kolalinullung fengju þær tvo
skildi. Þessar stúlkur hefðu orð-
ið ósáttar um kolahnullunginn,
sem við höfðum svo síðar séð
aðra þeirra fara með í land, og
út úr þvi liafði slagurinn orðið.
Þetta var engin nýlunda þama.
En segja mátti um það, að
þarna væri lítil ástæða og mikl-
ar afleiðingar.
Það er laugardagskvöld, og
lielgarinnar eigum við að fá að
njóta i ró og friði, en það er ó-
vanalegt til sjós. Landkrabbarn-
ir liafa frí 52 sunnudaga á ári
liverju, en hjá sjómanninum
líða oft 52 sunnudagar á miHi
þess, sem hægt er að segja, að
liann hafi frí. Hann hlakkar
þess vegna meira til slíks dags,
en landmaðnrinn.
Piltarnir fara í land, kátir og
keikir, og fremstur er i flokki
kola-„lemparinn“, stúdentinn,
sem auðvitað langar til að
spreyta sig á frönskunni.
Seinna um kvöldið bregðum
við okkur í land, skipstjórinn
og eg, til þess að lireyfa okkur
ofurlítið. Þegar við komum út
fyrir skipakvíarhliðið, ávarpar
okkur brosandi hlámaður á
hreinni dönskn: „Góða kvöldið,
landar!“ segir hann. En við er'-
um honum ekki öldungis sam-
mála. Hann fullyrðir að hann
liafi verið á St. Thomas og lært
dönsku í skólanum þar. Það
væri því ekki um það að villast,
að við værum landar. Þvi að
það var hans sannfæring, að
allir Norðurlandabúar væru
Iandar. Ef liann hefði verið
Eskimói, þá er liugsanlegt, að
við hefðum orðið á eitt sáttir.
Því að Grænland er þó að
minsta kosti norskt land. En
þegar við vorum búnir að af-
þakka tilboð lians um að sýna
okkur þá staði, þar sem væru
stærst glösin og fallegustu stúlk-
urnar, yfirgaf hann okkur, fá-
einum sentum ríkari. Hann
hafði þá náð tilgangi sínum.
Það var hér, eins og annars-
staðar í hafnarhorgum, að sjó-
mannaknæpurnar voru með-
KÓRÓNAN Á ÞINGHÚSINU í OTTAWA.
Kóróna þessi er eftirlíking á krýningarkórónu Georgs VI. Bretakonungs. Eftirgerða kórónan er 17
fet ensk á hæð og 1200 pund á þyngd. Hún var ljósum prýdd á kvöldin.