Vísir Sunnudagsblað - 27.04.1941, Qupperneq 1
1941
17. blaö
Sunnudaginn 27. apríl
. ./•'V _n.r >. . ^
BLAKE CLARK: í heimsókn til
drottningarinnar á Hawaii
T febrúar 1825 lá rússneskt
skip undan Jlonolulu-
þoi-pi. Það var undir stjórn
Otto von Kotzebue, skipstjóra,
og var með nauðsynjar til rúss-
neskra landnema á Kamchatka.
En skipið var næstum vistalaus
og Kotzebue var á leið til strand-
ar til þess að tjá Nama-hana
drottningu virðingu sina. Hann
beið fundarins með nokkurri
eftirvæntingu, því að liann var
sonur frægs leikritaskálds og
hafði gaman af að virða fyrir
sór ýmsar manntegundir, en
höfðingjastétt Hawaii var fyrir
ýmsra liluta sakir mjög skringi-
leg.
Þegar Kotzebue sté á land tók
þar á móti honum Spánverji að
nafni Marin, en liann hafði ein-
mitt ráðlagt Rússanum daginn
áður að leita á náðir Nama-
hana. Marin var nú þarna í
lilutverki sínu sem opinber
túlkur og tók ofan fjaður-
skrýddan liatt sinn með „bukki
og beygingum“. Þegar þeir
gengu til húss drottningar — i
þorpinu voru um 400 stráklædd
hús, sem flest líktust lieysátum
— sagði Kolzebue: „Eg vona að
Nama-liana drottning sé hinn
rétti aðili í þessu máli. Eg minn-
ist þess eklci að hafa heyrt henn-
ar getið, er eg var hér fyrir
fimm órum.“
„Á þessum eyjum er nauð-
synlegt, að.þekkja þá, sem titl-
ana bera og eru jafnframt vold-
ugir“, svaraði Marin góðlátlega.
„Undir venjulegum kringum-
stæðum mynduð þér tala við
Liho-hho konung — hinn herða-
breiða, eins og hann er kallaður
— en hann er í London. Næst er
drottningin Ka-ahu-manu —
nafn hennar þýðir „falleg
fjaðra-skikkja“ — en hún og
forsætisráðherra iiennar eru á
annari eyju.“
„Já, já,“ svaraði Katzebue ó-
þolinmóður.
„Landstjóri eyjunnar er
Kinau“, hélt Spánverjinn áfram,
„og liann er bezti drengur. En
þér eigið samt að bera upp mál
yðar við Nama-hana drottningu.
Ef hún segir að yður vanti vist-
ir, munu allir eyjaskeggja fara
að afla þeirra fyrir yður.“
„Hvernig lítur drottningin
út?“ spurði Rússinn.
„Hún er lítil og smágerð,“
svaraði Main. „Þér sjáið það
brátt sjálfur. Hún býr hérna.“
Þeir stóðu andspænis tveggja
Iiæða húsi í stórum garði, en
umhverfis liann var veggur úr.
hvítum kóralsteinum. Marin
opnaði bliðið og gekk á undan.
Efst á tröppunum tók Kinau,
landstjóri á Oaliu, á móti þeim.
(Honolulu er á Oahu-eyju, en
ekki Hawaii, eins og margir
halda). Hann var mjög virðu-
legur, enda þótt hann gæti vart
gengið. Hann hafði nefnilega
þröngvað fótum sinum í skó.
Hann var ekki í sokkum eða
buxum, heldur aðeins í malo-
lendaklæði — og hárauðu vesti,
sem var alltof lítið á hann.
„Aloha! Aloha nui!“ (Velkomn-
ir! Hjartanlega velkomnir!)
hrópaði Kinau hvað eftir annað.
Fullt var af börnum og full-
orðnum á stigaþrepunum. Mar-
in skýrði það þannig, að það
væri venja að fólk kæmi lil að
menntast undir uinsjá sjólfrar
drotlningarinnar. Sumir lásu,
en aðrir skrifuðu. Kotzebue tók
eftir þvi, að sumir liinna full-
orðnu, sem þóttust sérstaklega
iðnir, héldu bókunum á höfði.
Landstjórinn kynnti nú
komumenn: „Skipstjóri hinnar
nýkomnu rússnesku freigátu.“
Marin og Kotzebue gengu inn
í stóran sal, sem fyllti alla efri
hæð hússins. Gólfið var lagt
fögrum ábreiðum, en meðfram
þeim stóðu fagrir mahogni-
stólar frá Kína, sem enginn not-
aði. En á miðju gólfinu 1@
Nama-bana drottning. Hún lá
á maganum, studdi olnbogun-
um á stóran silkipúða og las í
sálmabók. Við hlið hennar sátu
tvær stúlkur í fagurlega litum
kjólum og vörnuðu þess með
blævængjum, að flugur settust
á drottninguna.
Skipstjórinn horfði með
undrun á þessa konu, sem Marin
hafði sagt að væri „smágerð“.
Hinn látni eiginmaður hennar,
hernaðarkonungurinn Ka-
meha-meba, hafði dáð fegurð
liennar, en í augum hans, fór
liún eftir stærð makans. Hann
hafði átt 20 konur og enginn
vóg minna en 250—300 pund.
Nama-hana var 6 fet og 2 þuml-
ungar á hæð —- að þessu sinni ó
lengd — og hún var sannarlega
stórkostleg. Hún vóg drjúgum
meira en 300 pund og um mittið
var hún 230 sm. Hún var mjög
öfunduð kona!
Þegar Nama-liana drottning
klæddist var hún vönust því, að
láta tvo þjóna taka stranga af
kínversku silki og breiða svo
sem sextíu lil sjötíu metra af
því á gólfið. Síðan lagðist liún
niður og vellti sér eftir gólfinu
og vafði klæðinu utan um sig,
með aðstoð tveggja manna. En
vegna áhrifa trúboða var hún
farin að nota evrópsk klæði og
þenna dag var hún i bláum kjól.
Kolsvart liárið var vafið utan
um höfuðið ofarlega og skip-
stjórinn sagði við sjálfan sig, er
hann liafði virt liana fyrir sér,
að hún væri frekar fríð, þótt
það væri á heldur stórbrotinn
mælikvarða, en svipurinn var
eftirteklarverður og viðkunnan-
legur.
Nama-hana lagði frá sér
sálmabókina, er skipstjórinn
hneigði sig og settist Upp með
aðstoð tveggja þjóna. Hún rétti
gesti sínum höndina og mælti:
„Aloha! Alolia Kukkini (Rúss' ).
Aloha.“ Jafnframt benti hún
honum að setjast á stól við hlið
sér.
Þau töluðust við með aðstoð
Marins. Kotzebue vildi ekki
strax fara að minnast á vistirn-
ar og spurði hana þvi hvers-
vegna liún væri að lesa sálma.
„Eg er kristin!“ svaraði hún
hreykin.
„Hversvegna tókuð þér þessa
nýju trú?“
„Binamu (þ. e. Bingliam, for-
maður trúboðsins), sem kann
bæði að lesa og skrifa, fullviss-
aði okkur um að kristindómur-
inn væri beztur. En ef liann
verður ekki við okkar bæfi þá
köstum við honum og tökum
nj'ja trú. Af því að eg er nú orð-
in kristin,“ bætti drottningin
við, með ánægju, „get eg borð-
að eins mikið af svínakjöti og
mig lystir. Við konur þurfum
ekki að borða kindakjöt ein-
göngu eins og áður.“
Nú barst talið að manni henn-
ar, Ka-meha-meha og viknaði
drottningin. Síðan sýndi hún
Kotzebue beran liandlegg sinn,
en á hann var tattoverað á
hawaiisku „Hinn góði konungur
vor, Ka-melia-meha, lést 8. maí,
1819.“
„Tunga Kinaus er líka tatto-
veruð“, sagði hún og landstjór-
inn varð að reka út úr sér tung-
una, þar sem hið sama var letr-
að. Hann játaði að þetta hefði
verið mjög sárt, og lungan
hafði bólgnað svo, að hann gat
ekkert borðað i þrjá daga. En
Ka-meha-meha hafði heldur
elcki átt sinn líka! Þegar eitt ár
var liðið fió láti lians, hafði
hver einasti þegn sýnt sorg sína
með því að brjóta úr sér fram-
tönn.
Nama-hana fór nú að tala um
skriftarkunnáttu sína og var
full áliuga fyrir þeirri list. „Áð-
ur gat eg aðeins talað við þá,
sem voru viðstaddir,“ sagði hún,
„en nú get eg hvíslað orði i