Vísir Sunnudagsblað - 29.03.1942, Page 1
(
1042
Suxmudaginn 29. mari
6. blaö
Gils G uðm undsson:
Þar §em hafið og* 1 hel
í'áða i*ík|iiiii.
Fyrir stuttu síðau fluttu blöð
og útvarp þá fregn, að nú í suin-
ar liefði verið reislur vili á Þor-
móðsskeri við Mýrar, og myndi
hann taka til starfa í haust eða
vetur.
Loksins! sögðu sjómenn.
Þeim var farið að þykja nokk-
uð langur dráttur á þessari
framkvæmd. Þeir litu svo á, að
viti hefði átt að reisast þarna
fyrir löngu síðan. Og varla mun
vera hægt að lá þeim það. Svo
margir mennirnir eru búnir að
láta lífið við þessa skerjóttu
strönd. Svo mörg skipin hafa
lokið þar hinztu förinni og mol-
ast við flúð og flasir. Á þessum
slóðuin hafa hvað eftir annað
skeð hin válegustu slys. öld
eftir öld hafa litlar fleytur fiski-
manna lialdið til veiða út Faxa-
flóa. Öld eftir öld hefir endur-
tekið sig svipuð saga. Sunnan-
stormar hafa skollið á, og
dimmar hríðar geysað. Veður
og straumur hefir fleygt hinum
litlu skeljum norður flóann,
unz yfir lauk við ströndina
vestan Borgarf jarðar. Stærri
skip hafa einnig lent í villum og
hrakningum, og hlotið sömu ör-
lög. En nú er loksins svo kom-
ið, að viti hefir verið reislur
þarna, og er það von manna, að
hér eftir dragi úr slysförum við
Mýrar, til stórkostlegra muna.
I eftirfarandi línum verður
sagt lítið eitt frá nokkrum þeim
atburðum, sem gei’zt liafa
þarna við ströndina, síðastliðin
85 ár. Ekki verður þó um neina
annálsritun að ræða, þar sem
sagt er frá hverju skipi, er þar
hefir steytt á skeri. Þau eru svo
mörg orðin, að til þess þyrfti
langt mál, en auk þess eru, því
miður, fáir til frásagnar af flest-
um slíkum viðburðum.
„Drey Annas“ og „Sæljónið“.
Síðari hluta nóvembermánað-
ar 1857, lágu fjögur flutninga-
skip ferðbúin á Reykjavíluir-
liöfn, og biðu þess að byr gerð-
ist hagstæður til siglingar. Eitt
þessara skipa var póstskipið
„Sæljónið“. Ætlaði það að sigla
til Englands með varning sinn.
Skipstjórinn' hét Stilhoff, hinn
mesti liarðjaxl og sjómaður
góður. Þótti liann rnjög fyrir
öðrum skipstjórum, er þá
sigldu milli Islands og annara
landa. Annað skipið nefndist
„Drey Annas“. Eigandi þess var
Bjering kaupmaður. Hann var
ungur maður, og nýlega farinn
að verzla hér á landi. • Þótti
mönnum gott við liann að
skipta, sökum lipurðar og prúð-
mennsltu í öllum greinum. Var
það flestra mál, að hann hefði
reynst hinn nýtasti og dugmesti
i stöðu sinni, enda hugðu allir
gott til kaupmennsku hans. í
þetta sldpti var Bjering á leið
til vetrarsetu í Khöfn, ásamt
konu sinni.
Þriðja skipið, sem byrjai’ins
beið, hét „Juno“. Var það hlað-
ið íiski, og ætlaði til Spánar.
Fjórða skipið lcemur hér ekki
við sögu.
Illa gekk skipunum að kom-
ast úr höfn. Hinn 25. nóvember
voru þau þó kominn á fremsta
lilunn með að sigla. En þar sem
veðurútlitið var tvísýnt, dróst
það enn um hríð. Þegar á dag-
inn leið, var komið allhvasst
veður á suðvestan og loftvog ört
fallandi. Töldu mcnn sjálfsagt,
að skipin frestuðu brottförinni,
þar sem útlit var svo ískyggi-
legt. En þegar dagur var kom-
inn að kvöldi, á kona Bjerings
kaupmanns að hafa komið að
máli við hann og sagt, að þau
kæmust alllof séint af stað, ef
beðið væri í landi til morguns.
Hafði Bjering maldað í móinn
og færst undan, en konan sótt
því faslar sitt mál. Loks á hann
að hafa sagt: „Þú skalt þá ráða.“
Fóru þau hjón síðan um borð
um kvöldið. Segir sagan, að
seinustu orð Bjerings táður en
$áÉÉiibif
Hjörsey liggur fyrir miöjum Mýrum. Á vorin rís hún gróSurrík og
blómum skrýdd upp úr svörtum skerjaklasanum, en á haustin og vet-
urna, þegar stormar og fárviðri geysa, hrekjast skipin i villum og
sjóum upp að hinum hættulegu skerjum umhverfisHjörsey ogbrotna
„ þar í spón.
hann steig á skipsfjöl, hafi verið
þessi: „Guð gefi Islandi góðar
nætur!“
Þegar langt var liðið á nótt,
létti skipið akkerum og hélt af
stað. Myrkur var á, þvi tungl var
eklti vaxið, og veðurútlit svo
ískyggilegt, sem framast mátti
verða. Skipið var mjög hlaðið,
bæði af saltkjöti og öðrum vör-
um, en auk þess allgamalt og
ekki stort. Skipstjóri Bjerings
hét Lund, vinsæll maður, en
skörungur enginn.
Um morguninn snemma,
vakna menn á skipum þeim,
sem enn biðu á höfninni. Verð-
ur Stilhoff skipstjóra á „Sæljón-
inuR það fyrst fyrir, að líta á
loftvogina, og sér liann að hún
liefir fallið mjög. Er lionum þá
sagt, að skip Bjerings sé farið.
Bregður honum illa við, og
kveður það verið liafa hið mesta
óráð, því stórviðri sé i nánd.
Stýrimaður hans heyrir þetta,
og gerir lítið úr. Telur hann
sjálfsagt að nota . vindinn og
sigla þegar. Stilhoff segir þá, að
svo skuli gert, því ekki geti hann
legið í höfn á hinu stærra skip-
inu, fyrst smáskipin leggi óhik-
að ó liafið. Lét hann síðan létta
akkerum, og var þá svo reiður,
að hróp hans og skipanir heyrð-
ust allt til lands.
Meðan þetta gerðist um borð
í „Sæljóninu", hafði skonnortan
„Juno“ létt aklcerum, en svo illa
tókst til fyrir henni, að hún
hafði nærri hrakist á land við
Örfirisey. Sá Stilhoff skipstjóri
hvað henni leið og kom til hjálp-
ar. Tókst honum vel aðstoðin,
og varð ekkert tjón að þessu.
En vegna þessa atburðar, varp-
aði „Juno“ akkerum að nýju
og fór hvergi. „Sæljónið“ hafði
tafist nokkuð við björgunina, en
hélt þó út flóann ldukkan 8 um
morguninn.
Byr var góður um daginn og
skilaði skipunum vel áfram.
Um hádegi sást „Drey Annas“
sigla fyrir Skaga, og tveim tim-
um síðar fór „Sæljónið þar
framhjá.
Skömmu seinna fór að
skyggja, og sást ekki til skip-
anna framar. Tók veðrið nú
mjög að harðna og ganga meira
til suðurs. Gerði brim svo ógur-
legt um nóttina, að elztu menn
sögðust varla hafa séð aimað
eins.
Það hyggja menn, að þegar
storminn herti, hafi bæði skipin
snúið undan veðrinu og haldið