Vísir Sunnudagsblað - 15.08.1943, Blaðsíða 2

2
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
í Go'ðalandsjökli.
annarri. Vankynningin er bezti
jarðvegurinn fyrir illgresi úlf-
úðarinnar og þyrna tortryggn-
innar.
Það er nú orðið all-títt, að
heyra bæjarbúa og sveitafólk
mæla köldum orðum hvers í
annars garð. Hin leiða pólitíska
líagsmunastreita og sí-endurtek-
inn áróður í þágu flokksstarf-
seminnar liefir skapað þetta
hugarfar.
Lífsbaráttan er erfið og mun
verða að vera sivakandi yfir af-
komu sinni og sinna. Það þarf
lítið til að vekja tortryggni, þeg-
ar afkomuskilyrði stéttanna eru
höfð að skotmarki. Þá þarf að-
eins Iitið súrdeig til að sýra allt
brauðið.
Slik starfsemi fellur oft í góða
jörð, þar sem vankynnin eru
mest á báðar hliðar og því lítill
skilningur á högum og lifsbar-
áttu einstaklinga og stétta. —
Eg hefi oft séð greindarleg,
skapföst, veðurbitin andlit horfa
á mig fyrst i stað full af kulda
og tortryggni, en eftir nokkurr-
•ar stundar samtal hefir svo svip-
urinn breytzt og góðmenriska
og hlýleiki lýst af andlitinu. Þeg-
ar menn geta talazt við, þá
verður margt öðruvisi en áróð-
urinn lýsir og ímyndunin hefir
skapað. Þegar menn kynnast,
þá sjá þeir liver um sig, að þetta
var vingjarnlegt, velviljað og
tildurslaust fólk, sem allt hefir
sínar áhýggjur fyrir morgun-
deginum og berst sinni baráttu,
þar sem forsjónin hefir haslað
því völl i lífinu. Þegar þetta fólk,
sem býr fjarri hvert öðru, fær
tækifæri til að kynnast, þá falla
niður köldu orðin, en í staðinn
kemur virðing fyrir hvers ann-
ars skoðunum og gagnkvæmur
skilningur á kjörum, þörfum og
lífsbaráttu.
Að þessu Ieyti geta ferðalög-
in verið þarfleg, til þess að eyða
andúð en vekja samúð og þegn-
skap. Hinsvegar eru ferðalögin
farin fyrst og fremst til and-
legrar og Iílcamlegrar hressing-
ar. Nú orðið ferðast menn jöfn-
um höndum um byggðir og ó-
byggðir, enda kynnast menn
landinu bezt á þann liátt.
Á báðum stöðum ætlu ferða-
mennirnir að vera aufúsugestir
svo lengi sem þeir bera virðingu
fyrir náttúrunni og trufla eklci
starfsemi þeirra, sem jörðina
yrkja.
Þess vcrður stundum vart, að
fólkinu í sveitunuin finnst ferða-
lög kaupstaðarbúa um háslátt-
inn hgldur ónauðsynleg starf-
semi. Þetta er skiljanlegt, þegar
þess er gætt, að sumarið er mesti
annatími sveitanna, og þá verð-
ur hver að vinna eftir því sem
hann hefir orku til. Það stingur
því í stúf við annir sveitafólks-
ins, að sjá menn og konur koma
i hópum til að slcemmta sér og
njóta sumarblíðunnar eftir
föngum. En þeir, sem i sveitun-
um búa, verða að skilja það,
að þetta er aðeins afleiðing ólíkr-
ar verkaskiptingar í þjóðfélag-
inu. Þeir, sem leita til sveitanna
á sumrin, gera það til þess að fá
livild xfrá störfum, sem unnin
eru innan fjögurra veggja allt
árið í bæjunum. Þetta fólk þarf
að anda að sér fjallaloftinu og fá
líkamlega áreynslu í ferðalög-
um. Það er eins og fuglar i búri,
sem sleppt er út einu sinni á ári.
Þetta fólk verður að sækja til
sveitanna nýjan kraft og nýtt
starfsþrek. Það blessar fjalla-
loftið eins og fágætan heilsu-
drykk. Þeim, sem i sveitunum
búa finnst hins vegar þetta
þrungna, tæra loft jafn sjálfsagt
og vatnið, sem sprettur kalt upp
úr jörðinni eða liðast í silfur-
strengjum niður hlíðarnar. 1
þessu efni gefa menn því oft lít-
inn gaum, sem þeir hafa, þótt
þau gæði séu það, sem, aðrir telja
eftirsóknarverðast. .
Þrátt fyrir það að ferðalög eru
tiðust um sveitirnar þegar ann-
irnar eru mestar, og umferðin
fari vaxandi ár frá ári, er gest-
risni, þessi ævagamli mann-
dómssiður, ennþá í heiðri höfð
víða, jafnvel þar sem umferðin
er mikil. En gestrisnin í því
formi, sem hún hefir áður verið,
hlýtur að leggjast niður eftir
því sem samgöngurnar um land-
ið aukast. Enda er ekki þess að
vænta, þegar flestar syeitir
landsins eru komnar í þjóð-
braut, að hægt sé að sýna gest-
risni hverjum sem að garði ber.
Sveitirnar þola ekki slikan á-
gang og mundu leggjast í ör-
tröð, ef bændur þyrftu að halda
uppi risnu fyrir alla þá, sem
ferðast vilja.
Þegar svo er komið verða
ferðamennirnir að vera sjálfum
sér nógir, slá sínum eigin tjöld-
um og elda sinn eigin mat, þar
sem þess er þörf. Þá verður það
prófsteinn á menningu og alúð
livors aðila, hversu kynnin tak-
ast. Hlutverk aðkomumannsins,
að sýna hugulsemi í allri um-
gengni, gera engin spjöll og
vera sem minnst til trafala.
Hlutverk heimamannsins að
sýna þeim, sem drengilega ferð-
ast fulla alúð og þá aðstoð, sem
þeir kunna að þarfnast og auð-
velt er að veita þeim.
Það, sem ferðamenn þarfnast,
á að selja þeim við sanngjörnu
verði. Þeir ætlast ekki til að
þeim sé nokkuð gefið. Það er
liægt að sýna mönnum mikla
gestrisni án þess að gefa þeim
það, sem þeir þurfa. Það sem
meslu varðar er, að aðstoðin eða
greiðinn sé látinn af góðvild og
með hugarfari lrinnar réttu gest-
risni, þótt ferðamaðurinn greiði
sanngjarnlega fyrir það, sem af
hendi er látið.
Vegna þess hversu skammt er
síðan ferðalög hófust um
landið, er mjög á reiki verð-
lag á greiðasölu, fylgd og hesta-
leigu í ýmsum héruðum lands-
ins. Þess verður og vart sums-
staðar, að stríðsgróðaliugarfar-
ið er farið að gera vart við sig
í þessum efnum. Sumsstaðar er
verðið mjög sanngjarnt, sums-
staðar mjög lágt og á öðrum
stöðum gengur það mjög úr
hófi. Það kemur fyrir, að menn
verða að greiða hærra verð fyrir
mat sumsstaðar úti á landi en
krafizt er á dýrustu matsölu-
stöðum í Reýkjavík. Þetta kem-
ur óþægilega við þá, sem mat-
inn kaupa og eykur þeim óvin-
sældir, sem matinn selja. Menn
verða að venja sig við að taka
heilbrigt og sanngjarnt verð,
hvort sem það er í þessu eða
öðru. Þess verður ekki langt að
bíða, að menn verða að fara að
velta hverjum pening í lófa sér.
Þá verða þeir meira virði og
þá verður aftur spurt hvað fáist
fyrir þá.
Nauðsynlegt er að koma sam-
ræmi og festu á þessi mál. Til
þess er Ferðafélag íslands hinn
rétti aðili. Þetta félag hefir starf-
að ferðamenningu hér á landi
undanfarin 15 ár og á því tíma-
lrili hefir það unnið mikið verk
og nytsamlegt. Ferðáfélagið er
ein menningarstofnun þjóðai*-
innar, þótt því liafi verið lítill
gaumur gefinn af hinu opinbera.
Landsmenn sjálfir geta eflt
þessa menningarstofnun sína
með því að gerast þátttakendur
í starfi hennar ,en það er að
kenna íslendingum að þekkja
sitt eigið land.
Þvi meira sem vex áhugi al-
mennings fyrir ferðalögum, þvi
meiri verður þörfin á leiðbein-
ingum og því berari verður
skorturinn á slíkri starfsemi.
Feðafélagið mundi mjög auka
nytsemi sína ef það gæti kom-
ið því i framkvæmd að hafa
starfandi upplýsingaskrifstofu
að sumrinu, er leiðbeindi mönn-
um um ferðalög, útvegaði þeim
fararbeina og gæfi þeim upplýs-
ingar um það, sem þeim væri
nauðsynlegt til þess að hafa full
not ferðarinnar. Gagn og gleðí
ferðanna er oft undir því komið,
að til þeirra sé stofnað af fyrir-
hyggju og nákvæmri þekkíngu
á staðháttum.
Ef félaginu væri um megn að
Landmannalapgar,