Tíminn Sunnudagsblað - 26.03.1967, Side 10
Indíánar á götu í einum bæja sinna í fjalllendinu í suðurhluta Mexíkó.
að hann kunni hvorki spænsku né
mál Indíánanna og gat því ekki
gert þeim skiljanlegt, hvað hann
hafði fyrir stafni. Indíánarnir héldu
að hann væri djöfullinn í manns-
mynd.
Indíánastofnunin í San Kristóbal
beitir sér fyrir mörgu. Hún lætur
gera vegi, grafa brunna, koma upp
þvottastöðvum, byggja sjukraskýli
og gera fiskeldistjarnir. Og hún
hefur hönd í bagga með skólum,
þar sem opna á ungu kynslóðinni
nýja heima. Um allt landið er mikill
fjöldi nýrra og fallegra skóla, bæði
í sveitum og borgum. Jafnvel mæð-
urnar koma þangað annað veifið
til þess að tala við kennarana og
fræðast af þeirn um bætiefni og
heilsuvernd og annað slíkt. Hvar-
vetna gnæfa þessir skólar splunku-
nýir yfir stráþök kofantia, þar sem
fólkið býr. Og þeirra er ekki van-
þörf. Enn er neyzluvatnið víðast
sótt í gruggugar tjarnir, þar sem
búfénaðinum er líka vatnað, og
oft má sjá Indíánafjölskyldur svala
þorsta sínum úr hatti fjölskyldu-
föðurins á meðan geitin drekkur
við fætur hans. En áfram miðar:
Það hefur meira að segja verið
komið upp skólum, þar sem stúlk-
ur á æskureki stunda nám, svo að
þær geti bjargað sér á spænsku og
viti skil. á umheiminum og tilver-
unni, þegar þær verða sendar úr
heimkynnum sínum í fjöllunum til
vinnu niðri á kaffiekrunum. Ekk-
ert er þó látið í té, án þess að
fólkið sjálft leggi mikið að mörk-
um. Það verður sjálft að vilja nýj-
ungarnar og fórna allmiklu til þess
að koma þeim á.
Þeirn drengjanna, sem greindast-
ir virðast í skólunum, er búin fram-
haldsmenntun. Indíánastofnunin
tekur þá að sér og veitir þeim
kennslu í sex ár til viðbótar. Kvæn-
ist þeir á því árabili, geta þeir tek-
ið konu sína til sín í stofnunina.
Þessir piltar eiga að verða braut-
ryðjendur, þegar þeir snúa aftur
á bernskustöðvarnar, þar sem þeir
gerast kennarar, sjúkrahúslæknar
eða ráðunautar bændanna. Alþýðu-
fræðslan fer fram með margvís-
legu móti, og kemur sumt af því
Norðurálfumönnum undarlega fyr-
ir sjónir. Meðal annars eru leik-
brúður notaðar. Læknirinn kemur
fyrir brúðu úti á svölum hjá sér,
og þar predikar hún um þrifnað,
mataræði og hjálp í viðlögum.
Þetta þykir fólkinu skemmtilegt,
og það flykkist að til þess að hlýða
á. í þessu skyni er drengjum þeim,
sem eiga síðar að þjóna löndum
sínum, kennd leikbrúðugerð í
Indíánastofnuninni ásamt öllu, er
lýtur að því að nota þessar brúður.
Þetta gefst vel, því að Indíánar eru
í senn mjög handlagnir og hug-
fangnir af leiksýningum.
Á fiskeldið er mikil áherzla
lögð sökum þess, að Indíána á þess-
um slóðum skortir eggjahvítuefni.
Kjöts, eggja og mjólkur, neyta
þeir ekki nema á tyllidögum, því
250
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ