Tíminn Sunnudagsblað - 26.03.1967, Qupperneq 18

Slegin ogg horfir þessi stúlka til ókomins tíma. Hva8 bíSur hennar áriS 2000? Hagsæld og hamingja e8a örbirgS og lífsleiði?
Munu tækni og vísindi stytta henni aldur eða læknar gefa henni ódauðleika? — Þessum spurningum hennar reyna fram-
tiðarspámenn að svara.
um. Framfarir í tækni og vísind-
um valda erfiðleikum, sem aukast
með ári hverju, og munu að lokum
leiða til öngþveitis, ef ekki verða
ráð í tíma tekin og reynt að undir-
búa komu framtíðarinnar. Dæmi
þessa er mengun andrúmsloftsins
og saurgun jarðvatns. Úrgangsefni
frá verksmiðjum og samgöngutækj
um, jafnvel mönnum, ógna nú þeg-
ar heilbrigði fólks og dýra. Eitraðar
reykþokur hjúpa stórborgir og iðn-
aðarsvæði. Fiskar drepast unnvörp-
um í ám og vötnum, sem taka við
skólpi frá þéttbýli milljóna. Við
þessari þróun hlýtur maðurinn að
sporna. Afskiptaleysið kemur hon-
um í koll.
Árið nítjánhundruð sextiu og tvö
var haldið þing vísindamanna í
London, „Ciba-Congress,“ og verk-
efni þess var „Framtíð mannsins,
vandamál, sem á vegi hans kunna
að verða, og lausn þeirra.“ Þar
tóku ýmsir mektugir menn til máls,
til að mynda erfðafræðingurinn
Joshua Lederberg (Nóbelsverðlaun
árið 1958), læknisfræðingurinn Gre-
gory Pincus (hann fann upp getn-
aðarvarnatöfluna) og líffræðingarn
VOLUSPA TIMANS
Ferðast um framtíðarheim
Árið átjánhundruð áttatíu og
átta kom út í Bandaríkjum skáld-
sagan „Looking Backward" eða
„Litið um öxl“ eftir Edward Bel-
lamy. Saga þessi er „útópía“, mak-
ræðislýsing, gerist á því herrans
ári tvöþúsund og segir frá sælu
þeirra, er þá verða uppi. Vakti
sagan fádæma athygli, enda fátitt,
að rithöfundar nítjándu aldar leit-
uðu sér efniviðar svo langt- fram
í tímann.
Nú gegnir öðru máli. Ótal fram-
tíðarsýnir djarfhugar skálda hafa
birzt á prenti og verið lesnar af
milljónum manna. Kennir þar
margra grasa: Sumt er ómerkt og
einskis virði, grunnhyggnar ýkju-
sögur, en annað spaklegt og hefur
vakið fólk til umhugsunar um þró-
un heimsmenningar og framtið
mannsins. Nægir að nefna „Brave
New World“ eftir Aldous Huxley
og „1984“ eftir George Orwell,
hvoru tveggja ógnvekjandi frásagn-
ir um örlög þeirrar kynslóðar, sem
nú slítur barnsskónum.
Framtíðarskáldsögum er flestum
sameiginlegt, að þær gerast á ár-
unum kringum næstu aldamót.
í sjálfu sér er það ekki ýkja merki
legt. Tvö í þúsund er töfrandi ártal.
En hafa lesendur gert sér grein fyr-
ir, að innan rúmra þrjátíu ára mun
talan tvöþúsund standa letruð é
almanakið, sem hangir í eldhús-
inu? Ef ekki, þá er tími til þess
kominn. Framtíðin breytist óðum
í nútíð, og það sem verra er, fram-
tíð okkar hefur ekki jafn sakleys^
islegan svip og framtíð þeirra, sem
lásu á dagatöl fyrir eitthundrað ár-
258
T f M I IM N — SUNNUDAGSBI.AÐ