Tíminn Sunnudagsblað - 02.06.1968, Page 14
ska-'ð fyrir skildi að geta ekki
lenji'tir leitað hjálpar þessa hof-
manns héraðsins. Svaraði þá hinn
að bragði:
„í>að er ekki til neins kð taia
meira um hann, því að hann er
búinn að vera.“
Á hinu víðlenda Fljótsdaishéraði
austan Smjörvatnsheiðar hafa
Egilsstaðamenn á Völlum skipað
öndvegi meðal bænda. Bar þar til,
að óðal þeirra, Egilsstaðir. er
um þjóðbraut þvera, og einnig voru
þeir bræður vænlegir nienn og
metnaðargiarnir fyrir sig og sína
stétt. Ekki vorum við Vopnfirðing.
ar svo málum kunnugir þar eystra,
að við vissum, hversu menn viidu
hlíta þeirra forystu í félagsmál-
um, en á oddinum í stéttvísi og
annarri búnaðarforystu voru þeir
óumdeilanlega.
En hve-fum aftur að efninu.
Við ferðalangarnir sitjum í stof-
unni í Hailfreðarstaðahjáleigu á
þessu friðsæla júlíkvöldi. Hús
bóndinn, .Tón Sigfússon, gengur í sí
fellu um gólf. orðinn fannhvítur á
hár. en djarfmannlegur i fasi og
hress í augum og anda, þrátt fvrir
tannpínuna. Hann ber sig miklu
betur en ljónið. sem fékk tannpín-
una í ævintýrasögunni. Engin mæl-
Ir hann æðruorð utan þessi, þegar
við drukkum kaffið:
„Góða frút það er einn galli á
þessu ágæta kaffi þínu, og hann
er sá, að bað er allt of heitt.“
Og geta allir þeir, sem cFru’duð
hafa heita drykki, kvaldir af tann-
pínu, virt honum þessi orð tiil
vorkunnar
Að lokinni máltíð settist séra
Jakob, sem var og er mikill hljóm-
listarunnandi og ágætlega mennt-
ur í listinni, við orgelið, því að sá
gripur var til á fjölmörgum sveita
heimilum áður en nýsköpun og
aðrar ámóta menningarsveiflur
hófu landnám á öðrum vettvangl
með breyttum gleðiháttum til sjáv
ar og sveita. Byrjaði prófastur að
spila og syngja Sönginn til kvöld-
stjörnunnar, enda var nú orðið
mjög kvöldað, þótt stjarna nessi
dveldist að skýjabaki, því að þoka
var að leggjast yfir himin og hauð-
ur, sem títt er á síðkvöldum júlí
byrjunar að liðnum sólardegi.
Spurði þá prófastur Halldór
stúdentsefni, son hjónanna:
„Ert þú ekki söngmaður, Hall-
dór annn?“
„,M, ég syng helvíti vel“, anzáði
hinn, „að minnsta kosti finnst
méi bað sjálfum."
^•rófastur htær að þessw greiða
svaá. «g syngur síðan sönginn til
kvöl^tjðrnunnar: „Með tignar-
blæ undir brúnum hún brosti við
sveínafjöld.“ Þannig er Venusi
suugið lof á öllum öldum, en eink-
um þó á kvöldin
Daginn eftir, sem er sunnudagur,
er uppi fótur og fit um allt land
og einnig hér í Hróarstungu. Sveit-
arstjórnarkosningar fara fram í
hreppum landsins þenna fyrsta
drottinsdag í júlí. ICjörstaður
Tungumanna er á prestsetr-
inu Kirkjubæ, og er séra Sigurjón
Jónsson sóknarprestur oddviti
kjörnefndar. Þegar líða fer að
hádegi, byrjar fólk að ríða um
um garð í Hjáleigunni, áleiðis
til Kirkjubæjar, ýmist einn, í
hóp eða tveir í lest. Bændahöf§-
inginn og hreppstjórinn Rjörn
á Rangá fer einn saman ofan við
garð. Hann er á svörtum hesti svo
fjörmiklum, að hann getur ekiú
orðið öðrum samferða vegna fjör-
ofsa^þessa föngulega reiðskjóta
síns. NoMairn spöl á eftir honum
fara tvær konur, tengdamóðir
ásamt tengdadóttur sinni, sem er
ung kona, nýgift þar í sveitinni,
en fædd og uppalin í einum af
kaupstöðum landsins, systir
þriggja bræðra, sem skipa sum
ir ábyrgðarmestu stöður þjóðfélags
ins, og situr, einn þeirra í öndvegi
veglegustu menntastofnunar lands
ins þann dag í dag. Þessar konur
koma heim í Hjáleiguna og drekka
kaffi. Unga konan hefur skroppið
frá nýfæddum frumburði sínum.
Hér situr hún andspænis mér með
mjólkurþrútin brjóst, ung sveita-
kona með fallegan, glaðtegan yfir-
svip og góðleg og greindarleg augu,
sem horfa athugul og full til-
hlökkunar nióti framtíðinni og
brosa við tengdamóður hennar og
þeim. sem hún talar við.
Að loknum hádegisverði fara
hjónin í Hjáleigu að búast af
stað til kosningarinnar, og slæst
séra Jakob í för með þeim út að
Kirkjubæ. En unga fólkið lætur sér
ekki ótt um að fara. Þeir bræður
biðja mig að grípa í orgetið Og
spila danslög og sitthvað fleira af
léttara taginu. Þeir sitja báðir við
bréfaskriftir — eru að skrifa skóta
systkinum og vinafólki norður á
Akureyri, meðal annars sðmu stúlk
unni, og bera saman bækur sín-
ar annað slagið um þetta og hifct,
sem þeir mega ekki gleyma a3
segja henni. Þannig á að skrifa í
bróðerni, opinbert að hálfu, en auð
vitað eru leyndarmál hvors um sig
vandlega geymd á sínum stað f
bréfum beggja. Og nú er liðið fram
yfir nón, og hjónin komin heim
£rá kosningunni Kristín húsfreyja
vill sjá'íf gefa okkur miðdagskaff-
ið, áður en við förum út í Kirkju-
bæ, en þaðan skal lagt upp til suð-
urfarar um kvöldið að loknum
kjörfundi.
Við Kveðjum okkar ágætu
gestgjafa, hjónin í HjáleLgu, og
höldum út að Kirkjubæ í fylgd
með bræðrunum, sem eru búnir
með bréfin til sinnar sameignar
vinkonu. Yngri systkinin tvö hafa
ekki enn náð kosningaaldri. Ég
hlakka til að sjá í fyrsta sinn h.inn
kunna klerk, séra Sigurjón Jóns-
son, einn hinna alþekktu Há-
reksstaðabræðra, sem ólust upp
fjarri alfaraleið í miðri Jökul-
dalsheiði í vetrarlangri einangr-
un frá öðru fólki, þegar harðæ.'ið,
sem fór um landið á seinni hluta
nítjándu aldarinnar, tröllreið svo
bændum og búaliði, að úrræði
margra, sem vildu heldur duga
en drepast, var að brenna allar
býr erfða og átthaga að baki sér
og halda vestur um haf í von um
eitthvað skárra hinu megin við
hafið. Þarna í reginvíðáttu heið-
anna voru þessir ungu íslandssyn
ir sjálfum sér nógir og sóttu aldrei
einn eyri af Iífsuppeldi sínu í vasa
annarra, en ólust við þann feng,
sem naumgjöful en heilbrigð fóstra
bjartra vornátta, sumarblárra sil
ungsvatna og kjarngóðra kosta-
jurta bauð sínum börnum að neyta.
Þessa einhæfu en hollu ávöxtu
hafði hún gefið og látið í té úr
sínu sífrjóa skauti, öllum þeim
sem höfðu búið við hennar hrjóstr
ugu heiðabrjóst og áttu þann
manndóm, sem dugði þeim til
sóknar og várnar, unz strjáibýl-
ið hörfaði ofan af heiðinni út í dal
ina og létti ekki förinni fyrr en
það lét staðar numið úti við sjó.
Alllr þessir mörgu bræður hleyptu
heimdraganum frumvaxta menn
og brutust áfram til sannra mennta
með gullhnoðið góða að heiman-
fylgju úr föðurgarði. Leiðir þeirra
flestra lágu fcíi Vesturheims, og þar
urðu þeir ágætir fulltrúar heirna-
landsins. Tveir þeirra bræðra urðu
ritstjórar víðlesinna blaða og tím,.-
rita, einn varð byggingameistari.
Þar á ofan voru þeir ágæt ljóð-
422
T í M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ