Tíminn Sunnudagsblað - 28.06.1970, Page 9

dansika peninga upp úr buddunni,
en er ég gerði mig líklegan til að
rétta þá að henni, hörfaði hún aft-
ur á bak og hrópaði: nei, takk!
Loks hafði ég fundið hið sanna ís-
land, þar sem afkomendur hinna
gömlu höfðingja halda fast við
fornar venjur, þrátt fyrir erlend
áhrif.
Mér tókst samt á endanum ao fá
biessaða konuna til að þiggja af
mér prjón með stórum glerhaus,
greyptum gylltum stjömum. Hún
kyssti mig fyrir, og ég reið greitt
af stað og skildi hana eftir á hlað-
inu. Heimsókn mín hefur eflaust
orðið að dularfuHu fyrirbæri í
huga hennar, sem henni verður
tíðrsett um, það sem hún á eftir
óli-fað.
Tveir aðrir bæir urðu brátt á
leið minni. Hestarnir stönzuðu eins
og vant var, en það var orðið
mjög framorðið, allir sváfu og
hundarnir líka, og ég kærði mig
ekki um að raska svefnfrið fólks-
ins. Ég lofaði hestunum að grípa
niður svolitla stund, svo að þeir
yrðu þægari á leiðinnl. Á meðan
ég var í námunda við bæi, eða á
góðum ve'gi, þurfti ég ekki annað
en að halda mitt strik, þá eltu
hestarnir eins og hundar, en jafn-
skjótt og gatan /arð ógreiðfær,
eða ef hættur voru framundan,
flýttu þeir sér fram fyrir mig eins
og þeir segðu: „Fylgið okkur, það
er ekkert að óffast“. Ó, þessar
elskuiegu, litlu skepnur! Mér varð
oft á að taka báðum höndum um
höfuð þeirra og faðma þær með
ástúð!
Mig hafði borið alllangt frá
fljótsbakkanum, vegna mýranna,
svo að ég var hræddur um að vera
kominn fram hjá annexíunni, sem
ég war að leita að. Það var kom-
ið fram yfir miðnætti, og ég sá
naumast fram fyrir mig, þegar
hestarnir hertu aUt í einu á sprett-
inum og hneggjuðu fjörlega, eins
og ávallt, er þeir nálguðust manna-
bústaði. Á að gizka hundrað metra
fyrir framan mig gat ég grillt í
litHu kirkjuna á Torfustöðum, og
eftir fáeinar mínútur von-um við
komnir í áfangastað.
Á vinstri hönd var annexían,
kirkjan, lítill, svartur, turnlaus
kumbaldi, og umhverfis þetta ósjá-
lega guðshús voru eins og vant
var, raðir af leiðum, sem litu út
eins og grasbekkir. Til vinstri var
röð af lágum bæjarþilum, sem
teygðu sig með erfiðismunum upp
úr jörðinni, en þarna bjó prestur
inn og allt hans fólk.
Ég sttig af ooki og gskk í áttina
að glagga., hægra megin við að;-.I-
dyrnar; ve^gimnn var aUt að því
hálfur annar metri á b.ykkt, svo -'ð
ég varð að bVvkkjast eins og orm-
ur til að geta barið í hlerann með
svipuskaftinu. Strax við fyrsta
högg tóku hundarnir að gelta, en
í stað þess að lýsa ógnandi réiði
í garð þess, sem truflaði svefnfrið
heimilisfólksins, bar hundgáin vott
um velvilja og þann eina tilgang,
að vekja húshændurna, svo að
þeir flýttu sér að heilsa ferðalangn
um.
Að andartaki liðnu var huvðinni
lokið upp, og í Ijós kom lágvax-
inn öldungur, klæddur mó-
rauðum lafafrakka. Lakkskyggnið
á kaskeitinu hans huldi efri hluta
andlitsins, ég grillti aðeins í nef-
broddinn, og eitthvað sem líktist
gráu skeggi. Ég ávarpaði hann
með svofelldum orðum: Sal ve, pat-
er, og bað hann spyrja mig á
Iatínu, skyldi ég svo reyna að
svara.
Gestgjafi minn hafði staðnæmzt
í gættinni, en í þröngum göngun-
um að baki hans hafði safnazt
fjöldi manns. Allir þögðu, meira að
segja hundarnir. Klerkur (Um þess
ar mundir er Guðmundur Torfa-
son prestur á Torfastöðum, f. 5.6.
1798, en fær brauðið 1860. Hann
er 67 ára, er Nougaret heimsækir
hainn) fékk sér vænan prís, á með-
an hann bjó sig undir latínuna, og
spurði síðan: Hver ert þú? Hvað-
//.
an kemur þú? — Ég svaraði á
sömu tungu: Ég er Frakki, og bý
um borð í herskipi á Reykjavikur-
höfn. Fyrir hálfum mánuði fór ég
þaðan til Þingvalla og Gevsis, þar
kom fyrir mig óhapp, fylgdarmað-
ur minn strauk frá mér, og nú á
ég eftir að gan?a á Heklu. Ég er
því einn á ferð í þessu erfiða
landi, með hestana sem þú sérð
undir nauðsvnlegum farangri. í
vandræðum mínum leitaði ég uppi
hús þín, kæri faðir, og ég t^eysti
þér, sonum þínum, eða einhverj-
um af þínu fólki til að útvega mér
leiðsögumann. svo að ég megi
halda áfram ferð minni.
Þegaf ég hafði þulið bessa rauna
rollu, hugsaði prestur sig um
stundarkorn. en mæll* síðan: Non
intelligo te. Latínan, sem ég b|itti
fyrir mig, var ekkert afbragð, en
ég held mér sé óhætt að segja, að
kennari minn hefði verið sæmi-
lega ánægður með hana, hún var
einföld, og féll vel að efninu. Svo
datt mér ráð í hug: ég endurtók
þuluna á óvandaðri lat.ínu en áður,
og það hreif. Intelligo, svaraði
klerkur hinn ánægðasti, og upp
frá þessu vissi ég upp á hár, hvers
konar latína gilti á íslandi. Gamli
ættarhöfðinginn breiddi út faðm-
inn, og hér varð mikill fagnaðar-
fundur. Ég minntist innilega við
alla fiölskvlduna. og hún var
mannmörg. Þetta hús var eins og
Trjóuhesturinn frægi, út úr bví
spratt stöðugt fleira og fleira fól-k.
Ég sá ekki handaskil, ég var svo
niðursokkinn í sjálfa athöfnina, að
ég gat ekki horft i kringum mig,
en varir mínar snertu ávalar kinn-
ar, hrukkóttar kinnar og skeggj-
aða vanga, angandi af neftóbaki
eða súrri mjólk, því að ég varð
að kyssa alla kóloníuna, allt frá
öldungum niður í ungbörn, sem
skriðu á milli fótanna á mér.
Þegar umferðinni var lokið,
báru ungir menn á þrítugsaldri,
synir eða tengdasynir gamla
manusins, farangur minn inn í
kirkjuna, en konur báru hims veg-
ar út úr henni alls kyns dót. Það
er sem sé algengt, að prestar noti
kirkj'Urnar fyrir geymslu.
Þegar ég var búinn að koma
Á leiS yfir LyngdalsheiSi, mynd Fouiquiers eftir uppdrætti höfundar.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
513