Tíminn Sunnudagsblað - 24.10.1971, Blaðsíða 20

VID GLUGGANN
í Danmörku hefur verið stofn
um nefnd manna, er þeir. sem
telja sig svikna af auglýsingum,
geta leitað til með kærumál sín.
Mun nefnd þgssi krefjast, að
auglýsendur strndi við bókstaf
auglýsinga sinna. Þess er vænzt,
að þetta muni fljótlega leiða
til þess, að minna verði um
gífuryrði og villandi fagurgala
í auglýsingum.
★
Liepehöfen er minnsta sveit-
arfélagið í Vestur-Þýzkalandi.
íbúarnir eru þrír. Sveitarstjór-
inn Gerhald Basedow, heldur
sveitarstjórHarfundi sex sinn-
um á ári, og hann boðar þá með
því að berja í þilið, því að lnnu
megin við það búa hjónin Adolf
og Els Predöhl.
★
Víða um heim verður ungum
mönnum æ ógeðfelldara að
gegna herþjónustu, og hefur
hinn hroðalegi hernaður Banda
rikjamanna í Indó-Kína magnað
það ógeð stórlega, að sjálfsögðu
mest vestan hafs, en þó einnig
i öðrum löndum. Þeir Banda-
ríkjamenn, sem fremur hafa
kosið að flýja land en hlýða her
kvaðningu, skipta nú orðið tug
um þúsunda.
En það eru ekki aðeins í
herveldunum, þar setp ungir
rnenn i herþjónustu eiga það
yfir höfði sér að vera sendir
í önnur lönd og álfur til mann-
drápa og hermdarverka, að her-
þjónusta er illa séð. Jafnvel
meðal svo friðsamrar þjóðar
sem Dana, neita fleiri og fleiri
að æfa vopnburð, enda þótt eng
ar líkur séu til þess, að danski
herinn þurfi að grípa til vopna
um fyrirsjáanlega framtíð. Þar
eru þeir, sem neita herþjónustu
á forsendum, sem gildar eru
metnar, látnir sinna ýmsum öðr
um störfum, og þá öllu lengri
tíma en hinir, sem ekki skor
ast undan heræfingunum.
Nú bíða herkvaðningar tvö
þúsund Danir, sem ekki vilja
bera vopn, og hefur danska
stjórnin séð sig tilneydda að
taka upp nýja stefnu. 'Fyrir fá-
um dögum var opnaður á Sjá
landi skóli, þar sem þeir, er
ekki vilja inna af höndum her
þjónustu, eiga að stunda nám,
sem gerir þá hæfa til starfa
við lýðhjálp ýmiss konar og
kennslu, svo sem í barnaheim
ilum/uppeldisstofnunum, sjúkra
húsum og vistheimilum bagaðs
fólks. Þetta er í fyrsta skipti í
veröldinni, að þeim, sem ekki
vilja gegna herþjónustu, er
gefinn kostur á þvílíkri skóla
göngu 1 staðinn. Þegar er talið,
að tíundi hver maður í Dan-
mörku muni með öllu frábit-
inn herþjónustu, og augljóst
þykir, að þeim, er svo bregðast
við, muni fjölga til mikilla
muna á næstu árum.
Þetta nýja skipulag þykir
þeim mun líklegra til góðs ár-
angurs að þeir, sem skorast und
an herþjónustu, eru oft að ýmsu
leyti mannvænlegri en hinir,
sem hlýða kvaðningu möglunar
lítið, bæði framfarasinnaðri og
meiri hugsjónamenn.
★
Rannsókn, sem gerð hefur
verið í Málmhaugum í Svíþjóð,
hefur leitt í ljós, að þar er
ískyggilega mikið af blýi í
blóði Skólabarna — sem næst
helmingur þess, sem leiða
myndi til minni háttar blýeitr
unar. Þetta blý er talið komið
úr bifreiðabensíni, en í það er
blandað blýi til þess að gera
bifvélar hljóðlátari. Við sams
konar rannsókn hefur komið á
daginn, að blý er einnig í blóði
barna í sveitaþorpum á Skáni.
í Englandi hefur kunnur próf
essor leitt líkur að því, að blý
í andrúmslofti enskra borga sé
skaðlegt andlegri heilsu barna.
Blý getur bæði átt þátt 1 heila
skemmdum og truflað taugakerf
ið. Eru nú uppi háværar raddir,
sem krefjast þess, að bannað
verði að blanda blýi í bensín.
★
Danskur kvikmyndaleiðangur,
sem fór til Grænlands fyrir
nokkrum árum, var tryggður
gegn öllu hugsanlegu tjóni hjá
Lloyds-tryggingarfélaginu. Nú
bar svo við. að einn leiðangurs
manna gerði grænlenzkri stúlku
barn. og var þess síðar krafizt,
að tryggingarfélagið greiddi
barnsmeðlagið. Spruttu af þessu
málaferli, því að tryggingarfé-
lagið var í meira lagi tregt tii
þess að taka slíkt á sig. Mála-
lyktir urðu þó þær, að trygg
ingarfélagið var dæmt til þess
að greiða barnsmeðlagið.
★
Blöð, útvarpi og sjónvarpi hef
ur vikum saman verið beitt í
Los Angeles í Bandarikjunum
til þess að vekja almenning til
skilnings á því, hvílík hætta staf
ar af mengun andrúmsloftsins.
Meira en hundrað félagssam-
tök hafa lagzt á eilt. Meðal
annars var fólk mjög hvatt til
þess að nota strætisvagna og
járnbrautarlestir í stað þess að
fara hvern spöl í einkabíl, og
var almenningsvögnum fjölgað,
svo að fólk kæmist leiðar sinn
ar með sem auðveldustum
hætti.
Árangurinn af þessu öllu
varð næsta lítill. Tómlæti al-
mennings var svo mikið, að allt
var unnið fyrir gýg, jafnmargt
einkabifreiða var á götunum eft
ir sem áður og ekki er mælan
legt, að neitt drægi fir mengun
inni.
788
TtUlNN — SUNNUDAGSBLAÐ