Tíminn Sunnudagsblað - 24.10.1971, Blaðsíða 2

Tíminn Sunnudagsblað - 24.10.1971, Blaðsíða 2
ÍTÍHftffliaaiiBgzsgiaaaanr m ★★ Drykkjuskapunnn í land- inu er kominn á það stig, að mörgum hlýtur að ofbjóða. Áfengissalan eykst stöðugt, og í kjölfarið fylgja slagsmál og róstur og yfirgengileg slys af völdum ölvaðra manna. Lögregl an segir, að föstudagskvöldin og laugardagsnæturnar megi heita hreinasta martröð, og í sumum hverfum Reykjavíkur eru öskr in og veinin slík, að hús á þeim slóðum haldast ekki í eðlilegu verði. Hroðalegast mun þó vera umhorfs á heimilunum, sem drykkjuskapurinn tröllríð ur og þó að almennir borgarar sjái minnst af þeirri hörmung, þá hafa þeir eigi síður grun um, hve geigvænleg hún er. Þekktur læknir hefur sagt full um fetum, að í öðru hverju húsi í höfuðborginni sé við áfengis böl að stríða í einhverri mynd og einhverjum mæli. En þó að höfuðborgin sé hér nefnd, þá er það ekki ^f því, að torfinnan leg séu önn'ur byggðarlög, þar sem svipað er ástatt. Jafnvel úti í sveitum landsins gerast hroðaleg atvik, sem af sömu rót eru runnin. ★★ Hér fyrr á árum var það löngum viðkvæðið, er áfengis mál bar á góma, að íslendingar drykkju áfengi með ósköpum vegna þess, að það væri tor- fengið. Af þeim sökum gerðust þeir svo gráðugir, er þeir kæm ust í vín. Þetta át hver eftir öðr um og loks var þetta orðið að eins konar þjóðartrú að kalla má. Nú er áfengi aUðfengio^ og hefur verið um langt skeið, og reynslan hefur dæmt þessar fíillyrðingar staðlausa stafi og þá ómerka orða sinna, er tóku sér þær í munn. Áfengisneyzla hefur aukizt í nokkurn veginn réttu hlutfalli við það, hversu auðfengið það er, aðeins með dálitlum lægðum, þegar fjár- ráð fólks hafa verið með minna móti, og því fer alls fjarri, að með meiri gát, sé drukkið held ur en áður var, heldur munu það þvert á móti þeir nú miklu fleiri, sem drekka háskalega. í Reykjavík einni eru nú þrjú veitingahús, sem vilja fá vín veitingaleyfi til viðbótar þeim, sem fyrir eru, og er ekkert sennilegra en drykkjulætin og ósköpin muni færast í aukana við það — í réttu hlutfalli við tfjölgunina. Ef áfengum bjór væri bætt við annað, sem fyrir er, yrði uppskeran án efa drykkjuskapur á vinnustöðum, vinnuslys, verri vinnubrögð og minni vinnuafköst. ★★ Afbrot eru meðal þess, sem fylgir í kjölfar þessa skefja lausa drykkjuskapar, sem nú hrjáir okkur. Meirihluti allra innbrota mun framin af ölvuð- um mönnum og slíkt sama e um margs konar ofbeldisveík að segja. Hvers konar fjársvik, sem stórlega hafa magnazt, svo sem ávísanafalsanir og annað •þess háttar, eru iðulega framin af fólki, sem neytir allra bragða til þess að komast yfir peninga til áfengiskaupa, án þess að vinna fyrir þeim. Vinnutap, sem fylgir hóflausri drykkju, er tví mælalaust mikta meira en af öllum þeim verkföllum saman- lögðum, er orðið hafa á liðnum árum og var stjórnarfar þó orð ið með þeim hætti hin seinni. ár, að verkföll voru hér tíðari en í nokkru öðru landi. Þannig er drykkjuskapurinn beinlínis hemill á það, að þjóðin njóti eðlilegra tekna og eðlilegrar afkomu — meira að segja mjög tilfinnanlegur dragbítur. Hún afkastar ekki því, sem hún þarf að afkasta og getur afkastað, og það kemur fram í lakari hag- en vera þyrfti — ekki aðeins drykkjumannanna, heldur allra landsmanna, ef til botns er kaf að í því máli. ★★ Lakast alls er þó, hversu gífurlegur fjöldi barna á heim- ilum drykkjufólksins er ofur seldur illum örlögum. Þau eru vanrækt, og þeim er misb'oðið, oft er lif þeirra hrein og bein martröð. Allir vita eða geta vitað, hve mörg eru dæmi þess, að þau bíði þess aldrei bætur, er þau hafa orðið að þola. Sum þeirra standast sem betur fer það, sem á þau er lagt, oft þó með mikil ör á sálinni, en önnur troðast undir, bera aldrei sitt barr eða verða jafnvel úrþvætti og vandræðafólk, þótt borin séu til annars betra. Það er þjóð- félagslegur glæpur, hversu oft og víða slíkt gerist, og þar hittir þjóðfélagið sig sjálft fyrir. En einmitt um þetta atriði er næsta hljótt, og ætti það þó sízt að liggja í þagnargildi. ★★ Það er þannig alls ékki einlwmál manna, hvort þeir drekka eða drekka ekki eða hvernig þeir drekka. Við lifum í samfélagi, og líkt og samfélag ið á að veita þeim vernd og stoð, er þess þarfnast, á hver og einn einnig skyldum að gegna við samfélagið. Bregðist of marg ir þcim skyldum er voðinn vís og það verður að leita allra bragða til þess að stemma stigu við því- Takist með einhverjum ráðum að minnka drykkjuskap inn, fækkar drykkjusjúkling- um, afbrotamönnum og vand- ræðafólki — og einnig börnun- um sem drepin eru andlega af þeim, sem eiga aö veita þeim líkn, leiðsögn og forsjá. J.H. 770 1 t M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ

x

Tíminn Sunnudagsblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/301

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.