Lesbók Morgunblaðsins - 08.02.2003, Blaðsíða 9

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 8. FEBRÚAR 2003 9
Hann er sá höfundur sem vandi franska lesendur við þá að-
Hergé (1907–1983), var blaðamaður á Petit Vingtieme og tók
m var barnafylgirit dagblaðs í Brussel sem nefndist 20. öldin.
rti fyrst teiknimyndir með Tinna og hundinum hans. Blaða-
sfæti og fór á stuttum tíma til hins sovéska Rússlands, ný-
a og Austurlanda.
lótusblomið (1934) sendi hann frá sér hvert meistaraverkið á
eildur meistari teiknimyndanna innan hins frönskumælandi
mlegu jafnvægi milli spennandi ævintýris og skrautlegra per-
„fjölskylda“ ógleymanlegra persóna í kringum Tinna. Árið
tarfsmenn til að undirbúa útgáfur í lit.
ð meira en helming verka sinna og skapað eina goðsagna-
n og óstuddur.
Umbrotin miklu
ð á í heimi frönsku teiknimyndarinnar sem annars staðar. Á
ennar vegna holskeflu teiknimynda frá Bandaríkjunum, síð-
ölmiðla og hertrar ritskoðunar í Frakklandi. Einkum verður
miklar breytingar verða í útgáfuheiminum. Ritskoðunin og
ss að myndablöð leggja meira og minna upp laupana árið
mörg þessi blaða ekki líf á ný. Önnur breytast, enn önnur
tilstuðlan nýrrar kynslóðar teiknara. Þetta er sérstaklega
ánast eini teiknarinn þar fram til ársins 1939. Eftir stríð hef-
era yfirburði og er almennt talin sú besta í Evrópu.
myndir undir ströngu eftirliti
rust kommúnistar og kaþólikkar öndverðir gegn „innrás
m voru sakaðar um að „gerilsneyða franska vitsmuni“ og
er af stað undarlega harkalegri herferð sem fordæmir eró-
ota yfirskilvitlegt eða dularfullt efni, sem talið er „firra æsk-
t leyti heyja franskir teiknarar, sem eiga í harðvítugri sam-
ráttu í gegnum fagfélög sín til að fá frönsk dagblöð til að birta
Þeir ná ekki sínu fram, en samkvæmt lögum um efni handa
tt hinn 16. júlí 1949 (og eru enn í gildi) er sett á stofn eftirlits-
dunar og verndunar.
gblaða á sjötta áratugnum. Flest dagblaðanna birta teikni-
a vinna, á borð við Prófessor Nimbus sem André Daix stofn-
Nokkur blaðanna sjá þó til þess að nokkrar frumsamdar serí-
é með Pif le chien eftir Jose C. Arnal og France-Soir er með
r Jean Ache og Vonargötu 13, tilfinningaþrungna seríu eftir
yndaseríurnar á þessum tíma sem ætlaðar eru fullorðnum.
ansk-belgíska klassíkin
verða teiknimyndir á frönsku betri en þær hafa nokkru sinni
kemur frá Belgíu þar sem samkeppnin milli tveggja teikni-
ða til þess að höfundarnir leggja sig fram af fremsta megni.
á sinn hátt: í Tinnasögunum njóta menn þess að lesa sögur
og unnar af nokkurri alvöru. Í Spirousögunum leggja menn
kynið. En ritskoðunin er enn nokkuð ströng og passar vand-
st.
imyndir nútímans verða til
af Ameríkönum, síðan Belgum, rétta franskar teiknimyndir
m á sjöunda og áttunda áratugnum.
li uppgöngu í hreyfingu „teiknimyndavina“ sem skipuleggja
t sem fjalla á vitrænan hátt um teiknimyndir og berjast fyrir
ðurkenningu.
tt öðlast ákveðna menningarlega viðurkenningu og það hvet-
garfrelsis. Það andrúmsloft mótmæla sem er ríkjandi í maí
fyrir endurnýjun í teiknimyndunum. Þær sýna og sanna að
iðfangsefni sem er og eru þess albúnar að fara í fulla sam-
kmyndirnar. Teiknararnir höfðu fram til þessa lengi staðið í
viðurkenndir sem þeir sjálfir og hæfileikar þeirra eru eft-
leikmyndagerð, skreytingar og plaköt.
Sterk og lifandi hefð
ndum í Frakklandi og Belgíu. Sú saga hófst eins og áður seg-
g er ekki síður merkileg en ýmis önnur listform. Þrátt fyrir
knimyndabækur með vinsælasta lesefni milljóna fólks út um
á nefna að í Frakklandi einu voru um 2.000 nýir titlar gefnir
ka seldar. Lesendahópurinn er úr öllum þjóðfélagsstéttum,
ar vítt svið, allt frá Tinna, Ástríki og félögum til hápólitískra
da.
Gerðarsafni, sem eflaust er ein stærsta yfirlitssýning um
upp hérlendis, er að gefa Íslendingum innsýn í hinn geysifjöl-
anna, bjóða þeim í ferðalag um þá hugarheima sem teiknarar
UGARHEIMA
Olivier Vatine og Fred Blanchard eru fædd 1959 og 1966 og hafa
meðal annars gert seríuna Aquablue.
„Tinni náði einhverju dásamlegu jafnvægi milli spennandi æv-
intýris og skrautlegra persóna.“
um fyrr og nú opnuð í
„Að teikna hugarheima“
gefnar út, allt frá upphafi
arar hefðar rakin.
Asterix eða Ástrík, sem varð til undir teikniblýanti Alberts Uderzos í
fyrsta hefti Pilote, má skilja á marga vegu og hann verður þjóðargoð-
sögn strax um miðbik sjöunda áratugarins.
Morgunblaðið/Þorkell
Beb-Deum er höfundur þessarar myndar, hann er fæddur árið 1960.
g þýðandi.