Lesbók Morgunblaðsins - 02.08.2003, Síða 6

6 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 2. ÁGÚST 2003
E
INAR Skúlason var með þeim
bræðrum Sigurði og Eysteini,
og var Eysteinn konungur mik-
ill vin hans. Og Eysteinn kon-
ungur bað hann til að yrkja
Ólafs drápu. Og hann orti og
færði norður í Þrándheimi í
Krists kirkju sjálfri, og varð
það með miklum jartegnum, og kom dýrligur
ilmur í kirkjuna.“
Þannig segir Morkinskinna frá því þegar
Einar Skúlason skáld flutti Geisla í Niðarós-
dómkirkju við stofnun biskupssetursins í Nið-
arósi árið 1153.
Í dag lýkur hátíðarhöldum í Þrándheimi
vegna 850 ára afmælis biskupssetursins.
Haldið var upp á afmælið samhliða kirkju- og
menningarhátíðinni Ólafsdögum sem nú fór
fram í 41. skipti. Í tilefni af þessum tímamót-
um var sagan fyrirferðarmikil í dagskrá
Ólafsdaganna og einnig tengslin við þau vest-
norrænu lönd sem voru undir biskupsdómn-
um í Niðarósi. Íslendingar settu ekki síst svip
á hátíðina og oftast myndaði framlag þeirra
nokkurs konar samband við fortíðina. Ef til
vill má segja að hin 850 ára saga hafi verið
römmuð inn á hátíðinni, annars vegar með því
að Geisli var endurfluttur í dómkirkjunni við
tónlist eftir norska tónskáldið Ludvig Nielsen
og hins vegar með því að íslensku skáldi var
aftur boðið til Niðaróss að flytja kvæði sitt en
það var Matthías Johannessen sem hlaut
heiðurinn. Matthías flutti meðal annars kvæði
sitt Í Niðarósi þar sem hann kallast á við
Geisla Einars Skúlasonar og þótt ekki hafi
orðið vart mikilla jartegna og dýrligs ilms í sal
Eysteins í Erkibiskupsgarðinum þá var
stundin þrungin hátíðleika sem ekki fór fram
hjá neinum viðstaddra.
Þrándheimur er 1006 ára gömul borg.
Ásamt Róm, Jerúsalem og Santiago de Comp-
ostella var hún ein af fjölsóttustu pílagríma-
borgum í Evrópu á miðöldum. Fólk kom víða
að til að koma í kirkjuna sem var sögð reist á
gröf Ólafs helga sem féll að Stiklastöðum árið
1030. Og enn kemur fólk til Þrándheims í
þessum erindum þótt fleiri komi til að mennta
sig í háskólanum, sem er talinn standa sér-
staklega framarlega í tæknigreinum, eða
fylgjast með Ólafsdögunum sem upphaflega
var lítil kirkjuhátíð en hefur á undanförnum
árum orðið að stórri alþjóðlegri menningarhá-
tíð með ýmsum minni hliðarviðburðum.
Kjarninn í dagskrá Ólafsdaganna er þó
norskur. Heiðurslistamaður hátíðarinnar að
þessu sinni var Ole Edvard Antonsen sem er
talinn einn af mestu trompetsnillingum Norð-
urlanda og þó víðar væri leitað. Hann hélt
fimm tónleika sem voru jafnólíkir og þeir voru
margir. Og heiðurshljómsveit hátíðarinnar
var TrondheimSolistene sem var stofnuð árið
1988 og samanstendur af bæði ungum tónlist-
armönnum og reyndari.
Aðalaðdráttarafl líflegrar djassvöku var
Um 150.000 manns búa í Þrándheimi sem er þriðja stærsta borg Noregs. Fyrir miðri mynd sést Niðarósdómkirkja og Erkibiskupsgarðurinn þar við hliðina.
Leifur vígbúinn, horfir til vesturs.
Morgunblaðið/Þröstur
Dómkirkjan í Niðarósi var eins konar miðpunktur Ólafsdaganna.
Í dag lýkur hátíðarhöldum í Þrándheimi vegna
850 ára afmælis biskupssetursins sem fram fóru
samhliða kirkju- og menningarhátíðinni Ólafsdögum.
ÞRÖSTUR HELGASON fylgdist með dagskránni
þar sem Íslendingar komu víða við sögu.
SAMBAND VIÐ
FORTÍÐINA