Íslendingaþættir Tímans - 09.05.1973, Page 5

Guðfinna Arnadóttir
Elsku mamma min. Allir, sem til
þekkja, munu skilja þaö, aö söknuði
blandinn tómleiki sé mér ofarlega i
huga, eftir að þú ert horfin, svo nálæg-
ar og nátengdar sem við vorum hvor
annarri, og höfðum mikið saman að
sælda alla tið. En ég ann þér friðarins
og lausnarinnar, sem þú þráðir svo
mjög eftir að þú varst flutt að heiman.
Og þótt þú bærir harm þinn i hljóði var
hann jafn sár fyrir það. Þegar fólk er
flutt frá heimili sinu, og veit að það á
þangað ekki afturkvæmt segir átt-
hagaþráin til sin. Ekki sizt hjá fólki,
sem aldrei hefur vikið burt úr átthög-
unum eða út af heimilinu, að heita má,
eins og segja mátti um móður mina,
þvi hafi nokkur manneskja verið
heimakær, þá var hún það.
Að Efra-Kvihólma hafði hún búið i
66 ár, þegar hún var flutt i sjúkrahúsið
á Selfossi fyrir rúmlega 2 árum, en þar
lézt hún þ. 23. nóv. sl. Engan þarf að
undra þótt hún spyrði oft um Sigurþór,
hann sem var hennar aðalskjól eftir að
hún varö ekkja. Hún spuröi lika oft um
nágrannana og var mjög þakklát fyrir
allar heimsóknir. Hér skulu framborn-
ar kveðjur og þakkir, sem móöir min
óskaði aö fluttar yrðu sveitungunum.
Og aiveg sérstakar hjartans kveðjur
til fólksins, er hún hafði samskipti við,
og var nágranni i öll þessi ár með
hjartans þökk fyrir alla hjálpsemi,
tryggð og vináttu frá fyrstu tið. Ég
kveö þig svo, elsku mamma min, með
þeim orðum, sem þú kvaddir mig og
okkur börnin þin, þegar við fórum eitt-
hvað burt frá þér. Ég þakka þér fyrir
allt, Guð fylgi þér.
Foreldrar móöur minnar voru
hjónin Margrét Engilbertsdóttir frá
Syðstu-Mörk við Eyjafjöll og Arni
Arnason frá Seljalandi i sömu sveit.
Þau bjuggu allan sinn búskap að
Mið-Mörk. Þau eignuðust mörg börn,
af þeim komust fimm til fullorðinsára.
Þau voru þessi: Agúst, Guðfinna,
Sigurjón, Kristin og Sigurbjörg, sem
enn er á lifi. Foreldrar minir voru sin
fyrstu búskaparár I sambýli við afa og
ömmu i Mið-Mörk. Þau fluttu svo árið
1904 að Efri-Kvihólma i sömu sveit, og
bjuggu þar æ siðan meðan bæði lifðu.
En faðir minn andaðist árið 1946. Þá
var móðir min enn við beztu heilsu og
bjó áfram með yngsta bróður minum,
Sigurþóri, og aðstoð guös og góðra
islendingaþættir
manna. A sumrin voru þar góöir ung-
lingar, bæöi skyldir og vandalausir og
fleiri komu þar við sögu til aðstoðar
heimilinu og má þar nefna nágrann-
ana, sem alltaf voru tilbúnir aö rétta
hjálparhönd, hvenær er meö þurfti og
svo er enn. Foreldrar minir eignuðust
niu börn, sem öll eru á lifi, svo það var
á timabili þröngt i litla bænum. En
heilsufar var þar yfirleitt gott alla tið,
guði sé lof. Foreldrar minir voru bæði
fróðleiksfús og bókhneigð. Og það var
siður heima að lesa upphátt. á vetrar-
kvöldum. Það gerði faðir minn, en
móðir min sat þá við ullarvinnuna og
við elztu börnin vorum látin hjálpa til
eftir beztu getu. Ég man hvað við
hlökkuðum öll til kvöldvakanna, eink-
um þegar skemmtileg bók var á döf-
inni. Og þá var til siðs alls staðar að
lesa húslestra. Móðir min las úr VÍda-
linspostillu á sunnudögum, og á hátið-
um var lesið og sungið, og á föstunni
var lesin hugvekja og passiusálmar.
Það geröi móðir min. Það var líka sið-
ur heima að syngja i rökkrinu. Þá
lærðum við krakkarnir mikið af lögum
og ljóðum. Faðir minn hafði fagra
söngrödd og mikið yndi af söng. Og
þegar hann kom frá útverkunum hóf
hann upp sönginn og við tókum undir,
þar til að mál þótti að kveikja. Þetta
voru okkar unaðsstundir, og undir
þessum rökkursöng varö til margur
sokkurinn hjá móður minni, þvi aö
nota varð hverja stund til að vinna
fatnað á allan þennan hóp, og allan
fatnað saumaöi móöir min á okkur,
jakkaföt á feðgana, hvað þá annað. Og
á seinni árum, eftir að um hægðist hjá
henni, fékkst hún töluvert við hann-
yrðir, svo sem hekl, flos og útsaum.
Faðir minn hafði mikið dálæti á
hestum og fékkst við tamningu hesta
lengi vel, og naut þess af hjartans lyst
að spretta úr spori á fráum fáki. Hann
hafðiá sinum yngri árum sterka löng-
un til að ferðast og skoöa landið, og lét
það eftir sér.Hann mun hafa verið 22
ára, þegar hann fór norður Sprengi-
sand ásamt nokkrum fleiri, sem allir
voru að fara i kaupavinnu norður i
Þingeyjarsýslu. H^nn réðist til Jóns
bónda að Mýri i Bárðardal, og lét vel
af. — 1 sláttulok fór hann aftur sömu
leið til baka, en þá einsamall, hvernig
sem á þvi stóð, það veit ég ekki, en allt
gekk vel. Þjórsá reið hann á Sóleyjar-
höfðavaði, og að þvi er mig minnir,
sagðist hann hafa verið um 2 sólar-
hringa á milli byggöa, rölti áfram
næturnar, en hallaði sér á daginn,
þegar hlýjast var og batt þá einn hest-
inn við sig.
Hann kom árla morguns af öræfun-
um, þyrstur og ferðlúinn, að
Minni-Mástungu i Gnúpverjahreppi og
sagðist hann þá hafa orðið morgun-
kaffi fegnastur.
Ekki lét hann þar við sitja. Hann
langaði aö sjá meira af Norðurlandi,
og fór aftur næsta vor norður Sprengi-
sand, ásamt nokkrum Arnesingum, og
réði sig þá hjá Helga bónda á Græna-
vatni i Mývatnssveit og likaði vel. Er
hann fór aftur heim i sláttulok, þá fór
hann um sveitir, og vildi nú kanna
nýjar leiðir, sem sé fara Kjalveg suð-
ur. Hann fór heim að Mælifellsá til að
fá upplýsingar hjá bóndanum þar,
Sveini Gunnarssyni, um leiöina suöur
en Sveinn var vel kunnugur parna
suður á á heiðunum, og veitti hann
hinum unga sunnlenzka ferðalangi
greið svör og góðan beina, og fýlgdi
honum svo að vaðinu á Blöndu, Ferðin
gekk vel suöur Kjöl og niður i byggö.
Þrátt fyrir að engin væru sæluhús á
öræfaleiðum i þá daga, þá naut faöir
minn þessara ferðalaga með mikilli
5