Íslendingaþættir Tímans - 23.11.1974, Blaðsíða 5

Jón Sigurjónsson
hreppsstjóri i Ási
Hann lézt að heimili sinu, Asi' I
Hegranesi, hinn 3. dag júlimán. s.l.
hafði átt við vanheilsu að búa um
nokkurra ára skeið, þótt fljótt yrði um
hann að lokum.
Jón hafði búið i Asi hátt i hálfa öld,
lengstum stóru búi. Jörðin er falleg.
Bærinn stendur i miðju túni, sem
liggur sunnan i Asnum og hallar niður
að vatninu við túnfótinn, Ásvatni. Hið
fangviða fram-hérað Skagafjarðar
blasir við, þar sem Héraðsvötn liðast i
mörgum kvislum eftir miðju
Eylendinu með ótal eyjum og hólmum,
en fagursköpuð fjöil á báða bóga, með
Glóðafeyki að austan og Mælifellshnúk
aö vestan.
Jóni þótti vænt um þessa jörð eins og
hún var, er hann tók við henni — án
allra nýtizku breytinga og bóta. Hann
var svo innilega órjúfanlega tengdur
jörð sinni, heimili sinu, að hann
naumast þoldi að vera nætursakir að
heiman, enda mun það sárasjaldan
hafa komið fyrir. Hef ég eigi annan
mann þekkt, er svo væri bundinn við
heima-arin, að þætti sem þaðan mætti
eigi vikja stundinni lengur. Gerði Jón
og ekki viðreist um dagana, mun
sjaldan hafa lagt héraðsmörk að baki.
Fyrir eigi mörgum árum sat hann
aðalfund S.I.S. i Bifröst sem fulltrúi
Kaupfél. Skagfirðinga, hitti þar og
ræddi við ýmsa kunna menn, er hann
hafði eigi áður séð, og hafði mikla
ánægju af. Bjó hann lengi að þeirri för,
sem var hin legsta, er hann hafði farið.
En þótt Jón i Ási væri eigi viðförull
maður né heldur tiður gestur á mann-
fundum utan sinnar heimabyggðar, þá
fór þvi fjarri, að á honum væri nokkur
heimalningsbragur. Þvert á móti.
Hann var að visu hægur i framgöngu,
hlédrægur og hélt sér eigi fram. En
hann var frjálsmannlegur i viðræðu,
gestaglaður og höfðingi heim að
sækja.
Jón var fæddur á Bessastööum i
Sæmundarhlíð 16. júni 1896, sonur
Sigurjóns siðar bónda þar og á Varma-
landi, Jónssonar hreppstjóra á Hóli,
Jónssonar, og konu hans Bjargar
Runóifsdóttur bónda i Meðalheimi á
Asum, Jónssonar. Dvöldust þau hjón
islendingaþættir
lengstum á ættarslóðum Sigurjóns i
Sæmundarhlið, og þar átti Jón æsku
sina. Eigi naut hann menntunar eða
fræðslu umfram það, er barnaskóli
mátti veita. En hann var greindur og
námfús og bjó vel og lengi að þeirri
fræðslu, er hann hlaut hjá ágætum
kennara, Friðriki Hansen. Rómaði Jón
kennslu hans æ siðan og hafði ósjaldan
á oröi við þann, er þetta ritar hver
afburðakennari Friðrik hefði verið,
ljúfur og skemmtilegur.
Arið 1924, þ. 10. nóv., kvæntist Jón
Lovisu Guðmundsdóttur, ólafssonar,
bónda og sýslunefndarmanns i Asi, og
konu hans Jóhönnu Einarsdóttur: voru
þær Lovisa og Kristbjörg, tvibura-
systir hennar, yngstar þeirrar Ás-
systkina, fæddar 1904. Kvonfangið
mun Jón æ siðan hafa metið sér til
mestrar hamingju. Lovisa reyndist
honum eigi aðeins góð kona og góð
móðir barna þeirra, hún er og góð og
myndarleg húsmóðir, búsýslukona hin
mesta og afburða dugleg.
Þau Jón og Lovisa giftust, sem fyrr
var sagt, haustið 1924. Vorið eftir fóru
þau að búa i Ási á möti foreldrum
Lovisu. Gekkst bú þeirra vel við. Hélt
svo fram til 1936, er gömlu hjónin létu
af búsýslu. Eftir það tóku yngri hjónin
við og bjuggu I Asi 1. alla stund unz
dagar Jóns voru uppi. Siðustu árin, er
Jón var mjög þrotinn að heilsu, hvildi
búreksturinn að miklu leyti á herðum
Lovisu og Magnúsar, sonar þeirra
hjóna, er þá var og að nokkru tekinn
við búi.
Jón i Asi hafði löngum stórt bú.
Búnaður hans allur var með gömlu
sniði, mótaður af fastheldni, sparsemi
og nýtni. Eigi stóð hugur Jóns til mik-
illa framkvæmda i búnaði, meir var
hann hneigður til að safna fjármunum,
enda varfærinn, aðsjáll og fasthaldur
á fé, traustur i fjármálum, gróinn i
efnum. Gestrisni var mikil i Asi, tekið
með rausn á móti hverjum manni, sem
að garði bar, og voru hjónin þar hvort
sem annað. Til þeirra var ávallt gott
að koma.
Jón Sigurjónsson naut trausts
sveitunga sinna og annarra til
trúnaðarstarfa. Hann sat I hrepps-
nefnd um 20 ára skeiö og var alla þá
stund gjaldkeri sveitarsjóðs: hann var
og lengi i stjórn sjúkrasamlags.
Deildarstjóri Ripurdeildar Kaupfélags
Skagfirðinga fjölda ára: hreppstjóri
Ripurhrepps frá 1962. Trúnaðarstörf
öll, sem Jóni voru faiin, annaðist hann
af stakri vandvirkni og nákvæmni.
Var það og eitt einkenna hans að hvert
starf, það er honum var falið að inna af
hendi, vildi hann ljúka við og leysa svo
skjótt, sem frekast mátti verða. Þótti
mér stundum nóg um, er við unnum
saman, og kallaði bráðlæti. En Jón
hirti litt um og hélt sinu striki, sem
hann og vel mátti.Jón var kappsmaður
og sást eigi alltaf fyrir: var honum,
sem fleiri slikum mönnum, þvert um
Framhald á 7. siðu.
5