Íslendingaþættir Tímans - 08.05.1976, Qupperneq 5

Jón Bjarni Magnússon
Fæddur 9. marz 1905
Dáinn 2. febrúar 1976
Jón fæddist að Skáney i Reykholts-
dal, sonur hjónanna Sigriðar Halldórs-
dóttur og MagnUsar Rögnvaldssonar,
sem þar bjuggu þá, en þau fluttu að
Höfða i Þverárhlið vorið 1909.
Arið sem þau fluttu búferlum var
Jón hjá frændfólki sinu á Siðumúla-
veggjum. Þar varð hann fyrir þvislysi
aö brotna illa um ökklann á vinstra
fæti,greri þaðseint og illa, enda aldrei
vitjað læknis. Bagaði þetta brot hann
alla ævi og var hann oft sárþjáöur,
sérstaklega þegarhann erfiðaði mikið,
sem hann gerði lengst af ævinnar.
Þegar foreldrar hans voru búnir að
koma sér fyrir á Höfða tóku þau hann
til sín aftur og var hann hjá þeim með-
an faðir hans lifði og siðan hjá móður
sinni og stjúpa Eysteini Daviðssyni og
átti hann þar heimili og vann að búi
þeirra, en eitthvað vann hann annars
staðar bæði i sveit og við sjó.
Vorið 1934 hóf hann búskap á Höfða,
ásamt unnustu sinni Asbjörgu Guð-
nýju Jónsdóttur frá Gunnlaugsstöðum
i Stafholtstungum og giftust þau um
haustið. En næsta vor brugðu þau búi
og fluttu til Reykjavikur, sem mun
hafa verið þeim harla óljúft. Þar
stundaði Jón ýmsa vinnu sem til féll,
en ekki undu þau hjón hag sinum þar
enda bæði börn hinna fögru byggða
Borgarfjarðarhéraðs.
Vorið 1937 keypti þau jöröina Sig-
mundarstaði i Þverárhlið og hófu þar
búskap og bjuggu þar til vors 1966, er
þau urðu aö hætta af heilsufarsástæð-
um. ökklabrotið háði Jóni alla tið, og
siðustu árin var hann sykursjúkur og
Asa ekki heisluhraust heldur, enda
höfðu þau unniö mikið alla tíð. Það
sagði mér merkur sveitungi þeirra aö
þaö hefði veriö sér og öðrum kunnug-
um undrunarefni hvaö þau tvö gátu af-
kastaö miklu. Þau byggðu allt upp,
ræktuðu og girtu og áttu mjög afurða-
mikið bú og gott. Þegar Jón og Asa
brugöu búi fluttu þau til Akraness,
keyptu húsið Laugarbraut 13 og áttu
þar heima siðan. Það var fyrst vorið
1970, sem ég kynntist Jóni, þegar ég
fór að vinna i frystihúsi H.B. & Co., en
þar starfaði Jón eftir að hann kom til
Akraness. Jón var tæplega meöalmað-
ur á hæð, fallega vaxinn, bjartur á
brún og brá, andlitsfriður, fagureyg-
ur, i einu orði sagt fallegur maður,
framkoman hlýleg og prúðmannleg.
Ég kynntist fljótt þessum elskulega
manni, enda urðum við starfsfélagar
næstu misseri og sessunautar I kaffi-
timum. Var gott með Jóni aö vinna,
þvi að hann var mjög vel verki farinn,
vandvirkur og trúr, enda framúrskar-
andi snyrtimenni hvar sem hann fór.
Það var gaman að ræða við Jón, hann
var bráöskýr, léttur i tali og gaman-
samur, en það gaman græskulaust
eins og maðurinn allur i reynd. Vorið
1972fór Jón i aðgerö vegna ökklabrots-
ins, sem áöar er getið, og átti talsvert
lengi i þvi, en fékk talsv. mikla bót, en
þá kom annað til. Það var innvortis
mein, sem siðast dró hann til dauða.
Næstu árin dvaldi hann oft á sjúkra-
húsi, en þess i milli var hann heima.
Þjóðhátiðarárið 1974 var hringvegur-
inn opnaður einsog allir vita, og lögðu
þá margir leiö sina um hann, og þeirra
á meöal voru þau Jón og Ása, og
keyrði hann bilinn sinn allt ferðalagið.
Voru þau mjög heppin með veður.
Lágu þau i tjaldi um nætur nema er
þau gistu hjá systur Jóns, Halldóru
listakonu á Staðarhóli i Aðaldal. Sið-
asta dag ferðarinnar keyrði Jón frá
Akureyri til Akraness, en þegar þang-
að kom var hann orðinn veikur, enda
ekki að undra eins og heilsan haföi
verið um árabil. En hann hresstist
furðu fljótt og var mjög glaður yfir þvi
§ð hafa farið þessa ferð, þvi að þau
nutuhennar irikum mæli, enda heppin
með veður eins og áöur sagði, og bill-
inn gekk eins og bezt varð á kosið,
þurfti aldrei aö skipta um dekk hvað
þá annað, enda hirti Jón bilinn sinn
með afbrigðum vel og var hann þess
vegna alltaf i fyllsta standi. Jón og Asa
undu sér vel hér á Akranesi, sagði fólk
ogumhverfihlýlegt og gott, en hitt var
ekki vafi að sveitin átti meira rúm i
huga hans, enda voru þar rætur hans
og starfssvið mestan hluta ævinnar.
Siðasta ferð hans i sveitina sina fór
hann ásamt konu sinni daginn fyrir
Þverárrétt siðastliöið haust. Mér varð
á að spyrjá: þvi fóruð þið ekki heldur i
réttina daginn eftir. En hann svaraði:
Það er mikið dýrlegri sjón að sjá fjár-
breiðurnar renna frjálsar til byggða.
Það er ólýsanlegt.
Jón var einlægur samvinnumaður
og hélt mikið upp á kaupfélagið sitt i
Borgarnesi, enda hefur það verið
Borgfirðingum ómetanleg lyftistöng.
Siðast þegar Jón dvaldi á sjúkra-
húsi, vissi hann hvað verða vild og
þráði að komastheim áður en yfir lyki,
og það fékk hann og var hann heima
siöustu sólarhringana hjá Asu konu
sinni, sem reyndist honum frábærlega
nærgætin og ástúðleg i hans erfiðu
veikindum, enda mat hann hana mik-
ils og hún hefur mikið misst.
Siöastliðið vor var kveðja frá Jóni I
óskalagaþætti útvarpsins með
„Fjalladrottning móðir min” (eftir
B.Þ. og S.J.) sungiö af karlakórnum
Vfsi. Þetta var fögur kveðja i fullu
samræmi við hugsun, lif og starf send-
andans. Sama ljóð og lag var sungiö
við útför hans, og var það hinzta
kveðja hans til héraðs og fósturjarðar.
Jón var jarðsettur frá Akranes-
kirkju 7. febr. sl. að viöstöddum fjölda
gamalla sveitunga, frænda og vina.
Kæri vinur, ég þakka hugljúf kynni
ogliðnar samverustundir, meö ósk um
að þær verði fleiri, þvi ég efast ekki
um aö þar sem þú ert er gott að vera,
slikur sem þú varst.
I guðs friði.
Óskar B. Hjartarson.
islendingaþættir
5