Íslendingaþættir Tímans - 03.11.1979, Side 1
ISLENDINGAÞÆTTIR
Laugardagur 3. nóvember 1979 36. TIMANS
Skafti Stefánsson
fyrrverandi útgerðarmaður
Þann 27. jUli sl. andaBist hér 1 Reykja-
vlk, Skafti Stefánsson fyrrv. UtgerBar-
maður og sildarsaltandi i SiglufirBi.
JarBarför hans verBur gerB frá Foss-
vogskirkju þriBjudaginn 7. ágúst n.k. Ég
vil meB nokkrum orBum þakka vináttu
hans og tryggB um hálfrar aldar skeiB.
ÞaB var sumariB 1929 sem viB
kynntumst fyrir alvöru. Hann 35 ára at-
vinnurekandi og ég 12 ára sendill hjá
Landssima Islands. Ég átti þetta sumar
og þaö næsta erindi, oft i viku, á slóBir
Skafta frá Nöf, meB skeyti eöa þeirra
erinda aö kalla starfsmenn hans i sima.
Alltaf haföi Skaftitimatil aöspjalla viö
mig, spyrjamigum liöanminaog minna,
og oft fylgdu góö ráB til litils gutta sem
þurfti iöulega aö ganga eöa hjóla um
götóttar bryggjur og klifra um borö I
sildarskip sem lágu oft hvort viö annars
hliö.
Þetta rifjast allt upp nU viö þáttaskil.
Ég á Skafta þakkarskuld aö gjalda fyrir
margvislegan stuöning viö mig þegar ég
var i framboöi til Alþingis i SiglufirBi og
siöar i Noröurlandskjördæmi vestra, en
e.t.v. fyrst ogfremstfyrir velvild hans og
vinarhug á þeim sumrum er ég áBan
nefndi.
Skafti Stefánsson var fæddur 6. mars
1894 aö Málmey á SkagafirBi. Foreldrar
hans voru þau hjónin Dýrleif Einarsdóttir
og Stefán Pétursson. Þess minnist ég frá
barnæsku aö umtalaö var, beggja megin
SiglufjaröarskarBs, hversu dugleg, áræö-
in og kjarkmikil þessi hjón hefBu veriö.
Þau voruefnalaus er þau hófu bUskap-
inn, en bú þeirra blómgaBist fyrstu árin
svo orö var á gert. Skafti var f rumburöur
þeirra, en þau áttu alls 5 börn.
AriB 1897 herjaBi fjárpest fjárstofn for-
eldrahansog grandar honum. Fluttust þá
Dýrleif og Stefán frá Málmey aB Litlu
Brekku á HöfBaströnd og bjuggu þar i
nokkur ár. Meöan þau bjuggu i Litlu
Brekku veiktist Stefán Pétursson svo aö
hann getur ekki stundaöbúskap og flytur I
Málmey aftur og stundar þar róBra.
A þessum Málmeyjarárum hefst sjó-
mennskuferill Skafta Stefánssonar. Þá
var hann 8 eöa 9 ára gamall. Hann aö-
stoöaöi fööur sinn m.a. viö beituskurö.
Siöan skeöur þaö aö faöir hans veikist
alvarlega á siöari Málmeyjarárunum,
fær slag og veröur óvinnufær en lifir þó 26
ár eftir þaö.
Skafti varö eftir þetta fyrirvinna
heimilisinsásamtmóBur sinni, studdur aö
sjálfsögöu af yngri systkinum sinum eftir
þvi sem aldur og kraftar leyföu. Eftir
þetta áfail flutti fjölskyldan á ný til lands
og hóf búskap á litlu býli viö Hofsós sem
Nöf var kallaB. Sögu þessarar fjölskyldu,
sem bjó aö Nöf, þekki ég vel og er hún
sannkölluö hetjusaga, þó ekki veröi hún
rakin hér.
AriB 1920 flytur Skafti Stefánsson til
Siglufjaröar fullur af áhuga hins unga at-
hafnamanns en rlkur af reynslu áranna
aö Nöf.
Eins og fyrr segir, urBu Utgerö og fisk-
kaup vettvangur Skafta Stefánssonar.
Þaö væri synd aö segja aö alltaf hafi vel
gengiö, oft olli aflaleysi og illt veöurfar
óhöppum og tapi, en Skafti missti aldrei
kjarkinn og bar höfuöiö jafnanhátt. Hann
stállti jafnan gleöi sinni ihóf þegar alltlék
ilyndi og mikill afli barst á land, og gott
verö fékkst fyrir afuröirnar.
Skafti Stefánsson var svo laus viö allar
öfgar.
Skafti Stefánsson var 23ja ára þegar
Framsóknarflokkurinn var stofnaBur og
hann var einlægur stuöningsmaöur hans
aDa tiö.Þaöer ekki þar meösagt aö ég og
aörir, sem vorum aö vinna aö brautar-
gengi flokksins, fengjum ekki orö í eyra
og alvarlegar ábendingar frá honum,
varöandi siglingu þjóöarskútunnar. En
allt slikt var vel virt og ég minnist þess aö
margar pólitiskar áminningar hans
virkuöu á migeinsogfariö værii gott baö.
Skafti Stefánsson var einn af stofnend-
um Kaupfélags Siglfiröinga og sat lengi i
stjórn þess. Hann var einlægur stuönings-
maöur samvinnuhreyfingarinnar. Hann
átti á timabili sæti I bæjarstjórn Siglu-
fjaröar svo og i hafnarnefnd Siglufjaröar
og fleiri nefndum.
1 þessum störfum sinum sem öörum
sýndi Skafti Stefánsson trúmennsku og
dugnaö.
Skafö Stefánsson var gæfumaöur þrátt
fýrir margvislega erfiöleika á ippvaxtar-
árunum i Skagafiröi.
Þann 6. mars 1924 kvæntist hann Helgu
Jónsdóttur frá Akureyri. Helga var systir
Gunnlaugs Tryggva, bóksala sem lengi
var ritstjóri Islendings og þjóökunnur
maöur. Frú Helga reyndist manni sinum
alla tiö hinn traustasti förunautur. Hún
lifir mannsinnogbýrnúi Reykjavik. Hún
er enn sem fýrr friö kona, góö og greind.
Börn þeirra fjögur sem upp komust
hafa öll lokið stúdentsprófi, en þau eru:
Jón lögfræðingur, fyrrv. aíþingismaöur,
nýskipáöur borgarfógeti I Reykjavlk,
kvæntur Hóimfriöi Gestsdóttur, Stefán
yfirlæknir á Borgarspitalanum, kvæntur
Maj Ivarsson, Gunnlaugur Tryggvi,
fulltrúi hjá Afengis- og tóbaksverslun
rikisins, kvæntur Vigdisi Jónsdóttur, og
Jóhanna húsfreyja gift Birni Gunnars-
syni.
Þegar ég siöla kvölds 2. ágúst, hugsa
um lif og störf Skafta Stefánssonar, minn-
ist ég þess aö frú Guörún B jörnsdóttir frá
Kornsá, sem um árabil var skólastjóri i
Siglufiröi, ritaöi um Skafta i Sunnudags-
blaö Timans þann 22. nóv. 1964 merka og
athyglisveröa grein. Mér finnst allt vel
sagt í þessari grein og kýs aö birta eftir-
farandi kafla úr henni: