Íslendingaþættir Tímans - 19.01.1980, Blaðsíða 5

Ólafur Þórarinsson
fyrrverandi kaupfélagsstjóri
Samferöamennirnir ver&a okkur
minnisstæöir hver á sinn hátt. Margir
skilja eftir ljóslifandi mynd ihugum okkar,
sem lengi geymist og kallar fram sérstak-
an hugblæ, hvenær sem til hennar er litiö.
Þetta á viö um mig og Ólaf Þórarinsson,
sem andaðist fimmtudaginn 6. des. og
jarðsunginn var frá Fossvogskapellu
mánudaginn 17. des.
Olafur fæddist 12. júni 1894 á Suöureyri i
Tálknafiröi. Foreldrar hans voru Þórar-
inn ólafsson Thorlacius og kona hans Ólöf
Guðmundsdóttir.
Ólafur naut góðs af nágrenni hins kunna
prests, séra Þorvaldar Jakobssonar i
Sauðlauksdal ogstundaði hjáhonum nám
tvo vetrartima. Hann tók kennarapróf
!915 og var kennari i Rauðasands-
skólahéraði 1915-1917. Liðlega þritugur
gerðist Ólafur kaupfélagsstjóri og veitti
hann forstöðu félagssamtökum sam-
vinnumanna i átthögum sinum frá
1925-1933.
Kaupfélag Rauðasands og fyrirrenn-
arar þess, sem ólafur var fenginn til að
stjórna, voru fámenn og litil félög. Það er
vandaverk aö stjórna litlum fyrirtækjum
svo a6 allt haidist I réttum skoröum.
Vinnusemi, reglusemi og vandvirkni
Ólafs reyndustfarsælir eiginleikar I þessu
starfi.
Ólafur flutti sig um set áriö 1933. Hann
hóf þá störf viö bókhald Sambands Is-
Jörundur við hliö mótherja sinsog tök upp
við hann léttara hjal, til að mýkja sviö-
ann, ef einhver hefur orðiö. Ég hygg, að
sá háttur Jörundar Brynjólfssonar, sem
hér hefur verið sagt frá, hafi átt mestan
þátt I aö gera hann jafn mikils virtan
þjóðmálaskörung sem raun varö á.
Nokkuð löngu eftir þennan Laugar-
vatnsfund greindi ég frá þessu atviki i
upprifjun endurminninga, sem Jörundi
bárust í hendur. Þetta urðu tildrög þess,
að upp hófust kynni á milli okkar og
bréfaskipti, og aö hann varð hér heimilis
og fjölskylduvinur.
Sendibréf hans eru skrifuö skýrri hendi
og hugsun hans vitnar um glögga ályktun-
ar- og athyglisgáfu.
Til tals mun hafa komið, að fá Jörund
Brynjólfsson til aö rita ævisögu sina, eöa
að fela þaö glöggum ævisöguritara, en
hannhafnaði þvi, NU þegar ævi Jörundar
er ÖJI, má öllum ljóst vera, að saga hans
og framfarasaga þjóöarinnar siðustu átta
islendingaþættir
lenskra samvinnufélaga i Reykjavik og
starfaði hjá Sambandinu i 31 ár eða þar til
hann varð 70 ára.
A Ólafi var enginn asi. Hann virtist ekki
vera aö flýta sér þegar hann sat viö bók-
haldsstörf en afköstin voru drjúg og ör-
yggið I besta lagi svo aö ekki þurfti að
vinna sama verkið tvisvar. Og meitluö
rithönd hans var skraut á hverri blaösiðu.
Samvinnumenn hafa fyllstu ástæðu til að
minnast ólafs og þakka honum langan og
farsælan starfsdag.
til niu áratugina, er svo samslungin, að
þar má vart á milli greina.
Viö upphaf æviskeiös Jörundar Bryn-
jólfssonar, varð þaö til frásagnar fært i
fæðingarsveit hans, Álftafiröi, að tveir
menn tygjuðust karlmennsku, bundu á sig
brodda og munduðu broddstengur, er þeir
lögöu til atlögu viö óbrilað vatnsfail um
vetur i leit að ljósmóður til aö auðvelda
nýju mannlífi aö fæðast i þennan heim.
Mannveran, sem þá beið flutnings á
bakka hins óborna, var Jörundur Bryn-
jólfsson, sem nú hefur aftur veriö kvadd-
ur tíl ferjustaðarog fluttur yfir aöra óbrú-
aða elfu, sem enn er ekki komin á brúar-
lög. Honum fylgja alUöarkveðjur og mikið
þakklæti, fyrirgóöa og skemmtilega sam-
fylgd.
Börnum hans, barnabörnum og öðrum
vandamönnum votta ég samUÖ mina og
fjölskyldu minnar.
Góður vinur sé guöi falinn.
Torfi Þorsteinsson.
Þótt ég minnist Ólafs frá samstarfs-
árum okkar hér I Reykjavik, er myndin
sem ég geymi frá okkar fyrstu samfund-
um ef til vill hin gleggsta.
Samkvæmt sérstökum tilmælum Sig-
urðar Kristinssonar forstjóra Sambands-
ins, tók Ólafur að sér kaupfélagsstjóra-
störf i forföllum á Flateyri um 11 mánaöa
skeið 1936-1937. Þegar ég gerðist kaup-
félagsstjóri við Kaupfélag Onfirðinga
hinn 1. mai 1937 var það Ólafur Þórarins-
son sem afhenti mér lyklavöldin. Sú stund
er mér minnisstæð og þau orð sem þessi
rólegi, ihuguli, hávaxni og gjörvilegi
maður lét falla man ég vel. Hann sagði, að
enda þótt ekki væri margar krónur i kass-
anum væri rétt,.aö viö teldum þær báöir
svo allt væri i réttum skorðum.
Enda þótt ólafur héldi brátt frá Flat-
eyri og ég yröi þar að stýra eftir eigin
áttavita, misstum við Ólafur ekki sjónar
hvor af öðrum. Þar komu fyrst til sam-
eiginleg vináttubönd við æskufélaga hans,
Jón Jónsson bygginarmeistara og siðar
sambýlið hjá Sambandinu. Ég varð þess
var, að ólafur var annaö og meira en af-
burða bókhaldsmaður. Hann var líka
bókamaður og haföi mikla ánægju af
þjóðlegum fróðleik. Hann var tiður gestur
á bókauppboöum og sóttist eftir að eign-
ast fágæt eintök bóka. Tengsl Ólafs viö
sjóinn og sjómennsku voru rlk og skútu-
öldin var honum kærkomið umræðuefni.
Og á seinni árum, eftir að hann réði tima
sinum sjálfur, varð honum tiðförult niður
að Reykjavfkurhöfn. Þar átti hann marga
góðkunningja i hópi fiski- og farmanna,
er hann haföi ánægju af aö spjalla við. Og
hann fór nokkrum sinnum hringferö meö
strandferðaskipum okkar til aö sjá landið,
rifja upp sögu þess og örnefni.
Til Sauölauksdals sótti Ólafur ekki að-
eins sina undirstööumenntun. Eiginkona
hans, Guöný, var dóttir séra Þorvaldar
Jakobssonar. Þau giftust 1934 en hún lést
1956.
Seinustu árin setti ellin mörk sin á Ólaf
og heilsa hans var ekki sterk. Dagarnir
styttust þó við það, aö hann gat gengið að
skrifborði hjá Guðmundi Kr. Jónssyni,
syni æskuvinar frá Rauöasandi, þegar
honum hentaöi og bætt þar nokkrum lin-
um viö I bókhald hins daglega lifs. Nú er
starfi hans lokið og saga hans öll. ólafur
hefir kvatt vini sina og kunningja og er
farinn héðan, en mynd hans og minning er
mér rik i huga.
Hjörtur Hjartar.
5