Íslendingaþættir Tímans - 19.04.1980, Blaðsíða 3

mælikvar&a en annars sta&ar á landinu,
auk þess sem hin daglegu not uröu sífellt
meiri og mikilvægari meö tilkomu allra
hugsanlegra tækja. Þaö leikur ekki á
tveimur tungum, aö rafmágniö átti
drýgstan þáttinn i, aö gera Akureyri aö
iönaöarbæ.
Þegar Otterstedt hóf störf voru umsvif
rafveitunnar litil, starfsmenn fáir og
starfsskilyröi frumstæö. Svo mátti kalla
fyrstu árin, aö rafveitustjórinn yröi alls
staðar aöhafa hönd i bagga, og taka sjálf-
ur til höndum, bæöi til aö leiöbeina óvön-
um starfsmönnum og vinna meö þeim
störfin. Kom honum nú aö góöu haldi, aö
hann var eigi siöur vanur hverskyns úti-
störfum en hinni fræöilegu hliö, sem til
starfs hans heyröi. Margt var viö aö
striða. Bilanir voru alltiöar og eftir aö
Laxárvirkjun kom til sögunnar hinar
niiklu og tlöu rennslistruflanir, sem
uiyrkvuðu bæinn og söövuöu æöaslátt
hans ef svo mátti segja dögum saman.
Spuröihann þá hvorki um erfiöi eöa lengd
vinnutíma, heldur vará veröi og aö vinnu,
svo lengi sem nauösynin kraföi. Hann
skildi flestum betur, hvaö I húfi var og
þörfinni varö aö sinna. Var hann fáum
mönnum llkur I þeim efnum enda
vinnuþrek hans flestum mönnum meira.
Naumast mun Otterstedt hafa hugsað
sér að setjast aö á tslandi, er hann kom
hingaö fyrst. En enginn má sköpum
renna. Og drengskaparbragö var þaö af
hans hálfu, að hverfa frá ættlandi sfnu og
fjölskyldu til aö taka aö sér erfitt og anna-
samt starf hér úti I fásinninu. Var þaö
gæfa Akureyrar, að hann róöst til starfans
°g gæfa hans, því aö hér eignaöist hann
égæta konu, og leysti af hendi mikið þjóö-
nytjastarf, sem ekki gleymist. Vél má
vera, aö til þessa starfs hefði fengist maö-
ur með meira frumkvæöi og ákafari
framkvæmdahug, en enginn, sem var
fyrirtækinu trúrri eöa traustari, og mörg-
um betur skildi hann, hvaö var fært, og
hverju væri unnt aö fresta, þvl aö honum
var gætni i blóö borin. Þykist ég mæla þar
af nokkrum kunnleika á stjórnun hans og
starfi, þar eö ég sat I stjórn rafveitunnar
°gLaxárvirkjunar I nær tvo áratugi. Þaö
var fátt, sem fór framhjá Otterstedt I
öaglegum störfum og rekstri, án þess þó
aö yfirsýn hans drukknaöi I smáatriöum.
Hvert mál, sem til stjórnarinnar kom,
'agöi hann vel undirbúiö fyrir fundi, svo
aö létt var aö átta sig á þvi, og sjaldan
fundust þar betri lausnir en þær, sem
hann lagöi til.
Starf Otterstedts haföi þaö i för meö
sér, aö hann haföi frá upphafi nokkur
mannaforráö, sem vitanlega jukust eftir
því sem fyrirtækiö óx. Frá upphafi lét
hann sér annt um starfsmenn sina og var
eigi slöur félagi þeirra og vinur en hús-
bóndi. Gat hann sér miklar vinsældir
meöal þeirra, enda var þaö ekki einungis,
aö hann væri stjórnandinn, heldur tók
hann þátt i vandamálum þeirra og var I
senn traust margra og hjálparhella ef
meö þurfti.
Ekki munu þeir margir útlendingarnir,
sem gerst hafa islenskari en Knut Otter-
stedt. Hann hóf þegar aö leggja sig eftir
Islenskri tungu, og náöi á henni betri tök-
um en þorri annarra útlendinga. Hann
háöi sér snemma mikinn oröaforöa, enda
las hann mikiö Islenskar bækur og blöö,
og ekki sist fornsögurnar á fyrstu árum
sinum hér. Taldi hann sig einkum hafa
lært máliö af þeim. Sjaldgæft var aö hann
beygöi orö skakkt, en þó hygg ég málið
hafi ætlö veriö honum nokkur fjötur um
fót, ef hann þurfti aö tjá sig I ræöu, og kom
þar ekki sfst til sú vandvirkni hans og
stolt, aö segja heldur færra, en skrum-
skæla mál sitt. En þaö var ekki einungis
aöhann læröi Islenska tungu. Hann samdi
sig I hvivetna aö Islenskum háttum og
hugsunarhætti. Var i einu oröi sagt Is-
lenskur I anda og athöfnum, þótt fjarri
færiþvl, aö hann gleymdi föðurlandi sínu,
sem hann ætiö var tengdur traustum
böndum.
Otterstedt kvæntist Lenu Kristjánsdótt-
ur 29. jan. 1927, og var þaö honum mikiö
gæfuspor. Lena var innborinn Akureyr:
ingur, mikil húsmóöir, gáfu kona og list-
hneigö. Var hún um langt skeið virk f tón-
listarlífi bæjarins. Heimili þeirra var i
senn hlýtt og fagurt, bar þaö vitnisburö
um smekkvisi og prúömennsku húsbænd-
anna og sameinaöi sænska og Islenska
heimilismenningu. Var heimili þeirra
vlöa kunnugt fyrir gestrisni og menn-
ingarbrag. Voru þeir eigi fáir gestirnir,
innlendir ogerlendir, sem noti&hafa gest-
risni þeirra hjóna, þvi a& margir áttu er-
indi við húsbóndann vegna starfs hans, en
allir eru á einu máli um þaö, aö I návist
þeirra leiö þeim vel.
Sonur þeirra hjóna er Knútur rafveitu-
stjóri, er tók við li'fsstarfi fööur síns og
kjörson áttu þau Hauk, sem heima á I
Reykjavík.
Knut Otterstedt var manna mestur á
velli, höföi hærri en flestir aörir, beinvax-
inn, virðulegur i' framgöngu og hélt reisn
sinni fram i háa elli. Vafalaust var hann
afrenndur aö afli og fór þannig saman
likamlegt atgervi og sterk skaphöfn,
hvorttveggja rismikið og traust. Svipmik-
illvar hannog sviphreinn. Hversdagslega
var hann fálátur,gat jafnvel virst stuttur I
spuna viö fyrstu kynni, en þaö hvarf brátt,
þvi aö hjartaö var hlýtt og hugurinn góö-
viljaöur. Hann var manna glaöastur I
góöum vina hópi, vinsæll og vinafastur.
Ekki tók hann mikinn þátt i almennum fé-
lagsskap, en löngum var gott til hans aö
leita um a&stoð við góö málefni, enda
maður örlátur i eöli sinu og ljúft að leysa
hvers manns vanda.
Og nú er Knut Otterstedt allur. Um ára-
tugi gegndi hann einni af mestu trúnaöar-
stööum bæjarfélagsins. Margir minnast
hans vegna starfa hans, en þeim sem best
þekktu verður þó persóna hans hugstæö-
ari, þar ber hann hærra en aöra eigi slöur
en á mannþingum. Bærinn er svipminni
aö honum látnum.
Aö endingu þakka ég Otterstedt fyrir
löng og góö kynni, og sendi Lenu og fjöl-
skyldu hans allri ali*arkveöjur.
Steindór Steindórsson
frá Hlö&um
Kve&juorO frá stjóm Laxárvirkjunar.
í dag, miövikudaginn 9. aprll 1980, er til
moldar borinn Knut Otterstedt,
fyrrverandi rafveitustjóri á Akureyri og
framkvæmdastjóri Laxárvirkjunar.
Hann andaöist hér i bæ þann 1. aprfl s.l. á
89. aldursári, en hann fæddist þann 11.
desember 1891 i Dalsland I Sviþjóö.
Veröur lifshlaup hans ekki aö ööru leyti
rakiö I þessum örstuttu kveöjuoröum,
heldur visast tfi itarlegrar minningar-
greinar sem Steindór Steindórsson fyrrv.
skólameistari og fyrrv. stjórnarmaöur I
Laxárvirkjun ritar um Knut og birtist
samtimis þessum kveöjuoröum. Þess skal
hinsvegarminnst, aö Knut Otterstedt var
hinn trausti og öruggi brautryöjandi og
forvigismaöur, sem stjórnaöi Laxárvirkj-
unsem framkvæmdastjóri hennar allt frá
byrjun 1939 og til ársloka 1965, er hann lét
af störfum fyrir aldurs sakir. Hann var
brautryöjandinn, sem hóf verkiö, hann
hélt öruggum höndum um stjórnvölinn
rúman aldarfjórðung og skilaöi traustu
fyrirtæki i starfslok. „Betri þóttu
handtök hans/ heldur en nokkurs annars
manns” var kveðið á um þá þjóösagna-
persónu islenzka, sem er persónu-
gervingur hreysti og karlmennsku.
Þannig var þaö um handtök Knuts Otter-
stedt, hvort sem var á framkvæmda-
stjóraskrifstofunni eöa viö stjórn á
viögeröum i stórhriöum á fjöllum uppi,
þegar linur biluöu og orkan hætti aö veita
lifi i æöar bæjarfélagsins og umhverfis.
Þá var hann hraustastur I hópi hraust-
menna og barðist ótrauöur þar til sigur
vannst á óbliöum náttúruöflum.
A hra&fleygri öld gleymast verk braut-
ryöjendanna skjótt og fennir fljótt I
gengin spor. Fjölmenn kynslóö núti'mans
elst upp viö allsnægtir og er tamt aö lita
hverskyns lifsþægindi sem sjálfsagða
hluti. Barátta forfeöranna er tæpast skil-
in og nýtur ekki þeirrar viröingar sem
skyldi. Brotalöm sögutengslanna skerpist
og kröfugerö veröur meir áberandi en
fórnfýsi og jákvætt uppbyggingarstarf. A
ýmsum sviðum hafa þó veriö unnin svo
lýsandi brautryöjendastörf af einstökum
mönnum, aö þau fyrnast tæpast þótt tlm-
arlíöi. Um þetta eigum viö sem betur fer
fjölda dæma. Knut Otterstedt var einn
þeirra. manna, sem vann slikt
brauötryöjendastarf á sinum starfs-
vettvangi, aö seint mun gleymast. Verk
hans blasa viö og hafa bein áhrif á daglegt
lif okkar, sem lifúm og hrærumst i dag.
„Þó að hriö» heila öld / harösporarnir
sjást I snjónum” var kveöiö eftir Skúla
Thoroddsen. Þessi hending kemur mér I
huga þegar ég hugsa til verka Knuts
Otterstedt, Hra&fleyg öld mun tæpast
gleyma þeim. Ahrif þeirra eru svo mikil
og lýsandi. A hinztu kveöjustund flyt ég
Islendingaþættir
3