Íslendingaþættir Tímans - 17.08.1983, Qupperneq 1

ÍSLENDINGAÞJETTIR
Miðvikudagur 17. ágúst 1983 — 31. tbl. TINIANS
Ingólfur Þórðarson
skipstjóri
Fæddur 19. janúar 1921.
Dáinn 4. ágúst 1983.
Þann 4. þ.m. lést á Borgarsjúkrahúsinu í
Reykjavík eftir skamma veru þar Ingóifur Þórðar-
son skipstjóri Selvogsgrunni 26. Reykjavík. Hann
var fæddur á Krossi í Beruneshreppi S.-Múl. þann
19. janúar 1921. Foreldrar hans voru Þórður.
útvegsbóndi þar f. 24. 4, 1981. d. 19. 9. 1925
Bergsveinssonar, bónda í Urðarteigi við Beru-
fjörð, Skúlasonar. og kona hans Jóhanna Matt-
hildur, f. 25. 5. 1890, d. 4 . 4. 1972, Bjarnasonar,
bónda á Kálfafeili í Suðursveit, Runólfssonar.
Ingólfur er 4 ára þegar faðir hans ferst í sjóinn.
Tveir bræður hans eru eldri.Bjarni um langt árabil
bæjarstjóri á Norðfirði, við góðan orstír og
Sigursveinn skipstjóri, í mörg ár á Hvalföngurun-
um. nú á Tilkynningarskyldunni í Reykjavík, tvö
yngri systkini Ingólfs eru Sigríður húsfrú og
Þórður skrifstofustjóri bæði búsett á Norðfirði.
Ung móðir verður fyrir þungu áfalli með 5 börn
sín ung og engin auðlegð í garði. Það hefur mér
verið sagt að þá hafi hún sýnt mikinn kjark og
dugnað og brugðist við vandanum af mikilli sæmd.
Hitt heyrði ég einnig að synirnir hefðu fljótt
komið henni til hjálpar og lagt sig alla fram um að
verða að sem mestu liði. og þau börnin öll eftir
bestu getu. reyndar orðlagt dugnaðarfólk.
Ingólfur er sjómaður frá frumbernsku. hann
siglir öll stríðsárin með fisk til Bretlands. Er
kennari við Stýrimannaskólann í Reykjavík frá
1947. í um hálfan fjórða áratug. Yfir sumarmán-
uðina þegar honum var ætlað sumarfrí frá
skólanum. sló hann ekki slöku við heldur hélt
beint á sjóinn. var lengst af skipstjóri á fiskiskipum
t.d. á Hvalföngurunum frá vori 1952 samfellt til
lokadags. Orðlögð góð skvtta og traustur skip-
stjórnarmaður. dáður og virtur af sinni skipshöfn.
einnig útgerðarmönnum vegna hans trausta
manndóms. dugnaðar og leikni í starfi.
Sá er þetta ritar fór nokkrum sinnum í
hvalveiðitúr með Ingólfi. þá komst ég að því hve
mikið hann varvirturogdáður af skipsfélögunum.
Þar um borð ríkti ánægja og glaðværð. í allri gleði
var skipstjórinn einn af þeim kátustu og gerði sér
engan mannamun. þar var engin yfirmanna remb-
ingur í tísku. Ingólfur sagði mér oft að hvergi
kynni hann lífinu betur en á sjó, hann var
sjómaður af guðs náð. Veiðimennskan var honum
í blóð borin. reyndar átti hann ekki langt að sækja
þá hneigð. faðirinn varorðlagður veiðimaður.
í ensku blaði fyrir allmörgum árum var þess
getið. þar sem mynd fylgdi af Ingólfi við hvalabyss-
una að hann ætti Evrópumet sem hvalaskytta. ef
ekki meira ef að væri gáð. Mikið hefur hann veitt
síðan og aldrei brugðist vertíð. íslensku hvala-
skytturnar hafa frá því fyrsta reynst miklir veiði- og
heppnismenn. Það vill þannig til að margir þeirra
hafa ungir menn byrjað um borð hjá Ingólfi,
jafnvel verið stýrimenn hjá honum og þar lært. Ég
varð oft var við hve Ingólfur hafði góðan hug til
þessara manna sinna allra og heita ósk í brjósti
um að þeim mætti vel vegna.
Eitt fannst mér athygli vert hjá Ingólfi hve hann
var mikill dýravinur. Það leyndi sér ekki þegar
hann kom í heimsókn í sveitina. Ég minnist þess i
hve bágt hann átti með sð sjá mig aflífa hrossin.
Hann sagði einu sinni þegar hann sá blóðið renna
stríðum straumum. Þetta er nú það Ijótasta sem
ég hefi séð. Mér varð á að hugsa, þetta er sjálf
hvalaskyttan. Þá fékk ég sönnun fyrir því að
veiðimennskan stafaði ekki af drápsfíkn, hcldur
verðmætaöflun. Ég tók oft eftir því hve Ingólfur
var rólegur og yfirvegaður þegar hann gekk að
hvalabyssunni. þar var ekkert æði eða flaustur,
reyndar setti hann sér þá reglu að hitta á þann stað
að dýrið væri dauðskotið, þetta mun honum hafa
tekist framar öllum vonum, rcyndar orð á haft.
Nú var Ingólfur ákafur dugnaðar maður sem lét
hlut sinn aldrei eftir liggja. Hann byrjaði sem
skipstjóri með hinni orðlögðu flinku skyttu Krist-
jáni Þorlákssyni, þeim drengskaparmanni. Þar
mun hann hafa lært vel til verka og búiö að því
síðar. Sjálfur byrjar hann að skjóta á Hval I, elsta
og gangminnsta skipinu og vekur strax á sér
athygli fyrir hve vel gengur. Síðar verður hann
skipstjóri og skytta á Hval III, á Hval VI og nú
seinni árin á Hval IX. Enginn einn maður mun
eiga stærri hlut í aflaverðmætum sem að landi
hefur borist að Litla-Sandi á Hvalfjarðarströnd en
hvalveiðimaðurinn Ingólfur Þórðarson, hafa þó
margir verið fengsælir.
Á fjórða áratug hefur þessi heiðursmaður
Ingólfur Þórðarson og fjölskylda hans verið okkar
nánustu fjölskylduvinir. Upphaf þeirra kynna
voru þau að við tókum Grétar son þeirra í sveit
að Eystra-Miðfelli, við það varð samgangur mikill
milli heimilana. Kona Ingólfs kom oft í svcitina til
okkar með börn þeirra og hennar foreldrar einnig,
og stóð við í lengri eða skemmri tíma eftir
ástæðum. Þar var gott að sjá til hvalskipanna sigla
Hvalfjörðinn og heyra til þeirra í talstöðinni. Svo
var tiltölulega stutt leið á bryggjuna þar sem hægt
var að hitta ástvinina, setn af hafi komu. Oft fór
konan, reyndar og fleiri úr fjölskyldunni í
veiðiferð með Ingólfi. Allt var þetta áhugavert líf,
tilbreyting frá venjubundnu kaupstaðalífi, kom í
stað sumarfrís. Sumarfrí hefur Ingólfur líklega
aldrei tekið, á þann hátt sem almennt er. Kona
Ingólfs var Guðrún Friðrikka f. 28. 2. 1921, d. 12.
6. 1979, Jónsdóttir Kjerúlf Guðmundssonar, hann
lifir í hárri elii á Hrafnistu og hefur mikið misst,
hugur okkar fullur samúðar leitar til hans á þessari
stundu. Ingóflur var honum góður tengdasonur.
Sambúð þeira hjóna var traust og á bjargi
byggð, gagnkvæm ást og virðing samhugur um
gott uppeldi barna, einstök árvekni fyrir farsæld
og frama unga fólksins, sem veitti þeim ómælda
gleði og hamingju, þau bjuggu við barnalán, börn