NT - 07.11.1984, Blaðsíða 23

Bandaríkjamenn:
Losa sig
við álver
■ Eitt stærsta álfyrirtæki
Bandaríkjanna, Martin Mar-
iettasamsteypan, tilkynnti í síð-
asta mánuði að það ætlaði að
selja ijögur stærstu álver sín
Comalcu Ltd., stærsta álfram-
leiðanda Ástralíu. í fréttinni seg-
ir einnig að Martin Marietta
muni tapa talsvert á viðskiptun-
um.
í staðinn ætlar Martin Mar-
ietta að einbeita sér að ábata-
samari framleiðslu á sviði flug-
og geimtækni og vígbúnaðar.
Martin Marietta er annað
stóra bandaríska álfyrirtækið
sem losar sig við stóran hluta
álvera sinna á skömmum tíma.
I byrjun október leyfðu banda-
rísk yfirvöld álfyrirtækinu Atl-
antic Richfield að selja mestan
hluta álframleiðsLutækja sinna í
liendur kanadíska fyrirtækinu
Alcan.
Bandarískur áliðnaður á nú í
miklum erfiðleikum vegna verð-
falls og lítillar eftirspurnar. Af
sömu ástæðu hafa stór álfyrir-
tæki í Noregi nýlega ákveðið að
minnka framleiðsluna verulega.
Miðvikudagur 7. nóvember 1984 23
Kólumbía:
50.000 manns
missa heimili
sín í flóðum
■ Meira en 30.000 sikkar neyddust til að leita skjóls í flóttamannabúðum í Nýju-Delhi þar sem hindúar
kenndu þeim um morðið á Indiru Gandhi. Hér sjást flóttamennirnir teygja sig eftir mat sem verið er
að koma með í búðirnar. Símamynd-POLFOTO
Bogotu-Kcuter.
■ Um 40 til 50 þúsund manns
hafa misst heimili sín í miklum
flóðum í Kólumbíu sem urðu
þegar fljótið Cauca flæddi yflr
bakka sína í Antipquia-héraði í
vesturhluta landsins. Að
minnsta kosti 32 hafa drukknað.
Ríkisstjórn Kólumbíu hefur
lýst yfir neyðarástandi vegna
flóðanna sem stafa af miklum
rigningum að undanförnu, þeim
mestu á undanförnum tíu árum.
Veðurstofan í Kólumbíu spáir
því að rigningarnar muni halda
áfram fram í nóvember.
Mikið ræktunarland hefur
lent undir vatn í flóðunum. A
Magdlena-svæðinu er þannig
Eining Indlands í hættu
■ Eins og fram hefur komið í fréttum þykir nú fullvíst
að öfgasinnaðir andstæðingar Indiru Gandhi í röðum
sikka hafi skipulagt morðið á henni. Þeir töldu Indiru sinn
versta fjandmann þar sem hún hafði beitt sér af mikilli
hörku gegn hreyfingu þeirra fyrir auknu sjálfræði og
sjálfstæði þeirra svæða þar sem sikkar eru hvað fjöl-
mennastir.
Þótt Indiru hafi verið lýst sem
miklum friðarboðbera á alþjóða-
vettvangi var hún ávallt óhrædd
við að beita valdi innanlands
gegn óvinum sínum og þeim
öflum sem hún taldi ógna ein-
Japan:
Vandamál vegna
góðrar uppskeru
ingu Indlands. Indira taldi sjálf-
stæðishreyfingu sikka mjög
hættulega fyrir framtíð ríkja-
bandalagsins á Indlandi. Ef
sikkum hefði tekist að auka
sjálfstæði sitt má heita öruggt
að önnur þjóðernisbrot hefðu
fylgt í kjölfarið. Slíkt hefði því
getað leitt til þess að Indland,
hefði liðast sundur.
Harkalegar aðgerðirstjórnar-
innar í Delhi gegn sikkum og
afskipti hennar af stjórn ýmissa
ríkja á Indlandi, þar sem and-
stæðingar Kongressflokksins
sitja við völd, öfluðu Indiru
mikilla óvinsælda meðal mikils
hluta Indverja. Andstæðingar
hennar, sem löngum hafa verið
sundraðir, stefndu að samein-
uðu átaki gegn Kongressflokkn-
um og Indiru Gandhi í komandi
kosningum á Indlandi. Þeir
töldu að óánægja með stjórn
hennar væri orðin það mikil að
þeim gæti jafnvel tekist að fella
hana.
Morðið á Indiru Gandhi hef-
ur magnað mjög þjóðernisdeil-
ur á Indlandi.
Hindúar kenna sikkum um
morðið og æstur múgur hefur
gert aðsúg að sikkum og jafnvel
pyntað og myrt þá.
Sikkar í Nýju-Delhi hafa
neyðst til að leita skjóls í sér-
stökum búðum til að komast
hjá limlestingum. Samkvæmt
opinberum tölum hafa um fimm
hundruð manna látið lífið í
kynþáttaóeirðum í Nýju Delhi
að undanförnu en ekki er ólík-
Iegt að mannfallið sé vanmetið
í þeim tölum. Ofsóknir hindúa
gegn sikkum nú hljóta að leiða
til enn sterkari samkenndar og
þjóðerniskenndar hjá sikkum.
Slíkt ýtir undir sjálfstæðiskröfu
þeirra og eykur hættuna á þeirri
sundurlimum Indlands sem
Indira barðist gegn.
Þótt morðið á Indiru hafi
þannig orðið til að auka þjóðem-
ismótsetningar á milli sikka og
hindúa má búast við mikilli
fylgisaukningu Kongressflokks-
ins vegna morðsins. Andstæð-
ingar Indiru eiga nú erfiðara
með að ráðast á stefnu hennar
þótt þeir láti ekki af andstöðu
sinni viðstjórnina í Nýju-Delhi.
■ Hrísgrjónauppskeran í Jap-
an var mjög góð í ár og mun
betri en hún hefur verið að
undanfömu. í fljótu bragði mætti
ætla að japönsk stjómvöld
gleddust yflr þessari góðu upp-
skeru þar sem hrísgrjón er ein
mikilvægasta matvælategundin
í Japan. En staðreyndin er sú að
stjórninni eru síður en svo vel
við þessa miklu uppskeru þar
sem hún neyðir hana til að
stórhækka þá upphæð sem ætl-
uð var til að greiða hrísgrjón
niður.
Undanfarin fjögur ár hefur
japanska stjórnin greitt þeim
bændum háar upphæðir sem
hafa fallist á að hætta hrísgrjóna-
rækt. Á síðasta ári hafði þessi
stefna leitt til þess að það land-
svæði, sem notað var til hrís-
grjónaræktunar, hafði dregist
saman um 20 prósent. Það ár
voru Japanir hins vegar svo
óheppnir að stór hluti upp-
skerunnar reyndist óhæfur til
neyslu vegna þess að of mikið
hafði verið notað af skordýra-
eitri. Það varð því að flytja inn
mikið af hrísgrjónum frá Suður-
Kóreu bændum til mikillar
skapraunar.
Þrátt fyrir niðurgreiðslurnar
er hrísgrjónaverð í Japan mun
hærra en almennt heimsmark-
aðsverð. Sumir hafa sett fram
þá skoðun að skynsamlegast
væri fyrir stjórnina að hætta
niðurgreiðslunum. Slíkt myndi
þýða að bændur fengju lægra
verð þar sem þeir gætu ekki
hækkað verð til neytenda án
þess að slíkt kæmi niður á
neyslunni enda hefur nú um
nokkurn tíma dregið úr hrís-
grjónaneyslu í Japan. Lágt verð
til bænda myndi svo aftur fæla
þá frá hrísgrjónarækt. Stjórnin
hefur samt hingað til ekki viljað
fallast á þá leið. Hún heldur því
fram að niðurgreiðslur séu
nauðsynlegar til þess að tryggja
að Japanir séu sjálfum sér nógir
um matvælaframleiðslu. Flestir
aðrir halda því hins vegar fram
að niðurgreiðslur stjórnvalda á
hrísgrjónum stafi af því að
Frjálslyndi flokkurinn í Japan,
sem fer með stjórn landsins, sé
hræddur um að missa atkvæði
bænda ef hann hættir þeim.
Maðurinn eldist
um milljón ár!
■ Nýir fornleifafundir í Síberíu
benda til þess að mannkynið hafí
byrjað að nota eld fyrir meira en
1.5 milljón árum sem er milljón
fyrr en áður var talið.
Samkvæmt Tass-fréttastofunni
í Sovétríkjunum hafa um 1.500
steináhöld og aðrir munir fundist í
Austur-Síberíu nálægt þorpinu
Dering-Yryakh. Við aldursgrein-
ingu reyndust munirnir 1,5 til
tveggja milljón ára gamlir. Hiti í
Síberíu á þessum tíma var jafnvel
enn lægri en hann er nú, eða um 4
stigum kaldara. Menn á þessum
slóðum hljóta því að hafa verið
búnir nokkuð sæmilegum klæðn-
aði og hafa notað eld til að hlýja •
sér því annars hefðu þeir króknað
í hel.
Aids algengur sjúkdómur?
■ Nýjar rannsóknir í Vestur-
Þýskalandi benda til þess að sjúk-
dómurinn Aids, sem ræðst á
ónæmiskerfi líkamans og brýtur það
niður, sé mun útbreiddari og breið-
ist örar út en áður var talið.
Prófessor Meinrad Koch, sér-
fræðingur í vírusafræðum við heil-
brigðisráðuneytið í Vestur-Berlín
telur að á næstu sex árum gætu um
10.000 manns látist af völdum þessa
sjúkdóms í Vestur-Þýskalandi.
Hann segir að rannsókn, sem náði
til 1.500 manna, sýni að mjög hátt
hlutfall kynhverfra og eiturlyfja-
sjúklinga sýni merki um að hafa
fengið vírusinn sem talinn er valda
Aids.
Síberíumaðurinn, sem smíðaði
þessi verkfæri, hefur greinilega
verið uppi á svipuðum tíma og
hinn frumstæði Australopithccine-
maður, sem fundist hefur í Afríku-
og talið er að nútímamenn
eigi ættir að rekja til. Nú hefur
mannfræðingurinn, Richard
Leakey, sem er forstöðumaður
Þjóðminjasafnsins í Kenya, einnig
skýrt frá því að hann hafi fundið
heillega beinagreind af „Hinum
upprétta manni“ (Homo erectus)
talið að vatn hafi flætl yfir um
100.000 hektara. Fyrir síðustu
Itelgi skýrði varnarmálaráðu-
neyti Kólumbíu frá því að þá
þegar væru skemmdir vegna
ilóðanna metnar á nærri þrjár
milljónir dollara en það var
áður en Cauca-fljót flæddi út
yfir bakka sína.
Egypskir
skrið-
drekar
Kairo-Keuter
■ Varnarmálaráðherra
Egyptalands, Abdel-Hal-
im Abu Ghazala, hefur
skýrt frá því að Egyptar
hyggist byggja skriðdreka-
verksmiðju á næstu árum
og þeir geti hafið skrið-
drekaframleiðslu árið
1988 eða 1989.
Verksmiðja þessi mun
kosta Egypta sem svarar
um 720 milljón bandarísk-
um dölum. Þeir hafa að
undanförnu lagt mikla
áherslu á að framleiða sem
mest af eigin vopnum. Um
tíma voru Egyptar aðal-
lega háðir Sovétmönnum
um vopnabúnað en fyrir
tíu árum snéru þeir sér til
Vesturlanda. Þeir flytja
nú árlega inn vopn að
verðmæti um einn milljarð
dollara. Mest frá Banda-
ríkjunum.
Notaði eld
fyrir 1,1
milljón
árum
sem sé 1.6 milljón ára gömu
Homo erectus var mun þróaðri ei
Australopithecine-maðurinn o|
hann er talinn beinn forfaðir nú
tímamanna.
Fram til þessa hefur almenn
verið álitið að maðurinn hafi þró
ast á heitum svæðum í Austur-Af
ríku og síðar farið til annarr
staða. Hann hafi ekki komið ti
kaldra og lítt byggilegra staða fyr
en síðar.