NT - 25.11.1984, Blaðsíða 14

Sunnudagur 25. nóvember 1984 14
Vogarskálar réttlætisins
og hjarta kærleikans
Enn eru gömiustúkusiðimirí fullu
gildi á fundum góðtemplara
■ „Þegar við erum sestir hér inn og búnir að
loka að okkur erum við komnir í aðra veröld,“
segir Guðlaugur Sigmundsson, sem ber titilinn
„Stórgæslumaður ungmennastarfs,, innan ís-
lensku stórstúkunnar. Við erum staddir í
samkomusal stúkunnar í Templarahöllinni í
Reykjavik. Hér eru fjögur hásæti, eitt við
hvern vegg, og hvert er merkt sérstöku tákni.
Við vogarskálar réttlætisins á stórtemplar sæti,
við hjarta kærleikans, stór-vara-templar, við
akkeri vonarinnar fyrrverandi stór-templar og
við kross trúarinar situr stór-kapellán. Þessi
skipan gildir þegar Stórstúkan heldur hér fundi
sína, en séu það umdæmisstúkurnar eru nöfnin
önnur.
1 ^jfc r aPý'l
tsÆ
■ Þeir Guðlaugur Sigmundsson, stórgæslumaður ungmennastarfs, Hilmar Jónsson, stórtemplar og Kristinn Vilhjálmsson,
stórgæslumaður unglingastarfs við fána Stórstúku Islands.
Sumirkallaþá„staðnaðasérvitringa“ - aðrirsegjaþáhafaeinu raunhæfu lausnina
0 Barátían gegn áfengisbölinu er ekki ný á Islandi, þótt í
áranna rás hafí komið fram nýjar hugmyndir og samtök sem talið
hafa sig kunna betri leiðir en þær gömlu. Hér er sagt frá elstu
bindindissamtökunum, sem sumir saka um íhaldssemi og
Útlitið
er svart
-segir Hilmar Jónsson, stórtemplar
■ „Við teljum náttúrlega að ástandið í
áfengismálunum sé slæmt og útlitið svart,“
segir stórtemplar góðtemplarareglunnar,
Hilmar Jónsson. „Það sem öðru fremur þarf
að gerast er að breyta almenningsálitinu og
það gerist ekki nema fjölmiðlar vinni að því.
Þegar samningar við Reykjavíkurborg voru
undirritaðir hér á dögunum varð endilega að
birta mynd af samningsaðilum með vínglas í
hendi, þar sem þeir skáluðu fyrir árangrinum.
Þetta er auðvitað ekkert annað en dulbúin
auglýsing fyrir áfengisneyslu.“
Hilmar Jónsson og samstarfsmenn hans, sem fræddu okkur um
málefni góðtemplarahreyfingarinnar, hafa lagt á borðið fyrir
framan okkur ýmsa bæklinga sem reglan hefur gefið út til nota í
baráttu sinni. Þar á meðal er bæklingurinn „Þitt líf - þitt
tækifæri“,sem fjallar um áfengi og kannabisefni og reglan dreifir
nú á vegum samtakanna „Átak gegn áfengi“, sem stofnuð voru
á barnaárinu 1979. Þar eru 35. félög og samtök aðilar að.
„Við erum nú á leið á ráðstefnu norður á Akureyri þar sem
þessum bæklingi verður dreift,“ segir Hilmar,“ en fyrri bæklingur
sem við dreifðum er nú nær á þrotum. Þessi áróður er ein helsta
leiðin sem við getum beitt, en á móti kemur það hve áróðurinn
fyrir áfengisneyslu er sterkur.
Fólkið er ekki móttækilegt fyrir bindindisboðskapnum um
þessar mundir og það er eins og menn loki augunum fyrir
stöðnun, - semsé góðtemplarareglunni. Þeir halda enn fast við siðakerfi „stúkunnar", kjósa sér stórtemplar og bera gullsaum-
þá sannfæringu sína að eina verulega árangursríka leiðin sé aða borða um axlir eftir virðingarstiga, líkt og gerist í ýmsum
áfengisbann, líkt og var hér á fyrri árum og benda á margt máli launhelgum og leynifélögum. Hér er rætt við ýmsa framámenn
sínu til stuðnings. Þeir starfa líka enn samkvæmt fastmótuðu góðtemplarareglunnar um starfsemi hennar og sjónarmið.
afleiðingum drykkjuskaparins. Gott dæmi er matarolíueitrunin á
Spáni fyrir nokkrum árum, þar sem nokkrar manneskjur létu
lífið. Fjölmiðlar sögðu rækilega frá þessu máli, en um hitt er
þagað að mestu hvílíkur fjöldi deyr árlega af völdum sjúkdóma
sem beint má rekja til áfengisnautnar."
✓
Astandið hefur hríðversnað
„Ástandið hérlendis hefur hríðversnað eftir að bjórlíkið
svonefnda kom til sögunnar. Menn höfðu þóst finna huggun í því
að neyslan hér væri nokkru lægri á mann en í nágrannalöndunum.
Með öðrum orðum, - meðan eymdin er ekki mest hér, þá er allt
í lagi. En með bjórlíkinu eykst neyslan enn.
En einna verst er að bindindishugsjónin á ekki nægilega sterk
ítök í yfirvöldum í landinu. Hún á t.d. verulega sterkari ítök
meðal stjórnmálamanna í Noregi en hér og þar hefur einn
flokkanna, Kristilegi flokkurinn, bindindismálið á stefnuskrá
sinni. Norski verkamannaflökkurinn hefur líka stutt bindindis-
málin mikið og fyrrum forseti Stórþingsins, Guttorm Hansen, var
templari.
Við söknum líka stuðnings verkalýðshreyfingarinnar, sem er
okkur velviljuð, en lítið meira. Þegar samtökin „Átak gegn
áfengi“ voru stofnuð vildi t.d. BSRB ekki vera með vegna dálítils
kostnaðar sem af þessu leiddi.
Þá hefur það gert okkur og fleiri samtökum erfitt fyrir þegar
bæjarfélög tóku þá stefnu árið 1967 að styðja æskulýðsráð á allan
hátt með fjárframlögum og annarri aðstoð, en láta frjáls samtök,
eins og bindindishreyfinguna og skátahreyfinguna sitja á hakan-
um. Okkur finnst að áratuga starfsemi okkar sé lítil viðurkenning
sýnd með þessum ráðstöfunum og þetta veldur auðvitað veru-
legum aðstöðumun til þess að ná til ungs fólks.“
Gagnrýni
„Já, það er rétt. Góðtemplarareglan hefur fengið ýmsa
gagnrýni fyrir að starfa ekki í takt við tímann, þar á meðal frá
öðrum áfengisvarnarsamtökum, einsogSÁÁ. En SÁÁ hefur líka
fengið sína gagnrýni. Margir félagsmenn í SÁÁ neyta til dæmis
víns. Það gera félagsmenn í AA samtökunum hins vegar ekki, en
þess má geta að góðtemplarar áttu mikinn þátt í stofnun AA
samtakanna og siðir hjá A A eru á ýmsan hátt líkir okkar siðum.
Samt er á ýmsan hátt samstarf milli SÁÁ og okkar þótt
skoðanamunur sé verulegur. Við höfum gagnrýnt SÁÁ fyrir að
þeir hafa énga afstöðu tekið til myndunar áfengisstefnu, þeir hafa
ekkert lagt til þeirra mála og það ber að harma um svo fjölmenn
samtök.
Góðtemplarahreyfingin mun áfram hafa veigamiklu hlutverki
að gegna bæði hérlendis og með öðrum þjóðum. Hún starfar nú
í 22 löndum og þegar íslenska góðtemplarareglan hélt upp á
hundrað ára afmælið komu hingað fulltrúar í heimsókn frá
flestum þessara landa.
■ Hilmar Jónsson, stórtemplar við stórtemplarssætið í fundar-
salnum í TemplarahöUinni. Borðið prýða vogarskálar réttlætisins
og hið alsjáandi auga ásamt fundarstjórnarhamri.