NT - 11.12.1984, Qupperneq 2

-H
íslensk uppfynding
léttir fótarlausum lífið
■ Merkileg framför í smíði
gervifóta er nú komin á heims-
markaðinn - framleidd beggja
vegna Atlantshafsins. Hér er
um að ræða mjúka hulsu (um
lærisstúf), sem Össur Kristins-
son hefurunniðað íu.þ.b. 14 ár.
Össur byrjaði að vinna að
hugmynd sinni um hulsu úr
mjúku efni til tengingar á gervi-
limum í gervilimasmiðju er
hann rak í Reykjavík í sam-
vinnu við öryrkjasamtökin. En
síðustu 5 árin hefur hann unnið
í samvinnu við gervilimasmiðju
Een-Holmgren í Stokkhólmi og
Uppsölum með opinberum fjár-
stuðningi frá Svíum og loks tvö
síðustu árin í samvinnu við
gervilimadeild New York há-
skóla.
Mjúka hulsan, sem hér um
ræðir, er gerð fyrir lærisstúf og
þar af leiðandi ætluð þeim sem
misst hafa fótinn ofan við hné.
En festing gervifótar við læris-
stúf mun hafa verið eitt erfiðasta
vandamál gervilimasmíðinnar
frá upphafi.
Össur heldur því ekki fram
að mjúka hulsan leysi allan
vanda í tengslum gervifótar við
lærisstúf.
Hún er hins vegar talin hafa
marga kosti m.a. að hún lagar
sig betur að lærisstúfnum, er4
þar af leiðandi öruggari festing
og verður þess vegna auðveld-
ara að beita fætinum. Þá er
snerting við mjúku hulsuna við-
kunnanlegri.
■ í sænskum blöðum, þar sem mjúka hulsan hans Ossurar var
kynnt, kom fram að um 800 Svíar ganga nú þegar á gervifótum með
henni.
Várldsnyhet för
benamputerade
TorvJ-tg 12 april 1‘lH-l
ImernationeU information frán Jönköping
h'tirskiun£llrtiarrn Kurl
öbrrg. Munktjoikulun,
vilar prulrlhyliun i
mjukplaU
Ny benproteshylsa som kan
ge ”friare muskelaktivitet”
l'ppjinnarrn av drnna nvhrl
Anltmiiun).
Ttdlgare tlllverknlngsinate-
rlal 1 hylsoma ar glasflberlaml-
nat och dessförtnnan tra och
plit
Skador som leder tlll amputa-
tloner. di detia hjalpmedel be-
hövs. ar llll 80 procent nedsatt
blodclrkulatlon. kallbrand. som
ar ortnprdingrnjor Oiil’ K-ii
mest drabbar aldrr. samt olycki-
handetser och tumorer
Fler kurver
ronknmgslrdarrn Kurt
Oberg och clvitmgeiuor Bo Klas-
son. ledamot av linjenamnden
och vlce VD och chef for forsk-
nlng och utveckling v idett delvis
samhallsagt ortopediskt foretag
: Stockholm och med l ISPO.
intemationrll organlsatlon for
protrs- och ortosteknlk. fratn-
háller att det bllr ner kurser I
denna teknlk langre fram 1 vár
och under hosten ordnar Munk-
Sjoskolan kurser for ortopedin-
genjorer frán de nordiska ian-
SOLUO EDSTROM
N u har som ett forsta skede en
tredagars InstruktOrskun l
denna nya teknlk börjat har för
femton deltagare frán nlo tan-
der Deskallsprtdakunskapema
vldare
Forsknlngsledaren Kurt
öberg. Munksjoskolan. beratlar
att denna nya teknlk för fram-
tagnlng av flexlbla proteshylsor.
(ör benamputerade har utveck*
lats | ett forsknlngsamarbete
mellan Sverlge. Islandoch USA
Uppflnnaren ar en lslknnlng.
ortopedingenjor Ossur Krtstlns-
son. och han ar med pi denna
kurs och Instruerar Vld várt
besök höll dellagama pá att
forma hylsor efter glpsmodeller
Alla ar ense om att I Jamförelse
med aldre hárda hylaor har
denna mánga fördelar
Kördelama med proteahylsan.
som omger mjukdelama ar
bland annat alt den ar lattare
att anpassa tlll patlenten. ar
genomsklnllg och vager mlndre.
kan modlfleras lattare. det flex-
Ibla materlalel ger större frthet
for muskelakllvltet hos patlen-
ten. som ocksá har kansel genom
hylsan Den ar ocksá varmeav-
ledande lnga remmar behövs I
stallet for all vld kroppsforand-
rlngar llllverka helt nya hylsor
sá byter man bara ut denna
lermofomiade hylsa
□ I)e lárbensamputerade dessa hylsor prövas I Jönkö- Post Graduate Medlcal
har fátt ett forbaltrat hjalp- plng. Nu skall den nya tek- School och Munksjöskolan I
rnedel flexlbla proteshylvor nlken för framtagnlng av JönkOplng, várdskolan som
I mjukplast. I Sverlge an- flexlbla proteshylsor sprldas forutom gymnasleskola ar
vands de av clrka 7t>0 perso- över hela vkrlden och tvá landstlngskommunal hog-
ner. Erfarenheterna ar goda. skolor har fátt del uppdra- skola och som har landets
För ett halvár sedan borjade get: Ne» York Unlverslty enda ortopedteknlska llnje.
Trrnuiplailrn i prt.lrihyhan furmai rjirr gipimodtll ao fr v Slurr Carlnon ,«h Hulantl
\ngtr. Jnnkuping. \orman Curan. Skolllund. orh Leilir Burnn. Auilralirn (Futo Hulf
Anlonnon) J
Hvanneyringar sigruðu
■ Sveit Hvanneyrarsigraði
í skólamóti Borgarfjarðar í
skák, sem haldið var á Bif-
röst í síðasta mánuði, fékk
12'/2 vinning. Sveit Bifrastar
varð í 2. sæti með 11/2
vinning, Reykhyltingar í 3.
með IOI/2 og sveit Varma-
lands rak lestina með 1 '/2
vinning. Aðeins þessar fjór-
ar sveitir tóku þátt í mótinu.
■ Kampakátir sigurvegarar
frá skólanum á Hvanneyri
Mynd: Skúli Skulason
Veisla fyrir út-
valda
■ Mesti skjálftinn er úr
mönnum eftir verkfallið og
búið að hirða aftur af launþeg-
um það litla sem fram náðist í
formi gengisfellingar og verð-
lagshækkana.
Einhverra hluta vegna sá þó
Starfsmannafélag Reykjavíkur-
borgar ástæðu til að halda hóf
fyrir útvalda á dögunum, 100
manns sem staðið liöfðu í
fremstu víglínu í verkfallsað-
gerðum og átti þetta að vera
eins konar uppskeruhátíð. Var
boðið upp á kokteil og annað
smáræði, sumir segja reyndar
að það hafi verið fínn dinner,
og gafst þessu úrvalsliði tæki-
færi til að útkljá deilumál sem
komið höfðu upp í kjölfar
samninganna. Engin slagsmál
munu hafa orðið í hófinu og
allir skilið sáttir og ánægðir en
þó mun það hafa heyrst manna
á mcðal að þetta hafi verið
útfararhátíð nýgeröra kjara-
samninga, frekaren uppskeru-
hátíð.
Hvað gera Briem
og Bjarni?
■ Víkurblaðið á Húsavík
hefur þungar áhyggjur af áhrif-
um og afleiðingum af nýju
lögunum um reykingar á opin-
berum stöðum sem taka gildi
um áramótin. Eru áhyggjur
blaðsins sérstaklega þungar
hvað varðar starfsaðstöðu
bæjarstjórans, Bjarna Aðal-
steinssonar og fulltrúa sýslu-
manns, Sigurðar Briem, en
þeir munu vera virtustu pípu-
reykingamenn þar á norðurslóð
og sér blaðið ekki nema tvo
möguleika í stöðunni: Annars
vegar að þcir leggi pípuna á
hilluna eða þá að þeir helli sér
í einkarekstur þar sem þeir séu
sínir eigin herrar. Talar Víkur-
blaðið um að stofna þurfi
þrýstihópa eða Byggja sérstök
reykhús til að leysa vanda
þeirrá sem nýju lögin koma
harðast niður á.
Lödu
stolið
■ Blárri Lada station
bifreið var stolið úr
Tryggvagötu um helgina.
Bifreiðin er ný, árgerð
1984, meö skrásetningar-
númer P-2493. Þeir sem
kynnu að hafa orðið varir
við bifreiðina frá því á
aðfaranótt sunnudags
vinsamlega láti lögregluna
vita.
Dropateljari skilur vel
áhyggjur Víkurblaðsins og víst
er ástandið hjá ríkinu nógu
slæmt, hvað kaup starfsmanna
varðar, að ekki komi til flótti
hæfs starfsfólks úr ríkisgeiran-
um vegna reykingarlöggjafar
sem ekki verður nokkurt viðlit
að framfylgja og á eftir að
minnka enn frekar virðingu
landsmanna fyrir löggjöfinni.
Finnst sumum þar ekki á bæt-
andi.
Þriðjudagur 11. desember 1984 2
■ Hulsur um lærisstúfa voru í upphafí gerðar úr hertu leðri, síðan
úr tré og þar næst úr léttmálmi og var fóturinn jafnframt festur með
axlaböndum eða belti. Eftir síðari heimsstyrjöld var aftur farið að
framleiða hulsur úr tré, en síðan fram á þennan dag úr plasti, styrktu
trefjagleri. Allar voru þessar hulsur harðar og hafði það mikil
vandkvæði í för með sér, en mörg þeirra leysast nú með mjúku
hulsunni.
Hófdrykkjufélag
stofnað á Garði
■ Hófdrykkjufclag Reykja-
víkur og Vestur-Skaftafellssýslu
var formlega stofnað á Gamla
garði 1. des. Félag þetta hefur
nú verið virkt í nokkur ár, án
þess að af formlegri stofnum
hafi orðið. Tilgangur og mark-
mið félagsins er að kenna mönn-
um að neyta áfengis í liófi og sér
til ánægju.
Stjórn félagsinsskipa: Sigurð-
ur Torfi Jónsson, Hvoli Fljóts-
hverfi sem um langt árabil hefur
gengt leiðtogahlutverki meðal
hófdrykkjumanna, Jóhannes
Blöndal Sigurjónsson. Reykja-
vík sem er ritari, Þorlákur
Magnússon Reykjavík, sem er
gjaldkeri og Stefán Steinsson
Akranesi, en hann er formaður
Akranesdeildar.
ísland og V-Þýskaland:
Samkomulag um
viðskiptamál
■ Nýtt samkomulag um við-
skiptamál hefur verið gert á
milli ríkisstjórna íslands og
Sambandslýðveldisins Þýska-
lands. Það gerir ráð fyrir, að
viðskiptamál, sem snerta hags-
muni beggja aðila.verði rædd í
nefnd sem ríkisstjórnirnar
Aðalfundur
Luthers-
félagsins
í kvöld
■ Aðalfundur Hins íslenska
lúthersfélags verður í kvöld 11.
desember kl. 20:30 í safnaðar-
heimili Langholtskirkju. Þar
mun biskupinn m.a. segja frá
þingi lútherskra heimssam-
bandsins. kaffiveitingar verða.
skipa.
Með nýja samkomulaginu
fellur úr gildi viðskiptasamning-
ur ríkjanna frá 1954, sem var
orðinn úreltur vegna viðskipta-
samnings íslands og Efnahags-
bandalags Evrópu.
Skákinni
frestað
■ Þrítugasta ogönnur
skákin í einvígi Karpovs
og Kasparovs í Moskvu
átti að teflast í gær, en
var frestað. Hún verður
væntanlega tefld á
morgun. Karpov
heimsmeistara skortir
aðeins einn vinning til
að hljóta sigur í einvíg-
inu.