NT - 20.02.1985, Blaðsíða 9

„Hef trú á að okkur takist að finna
erlenda aðila til að eiga og
reka með okkur verksmið juna“
■ Föstudaginn 22. febrúar veröur haldinn fundur í
borginni Midland í Michigan í Bandaríkjunum, sem
væntanlega mun skera úr um þaö hvort bandaríska
stórfyrirtækið Dow Corning tekur þátt í uppbyggingu
kísilmálmverksmiðju á Reyðarfirði.
Fundurinn verður haldinn í aðalstöðvum Dow Corn-
ing og hann sitja fyrir íslands hönd þeir Geir A.
Gunnlaugsson framkvæmdastjóri Kísilmálmvinnslunn-
ar, Geir Haarde stjórnarformaður fyrirtækisins og tveir
fulltrúar stóriðjunefndar, Birgir ísleifur Gunnarsson
alþingismaður og Guðmundur G. Þórarinsson verkfræð-
ingur.
NT ræddi við Geir A. Gunnlaugsson á dögunum um
málefni kísilmálmverksmiðjunnar og spurði hann fyrst
hvernig viðræður við Dow Corning um eignaraöild að
verksmiðjunni stæðu.
- segir Geir A. Gunnlaugsson
framkvæmdastjóri
Kísilmálmvinnslunnar.
Hann vill einnig,
að útlendingar
taki þátt í uppbygg-
ingu orkuveranna.
„Við hötum átt þrjá fundi
nteð Dow Corning. Aætlanir
um byggingu verksmiðjunnar
voru kynntar fyrir þeim á fundi
í mars á síðastliðnu ári, og
síðan hafa þeir verið með mál-
ið til athugunar. Dow Corning
eru stórir notendur í kísil-
málmi og hafa fullan hug á að
taka þátt í framleiðslu hans.
Þeir eiga sjálfir litla verk-
smiðju. og eru að velta því
fyrir sér nú, hvort þeir, með
þátttöku í einni eða fleiri verk-
smiðjum, eigi að fara út í
frekari framleiðslu á kísil-
málmi. Þetta yrði gert til að
tryggja þeim kísilmálm, sem
ermikilvægasta hráefni þeirra.
Hvernig málið stendur í
dag? Þeir eru að bera saman
nokkra möguleika, sem þeir
hafa á þátttöku í uppbyggingu
svona verksmiðju, á íslandi, í
Ástralíu, Tasmaníu og hugsan-
lega Brasilíu. Og spurningin er
hvernig við komum út í þeim
samanburði. Við höfum fyrst
og fremst talið okkur geta
boðið ódýra orku, góða stað-
setningu með markaði bæði
vestan hafs og austan. og toll-
frjálsan aðgang að Efnahags-
bandalaginu. Verksmiðju, sem
væri staðsett á hatnarbakka og
þar af leiðandi með lágan flutn-
ingskostnað, oggott starfsfólk.
Aftur á móti þurfum við að
flytja inn allt hráefni um all
langa leið, frá Evrópu. þar
sem aðrir aðilar, eins og í
Ástralíu og Brasilíu, hafa hrá-
efnin mjög nálægt verksmiðj-
unum."
- í hvað nota þeir kísil-
málminn?
„Dow Corning notar hann
til framleiðslu á svonefndum
sílikonefnum, en þar er um að
ræða þúsundir framleiðslu-
vara. Sem dæmi má nefna
sílikon, sem sprautað er um-
hverfis gler í gluggum, sílikon-
einangrun í rafköplum, síli-
konolíur ýmis konar, linsur úr
sílikon í stað gleraugna og
liðamót í fingur."
- Hvað nota þeir mikinn
kísilmálm á ári?
„Það er dálítið erfitt að fá
það upp gefið. En þeir eru
stærsti framleiðandinn á síli-
konefnum og eru með verk-
smiðjur í Bandaríkjunum,
Evrópu og Japan. Þeir nota
einhverja tugi þúsunda tonna
af kísilmálmi á ári."
Orkuverð ræður úrslitum
- Erum við samkeppnisfær-
ir um orkuverð við þá aðra
aðila, sem Dow Corning getur
leitað til?
, Það er ljóst, að það orku-
verð, sem rætt hefur verið um
hér. 18-20 mill, er ekki sam-
keppnisfært í dag. Þeim stend-
ur til boða lægra raforkuverð í
Brasilíu, um Ástralíu vitum
við ekki nákvæmlega. En
spurningin er hvort við getum
með nægilega lágu raforku-
verði vegið upp þann mismun.
sem er vegna hærri hráefnis-
kostnaðar.“
- Þannig að það er orku-
verðið, sem stendur í þcim
eins og er?
„Já. Það ræður úrslitum um
að livaða niöurstöðum þeir
komast. Þeim hefur litist mjög
vel á alla aðra þætti. Þeir hafa
heimsótt staðinn og telja hann
mjög góðan. Þeir hafa einnig
heimsótt verksmiðjuna á
Grundartanga og líst mjög vel
á hvernig að öllu er staðið
þar."
- Núhefurþaðkomiðfram,
að Landsvirkjun hefur áætlað
að kostnaðarverð á orku úr
nýjum virkjunum verði 18-22
mill. Hafið þið fengið heimild
til þess að bjóða Dow Corning
lægra orkuverð á fundinum á
föstudag?
„Það liggur ekki fyrir nein
ákvörðun um að við förum að
bjóða eitthvert annað raforku-
verð en upp hefur verið gefið
opinberlega. En við reynum
að finna hvaða raforkuverð er
samkeppnisfært á íslandi.
Ég hcld, að það hafi verið
1981 eða 1982, sem þessar
tölur um 18-20 ntill urðu til, og
þær cru náttúrlega hluti af því
samningaspili, sem við áttum í
við Alusuisse. Þessi tala var
fundin út á þrennan hátt.
Reiknað var svokallað fram-
leiðslukostnaðarverð á raforku
á íslandi, fundið var meöal-
verð til álvera í heiminum og
síðan var sett upp dæmi um
kísilmálmverksmiðju á Reyð-
arfirði, sem borgaði líka þetta
verð og sýndi ágæta afkomu.
Þessi tala hefur síðan orðið
nokkurs konar trúaratriði.
a.m.k. hjá stjórnmálamönn-
um. Nú eru 18 mill alls ekki hið
sama og fyrir þremur árum. í
dag ætti það annað hvort að
vera hærra eða lægra. Á síð-
asta ári styrktist dollarinn um
40% gagnvart íslensku krón-
unni, en kostnaðarhækkunin
innanlands var um 20%. Doll-
arinn hefur styrkst um 10%,
eða ríflega það, gagnvart
þýska markinu, en verðbólga í
Þýskalandi var kannski 3-4%.
Það sýnir, að við erum ekki að
tala um sömu tölu. 18 mill var
ekki mjög hátt raforkuverð
fyrir þremur árum, en þaö er
hátt verð nu. Og ég reikna
meö, að þegar farið verður að
skoða nánar þessar tölur og
áhrif þessara breytinga á gjald-
miðlum, komist menn að ann-
arri niðurstöðu."
- Hafa Bandaríkjamenn-
irnir nefnt eitthvert hámarks-
verð, sem þeir eru reiðubúnir
aö borga til þess að koma
hingað?
„Nei, en það hefur komið
skýrt fram í viðræðum við þá
og aðra, að 18 mill er ékki
samkcppnisfært raforkuverð."
- En hvað telur þú sam-
keppnisfært raforkuverð hér á
landi?
„Það er nýlega búið að
semja við Alusuisse um raf-
orkuverð til álversins í
Straumsvík, ætli það verð lýsi
ekki nokkuð vel, hver sam-
keppnisstaða okkar er. Ef litið
er til 6-8 ára þá er álverið í
Straumsvík sú stóriðja á ís-