NT - 09.03.1985, Page 7
Laugardagur 9. mars 1985 7
Lárus Hermannsson:
„Réttarbót aldraðra“
Meginhlutverk þeirrar miö-
stöðvar hefur verið kynningar-
og upplýsingaþjónusta fyrir
kennara. Jafnframt er hún
gagnasmiðja þar sent kennarar
geta útbúið eigið námsefni.
Starfsemi þessi hefur mælst
afar vel fyrir meðal kennara og
aðsókn mörg þúsund kennara
á hverju ári sannar að full þörf
hefur verið fyrir þessa þjón-
ustu. Möguleikar kennslumið-
stöðvarinnar til að sinna kenn-
urum og skólum utan Stór-
Reykjavíkursvæðisins tak-
markast þó mjög af þröngum
fjárhag og iitlum mannafla.
Skv. lögum ber Námsgagna-
stofnun að sjá nemendum á
skyldunámsstigi fyrir ókeypis
námsgögnum. Aðstæður
Námsgagnastofnunar valda
því að þau námsgögn sem sú
stofnun gefur út, duga engan
veginn ein sér til að skóli verði
vel búinn námsgögnum. Hér
er því sveitarfélögum ætlað
stórt hlutverk, en ljóst er, að
aðstæður þeirra til að rækja
það eru afar mismunandi. Því
þykir rétt, að ríkið beri allan
stofnkostnað af slíkum
kennslugagnamiðstöðvum og
tryggi jafnframt helnting af
rekstrarkostnaði skv. nánari
reglum sem setja þarf.
Með þessari tillögu er alls
ekki boðað að hverfa eigi frá
því markmiði, að í framtíðinni
rísi skólasöfn við alla skóla.
Kennslugagnamiðstöðvar eru
miklu fremur mikilvægt spor í
þá átt.
Hverjir eiga
framtíðina?
Síðast en ekki síst er hér um
að ræða mannréttindamál. Það
er óverjandi nteð öllu að börn
okkar skuli hafa svo misjafna
aðstöðu til náms eftir búsetu
sem raun ber vitni. Nútíminn
og framtíðin gera æ meiri kröf-
ur til manna, bæði um fjöl-
breytta og sérhæfða menntun.
Það er því hvorki boðlegt
börnum þessa lands að draga
þau svo í dilka hvað varðar
undirbúning undir lífið, né
heldur hefur þjóðinefni á því.
Því er brýnt að Alþingi sam-
þykki þessa þingsályktunartil-
lögu svoaðtryggjamegibörn-
um okkar jafnari hlutdeild í
framtíðinni.
Reykjavík 6/3 1985
Guðrún Agnarsdóttir
alþingismaður fyrir
Samtök um Kvennalista
■ Dálítinn hópur einstak-
linga, hefur komið sér saman
um að stofna félagsskap og
heitir hann „Réttarbót aldr-
aðra“. - Félagsstofnun hefur
farið fram og fundur hefur
verið boðaður, nú 12. þ.m. að
Hofi við Rauðarárstíg kl. 3 e.
hádegi. Nú eru ýmsir að velta
því fyrir sér, hvað meint sé með
þessum félagsskap, og er það
ósköp eðlilegt. Þar sem ýmis-
konar stofnanir séu fyrir hendi
á höfuðborgarsvæðinu og ná-
grenni, sem vinni einmitt í
þágu hinna öldruðu og það
þurfi því ekki frekar vitnanna
við. Satt er það, að stofnanir
eru starfandi, sem láta ýmis-
konar líknar- og þjónustustörf
til sín taka og er það vel.
Samanber bæði Rauði kross
íslands og Þjóðkirkjan, sem
hafa unnið af kostgæfni að
ýmis konar líknarmálum og þá
að sjálfsögðu eins fyrir þá öldr-
uðu. Því er rétt að táka skýrt
fram, að þessi okkar nýstofn-
aði félagsskapur er ekki stofn-
aður eða hugsaður á neinn hátt
sem ögrun við þér félagsstofn-
anir, sem fyrir eru hér, eða
annarsstaðar í nágrenninu.
Heldur myndurn við vera
reiðubúin, að vinna með öllum
sem af heilum hug vilja fyrir
þetta fólk starfa og sem við
teljum ekki vera neina vanþörf
á. Vegna þess sérstaklega að
þau eru svo mýmörg verkefnin,
sem þarf að finna góða lausn á,
svo allt eldra fólk geti frekar
en nú er, lifað áhyggjuminna
lífi.
Trúlega ættu flestir að vita
það, að stöðugt verða þeir
fleiri óg fleiri, sem lenda undir
þeim hatti, að verða taldir-já,
hvað á maður að segja, aldrað-
ir, gamlir eða eldgamlir, en
hvað svo sem við erum kölluð,
eftir að við erum orðin fullorð-
in. eða gömul, þá er það ekki
aðalatriðið. Atriðið er það. að
öllum þegnum þessa lands, sé
gert mögulegt að lifa nokkurn-
veginn sómasamlega. Þurfi
ekki hálft í hvoru að svelta, til
þess að draga fram lífið. Segi
og skrifa Itversu skammarlegt
það er fyrir þá sem úthluta
lífeyri til þessa fólks nú í dag
og lengi undanfarið. Og þó
þetta sé sett á blað í þrem
liðum, ellilífeyrir, tekjutrygg-
ing og e.t.v. einhver uppbót,
ef menn veröa þá hennar að-
njótandi, verður summan 11-
12 eða 13 þús. krónur á mán-
uði. Það er því ekki svo fjar-
lægt að spyrja okkar háttvirtu
alþingismenn, sem hljóta að
ráða nokkuð miklu hér um,
hvort þeir vildu ekki prófa
sjálfir að reyna að lifa á þessari
mánaðargreiðslu t.d. eins og
svo sem eitt ár, þó ekki væri
meira.
Eitt af liðnu árunum okkar,
var tileinkað öldruðum. þá
vantaði ekki fögur orð og fag-
urgalann bæði frá stjórnmála-
mönnum og ýmsum öðruni,
sem ekkert skyldi til sparað. í
hverju liggja efndirnar, spyr sá
sem ekki veit? Areiðanlega
eru þær teljandi þingsályktun-
artillögurnar sem fluttar hafa
verið í háttvirtu Alþingi til
að bæta kjör hinna öldruðu
þegna þessa lands.
Allsstaðar í okkar þjóðfélagi
eru félagasamtök og ef ekki
félagasamtök þá margskonar
þrýstihópar sem verða að berj-
ast með oddi og egg fyrir
sínum launum, til lífsviðurvær-
is. Og eins og við vitum, eru
stööugar orrustur á vinnu-
markaðnuni, gegn þeim öflum.
sem ekkert vilja af hendi láta,
til réttlátra lífskjara, sem og
sýnir betur og betur, að þeir
ríku skulu ríkari verða, en
hinir fátæku fátækari. Eg hef
minnst á félagasamtök og
þrýstihópa. Ogerég þá kominn
langleiðina þangað sem ég
hugsaði mcr að fara með þcssu
greinarkorni. Því mér finnst
nú mælirinn vera fullur: Því
við öll sem erum orðin fullorð-
in og látum bjóða okkur þessa
lífeyrisgreiðslusmán og annað
óviðunandi, sem ekki verður
tínt til nú: Myndum okkar
samtök, eða þrýstihóp sem
ráðandi menn þessa þjóðfélags,
verða neyddir til að taka tillit
til. Og það gerir ekkert til þó
'þeir fái að heyra það, að það
er ekki nægilegt að vera
mjúkmáll og loforðadrjúgur
rétt fyrir kosningar. Það ætti
að þurfa meira til.
gerðum. Sagan hefur leikið
flokkinn illa. Hann hefur af og
til komist í stjórnaraðstöðu án
þess að geta sýnt fram á áþreif-
anlegan árangur af stjórnar-
setu sinni. Þar stendur flokkur-
inn veikt gagnvart Kvenna-
framboðinu sem hefur hreinan
skjöld gagnvart fortíðinni og
mun væntanlega halda honum
hreinum áfram.
Annað er það líka sem
stendur allaböllum fyrir
þrifum. Flokkurinnásérmarx-
iskar rætur og innan hans lifir
góðu lífi kenningin um hina
endanlegu alheimsbyltingu,
ekki síst nú á síðustu tímum er
harður og virkur Æskulýðs-
fylkingarkjarni setur mark sitt
á alla fundi þar. Þessi sögulegu
tengsl fæla hins vegar mjög
marga frá flokknum og konta í
veg fyrir það að bandalagið
eigi nokkra vaxtarmöguleika.
Það má segja að Alþýðubanda-
lagið sé neytt í stöðu komma-
flokksins í íslenskri pólitík og
meðtekur þessa stöðu sína
ágætlega. T.d. stóð Guðrún
Helgadóttir galvösk upp á
Norðurlandaráðsþingi er Páll
Pétursson kynnti hana sem
talsmann sósíalista og komm-
únistaflokka á Norðurlöndum.
Alþýðubandalagið sættir sig
sem sagt við þetta hlutverk og
kemur væntanlega fljótlega að
því að þingmenn þess geti
rúntað um Reykjaneskjör-
dæmi í einum fólksbíl til
fundarhalda sinna.
Alþýðubandalagið átti leik-
inn á áttunda áratugnum þegar
vinstri bylgjan var mögnuð upp
af nýrri konuvitund sem gekk
yfir Vesturlönd. Bandalagið
breiddi út faðminn móti þess-
ari bylgju en brjóstið reyndist
hart viðkomu og framtíðin
hrökklaðist í burtu. Hefði
bandalagið gengið hreint til
leiks á þessum árum þá væri
Þjóðviljinn nú málgagn þess
stóra jafnaðarmannaflokks
sem spekúlantinn á Vesturgöt-
unni er að hrúga upp um
þessar mundir. Þá hefðu
sprottið upp kommabrot til
vinstri við Alþýðubandalagið
og tekið þá stöðu sem Guðrún
Helgadóttir hneigði sig fyrir á
þingi Norðurlandaráðs.
Ræðst á næstu misserum
Því skal ekki haldið fram
hér að flokkakerfið hafi fest
sig í sessi á ný. En trúlega
ræðst það á næstu misserum
hverjir verða stórir og hverjir
verða litlir, hverjir lifa og
hverjir deyja. Á meðan verður
hart barist eins og alltaf þegar
margir berjast fyrir lífi sínu.
Baidur Kristjánsson
■ A tímum Viðreisnar voru flokkar þeirra við það að fanga
helming alls kjörfylgis. Nú er öldin önnur.
Málsvari frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstj.: Magnús Ólafsson (ábm).
Markaösstj.: Hauktir-Haraldsson
Auglýsingastj.: Steingrímur Gislason
Innblaðsstj.: Oddur Ólafsson
Tæknistj.: Gunnar Trausti Guðbjörnsson
Skrifstofur: Síöumúli 15, Reykjavík.
Sími: 686300. Auglýsingasími: 18300
Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn
686392 og 687695, íþróttir 686495, tæknideild
686538.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Kvöldsimar: 686387 og 686306
Verð í lausasölu 30 kr. og 35 kr. um helgar. Áskrift 330 kr.
Flokkur framtíðar
■ Undanfarin misseri hafa miklar væringar verið
með íslenskri þjóð. í kjölfar hrapandi þjóðartekna
hefur baráttan um brauðið harðnað. Launafólk og
atvinnurekendur hafa illa náð saman í samningum
um kaup og kjör og vinnudeilur hafa leitt til verkfalla
sem hafa orðið þungbær þjöðarbúinu og launafólk
hefur staðið eftir jafnvel í verri sporum en fyrr.
í stað þjóðarsáttar á erfiðum tímum höfum við
upplifað sundrungu. í stað skilnings á þeirri varan-
legu kjarabót fyrir alla þegna þessa lands sem það
hefur í för með sér að ná niður verðbólgunni höfum
við látið stundarhagsmuni ráða gerðum okkar.
Launafólk hefur sýnt óbilgirni í kröfugerð með þeim
árangri að sá ávinningur sem ríkisstjórnin hafði náð
á haustmánuðum er rokinn út í veður og vind.
Önnur átök hafa einnig sett svip sinn á íslenskt
þjóðlíf. Blöð Sjálfstæðisflokksins hafa verið iðin við
að kynda undir kötlum úlfúðar og illinda í garð
bændafólks. Þéttbýlisbúum er talin trú um að orsakir
bágra lífskjara liggi í offjárfestingu í landbúnaði.
Þess er krafist að útflutningsbætur og niðurgreiðslur
verði þegar í stað afnumdar og jafnvel er gengið svo
langt að krefjast þess að fólk landsbyggðarinnar
verði allt flutt hingað á suðvesturhornið.
Gjörsamlega er horft fram hjá því að mikil
framleiðsla í landbúnaði er arfur frá tímum Viðreisn-
arstjórnar, þegar bændur voru óspart hvattir til að
auka framleiðslu sína. Vandinn nú er að afnema
bæturnar á nokkrum tíma þannig að breytingin leggi
ekki hundruð bændaheimila í rúst. Ríkisstjórnin
hefur enda afráðið að vinna að afnámi útflutningsbót-
anna á næstu fimm árum. Þessi tími er nauðsynlegur
til þess að bændur geti aðlagað framleiðslu sína
nýjum aðstæðum.
Niðurgreiðslur eru af öðrum toga. Þær eru ekki
styrkur til bænda heldur neytenda og gerir þeim
kleift að kaupa góða og ódýra vöru vægu verði.
Við erum ein þjóð í einu landi og mjög nauðsynlegt
er að við slíðrum sverðin og vinnum saman að því
átaki að bæta hér kjörin til frambúðar. Þess vegna
verðum við að ná þjóðarsátt sem felur það í sér að
leitað verði leiða til þess að bæta kjörin án beinna
peningalaunahækkana. Við þurfum að leggja af allt
hnotabit um takmarkaða þjóðarköku og sameinast
þess í stað um það að stækka kökuna með því að leita
nýrra leiða í atvinnulífinu.
Þá þurfum við að leggja af allan ríg milli dreifbýlis
og þröngbýlis. Sáttahugur með skilningi verður að
móta viðhorf vor. Allir landsmenn verða að vinna
saman. Velgengni eins er velgengni allra. Þéttbýlisbú-
ar verða að skilja að kjör bænda þarf að bæta, jafnt
sem annarra, og jafnframt þurfa þeir að skilja
nauðsyn þess að halda öllu landinu í byggð.
Framsóknarflokknum er best treystandi til að
leiða þessa þjóð í átt til framtíðar. Innan hans mætast
í sátt og samlyndi fulltrúar ólíkra stétta. Innan hans
ríkir gagnkvæmur skilningur milli borgarbúans og
dreifbýlisbúans. Framsóknarflokkurinn er miðju-
flokkur sem teflir því besta fram úr marxisma og
frjálshyggju í þeirri blöndu er best tryggir viðhald
velferðarsamfélagsins án þess að öllu sé steypt í
viðjar lamandi ríkisafskipta. Þess vegna hljótum við
að efla Framsóknarflokkinn. Flokk ólíkra stétta,
flokk dreifbýlis og þéttbýlis, flokk þeirra er huga að
framtíðinni, flokk þjóðarinnar allrar.