Sunnudagsblaðið - 21.04.1957, Page 2

242
SUNNUDAGSBLAÐIÐ
Sveinssonar á þessu ári, en það er
í nóvembermánuði.
En þó að Gunnar Einarsson liafi
ekki haldið áfram námi, en snúið
við Jieim að Nesi til foreldra sinna,
markaði hann þó merkileg spor í
sögu kaþólskra manna hér á landi.
Hann var eini kaþólski íslending-
urinn hér heima um 20 ára skeið.
Síðar gei'ðist fjölskylda hans einn-
ig kaþójsk, og yngsta barn hans,
Jóhannes Gunnarsson, varð fyrsti
ísienzki kaþóLski biskupinn eftir
daga Jóns Arasonar. Áður hafði
þýzkur prestur, Martin Meulen-
bei'g. verið biskup safnaðarins liér.
Gerðist hann íslenzkur ríkisborg-
ari og bar fyrstur nalnbótina Hóla-
biskup. Hann tók vígslu árið 1929,
og stai’faði hér til dauðadags, 1941.
Varð séra Jóhannes Gunnarsson
eftirmaður hans, og tók biskups-
vígslu i Bandáríkjunum árið 1943,
og Jxcr hann cinnig titilinn Ilóla-
biskup. En það er siður ltaþólslíu
kirkjunnar. að biskuþar hennar,
sem stai'fa í nafni páfa, en eru ekki
í sjálfstæðum umdæmum og starfa
í eigin liafní, séu kenndir við
éinhver fornhelg eða sögufræg
biskupssetur. Þannig ei’U mai'gir
biskupar í Evrópu t.d. kenndir við
ýmsa .staði í Auslurlöndum, jafn-
vel boi'gir, sem ekki eru leiigur
til.
, Xýaþólsku prestanúr, scm fyi’st-
ir kómu hingað til lands, keyptu
Lahdákotseignina, og gáfu þeir
hann siðan kaþóiská trúboðinu.
Árið 1097 var byggð timburkii'kja
í Landakoti og var hún ílutt imi
fré Noregi, og var það kirkja sáfn-
aðarins, uiiz hin veglega Krists-
kirkja var byggð, en hún var vígð
23. júh 1929. Þegar timburkirkj-
an var réist, var íslenzki söfnuö-
ni'í'nn í Reýkjavík ekki nema um
10 niánns, — það var fjölskylda
Gunnai's Einarssonar og ein eða
t.vær fjölskyldur aðrar. Um alda-
mótin komu svo St. Jósefssystur
hingað til latids, og var Landakots-
spítalinn reistur árið 1902, og vígð-
ur 16. október um haustið. Eftir
það voru hér stöðugt danskir prcst
ar kaþólsltir, og upp úr því var um
reglulegt safnaðarlíf að i-æða. Hins
vegar urðu tíð prestaskipti, svo að
hver um sig kynntist lítið almenn-
ingi í bænuns, og mun það hafa
átt sinn þátt í því, að söfnuðurinn
óx lítið. Sá prestur, sem lengst
Biskup og presíar fiamatt við all-
arið í Krisfskii'kjti í Landakoti.
Ktarfaði hcr var Meulenberg, síð-
ar bískup.
Árið 1923 fékk kaþóífeki söfnuð-
urinn tigiiab gest í heimsókn, en
það var van Kossúm kardíiiáii, og
vai’ homnn tekið hér af mikilli
vitlsehid og virðmgu. Um kotnu
kardináians, segir Jóh hiskup
Ilelgaéþn svo frá í Árbókum
Reykjavíkur:
,,I fyrsta sinn í sögu landsins
korn bingað um sumarið kaþólslv-
ur kardináli, Hollendíngur að
nafni van líossum og dvaldi hér
í 5 daga. Við það tækifæri var
Meulenberg, prestur kaþólska safn
aðarins hér skipaður „postullegur
íorustumaður“ („præfectus apos-
tolicus“) kaþólskra manna á ís"
landi (þeir töldust þá vera um 1^0
sálir)“.
Sumarið 1929 var lokið smíöi
hinnar nýju kaþólsku Ki'istskirkjh
í Landakoti, og fór kirkjuvígslah
fram 23. júlí, en tveim dögurn síð'
ai’ var Meulenberg vígður biskupS'
vígslu af van Rossum kardíhála’
sem hingað kom sumarið 1923, og
aðstoðuðu kaþólskir biskupar fra
Norðurlöndum við þá athöfn.
Af frásögn ái'bókanna Isem'11'
það fram, að órið 1923 eru kaþólsk'
ir menn hér á landi taldir 130, eh
nú eru þeir, eftir því sem »æsl
verður komizt um 700. Þar af ei'U
um 500 í Reykjavík, en 200 í Hafh'
arfirði, ó Akui’eyri og í Stykkis*
hólini, og eru þá meðtaldar
Jósefssysturnar við LandakoiS'
spítalann og við spítalann i Hafh*
arfirði, St. Franciseussystur 1
Stvkkishóimi og Karmeísyslun1'
ar að Jófríðarstöðum, en alls telj'
ast nunnuklaustrin liér á lanc*1
fjögur — Jtað er að segja v’^
sjúkrahúsin þrjú, sem áður geti"
og Karmelklaustrið í Ilafnarfi'ö1'
—o—
í dybilviltunni lögðum vér
vora vestur í Landakot og heim'
sóttum Jóhannes Gunnarssoh
Ilólábiskup, og áttum tal við lu*'111
um kaþólska söfnuðinn liér a
landi og kirkjulíf kaþólSKi'a.
upinn tekur á móti oss mcð lj"^”
rnennsku og býður oss til stof11
sinnar uppi á lofti í prostah'1'’'
ihu. iíann er klséddur öklásíö'
ura svörtum kufli, með b iskuP-’
kross á brjósti í lahgri festi; '1|11
mittið hefur hann breitt fjólubÍái-I
belti, og hann er í fjólubláu'11
sokkum og méð fiólubláa húfu a
höfði.
Fjólublái liturinn er litur d.y'iV’
iivikunnar, en kaþólskir ták"a
árstíðirnar og ýmsa daga eða tmia
kirkjuársins með ákveðrtum li*
um. Og þannig er það fjólubla|
liturinn, séín nú á við allt 1