Sunnudagsblaðið - 04.07.1965, Síða 1
X. ÁRG. 22. TBL. 4. JÖLÍ 19G5
ÓLAFUR JÓNSSON:
IEin af stóru eyðunum í íslenzkar bókmenntir
• er fyrir Divina Commedia Dantes: hinn guð-
dómlegi gleðileikur hefur aldrei verið lagður
1,1 4 íslenzku, hvorki í laust máli eða bundið. Slíkar
g'°mPur eru háttúrlega miklu fleiri bó fáar séu víst
st®rri, nema þá fyrir grísku harmleikjunum; af öðr-
Utn
iótnum heimsbókmenntanna hafa þó Hómer og
^akespeare, Milton og Goethe verið þýddir á is-
‘^ku, að visu af misjöfnum efnum.
Aðeins ein umtalsverð tilraun hefur verið gerð
' leggja út Dante á íslenzku; það er þýðing
eingríms Thorsteinssonar á 5tu kviðunni í Inferno
birtist í Nýjum félagsritum árið 1859. Hannes
etUrsson segir svo frá tildrögum hennar í ævisögu
s eiUgríms. að hann hafi haustið 1858 tekið að leggja
. Unó á ítölsku sér til menntunarauka og lesið þá
_ kio-ari jjyjg^r i Divina Commedia og nokkuð af
iskum Ijóðum. Þýðingin var ávöxtur þessa náms
feyndar féll fliótlega niður aftur. En aðrir hafa
. ki tekið upp þráðinn síðan; og annað er ekki til á
j1(.en2ku úr Divina Commedia (samkvæmt bókaskrá
k phalls Þorgilssonar) nema örfá strjál brot sem
oir hafa þýtt Steingrímur, Ágúst H. Bjarnason og
lsU Brynjúlfsson Gísli mun reyndar hafa oröið
, stur að reyna sig við Dante: hann dagsetur þýð-
irot sín úr Inferno og Paradiso 9da og 12da
'ngab:
Öesember
Ste
1851 í Ljóðmælum sínum.
. ihgrímur Thorsteinsson mun ekki hafa gert sér
’.^Uháar hugmyndir sjálfur um þýðingu sína. f bréfi
, ^enedikts Gröndais um þessar mundin tilfærir
V--. r'n,rtr,>r hondin^ar úr 3iu kviðu f Inferno f
^ v,.,« b.n frpppn innganesorð kvið-
•-f.ViVr.-fMn .’fir htiði vitis:
Llm mif> er leið f miðgarð böls og hljóða,
um mig er leið til kvalar ævarandi,
um mig er för til fyrirdæmdra þjóða. —
Dante Alighieri. Teikning eftir mynd Giottos.
Höfuðsmið mínum réði réttvfs andi,
ramlega bjó mig alveldisins kraftur,
hin hæsta speki, elskan óþrjótandi,
á undan mér var enginn hlutur skaptur
nema eilífð ein — og eilíflega eg varl.
Þér, sem inn farið, sleppið út ei aftur.
Steingrímur bætir því við að þetta sé „ónýtt og
ekki nema tilraunin ein, því hvernig get eg látið
nokkurn í útleggingu finna þennan helga hroll,
sem fer um mann, þegar maður les það á frum-
málinu?” Hann þýddi ekki fleira úr Divina Com-
media svo vitað sé, og þýðingar þessar eru ekki teknar
upp í Ljóðaþýðingar hans. Eflaust var Benedikt
Gröndal sama sinnis. Hann víkur að þýðingu Stein-
gríms á 5tu kviðunni í Gefn 1873 og finnst hún óað-
gengileg eins og líka þýðing Byrons á sömu kviðu;
reyndar finnst honum Dante stirður sjálfur, þó með
öðru móti sé:
„Skáldskapur Dantes er fremur stirður eftir þvf
sem flestir íslendingar mundu kalla; hann er ekki
torskilinn í sjálfum sér, en þetta kvæði verður ekki