Eintak - 26.05.1994, Síða 16

4
-------------------- : ■-
Islenski búlgarinn, Dían Valur Dentchev sem hefur verið í hungurverkfalli síðan 12. maí
vegna baráttu sinnar fyrir umgengnisrétti við son sinn, Davíð Valdemar Dentchev, hefur skráð
hugleiðingar sínar daglega frá því hann hóf hungurverkfallið. Hann veitti eintaki góðfúslega
leyfi til að birta þær. 1
12. maí 1994,
_________fyrsti dagur
Að vel íhuguðu máli ákvað ég að
hefja hungurverkfall í dag sem ör-
þrifaráð í baráttu minni fyrir um-
gengnisrétti við son minn, Davíð
Valdemar Dentchev, sem ég hef
ekki fengið að sjá síðan í október
árið 1993. Með þessari aðgerð vil ég
styðja Hönnu Guðmundsdóttur
sem hefur verið í hungurverkfalli í
tíu daga og vekja athygli á því órétti
sem forsjárlausir foreldrar eru
beittir á íslandi. Ég er tilbúinn til að
fórna lífí mínu fyrir þennan mál-
stað og neyta hvorki votts né þurrs
þangað til málið verður tekið upp
fyrir rétti. Það er kominn tími til að
málið hætti að hringsóla á milli
Sýslumannsins í Reykjavík, Barna-
verndarnefndar og dómsmálaráðu-
neytisins.
Samkvæmt Mannréttindasátt-
mála Sameinuðu þjóðanna og Evr-
ópudómstólnum sem ísland er að-
ili að eru það mannréttindi að mál
séu tekin fyrir af dómstólum en
þvælist ekki á milli skrifræðiskon-
tóra ríkisins. Mannréttindi eru
brotin á íslandi án þess að stjórn-
völd hafist nokkuð að.
I þessu máli hafa 18 greinar af
samþykkt Sameinuðu þjóðanna
um réttindi barna verið brotin en
þessi samþykkt var tekin upp á ís-
landi 1990-1991. Félagsráðgjafarnir,
María Þórarinsdóttir og Hrönn
Björnsdóttir, hjá Barnaverndar-
nefnd, skiluðu greinargerð um
málið til Sýslumanns í stað þess að
afhenda það stjórn Barnaverndar
eins og gert er ráð fyrir í 42. grein
samþykktarinnar, en það er lög-
brot.
13. maí 1994,
annar dagur
Eg talaði við Hönnu í dag og hún
var full baráttuvilja. Ég er farinn að
finna fyrir mjög sterkri hungurtil-
finnningu en ég er samt ákveðinn í
að gefast ekki upp. Mér finnst ég
vera mjög einangraður, sem ís-
lenskur ríkisborgari af erlendu
bergi brotinn og furða mig á því að
íslensku þjóðinni virðist vera skít-
sama þótt réttindi forsjárlausra for-
eldra séu ítrekað brotin á íslandi.
Ég var djúpt snortinn yfir hvað fólk
stóð saman í baráttu Sophiu Han-
sen og er mjög sympatískur við
hennar málstað en það hryggir mig
að þegar nákvæmlega sami hlutur-
inn gerist á Islandi virðist það ekki
skipta neinn máli. Ég hef aldrei
orðið var við útlendingahatur á Is-
landi en kannski birtist það í þessu
formi. Alt frá því að ég gerðist ís-
lenskur ríkisborgari hefur mig
langað til að líta á mig sem fullgild-
an Islending og á ísland sem föður-
land mitt. Það lítur út fyrir að
ómeðvituð stefna stjórnvalda sé að
skapa nýbúa-vandamál á Islandi og
ég kvíði því að sonur minn verði
beittur frekara óréttlæti þegar hann
verður eldri vegna þess að hann á
pabba sem er fæddur í Búlgaríu.
14. maí 1994,
þriðji dagur________
Eg finn að þreytan og hungrið
eykst með hverjum deginum. Ég
held áfram að vera í daglegu sam-
bandi við Hönnu og reyni að
stappa í hana stálinu. Ég vona að
hún hafi lesið bækurnar sem ég
færði henni um hvernig best sé að
komast í gegnum svona
reynslu því það er ekkert grín
að vera án fæðu í langan tíma
og nauðsynlegt að gera það af
þekkingu. Davíð er sá eini á
Islandi sem ég get talið til fjöl-
skyldu minnar og mér finnst
það ansi kaldhæðnislegt
hvernig stjórnvöld taka á
þessu máli í ljósi þess að það
er ár fjölskyldunnar.
15. maí 1994,
fjórði dagur
Ég fór til guðþjónustu í
Hallgrímskirkju og bað fyrir
Davíð og fól kringumstæður
mínar í hendur guðs og bað
hann um að sjá til þess að
réttlætinu væri fullnægt. Ég
hef ekki talað persónulega við
prest ennþá en hyggst tala við
prestinn í kaþólsku kirkjunni
því ég held að hann skilji mig
betur en lúterskur prestur,
vegna siðferðislegrar hliðar
málsins. Mér finnst siðferðis-
lega rangt, og held að það geti
stefnt sálrænni hlið Davíðs í
hættu, að hann sefúr í sama
herbergi og fyrrum eiginkona
mín og sambýlismaður henn-
ar, ef ég get kallað hann það
því þau eru ekki skráð í sam-
búð þrátt fyrir að hafa búið
undir sama þaki í tæp þrjú ár.
Eftir guðþjónustuna fór ég
heim til að hvíla mig því ég
var orðinn svo þreyttur og
máttfarinn af hungri.
um. Margir þeirra sem
hringdu voru í sömu sporum
og ég eða þekktu til foreldra
sem áttu í sömu baráttunni
við kerfið og voru beittir
misrétti.
Það olli mér vonbrigðum
að sjá í EINTAKl að Hanna
væri búin að ákveða að gefast
upp í hungurverkfallinu og
ég hringdi í hana og spurði
hvaða aðra von hún hefði til
að mál hennar fengi eðlilega
afgreiðslu. Hún sagðist von-
ast til að á fundi félagsmála-
stjórnar Hafnarfjarðar dag-
inn eftir yrði ákveðið að mál-
ið yrði tekið fyrir affur.
20. maí 1994,
níundi dagur
Hvað getur verið eðlilegra
en barátta venjulegs heiðar-
legs manns fyrir að fá að lifa
eðlilegu lífi með barni eða
börnum sínum? Þetta er ní-
undi dagurinn sem ég er í
hungurverkfallinu og líkami
minn er farinn að bera þess
greinileg merki. Ég hef misst
átta kíló en var samt grannur
fyrir og fötin hanga utan á
mér. Eg vona að barátta
Hönnu hafi ekki verið til
einskis og félagsmálastjórn
muni ákvarða henni í vií. Ég
er að vinna að frekari grein-
argerð um málið fyrir fjöl-
miðla en reyni að hreyfa mig
sem minnst til að spara kraft-
ana.
ingu á málefnum forsjárlausra for-
eldra og skrifaði bókina Utan
veggja réttlætis sem kom út fyrir
jólin en þar eru rakin nokkur mál
sem eru ótrúlega lík mínu. í bók-
inni kemur fram sama ofríki
kvenna í félagsfræðikerfinu og ég
hef þurft að eiga við, en einungis
konur hafa ákvarðað í máli mínu.
Það er eins og þeim sé ómögulegt
að skilja tilfmningar feðra og vitna
alltaf móðurinni í vil.
18. maí 1994,
______sjöundi daqur
Mér finnst einkennilegt að búa
nú í svokölluðu lýðræðisríki eftir
að hafa alist upp í kommúnistaríki,
að stjórnvöld virðast ekki beita
þegna sína minna ofríki heldur en
var í Búlgaríu. Þar voru börn þó
látin í friði. Ég hélt í minni barns-
legu trú að hlutverk valdhafa í lýð-
ræðisríki væri að þjóna þegnum
sínum en ekki beita þá valdníðslu
og sniðganga mannréttindi þeirra.
Það er einkennilegt að hér er engin
stofnun sem hefur eftirlit með
starfsemi hins opinbera og rann-
sakar mál ef fólkið í landinu finnst
það vera beitt misrétti. Samtrygg-
ing kerfisins er svívirðileg. Kerfið
leggst sameiginlega á eitt þegar það
þarf að berjast fyrir hagsmunum
sínum en þegar einstaklingurinn
þarf að berjast við það vísa stofnan-
irnar hver á aðra eins og þær séu
fullkomlega aðskildar. Blaðamaður
EINTAKS kom í heimsókn og talaði
við mig og ljósmyndari tók myndir
af mér og það mun birtast í blaðinu
á morgun.
19. maí 1994,
áttundi daqur
Myndin af mér á forsíðu EIN-
TAKS og viðtalið í blaðinu vakti
mikla athygli. Maðurinn í sjopp-
unni þar sem ég keypti blaðið
þekkti mig frá fyrri tíð og spjallaði
við mig og hvar sem ég fór var fólk
að tala við mig um greinina. Það
kom mér að vissu leyti á óvart að
flest fólk veit að kerfið vinnur ekki
með hagsmuni barna að leiðarljósi
og það hvatti mig til að halda bar-
áttu minni áfram og hét mér stuðn-
ingi sínum. Þegar ég kom heim fór
síminn að hringja og fólk hélt
áfram að votta mér stuðningi sin-
16. maí 1944,
fimmti dagur
f morgun fór ég á ritsjórn-
arskrifstofu DV og talaði við
blaðamann. Ég sagði honum
frá hungurverkfallinu og
sýndi honum greinarnar sem
höfðu verið skrifaðar um mál
mitt í EINTAKI og önnur mál-
skjöl. Við áttum stutt spjall og
blaðamaðurinn lofaði að
skrifa grein um málið sem á
að birtast á morgun. Ég hafði
farið með málið áður til ann-
arra fjölmiðla og verið hafnað
og var því ánægður með að
blaðamaðurinn væri tilbúinn að
fjalla um málið. Ég er búinn að
reyna allar aðrar hugsanlegar leiðir
og lokaúrræðið var að fara til fjöl-
miðla. Mér finnst ekki gaman að
þurfa að fjalla um einkalíf mitt á
opinberum vettvangi en ég vona að
það verði til þess að afgreiðsla for-
sjármála verði endurskoðuð á ís-
landi. Ég er þeim íjölmiðlum sem
hafa tekið málið upp á sína arma
mjög þakklátur og vona að fleiri feti
í fótspor mín og baráttan í forsjár-
málum komi meira upp á yfirborð-
ið.
17. maí 1944,
sjötti dagur
Þetta er sjötti dagur hungurverk-
fallsins og hungurtilfinningin er
horfin, sem betur fer. Ég er skýr í
hugsun en líkamlegt úthald mitt fer
þverrandi. Andlega séð eykst þrótt-
ur minn því ég trúi að það sem ég
er að gera sé rétt. Greinin birtist á
síðu tvö í DV og ég hef fengið góð
viðbrögð og stuðningsyfirlýsingar
frá nágrönnum mínum. Ég talaði
við Pétur Gunnlaugsson, lög-
fræðing, en hann hefur sérþekk-
21. maí 1994,
tíundi dagur
Það komu strákar í heim-
sókn í morgun til að hitta
gamla manninn sem býr í
íbúðinni við hliðina á mér.
Þeir spurðu mig um Davíð
en þeir muna vel eftir honum
frá því hann var hjá mér og
þeir voru að leika sér saman.
Mér finnst sárt að segja þeim
að hann geti ekki fengið að
vera hjá mér því þeir skilja
það ekki. Hanna hringdi í
mig og sagði mér að máli
hennar hefði verið vísað frá. Ég er
hræddur um að henni verði nú
hegnt af yfirvöldum fyrir að tala
um málið í fjölmiðlum og barátta
hennar verði enn erfiðari en áður.
Við hugguðum hvort annað eftir
fremsta megni í gegnum símann en
mér fannst mjög sársaukafúllt að
heyra um þessa niðurstöðu. Ég átti
erfitt með að finna réttu orðin til að
segja við hana í símann. Það eru
eklci til nein „rétt orð“ til að segja
því það er ekki hægt að útskýra
svona mannréttindabrot. Þrátt fyrir
að ég þekki kerfið af slæmu fannst
mér ótrúlegt að hægt sé að sýna for-
eldri og börnum slíka grimmd. Ég
velti því fyrir mér hvernig þeir sem
tóku ákvörðun um að vísa erindi
hennar frá myndu bregðast við ef
þeir væru í okkar sporum.
22. maí 1994,
ellefti dagur
Fyrst að mál Hönnu fékk þessa
afgreiðslu er ég enn harðari í af-
stöðu minni en áður að halda út
hungurverkfallið þangað til ég fæ
að leita réttar míns fyrir dómstól-
um. Það er sama þótt ég þurfi að
fórna lífi mínu, málstaðurinn er
þess virði. Ég get ekki sætt mig við
að vera niðurlægður og beittur
órétti af þessu tagi og get ekki hugs-
að mér að halda áffam að lifa lífinu
eins og undanfarin þrjú ár, vitandi
aldrei hvort ég fái að hitta Davíð
við eðlilegar kringumstæður aftur.
Mér finnst svo skrýtið að ég hef hitt
og þekki fjölda íslendinga sem eru
með ólíkindum heiðarlegir og gott
fólk sem hefur jafnvel stutt mig
fjárhagslega eins og maðurinn sem
ég leigi hjá. Á sama tíma er til fólk í
lykilstöðum í kerfinu sem virðist
ekki hafa nokkra mannlega tilfinn-
ingu í brjósti sínu. Þetta fólk sem á
að hafa mjög sterka og þroskaða
siðferðiskennd vegna málanna sem
það fæst við virðist gjörsamlega sið-
blint á köflum. Mér finnst það vera
spurning hvort aflið verði sterkara
meðal þjóðarinnar og hvort vald-
hafar leiði hana til frelsis og mann-
réttinda eða alræðishyggju miðald-
anna.
23. maí 1994,
tólfti dagur
I dag skrifaði ég enn eina grein-
argerð til dómsmálaráðuneytisins
til að reyna í eitt skipti fyrir öll að
útskýra mína hlið skilnaðar- og for-
sjármálsins, og hyggst senda afrit til
Mannréttindadómstólsins í Strass-
burg og búlgarska sendiráðsins í
Kaupmannahöfn. Seinna í vikunni
ætla ég að skrifa erfðaskrá en þar
mun einnig koma fram að þegar
mér hverfur þróttur vil ég ekki
njóta aðstoðar heilbrigðiskerfisins
og vera meðhöndlaður eins og
hundur. Ég vil fá að halda virðingu
minni og reisn sem manneskja og
fá að deyja í friði. Það eina sem ég
vona er að eftir dauða minn fái
málið rétta meðhöndlun og réttlæt-
inu verði fullnægt. Það er ótrúlegt
að afstaða kerfisins er eingöngu
byggð á málflutningi fyrruin eigin-
konu minnar en jafnvel hún viður-
kenndi að Davíð væri hændur að
mér og hefði ekkert upp á mig að
klaga.
24. maí 1994,
þrettándi dagur
Það eru örugglega margir sem
halda að ég sé geðveikur en ég veit
að ég er það ekki. Ég trúi því að
hver maður eigi að berjast fyrir rétti
sínum og barna sinna og ég ætla
mér að standa vörð um þann rétt
svo lengi sem ég lifi. Það er mikið af
ungu fólki á íslandi á aldrinum 18-
25 ára sem fremur sjálfsmorð vegna
þess að það var á hrakhólum í kerf-
inu þegar það var börn og fékk ekki
að hafa eðlileg samskipti við for-
eldra sína þegar þau voru að alast
upp. Ég lít á foreldra þeirra sem
hugleysingja að bregðast ekki harð-
ar við, vitandi að börn þeirra voru
beitt óréttlæti. I flestum löndum
heimsins eru hagsmunir barna
verndaðir með lögum og það er
ekki hægt að tala um velferð barna
ef það er ekki gert í samræmi við
réttmæta foreldra þeirra. I öðrum
lýðræðislöndum eru börn ekki að-
skilin frá foreldrum nema fullsann-
að sé fyrir rétti að þeir geti valdið
börnum sínum skaða. O
16
FIMMTUDAGUR 26. MAÍ1994