Vikublaðið - 16.12.1994, Qupperneq 10

10
VIKUBLAÐIÐ 16. DESEMBER 1994
Umhyggja ríkisstjómarinnar fyrir
hátekju- og stóreignafólki er
sérdeilis mikil. Þar fara einkum ráð-
herrar Sjálfstæðisflokksins á kostum
við að sýna og sanna hverra hags-
muna þeir em mættir til að gæta.
Davíð Oddsson og félagar em til-
búnir til að klífa hæstu fjiill ef það
mætti gera veg hinna best settu
meiri.
Alþýðunni er boðið upp á kröpp
kjör, hækkandi skatta og okurvexti,
uppboð, gjaldþrot og atvinnuleysi.
Að bæta kjör alþýðunnar er bannað
því það'kemur af stað „koIlsfeypu“
og „vítahring verðlags og launa“.
Nema þegar sérstaklega stendur á.
Þannig var hægt að redda hjúkrunar-
fræðingum 15% kauphækkun. For-
sendan var sú að þá væri hægt að
kaupa kosningasigur í Reykjavík í
vor. Skilyrðið var að hækkuninni
yrði haldið leyndri svo pöpullinn
sækti ekki í sömu hækkun. En þetta
var undantekningin.
Nýi félagsmálaráðherrann hefur
sýnt hug sinn til hinnar skuldsettu al-
þýðu. Rannveig Guðmundsdóttir
hefur talið þá sem sótt hafa um
greiðsluerfiðleikalán og talið fáa.
Hún virðist ekki átta sig á því að skil-
yrðin fyrir slíku láni em afar ströng.
Fólk þarf að vera orðið nánast gjald-
þrota til að komast í þau lán. Á með-
an er fólkinu vísað til rándýrra út-
lánadeilda lánastofnana. Og bank-
arnir gefa ekki krónu án þess að fá
tvær til baka. Helst þrjár. Og félags-
málaráðherrann sem kannski sér al-
þýðu manna speglast í kjömni
tengdasonar síns, telur bráðnauð-
synlegt að bjóða alþýðunni upp á
námskeið í fjármálastjómun fjöl-
skyldunnar. Það á að kenna þessu liði
að fara betur ineð peningana sína.
Davíð Oddsson var um síðustu
helgi búinn að skrifa lausnarbeiðni
fyrir ríkisstjórn sína. Astæðan var sú
að kratar vom með kjaft, heimtuðu
áframhaldandi hátekjuskatt og yfir-
lýsingu um fjármagnstekjuskatt. Svo
virðist sem Davíð hafi álitið að krat-
ar myndu halda kjafti og hegða sér í
samræmi við stöðu sína; sem ör-
flokks á leiðinni út úr hinu íslenska
flokkakerfi. Kratar neituðu að hlýða
og ákváðu að leggja út í pólitískan
póker. Gerðu kröfu um hátekju- og
fjármagnsskatt og sögðu við Davíð:
Gjörðu svo vel og sprengdu stjórn-
ina ef þú vilt. Hvað ætlar þú að segja
kjósendum? Að Sjálfstæðisflokkur-
inn hafi slitið stjómarsamstarfinu af
því að kratar vildu skattleggja háar
tekjur og verðbréfa- og vaxtagróða?
Davíð sá að slíkt kosningamál
myndi vart vera við hæfi ofan í skuld-
setta, skattpínda og lágt launaða al-
þýðuna. Sem hefur ekkert á móti því
að breiðu bökin taki á sig auknar
byrðar. Svo Davíð ákvað að taka þátt
í leiknum. En hann ákvað að koma
með krók á móti bragði til að verja
vini sína með háu launin og stóm
eignirnar. Hann fékk kratana til að
samþykkja „afnám ekknaskattsins“.
Það hljómar líka vel. Rikisstjórnin er
góð við ekkjur. Brilliant.
Nema hvað að „ekknaskatturinn“
er ekki skattur á tekjulágar ekkjur.
Hann er annað þrep eignarskattsins
sem lagður er á það stóreignafólk
sem er með vænar tekjur. Með því að
fella niður þennan stóreignaskatt
hefur megninu af hátekjuskattinum
verið komið fyrir kattamef. Með
öðmm orðum kom Davíð því til
leiðar að þeir sem græða langsam-
lega mest á „aðgerðum" ríkisstjóm-
arinnar er ríka fólkið.
f
Glæsiley Ijós-
myndasýning í
Ráðhúsinu
Formenn stjórnmálaflokka ganga á fund forseta, þegar viðræður um stjórnarmynd-
un standa yfir. Flér fær Lúðvík Jósepsson umboð forseta til að reyna stjórnarmynd-
un 1978. Ljósmynd: Þjóðviljinn
Nú stendur yfir í Ráðhúsi
Reykjavíkur ljósmyndasýning-
in Forseti Islands, tákn frelsis og
þjóðareiningar, en forsetaembættið
átti hálffar aldar afmæli eins og lýð-
veldið 17. júní síðastliðinn.
Á sýningunni em nimlega 100
myndir frá ferli forsetanna fjögurra
og sjína þær mikilvægi embættisins
frá mörgum hliðum. Til dæmis em
skemmtilegar inyndir ffá fyrstu ferð-
um Sveins Bjömssonar forseta um
landið, þar sem þjóðin sést fagna lýð-
veldi og forseta sínum með innilegri
gleði og virðingu, myndir af fyrstu
heimsóknum erlendra þjóðhöfðingja
í forsetatíð Ásgeirs Ásgeirssonar og
fyrsta stórveldafundinum, fundi
Nixons og Pompidou þegar Ki istján
Eldjárn var forseti, svo fátt sé nefnt.
Nýlegar myndir em svo af núverandi
forseta, Vigdísi Finnbogadóttur, sein
ekki einungis hefur notið sömu virð-
ingar og forverar hennar í embætti,
heldur einnig vakið mikla athygli er-
lendis.
Það er Reykjavíkurborg sem
stcndur fyrir þessari sýningu til heið-
urs forsetaembættinu og er sýningin
sett upp af Ljósmyndasafni Reykja-
víkurborgar. Sýningin er opin alla
virka daga frá kl. 8:20 - 19:00 og
laugardaga og sunnudaga ffá kl.
12:00- 18:00.
Sinfoniiihljómsveitiii með fjölskyldutónleika
Amorgun, laugardaginn 17. des-
ember kl. 14:30, efnir Sinfóníu-
hljómsveit Islands til fjölskyldutón-
leika í Háskólabíó.
Við gerð efnisskrár þessara árlegu
jólatónleika hljómsveitarinnar er
haft að leiðarljósi að foreldrar komi
með börn sín á tónleika og fjölskyld-
an eigi saman ánægjustund og kom-
ist í jólaskap. Stjórnandi á tónleikun-
um verður Gerrit Schuil. Að þessu
sinni varður farið í ferðalag, sleða-
ferð, til hinna ýmsu landa og jólalög
viðkomandi landa leikin. I þeirri ferð
taka þátt auk hljómsveitar sönghóp-
urinn Voces Thule og kór Kársnes-
skóla en leiðsögumaður í ferðinni
verður Sverrir Guðjónsson. Að lok-
inni ferð mun stíga á svið ungur
trompetleikari, Guðmundur Haf-
steinsson. Þreytir hann hér sína
frumraun með hljómsveitinni í
sónötu fyrir trompet og hljómsveit
eftir Herni Purcell. Tónleikunum
lýkur á hefðbundinn hátt með lestri
úr Jólaguðspjallinu og söng jóla-
sálma og er þess vænst að tónleika-
gestir taki undir með kór og hljóm-
sveit í lok tónleikanna.
Upplesarar í Jólaguðspjallinu að
þessu sinni eru tvö ellefu ára biirn,
þau Gunnhildur Daðadóttir og
Guðmundur B. Þorsteinsson.
Aðgöngumiðaverði á þessa tón-
leika er mjög stillt í hóf. Fyrir full-
orðna kostar miðinn kr. 1.000,- en
fyrir böm kr. 500.-. Börn yngri en
sex ára fá frítt svo fremi sem setið er
nteð þau.
Guðmundur Hafsteinsson
trompetleikari þreytir frumraun sína
með Sinfóníuhljómsveitinni.
Jólagleði í Álafosskvosinni
Nú um helgina á laugardag og
sunnudag mun menningar-
nefnd Mosfellsbæjar ásamt lista-
mönnum í Mosfellsbæ efna til jóla-
gleði í ÁJafosskvosinni. Vinnustofur
listamanna verða opnar báða dagana,
og uppákomur í hverju skoti s.s. tón-
list, upplestur, leiðbeiningar í
bonsai-rækt og fleira. Meðal þeirra
sem frain koma em Barnakór Varm-
árskóla, Símon ívarsson gítarleikari,
Skólahljómsveit Varmárskóla, Mos-
fellskórinn, nemendur úr Tónlistar-
skóla Mosfellsbæjar og kór Eldri
borgara. Áslákur sér um veitingar á
staðnum og auðvitað verður jóla-
sveinn til skrafs og ráðagerða. Jóla-
gleðin ntun standa yfir báða dagana
frá kl. 13:00 - 17:00. Margir lista-
menn munu sýna verk sín í Álafoss-
kvosini þessa helgi.
Bubbi að Ijúha tonleihaferö
Bubbi Morthens hefur ver-
ið á tónleikaferð um land-
ið þvert og endilangt á undan-
förnum mánuðum og kynnt
nýjustu hljómplötu sína, Þrír
heimar. Platan hefur selst vel
og tónleikum Bubba vel tekið
af landsmönnum.
Húsfyllir hefur verið og
góð stemning á tónleikunum,
þar sem Bubbi leikur einnig
gamla slagara sína, sem lands-
lýður kann orðið utanbókar.
Næstu tónleikar Bubba verða
í kvöld á Ristorante Pavarottí
á Akranesi, en á laugardags-
kvöld kemur hann fram í
Gjánni á Selfossi.
Tónleikamir hefjast kl.
23:00.
Hátíð í hálfa öld
Lýðveldi fagnað í Reykjavík
1944-1994
Eitt af því sem tilheyrir jólunum
em allra handa ljósaskreytingar
á flestum mögulegum og ákaflega
mörgum ómögulegum stöðum.
Flaggstengur, tré, girðingar, vatns-
rennur og karmar, allt skal sett gul-
um og rauðum ljósaperam í örvænt-
ingafúllu hrópi mannanna eftir ljósi,
birtu, yl. Svalir eru líka vinsælar. í
fyrra fylgdist ég nokkuð með átök-
um í fjölbýlishúsK einu um hvernig
staðið skyldi að Ijósaskreytingum
þar. Vart er hægt að segja að þar hafi
allt verið með hugarfari Jesúbarnsins
en skemmtilegt var það engu að síð-
ur.
Málið hófst ósköp sakleysislega á
húsfundi í nóvember þegar frain
kont tillaga um að athugaðir jtóu
möguleikar á að hafa eitthvað sant-
ræmi í jólaskreytingum þetta árið.
Tillagan var santþykkt og stjórninni
falið að skoða málið.
Hún lagði ffam tillögur sínar í
byrjun desember og stakk upp á að
allir hefðu rauðar perar á svölunum
sínum. Strax og spurðist út hvað til
stæði kom upp óánægja og var smal-
að grimmt á naata húsfund svo
nauðsynlegt reyndist að færa fúnd-
inn í sal veitinghúss í grendinni.
Þegar tillaga stjórnar hafði verið
kynnt reis upp digur þjór, meðhjálp-
ari safnaðarins, og tilkynnti að hann
hefði sko erft sína seríu ffá foreldr-
um sínum, hún væri gul og fyrr
skyldi hann brjóta niður svalimar hjá
sér en að setja upp rauða seríu. Varp-
aði hann síðan fram þeirri tilgátu að
stjómin „væri eintómir helvítis
kommúnistar" og væri að þessu bara
til að traðka á heiðarlegu fólki vegna
komandi bæjarstjórnarkosninga.
Að afloknum þessum lestri stóð
formaðurinn upp og reyndi að bera
blak af tillögunni, sjálfsagt væri unnt
að ná samkomulagi og menn skyldu
ekki vera að leggjast í víking útaf
svona smámáli. En þar varð honum
illillega á í messunni. „Smámáli!"
argaði hálfur salurinn og það var eins
og við manninn mælt að fundurinn
leystist upp í rifrildi milli borða,
pústra og hárreitingar. Einhverjir
höfðu verið svo forsjálir að taka með
sér sýnishom af seríum sínum og nú
komu þær í góðar þarfir. Ekki er vit-
að hver byrjaði en skyndilega voru
perur farnar að fljúga milli borða og
sprangu með háum hvelli á veggjum
og hausurn. Eitt leiddi af öðra og
þegar veitingamaðurinn kom til að
sjá hverju þessi hávaði sætti logaði
allt í slagsmálum. Hann sagði það
eftir á að kostulegasta sjónin hefði
verið kona meðhjálparins sem hafði
haft konu formannsins undir og lét
nú leifamar af erfðaseríunni dansa á
bakhluta formannsffúarinnar. En
svo fór að það voru fáar og smáar
seríur á þeirri blokk síðasta ár. Og
þær sem upp fóru voru flestar brotn-
ar áður að jólum kom.
Ut er komin glæsileg bók um
sögu hátíðarhalda 17. júní í
Reykjavík frá upphafi til afmælisárs-
ins 1994. Þetta er sérlega falleg bók
sem hefst á ávörpum Vigdísar Finn-
bogadóttur, forseta Islands, Ingi-
bjargar Sólrúnar Gísladóttur borgar-
stjóra ogjúlíusar Hafstein formanns
Lýðveldishátíðarnefndar í Reykjá-
vík.
Rakin er forsaga hátíðarhalda 17.
júní, sérstakur kafli er um lýðveldis-
árið 1944 og sagan síðan rakin
nokkurn veginn í tímaröð. I bókinni
er rakin eftirminnilegur þáttur í ís-
lenskri menningarsögu - sögu hátíð-
ar sem tekur yfirleitt einn dag á ári
hverju og allir uppvaxnir Reykvík-
ingar eiga einhverjar minningar um.
Bragðið er upp skgmmtilegum
mynduin allt frá forsögu þjóðhátíðar
til hinnár litríku nútíðar og effir því
sem frásögninni vindur fram er öðru
hverju rifjað upp með myndum
hvernig var umhorfs fyrr á dögum.
Með kveðskaparbútum, brotum úr
hlaðafrásögnum og frásögnum lista-
manna er rifjað upp hvernig til tókst.
Á sjötta hundrað ljósmyndir era í
hókinni og þúsundir Reykvíkinga
geta þekkt sjálfa sig á myndunum..
Bókin er 360 blaðsíður að stærð og
unnin í Prentsmiðjunni Odda.