Frjáls þjóð - 06.08.1955, Blaðsíða 8

s >
FRJAES HðB
Laugardagjnn 6. ágúst 1955.
VÍFtnuiieilur itr söfjunni 1J
Ungur maður með nesti og
nýja skó í leit að vaí
Leysir hann þrautina á 20 ciögum eba fer
hann til Ástraiíu í næsta sumarleyfi?
Ríkisstjórn ísJantls væntir
þess fastlega, að innan þrettán
daga verði búið að tilreioa
handa henni eins konar Salk-
. Jbóluefni, sem firri land og þjóð
vinnudeilum og verkföllum.
Um síðustu helgi hófst neí'ni-
: lega sumarleyfi eins af starfs-
mönnum utanríkisráðuneytis-
. ins, Hannesar félagsfræðings, og
var hann þá.samstundis tekinn í
þjónustu Steingríms Steinþórs-
. sonar félagsmálaráðherra og
sendur til Bretlands og fleiri
íanda. Viðfangsefnið er að leita
nýrrar vinnumálalöggjafar, er
gædd skal.þeim kostum, sem að
. ofan eru greindir.
Þörf á snömrn
liandtökum.
- Hér er um mikið verkefni að
'að* ræða, og' það því fremur
sem Hannes hafði aðeins tutt-
ugu daga aflögu til þess að ráða
íram úr • vandanum, en ekki
kunnugt úm, að maðurinn hafi
áður um verklýð.smál eða
vinnulöggjöf íjallað. Að vísu
voru í sjálfu íélagsmálaráðu-
neytinu reyndir starfsmenn,
sem sérstaklega höíðu gefið sig
að þessum málum (án þess að
•finna einhlítt patent gegn
vinnudeilum), en félagsmála-
ráðherra mun hafaþótt einsýnt,
að kveðja stoýldi Hannes til far-
árinnar, þótt tími hans sé
naumur. Þá segir sig sjálft, að
manninum má ekki verða fé-
íkylft þessa fáu daga, enda fór
I LÍTIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaginn í 16. viku sumars
hann fram á 25 þúsund krón-
ur í farareyri. Ráðherrann var
svo nánasarlegur að færa
ferðapeningana niður í 20
þúsund krónur, svo að maður-
irm hefur ekki nema 1000
krónur á dag frá ríkinu í þessu
sumarleyfi.
Nokkur trygging er það fyrir
góðum árangri (auk nafns og
lærdómstitils sendimanns), að
hann hefur að heiman með sér
í veganesti eina grundvallar-
kenningu, sem lionum hefur
unnizt tími til að móta, og hún
er sú, að tjóni af verkföllum
og vinnudeilum megi firra með
nógu sterku valdi. En fari svo
ólíklega, að hann finni ekki við-
eigandi patent á tilsettum tíma,
þá hefur hann boðið ríkisstjórn-
inni að hafa fyrir hennar hönd
samband við stjórnir Ástralíu.
og Nýja-Sjálands, ef þær kynnu
að luma á einhverju, sem hon-
um væri hulið eftir þessa or-
lofsferð.
Reyndur trúnaðarmaður.
Félagsmálaráðherra rennii'
alls ekki blint í sjóinn, er hann
velur félagsfræðing þenna'n til
þessarar farar. 1953 fór hann
einnig orlofsferð á vegum fé-
lagsmálaráðherra, og þá til
Vestur-Þýzkalands til þéss að
kynna sér húsnæðismál. Að
henni lokinni bauðst hann til
þess aðútveganokkrar milljónir
þýzkra ríkismarka að láni til
húsnæðisþygginga (og skákaði
JVorrent tt h iilliit
Fyrir m ö r g u m,
árum var uppi I
hreyfing um það
að reisa ..norræna
höH“: í Kái'astaðanesi
við Þingvaílavaln. —
Fé var saínað.
grunnur graíinn og
Jtjaliari .bvggingar-
innar .sfeyptur. En
vúð það situr enn i
dag. Byggingarkosfn-
aður i landinu liljóp
upp úr öllu vaidi. svo
að engar ásetlanir
gátu slaðizt. og við
bættist, að torveld-
lega mun hr.fa sótzt
útvegun fjárfesting-
arleyfa.
Nú er váfn' og veð-
ur tekið að skemmc
•plötuna, og. ..narraena
höllin“ verður enn
um stund aðeins
draumsjón áhuga-
samra manna, sem
hófust handa af
bjartsýni, en lent.u
með' fyrirætlun sina
i gerningahríð verð-
bólgunnar.
hans, sem gefin er út
i hinum útbreiddu
vasabókaútgáfum.
Koptar
[jöllum
fecslka Valka
Salka Valka eftir
Halldór Kaljan Lax-
ness er að koma út i
þvzkum vasabóka-
flokki, sem ber naf'n-
ið .,Ro-ro-ro“. Meö
þessari útgáfu hefur-
sagnlist Hálldórs
Kiljans náð til þýzks
almenniiigs,. t— Mr.n
þet.ta vera fyrsta ból:
Sögur um varahlufi
Þegar einhvpr hlut-
Tur bilar i dráttarvél
■eða veghefli. er ekki
ætið hlaupið að því
,að -ná í nýjan i stað,
inn, því að vara-
hlulabirgðir stunra
umboðsf yrirt æ 1: jan na
virðast vera f'átæk-
legar. En - stundum
• getur . gengið , undra-
iljótt að fá fferahlúti
írá erlendum verk-
#miðjum. -
Á tékknesku sýn-
ingunni kom i ljós, að
híutur í sýningar-
grip var .bilaður, —
Símað var til tékk-
nesku verksmíðjunn-
ar og hluturinn send-
ur flugleiðis með
fvrstu ferð. Hann
kom eftir 18 klukku-
tíma. í Miðbæjarskól-
ánn.
Danir, sem hér eru
við iandmælingar í
sumar hafa notað
kopta við starf sitt.
Hafa þeir flogið kopt-
anum upp á hæstu
fjöll, eins og t. d.
Botnssúlur. og setzt
þar skammt neðan
við efstu tinda. Á
mörg fleiri fjöll hafa
þéir sent, menn sina
i kopta. ;
1 þar Benjamín Eiríkssyni banka-
stjóra, sem bvarvetna hefur
verið neitað um lán á endaláus-
um ferðurn um mörg þjóðlönd).
Ríkisstjórnin hefur hins vegar
vérið svo lin í sóknum, að hún
hefur ekki hirt peningana, sem
þó er henni ólíkt.
Var það þvi næ'sita óverðugt
vantraust, er Framsóknarflokk-
urinn. néitaði Hannesi um sæti, í
húsnæðismálastjórninni í vetur,
en setti í hana menn, er ekkert
traust hafa hjá stórbönkunum
erléndis. Er þeim herrurn því
rétt í rass rekið, að þeir hafa
enn enga peninga h'aít til út-
lána.
Auk annars -hefur félagsfræð-
ingurinn reynzt sama ráðherra
með ágætum sem lénsherra í
Kópavogi og varð þar upphafs-
maður þeirrar húgmyndar að
aka seglum eftir vindi með Jög-
gildingu kjörskrár, sem að al-
mennum kosningalögum tek-
ur gildi á næsta ári.
Mun ' sú snjalla hugmynd
hafa átt r.ætur sínar að
rekja tikþeirrar tröllatryggðar,
er félagsfræðingurinn hefur
tekið við valdið. Er því ekki að
Framhald á 7. síðu.
IVi'enningarlegur
mennia málaráð he r ra
Menntamálaráðherra Færeyja,
i Edvard Mitens, hefur verið liér
á ferð. Flntti hann afbragðsgóð
orindi i ríkisútvarpið um fær-
1 cyskan dans og fór með sýnis-
i horn þessarar fornu menningar-
arfleifðar Færeyinga, bæði ljóð
! og lög. Var það mál manna, sem
|á lilýddu, ;tð vart Jiefðu þeir
hlustað á menningarlegri
líiénntafrömuð erlendrar þjóðar.
' Hvenær skyJdu íslendingar
éignast menhtamálaráðfíerra af
þviliku tagi'?
Samir vift sig
Færeysk blöð segja frá þvi, að
i-Slcnzkir Varsjárfarar, sein komu
við í Þórshöfn með „Dronning
Alexandrine", hafi haft uppl
Jtáreysti, simgið baráttusöngva
komniúnista og hyllt þá Erlendl
Palursson, formann Þjóðveldis-
fJokksins, og föðtir lians, Jóannes
Patursson, sjálfstæðishetju Fær-
eyinga. i
íslenzkir kommúnistar eru
samir við sig. Þeim nægir ekki
að klína sér ittari i sjálí'stæðis-
baráttu íslendinga, herini lil ó-
þurftar, lieldur ovirða þeir einn-
ig frelsisbaráttu anriarra þjóða
með skripidátuVn sinuni. Fær-
eyska íhaltlshJaðíð Dimmalætt-
ing ségir lika, að kommúnist-
arnir telji greinilega iirlend
Paturson „flokksbróður sinra.
með húð og hár i“, og liælist um.
MtJNÍÐ ASKRIFENDA-
SÖFNUN FRJÁLSRAR
ÞJÓÐAR. HÉFJIZT STRAX
HANDA. |
Engin byggingarlán veitt
í allt liðlangt sumar
• • ;■ ,. • ‘ • • ' V' . • ' '
Orsifíiin þir&f n«j íntjstrtf nta utn
írtt nt ti ftrnt tl nýrra flau.starslafja
Síðastliðinn vetur var því lýst
mjög fjálglega i Morgunblað-
inu,að stjórnarflokkarnir hefðu
leyst allan vanda i húsnæðis-

sunnanlands
Þeir síIdarsaltenQur, sem ætla að salta síld
sunnanlands • á komandi reknetjavertið, þrnrfa
samkv. 8. grem laga nr. 74 frá 1934 að sækja urn
leyfi til Síldamtvegsnefndar,
Umsækjendur þurfa ao upplýsa eftirfarandi:
Eíristnes
Það sjúkrahús
landsins, þar sem
bezt er umgengni; ut-
an húss og rækt: og
hirðing á gróðri' er
smekklegusl staöar-
prýði, er sennilega
Kristneshæli í Eyja-
firði. Það er rnjög til
fyrirmyndar,' hversu
umhverfi hælisins
hefur verið fegrað
og með hvilikri natni
þar hefur verið starf-
að. Þessi staöarprýði
mun hafa verið gerð
við umsjá ráðsmanns-
ins, Eiríks Brynjólfs-
sonar.
J 1. Hvaða söltunarstöS þeir hafa til umráSa.
í 2. Hvaða eítirlitsmaður. verður á stöðmni.
3. Eigi umsækjendur tunnur og salt, þá hve
jí mikið.
Öski saitendur eftir að kaupa tunnur og saJt
í aí nefndmm, er n-auSsynlegt aÖ ákveðnar pantanir
•’ fylgi umsóknunum.
\ Tunnurnar og sakiS vérður aÖ greiöa vió roót-
s töku eða setja bankatryggingu fynr greiðslunm áð-
^ ur en afhendmg fer fram.
< Umsókmr þurfa að berast skrifstoíu nefndar-
t ínnar í Reykjavík fyrír 10. ágúst næstkomandí.
WWUWVWWVAWl
málum með nýrr'i og .„mikil-
fenglegri“ húsnæðismálalög-
gjöf. Reyndin hefUr þó orðið
sú, að allar lánveitingar hafa
stöðvazt i surnar, til óbætan-
legs tjóns fyrif roarga, sem áttu
hálfsmíðaðar íbúðir.
Meginástæéan til þess, að
sumarið hefur liðið án þess,
að húsnæðísmálalöggjöfira
sé látin koma til fram-
kvæmda, er togstreita á milll
liúsnæðismálastjórnarinnar
og Landsbankans. Með þess-
ari löggjöf var áviðsjárverðan
hátt verið að draga lánveit-
ingar úr böndum Lands-
bankans og fá hana í hendutr
pólitískri nefnd, en auk þess
voru Iögin svo flausturslega
samin, að mikill ágreiningutr
hefur þess vegna orðið um
framkvæmdí þeirra.
Húsnæðismálastjórnin hugði í
upphafi valdsvið sitt mikið og
sat heilan mánuð við það að
semja handa sér reglugerð. Era
þegar því var lokið, hafnaði
Landsbankinn verkinu og lýsti
þeim skilningi á lögunum, að
húsnæðismálastjórnin hefði
ekki annað hlutverk en að út-
deila lánunutn. Hefur sá skiln-
ingur verið staðfestur.
En meðan opinberir aðilatf
deila um það, hversu skilja
beri lög frá síðasta alþingt,
flýgur tímmti frá þeim, sem
eiga hálfgerðar íbúðir og
höfðu vonazí eftir láni.
Blaðið hefur átt tal við Hann-
es Pálssön frí. Undirfelli, sem
sæti á í húsnæS'ísroálastjórninni,
og sagðist bann búast við, að
senn yrði hægt að auglýsa eft-
ir umsókmtm œn lán -- kann-
ske eftir háífan mánuð. Þetta
er or'oið til skammar, sagði
hann. Og við vitum ekki, hvað
mikið fé við íáum til ráðstöfun-
ar, þvi að Landsbankinn telur
sig éiga að sjá am í'járútvegun
að ÖIlu leyti. en það er ærið
verk að -komas;t að sámningum
við ótal penifigastofnanir.