Frjáls þjóð


Frjáls þjóð - 25.04.1959, Blaðsíða 2

Frjáls þjóð - 25.04.1959, Blaðsíða 2
•/ Túskildingsóperan eftir Beríoli Bredii og Kurí Weill Ferill Leikfélags Reykja- víkur héfur á undanfarandi leikárum verið að heita má ó- slitin sigurganga. Það hefur staðið fyrir ýmsum hinum beztu leiksýningum, sem völ hefur verið á í höfuðstaðnum á þessum árum, og sýnt, svo að ekki verður um vilizt, að með nokkurri vandfýsni um listræn vinnubrögð og ströngu, meðvituðu ieikrita- vali má haida uppi í Reykja- vik leikstarfsemi, sem að iist- rænu mati gæti komizt i 1. flokk næstum hvar sem er í veröldinni. Frumsýningin á síðasta verkefni félagsins, Túskild- ingsóperunni eftir þýzka skáldið Bertolt Brecht, fór fram síðastliðið sunnudags- kvöid. Sú sýning var enn eitt skrefið á sömu braut og und- anfarin ár, leiklistarviðburð- ur, sem menn munu eiga eít- ir að minnast með ánægju. Ekki kann ég að áætla, hvort leikur sem þessi muni geta staðið undir sér fjárhags- lega, hann er vafaláust mjög dýr i uppsetningu, en þá er ég ilia svikinn, ef sýningar eiga ekki eftir að verða marg- ar og fjölsóttar. Höfundur Túskildingsóper- unnar, Bertolt Brecht, er ekki kunnur höfundur á íslandi. Auk óperunnar man ég ekki eftir öðru verki, sem birzt hafi hérlendis, en hinu magn- þrungna kvæði um Maríu Farrar, er Halldór Kiljan Laxness sneri á íslenzku. En Sigurður A. Magnússon, þýðandi Túskildingsóperunn- ar, skrifar í Ieikskrá allýtar- lega grein um skáldið, og hef- ur sú grein auk þess borizt almenningi bæði í blöðum og útvarpi. Þar við hef ég engu að bæta. Túskildingsóperan er ekki ópera í eiginlegri merkingu, heldur miklu fremur óperetta eða bara blátt áfram sjónleik- ur með söngvum. Hún er sam- in upp úr „The Beggars Op- era“, enskri óperettu frá 18. öld, sem mikillar frægðar naut á sínum tíma og raunar allt fram á þennan dag. Persón- umar eru betlarar og skækj- ur, þjófar og morðingjar, en tónninn í verkinu þjóðfélags- ádeila, að vísu ekki sérlega markhittin í þeim skilningi, að mönnum verði tíðhugsað um boðskap leiksins að lok- inni sýningu. En hún er sett fram af óviðjafnanlegri hæðni og ríkri kimnigáfu, sem á stundum verður allt að þvi grótesk. Og með hinni fjöl- breytilegu og framúrskarandi skemmtilegu tónlist, sem Kurt Weill samdi, hefur Tú- skildingsóperan orðið dýrlegt leikhúsverk, sem þegar hef- ur í 30 ár aukið mönnum á- nægju um heim allan og á eftir að gera það enn um langa framtíð. Gunnar Eyjólfsson hefur sett leikinn á svið af mikilli smekkvísi og listfengi. Heild- arsvipur sýningarinnar er svo góður, að þar eru varla sýni- legir hnökrar á, og mörg at- riði leiksins eru beinlinis frá myndrænu sjónarmiði dálítið listaverk út af fyrir sig. Má i þvi sambandi t. d. benda á markaðinn í Soho í forleik og hóruhúsið í Turnbridge. En í þessum góða árangri á lika Magnús Pálsson leik- tjaldamálari sinn giftudrjúga þátt. Ég vil hiklaust halda því fram, að þessir tveir menn hafi, bæði í samvinnU' og hvor í sinu-lagi, unnið hér. mikla sigra í list sinni. Tel ég mig þó á engan hátt vanmeta framlag hins fjölmenna leik- endahóps, né heldur hins góða söngstjóra 'Carls Billich, því að þeirra hlutur er vissulega mikill. Þó er það svo, að ekki verð- ur sagt, að nokkur leikenda sýni neinn afburðaleik. Eng- inn þeirra bætir þumlungi við fyrri hæð sína að því leyti. Hins vegar má segja, að allir leiki vel, þannig að enginn hinna mörgu leikenda dregur úr hinum góða heildarblæ sýningarinnar. Steindór Hjörleifsson er götusöngvari kallaður og kynnir atriði leiksins, syngur auk þess sönginn um Mackie hníf í forleik. Hlutverkið er lítið, og Steindór leysir það vel og auðveldlega af hendi. Brynjólfur Jóhannesson leik- ur Peachum, nokkurs konar hershöfðingja betlaranna, fjörlega og röggsamlega, og það er helzt hann, sem birtir manni þjóðfélagsádeilu skáldsins með samúðarfullri túlkun hlutverksins. Frú Peachum er leikin af Nínu Sveinsdóttur. Nínu hættir oft til að verða sjálfri sér lík í hlutverkum sinum, en á því ber furðu lítið í þetta sinn, og skilar hún hlutverkinu með sóma. Dóttur þeirra, Pollý, leikur Sigríður Hag'alín. Þessi unga leikkona hefur oft sýnt betri leik en nú, og er hann þó á allan hátt sæmilegur, en kannski helzt til dauflegur og litlaus. Mackie hnífur er stærsta hlutverkið, leikið af Jóni Sigriu-björnssyni. Leikur hans er mjög góður og við hæfi hins þróttmikla og ófyr- irleitna bófa, sem Mackie hnífur er. Karlmannleg rödd Jóns kemur sér vel í hlut- verkinu, enda ber hann af öðrum leikendum um söng. Þorsteinn Gunnarsson fer laglega með lítið hlutverk ungs betlara. Árni Tryggrva- son leikur Matthías mynt, þjóf ágætan, og sýnir þar skemmtilega blöndu af hug- leysi og kvikinzku. Jakob krókfingur er heimskur bófi, ágætlega leikinn af Baldri Hólnigeirssyni í fyrirtaks- gervi. Sagar-Róbert heitir þriðji bófinn, en fjórði Walter grátpíll. Þeir eru leiknir af Valdiniar Lárussyni og Karli Guðmundssyni. Báðir auka þeir mjög á fjölbreytileik og skemmtilegheit leiksins, eink- um þó hinn síðarnefndi. Karl Sigurðsson fer vel með lítið hlutverk séra Kimballs. Knút- ur Magnússon er of sviplaus sem hinn ógnvekjandi Tígris- Brown, fógeti Lundúna. And- stæðurnar í þessu hlútverki ættu að vera skarpari og koma betur fram. Skækjur leika þær Steinunn Bjarna- dóttir, Hólmfriður Pálsdóttir, Guðrún Ásmundsdóttir, Guð- rún Stephensen og Auróra Halldórsdóttir. Öll þessi hlut- verk eru lítil og gefa tæpast tilefni til umsagnar, nema hlutverk Steinunnar, Knæpu- Jenný, sem hún gerir dágóð skil. Ungfrú Lucý Brown er hressilega og skemmtilega leikin af Þóru Friðriksdóttur. Loks eru betlarar og -lög- regluþjónar, sem ástæðulaust er að telja upp. Frumsýningargestir tóku leiknum með miklum fögnuði og hylltu að lokum ákaft þá, sem standa að þessari list- rænu og fallegu sýningu. — Leikfélaginu óska ég til ham- ingju með árangurinn. H. H. Alþingi - Framh. af 1. síðu. að miða við, að starfið sé al- gert aukastarf — en ekki greiða fyrir það full meðal- árslaun, eins og nú er gert. SiSabóíin verðnr koms nð ofan.. Um alllangt skeið hefur þann- ig verið ástatt í efnahagsmálum ísléndinga, að um þriðjung hef- ur vantað upp á, að þjóðin stæði á eigin fótum fjárhagslega — i'iV.Sað við þær lífskröfur sem hun gerir FRJÁLS ÞJÓÐ hef- ur jafnan lagt á það ríka á- 'Jierzlu í málílutningi sírnun, að engra úrbóta sé að vænta 1 þess- um efnum, fyrr en snúið hefur verið við blaði í fjármálum þjóðarinnar og byrjað á byrjun- inni með því að taka algerlega fyrir bruðl og sukk með opin- bera fjármuni, skera niður hvers konar óþarfaeyðslu, en setja sparsemi og ráðdeild í önd- vegið. Og slík siðabót verður að koma að ofan. Meðan sá andi ríkir, að sæmilegt þykir, að helztu forystumenn þjóðar- innar skammíi sjálfum sér 250—300 þúsund króna árs- tekjur úr vösum skattþegn- anna, eins og nú á sér stað um menn eins og Jóhann' Hafstein, Finnboga Rút Valdimarsson og Gúðmund t ! Guðmundsson, svo að ein- hverjir séu til nefndir, og þingseta er notuð til að kreista sem mest fé út úr rikissjóði, er engin von til þess, að íslendingar fái kom- ið efnahagsmálum sínum á réttan kjöl. edllecjt óumar! Veralunin Þröstur, Hverfisgötú 114. / t ábunar! Tryggingarstofnun ríkisins. Tækni h.f., Súðavogi 9. teSileat óvunar ! Korkiðjan h.f. Cjle!líecft í óLunar: Reiðhjólaverkstæðið Örninn. Cj(e!l(ecýt í óvunar 1 Sælgætisgerðin Víkingur — Svanur Jh.f. Cj(e!i(ecýt óvunar. / Gildaskálinn. eoiie^t iumar! ! Nýja sendibílastöðin við Miklatorg. Sími 24090. Cj(e!i(ec^t í óutnar: Ingólfssfræti 9 B. Sími 19540.

x

Frjáls þjóð

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frjáls þjóð
https://timarit.is/publication/311

Tengja á þetta tölublað: 16. Tölublað (25.04.1959)
https://timarit.is/issue/260020

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

16. Tölublað (25.04.1959)

Aðgerðir: