Frjáls þjóð - 23.01.1960, Blaðsíða 7

FRJÁL5 ÞJÖÐ — rnCauqarJa
auijfardaginn
23.
ian.
3960.
Úr víðr i vcröM —
Framh. al 3. síðu.
hemum. Loks komst hann heim
til foreldra sinna í litla þorpinu
í Úkraínu, og þá var það ráð tek-
ið að grafa handa honum gröf
undir taðhaugnum við geitakof-
ann. Þetta var að ví^jj ekki
skemmtileg vistarvera, en felu-
staðir voru ekki margir.
Móðir piltsins færði honum
síðan mat tvisvar á dag, en þorði
sjaldnast að staldra við til
að tala við hann, því að það gat
vakið tortryggni og grunsemdir
og steypt allri fjölskyldunni i
glötun. Og þótt pilturinn ætti
ékki neina sældarævi í gröf sinni
undir geitataðinu, var líf hans
ekki í bráðri hættu, á meðan
takast mátti að dylja hann þar.
Óttinn við sjónvarpið.
rin liðu hvert af öðru, og allt-
af hafðist Griska við í gröf
sinni. Það var aðeins þegar
dimmt var um nætur, að hann
þorði að skriða upp með varúð
og anda að sér hreinu lofti. Eina
nóttina veitti hann því athygli,
að einhver ókennilegur útbúnað-
ur var komin á húsþökin í þorp-
iiiu. Hann varð dauðhræddur og
iorðaði sér undir eins í fylgsni
sitt. Og það var ekki von, að
'hann gæti gert sér í hugarlund,
hvað þetta var. Sjónvarpið var
nefnilega komið til sögu, og
þorpsbúar höfðu eignazt viðtæki.
Móður hans hafði láðzt að
segja honum frá þessu nýmæli.
Brúðkaupsveizla
á bæmim.
vo gerðist það um miðbik síð-
astliðins árs, að bróðir hans
kvæntist. Slegið var upp brúð-
kaupsveizlu, og alli)- þoi>psbúar
sungu og dönsuðu næturlangt á
bæ brúðgumans: Griska lá í gröf
sinni undir taðhaugnum og hlust-
aði á gleðilætin. Þá tók að seytla
í huga hans, að líf hans í felum
væri ekki betri en dauðinn. Hann
þráaðist þó enn við í nokkra mán-
uði. Svo stóðst hann ekki lengur
ihátið. Hann ruddist æpandi upp
úr gröf sinni.
Og það hefði hann betur gert
fyrr. Hann komst nefnilega á
snoðir um það, að hans beið ekki
nein hegning fyrir strokið úr
hernum. Sök lians var fyrir
löngu fyrnd. Auk þess sögðu
rússnesku blöðin, að átján ára
e’invéra í moldargryfju undir
geitataði hlyti að vera þvílík
hegning, að ekki væri þar á bæt-
ándi.
Isíestzk bsk —
Frh. af 1. síðu.
vei'sku þýðingu bii'tist í ung-
versku blaði grein eftir leigu-
bilstjóra í Búdapest, er fór
nokkrum orðum um hana, en
vék síðan máli sínu til stéttar-
Jbræðrá sinna heima fyrir og
brýndi þá á því, hvað hinum
íslerizka leigubílstgóra hefði
auðriazt að skrifa góða bók og
skoráði á þá að sýna, að einhver
í þeirra hópi væri einnig þess
imkomínn að 'inna hliðstætt
verk af höndum.
of/ stiya -
Frh. af 4. s.
að hann, þá gefðu honum nú
einhvern bita, ef þú átt hann.“
Munu það hafa átt að vera
sárabætur Baldvini til handa.
Allir lögðu þeir Helgustaða-
menn áherzlu á það, að Bald-
vin hefði ekki verið sérlega illa
til reika eftir þessa meðferð,
því að hann hefði smalað kvía-
ánum nokkra hina næstu daga,
að vísu oftast eða ætíð riðandi,
og jafnan komið við í slægj-
unni.
•.
rekar linlega vii'ðist sýslu-
maður hafa gengið fram
við yfirheyrsluna, enda má lesa
milli lína, að hann hefur frá
upphafi ætlað að koma á sætt-
um í málinu. Varð svo og, að
skyldmenni Baldvins, Steinn,
bróðir hans, óg Guðmundur,
faðir haris, sættust við Bjarna
gegn fégjaldi. Féllst Bjarni á
að greiða Guðmundi tíu ríkis-
dali í sonarbætur og Holts-
hreppi aðra tíu ríkisdali og taka
auk þess á sig allan málskostn-
að.
Þegar heim kom, leitaði
sýslumaður álits Jósefs Skafta-
sonar, læknis á Hnausum, á
því, „að hve miklu leyti þetta
tilvik geti álitizt að hafa leitt
til eða standa í sambandi við
bólgu í fæti, er Baldvin varð
farlama af, hér um bil viku
seinna, eða dauðadaga hans.“
Að fengnu áliti læknisins,
sem að sjáífsögðu gat lítið um
þetta dæmt í fjarlægð, sendi
hann amtmanni afskrift af próf-
unum og sættargerð og fékk
samþykki hans á henni. Þar með
lauk þessum málum.
(Helztu heimildir: Dóma-
og þingabók, brcfabók og
bréfadagbók Skágafjarðar-
sýslu, Lbs. 2110 4to, prests-
þjónustubók og söknarmanna-
tal Barðs, Allrahanda eftir
séra Jón Norðmann).
Gengisfelling-
Frh. af 1. síðu.
Framli. af 1. síðu.
afleiðingum. Væri því nauð-
synlegt aö rann saka í fullri
alvöru, hvort ekki væri
æskilegra að ráða bót á efna-
hagsöngþveitínu stig af stigi,
samkvæmt íyrirframgerðri
áætlun.
Hafa ýmsir í þessu sam-
bandi bent á sem hliðstæðu, að
þegar verið var að semja um
markaðsbandalög sex- og sjö-
veldanna í Evrópu, þá hafi að-
ildarríkjunum verið ætlað 10
ára tímabil til að aðlaga sig
hintím nýju aðstæðum og við-
horfum og hafi þó eínahags-
kerfi þeirra ekki staðið á öðrum
eins brauðfótum cg okkar fjár-
máia- og efnahagskerfi.
Askrifendu^
Gerið svo vel að gera upp við blaðið,
ef þið skuldið áskriftargjáldiS. —
Frjáls þjóð hefur ekki á annað að
treysta, en skilvísi kaupendanna. —
Híbýli Grafarbóndans —
Tækniorðasafn
Stgurðar Guð-
mundssonar
Fyrir skömmu kom út merkt
orðasafn á vegum nýyrðanefnd-
ar. Þar er þó ekki um safn ný-
yrða að ræða, heldur tækniorða-
safn, sem Sigurður Guðmunds-
son húsameistari hafði dregið
saman um langt árabil. Eru í
safni þessu um átta þúsund orð,
sem öll lúta að smíðum og
tækni. Þegar Sigurður hafði
fullgert þetta orðasafn, var
vandlega farið yfir það af nefnd
manna og hvert orð rætt út af
fyrir sig á fundum, sem Sigurð-
ur sat með nefndinni, unz hann
lézt árið 1958.
Af ávöxtunum —
Framhald af 6. síðu.
þess, að enginn skuggi gæti
fallið á afskipti hans af „máli“
gömlu konunnar, þá hefur hon-
um nú orðið á sú skyssa, að
vega óbeinlínis aftur í sama
knérunn. Að vísu er hér um
smámál að ræða: 5-manna-
fjöiskyldu varð það á „að
byggja traust sitt á ioforði
hans“, en verður nú að súpa af
því seyðið með íbúðarmissi í
versta skammdeginu. Sem sagt
ekki óáþekkt reynslu gömlu
konunnar forðum daga.
Er liann margra manna maki?
Þó hafa ýmsir mikilhæfir á-
hrifamenn, sem eru kunnugir
málavöxtum, margreynt að
hafa jákvæð áhrif á hann, en
þær tilraunir lítinn ávöxt bor-
ið hingað til. Hér virðast því
ekki' eiga við þau fögru orð,
„að mikilhæfir menn virði
hvers annars sjónarmið, þótt
ólík séu“ — eða „að þar, sem
einhugur sé ekki fyrir hendi,
leggist allir á eitt um að jafna
ágreininginn“.
Hins vegar er alveg tilgangs-
laust fyrir hann að reyna að af-
saka þetta „aðgerðarleysi11 með
einhverjum tylliástæðum, þar
sem enginn mun fást til að trúa
því, að umræddir áhrifamenn
hafi farið að leggja á sig slíka
fyrirhöfn, ef hér væri ekki umi
ótvírætt réttlætismál að ræða. ]
Að vísu er skylí að geta þess,
margumræddum manni til
málsbótar, að þessi dýrkeypta
„einbeitni“ á sennilega rót sína
að rekja til áhrifa frá fyrrver-
andi undirmanni hans, sem
virðist þannig ætla að verða
þyngri á metunum en réttmæt-
ar óskir umræddra áhrifa-
manna.
Fýrir bragðið virðist engin
ástáiða til þess að láta umrædd
j„áfrek“ liggja lengur í þagnar-j
gildi, m. a. svo hægt sé aðj
ganga úr skugga um það, hvort
hér sé um undantekningar eða
daglegt brauð að ræða. Gefst
alþjóð þá e. t. v! tækifæri til aðj
dæma um það, hvort slíkur
maður sé öðrum betur til þessi
fallinn að halda fast o" drcngi-
lega á rétti okkar í hinum
stærri málum.
J. B. J. |
Frh. af 8. síðu.
á gólfi til þeirrar áttar. Innstaf-
ir hafa verið undir þaki hlöðu,
líklega einnig í fjósi og skála,
en ekki öðrum húsum. Má vera,
að sums staðar hafi verið reft á
mæniás, en í hinum stærri hús-
um hafa vafalítið verið sperrur
undir þaki. Raftar hafa verið
yfir ásum og sperrum og víðast
skarað hellum á raftana, en
grasþekja yzt.
Sofnhúsið.
í týi metra fjarlægð frá búri
fannst sofnhús af gerð, sem áð-
ur er óþekkt hér á landi. Var
þvi skipt í tvennt. í innri hluta
fremra hússins var þró í gólfinu
og hellur á botni hennar og
til hliðar voru hellur, sem reist-
ar voru á rönd. Innar af þéssu
húsi var svo annað hús, og dyr
í það mun hærri en gólfið. —
Undir sótugum hellum í dyra-
gólfinu var auga og í því eld-
gróf við bakhellu þróarinnar í
fremra húsinu. Þetta auga eða
eldgangur opnast inn í innra
húsið, sem var kringlótt að
lögun.
Húseigendafélag
•Reykjavíkur.
Þarna hefur korn verið hitað
og þreskt, enda fundust þarna
kol og brennt bygg. Gerir Sturla
Friðriksson nokkur skil þeim
jurtaleifum, er fundust við
rannsóknina í Gröf, í Árbók
Foi'nleifafélagsins.
Auglýsið í
FRJÁLSRI ÞJÓÐ
Bifrciðasalan
BÍLLINN
Varðarhusinu
s taat i lit - ít - 33
Þar sem flestir eru
bílamir, bar er úrvalið
mest.
Oft góðir greiðslu-
skilmálar.
OG LEIGAN
INGÓLFSSTRÆTI 9.
Símar 19092 og 18966
Kynnið yður hið stóra
úrval sem við höfum af
alls konar bifreiðum.
Stórt og rúmgott
sýningarsvæði.
BIFREIÐASALAN
OG LEIGAN
Ingólfsstræti 9.
Símar 19092 og 18966.
Virkisveitir
VirkisVetur Björns Th. Björnssonar fsíst
nú á ný Kjá bóksölum.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs.
lyrfr elnsíakHngs og fyrirtæki
í bókinni er ein strikuð síða fyrir hvern <
auk minnisblaða. samtals 376 síður.
Bókin fæst í bókabúðum í Reykjavík o*
góðu bandi aðeins kr. 45,00.
Bóksalar og fyrirtæki í Reykjavík og ut: .
víkur geta pantað bókina hjá Pi’e:
Hóium h.f., Þingholtsstræti 27, sími 24